O Τσίπρας, το «οραματικό ΠΑΣΟΚ» και ο ΣΥΡΙΖΑ

07:54 22/11/2019 - Πηγή: Το Ποντικι

ΠολιτικήΈντυπη Έκδοση

 

Η «πασοκοποίηση» είναι ένας κίνδυνος που ξορκίζουν πολλοί μέσα στον ΣΥΡΙΖΑ εδώ και καιρό και ιδιαίτερα στο πλαίσιο της επίσημης διαδικασίας διεύρυνσης και ανασυγκρότησης που τρέχει σε αυτή τη φάση, με ορίζοντα το συνέδριο. Το τελευταίο ο Αλέξης Τσίπρας το τοποθέτησε προχτές, στο πλαίσιο της εφ’ όλης της ύλης συνέντευξης στο Open, γύρω στο Πάσχα,

«λίγο πριν ή λίγο μετά».

Ενίοτε δημιουργείται μια ηθελημένη σύγχυση από τα πάνω με τον όρο «pasokification» που καθιερώθηκε στη διεθνή πολιτική ορολογία για να δηλώσει τη συρρίκνωση της εκλογικής επιρροής των πάλαι ποτέ κραταιών σοσιαλδημοκρατικών κομμάτων στη Δυτική Ευρώπη και δη ως απόρροια της απώλειας των κεντρώων χαρακτηριστικών τους και της υιοθέτησης νεοφιλελεύθερων πολιτικών.

Ερωτώμενα για τον κίνδυνο της πασοκοποίησης στελέχη που πρόσκεινται στην ηγεσία, ο ίδιος ο Τσίπρας ή ακόμη και από την άλλη πλευρά ο Ευκλείδης Τσακαλώτος σπεύδουν να απαντήσουν ότι τέτοιος κίνδυνος δεν υπάρχει, εννοώντας ότι δεν υπάρχει κίνδυνος συρρίκνωσης διότι, όπως διαβεβαιώνουν, ο ΣΥΡΙΖΑ δεν στηρίζει και δεν πρόκειται να στηρίξει νεοφιλελεύθερες πολιτικές. 

Το μνημόνιο ήταν άλλη ιστορία, σύμφωνα με την επίσημη ρητορική, ήταν ένα πρόγραμμα που επιβλήθηκε και μπορεί ο ΣΥΡΙΖΑ να το υλοποίησε επιτυχώς για πρώτη φορά βγάζοντας τη χώρα από τα μνημόνια, όμως όπως λέγεται δεν ήταν δικό του και δεν το υιοθετεί.

Ωστόσο, όσοι επισημαίνουν τον κίνδυνο της πασοκοποίησης – από την πλευρά της εσωκομματικής αντιπολίτευσης των «53» ως επί το πλείστον, που επέχει θέση θεματοφύλακα της παραδοσιακής φυσιογνωμίας του ΣΥΡΙΖΑ ως κόμματος της ανανεωτικής ριζοσπαστικής Αριστεράς – αναφέρονται κατά βάση:

● Στον κίνδυνο δημιουργίας ενός μεγάλου αρχηγικού έως και προσωποπαγούς κόμματος εξουσίας, όπως υπήρξε το ΠΑΣΟΚ στην ακμή του με πολυσυλλεκτικά χαρακτηριστικά (το λεγόμενο «κόμμα σούπερ μάρκετ»), όπου θα συρρεύσει «κάθε καρυδιάς καρύδι», με απόψεις που θα αποκλίνουν από αυτές του ΣΥΡΙΖΑ και απηχούν έναν «κοινωνικό χυλό».
● Στον κίνδυνο κατ’ επέκταση αλλοίωσης του DNA του κόμματος, δηλαδή της παραδοσιακής φυσιογνωμίας της ανανεωτικής, ευρωκομμουνιστικής Αριστεράς. Περαιτέρω, εκτός του φόβου ότι ο ΣΥΡΙΖΑ θα χάσει το στίγμα του και τον εαυτό του, δηλώνεται και ο φόβος ενός στελεχικού πυρήνα του παραδοσιακού μηχανισμού του κόμματος να προσλάβει ο ΣΥΡΙΖΑ «παλαιοπασοκικά» χαρακτηριστικά, να συνδεθεί δηλαδή με πολιτικο-ιδεολογικές αναφορές στο παπανδρεϊκό ΠΑΣΟΚ της πρώτης περιόδου και της Διακήρυξης της 3ης του Σεπτέμβρη με τον «εθνολαϊκό» χαρακτήρα ή με τον λαϊκισμό και τη διαφθορά της δεύτερης περιόδου.

