Αμερικανοτουρκικές τριβές – ελληνικές ανησυχίες: Πώς η σύγκρουση στη Γάζα παγώνει την προσέγγιση με Άγκυρα

04:43 1/5/2024 - Πηγή: Το Ποντικι

Η (νέα) αμερικανοτουρκική «κόντρα» με αφορμή τον πόλεμο Ισραήλ – Χαμάς βάζει φρένο στις προσδοκίες όσων θεωρούσαν ότι οι διευθετήσεις στα ελληνοτουρκικά «έρχονται»…

Η «τριγωνική» και περίπλοκη συμμαχία μεταξύ ΗΠΑ- Ελλάδας-Τουρκίας επί δεκαετίες (απ΄τη δεκαετία του ’50 που οι δύο χώρες μπήκαν στο ΝΑΤΟ) καθοδηγούνταν μέχρι πρόσφατα και σε βαθμό απόλυτο από την Ουάσιγκτον. Και όλα αυτά τα χρόνια, οι αμερικανικές κυβερνήσεις χειρίζονταν τα ελληνοτουρκικά με γνώμονα

την εξασφάλιση της εύρυθμης λειτουργίας της νοτιοανατολικής πτέρυγας του ΝΑΤΟ, «ποντάροντας» περισσότερα στην Τουρκία λόγω της γεωγραφικής της θέσης.

Η εδραίωση της κυριαρχίας του Ερντογάν (ιδιαίτερα μετά την αποτυχία του αμερικανοκίνητου, όπως πιστεύουν οι Τούρκοι πραξικοπήματος το καλοκαίρι του 2016), μετέβαλε τις ισορροπίες στο τρίγωνο Αθήνας- Άγκυρας- -Ουάσιγκτον. Βασικό χαρακτηριστικό της νέας ισορροπίας, είναι ο απογαλακτισμός της Τουρκίας από την αμερικανική πατρωνία από τη μια και η ενίσχυση (σε πρωτοφανή μεταδικτατορικά βαθμό) της αμερικανικής επιρροής στην Αθήνα.

Παρ’όλα αυτά και για χάρη των αναγκών του ΝΑΤΟ, οι Αμερικανοί «καθοδηγούν» την διαδικασία της ελληνοτουρκικής προσέγγισης που βρίσκεται σε εξέλιξη, με κεντρική ιδέα των συζητούμενων διευθετήσεων, τη μείωση του στρατιωτικού αποτυπώματος στην ελληνοτουρκική μεθόριο. Δεν πρέπει να περάσει απαρατήρητο ότι η εν λόγω «ιδέα» που πρωτοδιατυπώθηκε από τον πρώην ΥΠΕΞ των ΗΠΑ Πομπέο μετά την κρίση του Ορούτς Ρέις το καλοκαίρι του 2020, καλύπτει/ ικανοποιεί απόλυτα την Άγκυρα που επιμένει στην αποστρατιωτικοποίηση των ελληνικών νησιών.

Θα πρέπει να σημειωθεί επίσης, ότι Μητσοτάκης και Ερντογάν ήταν προγραμματισμένο να συναντήσουν ξεχωριστά ο καθένας τον πρόεδρο Μπάιντεν με αντίστοιχες επισκέψεις τους στην Ουάσιγκτον, πριν πραγματοποιήσουν την μεταξύ τους συνάντηση που έχει προγραμματιστεί να γίνει στις 13 Μαΐου στην Άγκυρα.

Για λόγους που δεν έχουν αποσαφηνιστεί πειστικά, ο Ελληνας Πρωθυπουργός απέφυγε την επίσκεψη στην Ουάσιγκτον όπου τα ελληνοτουρκικά εκ των πραγμάτων θα βρίσκονταν πολύ ψηλά στην ατζέντα καθώς οι ελληνοτουρκικές συνομιλίες έχουν προχωρήσει πολύ.

Για λόγους που έχουν να κάνουν με την επιλογή του η χώρα του να μην είναι «παράρτημα» των ΗΠΑ στην περιοχή, ο Ταγίπ Ερντογάν δεν δίστασε να τινάξει στον αέρα την πρόοδο που είχε σημειωθεί στις αμερικανοτουρκικές σχέσεις και να υπογραμμίσει με πολλούς και διάφορους τρόπους την υποστήριξή του στη Χαμάς και να «κόψει» γέφυρες με  το Ισραήλ, δηλαδή τον στενότερο σύμμαχο των Αμερικανών. 

Η «ποινή» που επιβλήθηκε στον Ερντογάν ήταν η ματαίωση της επίσκεψή του στην Ουάσιγκτον και η συνάντησή του με τον Μπάιντεν, γεγονός που αναμένεται να επηρεάσει/ επιβραδύνει τις εξελίξεις στα ελληνοτουρκικά. Κάτι το οποίο – όπως λένε έμπειροι διπλωμάτες στην Αθήνα- δεν είναι απαραίτητα αρνητική εξέλιξη μια που η κυβέρνηση και το πολιτικό σύστημα γενικότερα δεν είναι ακόμη έτοιμα να  αποδεχθούν επώδυνους συμβιβασμούς και υποχωρήσεις που είναι η προϋπόθεση για τελικές διευθετήσεις στα ελληνοτουρκικά.

Διαβάστε επίσης:

Καρανίκας σε Σπηλιωτόπουλο: «Καλώς ήρθες» – Η «θερμή» ανάρτηση για την έλευση στην Κουμουνδούρου

Νίκος Ανδρουλάκης σε κυβέρνηση: Είστε στυγνοί υπάλληλοι της εξουσίας

Στέφανος Κασσελάκης: Πάμε να δούμε μαζί κάτι «αστέρια»;