Nosferatu: Ένα ριμέικ είναι πάντα δύσκολο

09:19 2/1/2025 - Πηγή: Το Ποντικι

Τίτλος ταινίας: Νοσφεράτου

Σύνοψη: Ριμέικ του κλασικού και πρώτου αριστουργήματος του γερμανικού εξπρεσιονισμού, του Φρίντριχ Μουρνάου, με τον τίτλο «Νοσφεράτου, μια συμφωνία τρόμου» (1922). Ένας μεσίτης ταξιδεύει στις Τρανσιλβανικές Άλπεις, προκειμένου να πουλήσει ένα σπίτι σε έναν μυστηριώδη πελάτη. Μόνον που ο υποψήφιος αγοραστής αποδεικνύεται μια επικίνδυνη μορφή για τη γυναίκα του, αλλά και για την πόλη ολόκληρη

Σκηνοθεσία: Ρόμπερτ Έγκερς

Πρωταγωνιστούν: Μπιλ Σκάαρσγκαρντ, Νίκολας Χουλτ, Λίλι Ρόουζ Ντεπ, Γουίλιαμ Νταφόε

Το να καταπιάνεσαι με την επανακατασκευή ενός

εκ των πλέον εμβληματικών ταινιών του κινηματογράφου, εκατό και ένα έτη μετά το πρωτότυπο, απαιτεί οπωσδήποτε μια φρέσκια ανάγνωση. Όσο ικανός σκηνοθέτης και να είσαι, είναι πολύ δύσκολο να εντάξεις τη δημιουργία σου στα σύγχρονα δεδομένα και να κινήσεις έτσι εκ νέου το ενδιαφέρον του κοινού.

Οι τρόποι για να πετύχεις είναι δύο: είτε ανανεώνεις τη φόρμα είτε φωτίζεις διαφορετικά τα σημαινόμενα της ταινίας σου. Όταν το πρωτότυπο ακούει στο όνομα «Νοσφεράτου», σε κανένα από τα δύο ταμπλό δεν έχεις ιδιαίτερες πιθανότητες να πετύχεις. Η ταινία του Μουρνάου «Νοσφεράτου, μια συμφωνία τρόμου» αποτελεί το αρχετυπικό έργο του γερμανικού εξπρεσιονισμού, το φιλμ που λίγο-πολύ ανοίγει το δρόμο για μια γκόθικ, πολιτική αντίληψη του τρόμου, όπως αυτός διαγράφεται στην Ευρώπη του μεσοπολέμου. Λίγο μετά, ήρθε ο φασισμός…

Το σεναριακό πάτημα των δύο ταινιών, κοινό. Το βιβλίο του Μπραμ Στόκερ για τον Δράκουλα των Καρπαθίων, κατά πολλούς η υπαρκτή μορφή του Βλάντες Τσέπες. Ο Μουρνάου, το 1922, προφητικός, διαβλέπει τον επερχόμενο κίνδυνο, σε σχέση με τα όσα συμβαίνουν με τη Δημοκρατία της Βαϊμάρης (1919), ο Έγκερς βλέπει απλά μια ταινία τρόμου.

Όσο και να θέλει να δώσει μια διαφορετική διάσταση, σε σχέση με τον «δαίμονα του διαφορετικού», ο οποίος διατρέχει την εποχή μας, δύσκολο να την εμπλουτίσει. Μιλάμε για μια ταινία που τηρεί τις προδιαγραφές αμερικανικής, πλούσιας παραγωγής. Όλα μένουν στην αναπαραγωγή του φόβου, έστω και με τη διάθεση μιας θρησκειολογικής, μυστηριακής ανάγνωσης.

Άλλωστε, ο Έγκερς έδωσε τα διαπιστευτήρια μιας τέτοιας δυνατότητας με την ταινία του «Φάρος», όπου η σύγκρουση των ανθρώπων μεταξύ τους, αλλά και με τη φύση, αποτελεί το κουτί της Πανδώρας για το σύγχρονο πολιτισμό. Τον απασχολεί μονίμως το κρίσιμο υπαρξιακό υλικό, το οποίο κρύβεται κάτω από την επιφάνεια του εντυπωσιασμού. Το παράδοξο είναι ότι και ο ίδιος, ως δημιουργός, θέλγεται από τη λάμψη του εντυπωσιασμού.

Κατά τον Έγκερς, ό,τι απειλεί την ανθρώπινη ύπαρξη έρχεται από τα βάθη των αιώνων, από την παραβίαση αρχέγονων πολιτισμών. Η καταπίεση του γυναικείου ερωτισμού, η οικονομία σα θυσιαστήριο ανθρώπινων ενστίκτων και εσώτερων παρορμήσεων, αποτελούν εν τέλει τον δράκουλα της ανθρωπότητας. Γιατί όχι και η υπερδοσολογία «τεχνητής νοημοσύνης»;

Ο Έγκερς έχει τον τρόπο να τα σκηνοθετήσει όλα αυτά, όχι όμως και να πείσει. Η κατασκευή μοιάζει να νοιάζεται περισσότερο για το ύφος της, παρά για την ουσία της. Αν κάτι τον συνδέει με τον Μουρνάου (ίσως εκεί να ανακάλυψε και μια κοινή αντίληψη μαζί του ) είναι η επαναστατική του διάθεση απέναντι στα ταμπού. Ο Γερμανός σκηνοθέτησε την ταινία με το σχετικό θέμα («Ταμπού», 1931), ο Αμερικανός προσπαθεί να τα αναγνώσει στο σήμερα. Εκτός αυτού, το φαουστικό ξεπούλημα της ψυχής στο διάβολο απασχόλησε τον Μουρνάου, κατατρύχει και τον Έγκερς, ως μόνιμη απειλή της ανθρώπινης ύπαρξης. Μια μετωνυμία του πάθους για χρήμα, ακόμη και εις βάρος του έρωτα. Αυτό είναι και το ελάχιστο ζουμί που πηγάζει, αν στίψει κάποιος τις εντυπωσιακές εικόνες του φιλμ.

Αξιολόγηση: **

Διαβάστε επίσης

«Τίτλοι τέλους» για Μπραντ Πιτ και Αντζελίνα Τζολί – Μετά από οκτώ χρόνια οριστικοποιήθηκε το διαζύγιο των δύο σταρ

Η ταινία για τη ζωή του Καποδίστρια δεν ολοκληρώθηκε εξαιτίας μιας υπογραφής – Η καταγγελία του σκηνοθέτη Γιάννη Σμαραγδή (video)

Θάνος Μικρούτσικος: Κυκλοφόρησε το τραγούδι «Το Τραίνο» με αφορμή τα 5 χρόνια από τον θάνατό του