Εν τούτοις, ο Αλέξης Τσίπρας, στο πλαίσιο της συνέντευξής του στο δελτίο του Open, έδειξε να παραπέμπει σε αυτό ακριβώς το ΠΑΣΟΚ της πρώτης περιόδου, αφού δεν αρνήθηκε την «πασοκοποίηση», αν με αυτή, όπως είπε, αναφερόμαστε στο πρόσωπο του «οραματικού ΠΑΣΟΚ» και όχι στο πρόσωπο του διεφθαρμένου ΠΑΣΟΚ. «Το ΠΑΣΟΚ της προηγούμενης εποχής είχε δύο περιόδους και δύο πρόσωπα. Το πρόσωπο το οραματικό και το πρόσωπο της διαφθοράς. Κρατάμε το οραματικό» ήταν η χαρακτηριστική δήλωσή του. 

Οι παρεμβάσεις, άλλωστε, του Τσίπρα όλη την προηγούμενη περίοδο με εγκωμιαστικό τρόπο στον Ανδρέα Παπανδρέου και η μετάδοση μιας αίσθησης ότι διεκδικεί ένα είδος συνέχειας είναι εδραιωμένες πια τόσο στο φιλικό όσο και στο αντίπαλο ακροατήριο και στους χαρακτηρισμούς περί «νέου Ανδρέα» που χρησιμοποιούν οι διάφορες πλευρές με θετικό ή αρνητικό πρόσημο.
Από την άλλη, η διεύρυνση των τελευταίων μηνών, από τη Συμφωνία των Πρεσπών και μετά, βρίθει από στελέχη «σημιτικής» ή εκσυγχρονιστικής κοπής, που ιδεολογικά πάντως βρίσκονται πιο κοντά στον ΣΥΡΙΖΑ και τις αντιλήψεις του για τα δικαιώματα, τον διαχωρισμό κράτους - Εκκλησίας και τα εθνικά ζητήματα.

Ωστόσο η επιμονή του Αλέξη Τσίπρα να επικαλείται το ΠΑΣΟΚ των αρχών της δεκαετίας του 1980 ερμηνεύεται ως αναγνώριση του γεγονότος ότι η εν λόγω μεταπολιτευτική πολιτική αναφορά είναι ακόμη κυρίαρχη σε ένα μεγάλο κομμάτι του κοινωνικού κέντρου στο οποίο απευθύνεται.

Ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ, μάλιστα, επιμένει, παρά τις έσωθεν «υποδείξεις» να εγκαταλειφθεί αυτή η ρητορική, υπό το επιχείρημα ότι η νέα γενιά ψηφοφόρων δεν έχει ούτε αναφορές ούτε μνήμες από αυτή την περίοδο, η οποία βρίσκεται πολύ μακριά πια. Υποδείξεις που φαίνονται να εδράζονται στους «φόβους» που προαναφέρθηκαν. 
Μπορεί βέβαια το ακροατήριο που ακόμα εμπνέεται από τον Ανδρέα Παπανδρέου και τις αρχές της λαϊκής κυριαρχίας και της εθνικής ανεξαρτησίας να μην συνδυάζεται απόλυτα με την κεντροαριστερή προσαρμογή του ΣΥΡΙΖΑ, ωστόσο ως κοινό παρονομαστή ο Αλέξης Τσίπρας προτάσσει τις δημοκρατικές αξίες και παραδόσεις.

Πλέον ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ λέει ανοιχτά ότι το κόμμα του «έχει καταλάβει» τον χώρο της Κεντροαριστεράς, κάτι το οποίο δίνει σήμα πως η «κατάληψη» αυτή δεν είναι μόνο εκλογική, αλλά και πολιτική. «Ο ΣΥΡΙΖΑ (…) de facto έχει ‘‘καταλάβει’’ (…) τον χώρο στην πολιτική γεωγραφία της Κεντροαριστεράς. Δηλαδή από τα αριστερά της Αριστεράς ώς το δημοκρατικό Κέντρο. Αν δείτε τον κόσμο που μας ψηφίζει, τον κόσμο που μας στηρίζει και το πώς αυτοτοποθετείται πολιτικά, αυτό έχει ήδη συμβεί. Δεν νομίζω ότι είναι αντικείμενο συζήτησης» είπε στέλνοντας και εσωκομματικά μηνύματα. 

Για τις όποιες αντιρρήσεις στο εσωτερικό του κόμματος μάλλον έδειξε να τις προσπερνάει λέγοντας πως «τα κόμματα τα πολυσυλλεκτικά» αλλά και τα κόμματα της Αριστεράς «είναι ζωντανά και στα ζωντανά κόμματα υπάρχουνε διαφορετικές απόψεις». 

Τσίπραςσυνέντευξη ΤσίπραΣΥΡΙΖΑαντιπολίτευσηΠΑΣΟΚIssue: 2100Issue date: 21-11-2019Has video: Exclude from popular: 0