Αυτοπειθαρχία στα... όρια

07:35 5/6/2015 - Πηγή: Το Ποντικι

ΠΟΛΙΤΙΚΗΈντυπη Έκδοση

«Ο πρωθυπουργός δεν πρόκειται να φέρει μια συμφωνία η οποία μετά δεν θα περάσει από την Κ.Ο.». Πάνω - κάτω αυτή είναι η επωδός στην οποία καταφεύγουν τις τελευταίες μέρες κομματικά, κοινοβουλευτικά και κυβερνητικά στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ όταν ερωτώνται για το ενδεχόμενο η συμφωνία να είναι σκληρή, «επώδυνη», εν τέλει μη υπερασπίσιμη. Η συζήτηση για τα βασικά σενάρια που διαμορφώνονται σε περίπτωση που δεν επιτευχθεί «έντιμος συμβιβασμός», οποία άνοιξε αμέσως μετά τη συμφωνία της 20ής Φεβρουαρίου, πλέον

κορυφώνεται με δεδομένο το διαφαινόμενο κλείσιμο της διαπραγμάτευσης. Η δημόσια συζήτηση όλο αυτό το διάστημα έχει εύλογα επικεντρωθεί στο τι θα συμβεί αν η συμφωνία είναι βαριά για να τη σηκώσουν το κόμμα και η κυβέρνηση και σε τι βαθμό υφίσταται ο κίνδυνος για την απώλεια δεδηλωμένης, η οποία ανοίγει τον δρόμο σε πολιτικές εξελίξεις, με πιθανή την προσπάθεια παρέμβασης από τους θιασώτες της «κυβέρνησης εθνικής ενότητας» χωρίς εκλογές. Ως εκ τούτου τα βασικά σενάρια είναι δύο συν ένα, δηλαδή είτε η συμφωνία να προκαλέσει απώλεια δεδηλωμένης είτε να περάσει οριακά ή με μικρές απώλειες. Πιο αναλυτικά:1 Απώλεια δεδηλωμένης κι εκλογές: Αν η συμφωνία θεωρηθεί στο εσωτερικό των δύο κομμάτων (και κυρίως στον ΣΥΡΙΖΑ) πολύ «σκληρή» και ότι «εκφεύγει από το πλαίσιο της λαϊκής εντολής», κατά τη δημόσια κομματική ρητορική, τότε ένα ενδεχόμενο είναι η απώλεια της δεδηλωμένης (είτε οριακά είτε με μεγαλύτερες απώλειες). Θα απαιτηθεί δηλαδή η καταψήφιση από 12 τουλάχιστον βουλευτές. Αυτό μπορεί να συμβεί εφόσον η συμφωνία έρθει για ψήφιση στη Βουλή και αφού περάσει από τη βάσανο των κομματικών οργάνων και της Κοινοβουλευτικής Ομάδας. Σε αυτήν την περίπτωση, αναγκαστικά ανοίγει ο δρόμος για εκλογές, ανεξαρτήτως του αν υπάρχουν πρόθυμοι από τα άλλα κόμματα να στηρίξουν τη συμφωνία. Γενικότερα, μοιάζει δύσκολο να καρποφορήσουν σενάρια για νέα κυβέρνηση από αυτήν τη Βουλή – κανείς δεν πιστεύει άλλωστε ότι ο Τσίπρας θα θελήσει να δώσει τη χαριστική βολή στον ΣΥΡΙΖΑ και να βρεθεί να ηγείται μιας άλλης κυβέρνησης με τους μνημονιακούς της προηγούμενης περιόδου. Στην περίπτωση των εκλογών, πάντως, ο Τσίπρας και ο ΣΥΡΙΖΑ θα δυσκολευτούν να διαμορφώσουν ένα εκλογικό διακύβευμα, καθώς το διακύβευμα της «σκληρής διαπραγμάτευσης» δεν θα υφίσταται πλέον και θα έχει διαφανεί η σκληρή προοπτική εντός της ευρωζώνης και με την εσωκομματική μειοψηφία να πιέζει σε μια γραμμή ρήξης και εναλλακτικής διεξόδου. Την ίδια ώρα, ο ΣΥΡΙΖΑ θα μετράει σοβαρά τραύματα στο εσωτερικό του, αν η κυβέρνηση πέσει με ψήφους του κόμματος.2 Διαρροές χωρίς απώλεια δεδηλωμένης: Αν η συμφωνία αποτιμηθεί ως ανεκτή και επιτρέπει την ανάγνωση ότι αφήνει περιθώριο ώστε μακροπρόθεσμα να ακυρωθούν τα σκληρά της σημεία, τότε είναι πιθανό να περάσει με μικρές ή οριακές απώλειες όσων θεωρήσουν πως οτιδήποτε πέρα απ’ τη λαϊκή εντολή αποτελεί κατ’ ουσίαν μνημόνιο και οδηγεί σε εμβάθυνση της μνημονιακής πολιτικής, επομένως δεν αναστρέφεται. Το πολιτικό πλήγμα σε αυτήν την περίπτωση θα είναι μικρότερο και διαχειρίσιμο, αν και μπορεί να αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο για εκλογές σε επόμενη φάση.3 Εκλογές χωρίς υπογραφή συμφωνίας: Ένα ακόμη σενάριο που μπορεί να εκληφθεί και ως υποπερίπτωση στο πρώτο σενάριο είναι το θέμα που έθεσε δημόσια ο υπουργός Εργασίας Πάνος Σκουρλέτης: αν η συμφωνία δεν αποτελεί «έντιμο και προωθητικό συμβιβασμό», να ερωτηθεί ο λαός (εκλογές ή δημοψήφισμα) πριν υπογραφεί, επομένως χωρίς ψήφιση από τη Βουλή. Το εσωκομματικό κλίμα Οι ενδείξεις που υπάρχουν μέχρι σήμερα με βάση δημόσιες αναφορές ή κατ’ ιδίαν συνομιλίες με κυβερνητικά και κομματικά στελέχη οδηγούν σε εκτιμήσεις πιο κοντά στο δεύτερο σενάριο. Καταρχάς, ακόμη και αν στα τηλεπαράθυρα λέγονται διάφορα, οι βουλευτές των ΑΝΕΛΛ δεν θεωρούνται επίφοβοι να καταψηφίσουν τη συμφωνία. Σε ό,τι αφορά τον ΣΥΡΙΖΑ, η αναφορά του υπουργού Επικρατείας και στενού συνεργάτη του Τσίπρα, Νίκου Παππά, στην «κομματική πειθαρχία» όξυνε τα πνεύματα στο εσωτερικό του κόμματος με αποτέλεσμα άλλα στελέχη (Φίλης, Βούτσης), προκειμένου να μετριάσουν τις εντυπώσεις, να επικαλούνται την… αυτοπειθαρχία των στελεχών του ΣΥΡΙΖΑ. Ακόμη όμως και χωρίς τις σχετικές παραινέσεις, η πολιτική πίεση που υφίστανται όλοι οι βουλευτές είναι πολύ μεγάλη ώστε να αναλάβουν το κόστος ενεργειών οι οποίες θα στηλιτευτούν ως υπονόμευση της πρώτης «κυβέρνησης της Αριστεράς». Επίσης, δύσκολα θα βρεθούν «απείθαρχοι» βουλευτές στα βασικά και συντεταγμένα εσωκομματικά μπλοκ και κυρίως στο «ρευματικό» ή «λαφαζανικό» κομμάτι της Αριστερής Πλατφόρμας, στο οποίο εστιάζουν οι περισσότεροι. Ο ίδιος ο Παναγιώτης Λαφαζάνης έχει αφήσει ανοικτό το ενδεχόμενο δικής του αποχώρησης από την κυβέρνηση στην περίπτωση που δεν συμφωνεί με τον «συμβιβασμό» που θα επιτευχθεί (και ενδεχομένως να τον ακολουθήσουν και οι υπόλοιποι λαφαζανικοί υπουργοί Στρατούλης, Ήσυχος και Χουντής), ωστόσο απορρίπτει το ενδεχόμενο η Αριστερή Πλατφόρμα να αναλάβει την ευθύνη να ρίξει την κυβέρνηση καταψηφίζοντας μαζικά. Είναι πάντως ανοιχτό το τι θα πράξουν οι τροτσκιστές της Αριστερής Πλατφόρμας που εκπροσωπούνται με δύο βουλευτές προερχόμενους από τη ΔΕΑ (Νταβανέλλος). Πολύ ψηλά έχει ανεβάσει τους τόνους και η οργάνωση της ΚΟΕ (Ρινάλντι), η οποία αριθμεί πέντε βουλευτές, δυο-τρεις εκ των οποίων προέβαλαν από τις πιο σφοδρές αντιδράσεις στην εκλογή του Προκόπη Παυλόπουλου ως ΠτΔ. Με ερωτηματικό είναι το πώς θα συμπεριφερθούν επώνυμοι βουλευτές που έχουν υψώσει τους τόνους το τελευταίο διάστημα, όπως η Ζωή Κωνσταντοπούλου ή ο Αλέξης Μητρόπουλος (αν και ο δεύτερος θεωρείται ότι θα συνταχθεί στο τέλος με την πλειοψηφία) ή ακόμη πρόσωπα όπως ο καθηγητής Κώστας Λαπαβίτσας, του οποίου η πολιτική κι επιστημονική άποψη συμπίπτει στη θέση υπέρ της εξόδου από την ευρωζώνη. Με δεδομένη την επικριτική στάση του Μανώλη Γλέζου, είναι με ερωτηματικό επίσης το τι θα ψηφίσει η βουλευτής Εύη Καρακώστα που προέρχεται από την κίνησή του «Ενεργοί Πολίτες». Επίσης δεν αποκλείονται απρόοπτα από βουλευτές που δεν στοιχίζονται σε κάποιο εσωκομματικό μπλοκ ή που θεωρούν ότι δεν μπορούν να υπερασπιστούν στην περιφέρειά τους κάποια από τα μέτρα ή ακόμη βουλευτές που στη ζυγαριά τους βαραίνει περισσότερο το ηθικό στοιχείο από το πολιτικό τους μέλλον. Πάντως, το πιθανότερο είναι οι τόνοι να υψωθούν μέχρι να έρθει η ώρα της κρίσης (ψηφοφορία), αλλά μόνο τότε θα αποσαφηνιστούν τα όρια της Κ.Ο. του ΣΥΡΙΖΑ…συμφωνίαΚυβέρνησηΣΥΡΙΖΑσυμβιβασμόςεκλογέςIssue: 1867Issue date: 04-06-2015Has video: