Απειλή για μακρόσυρτη υποχώρηση του ρυθμού ανάπτυξης της Γερμανίας

06:00 12/6/2023 - Πηγή: Το Ποντικι

Η οικονομική ατμομηχανή της Ευρώπης έπαθε βλάβη. Η Γερμανία αντιμετωπίζει τον κίνδυνο μίας μακρόσυρτης υποχώρησης του ρυθμού ανάπτυξης και αυτό θα έχει συνέπειες σε όλη την Ευρωζώνη, επισημαίνει το Bloomberg.

Εδώ και δεκαετίες η γερμανική οικονομία συνέβαλε καθοριστικά στην υπέρβαση αρκετών κρίσεων στη Γηραιά Ήπειρο. Αλλά, όπως αποδεικνύεται, καμία οικονομία δεν είναι άτρωτη και το ερώτημα τώρα είναι ποιες χώρες θα ακολουθήσουν τη Γερμανία.

Επειδή, όταν το Βερολίνο μπαίνει σε περιπέτειες και σφίγγει το λουρί, είναι

βέβαιο πως θα επιβάλει αντίστοιχες πολιτικές και στους υπόλοιπους εταίρους. Με άλλα λόγια, χάλασε η ατμομηχανή και τώρα κατεβαίνουμε για να σπρώξουμε…

Τα αίτια της κρίσης

Η ύφεση είναι συνέπεια της γερμανικής ενεργειακής πολιτικής – δηλαδή της εξάρτησης από τη Ρωσία, της ευρωπαϊκής επιλογής για εγκατάλειψη των συμβατικών κινητήρων στο όνομα της πράσινης ανάπτυξης και των αργών αντανακλαστικών της γερμανικής βιομηχανίας ως προς τη μετάβαση στις νέες τεχνολογίες, σύμφωνα με το Bloomberg.

Υπάρχει όμως άλλο ένα πρόβλημα: η πολιτική ελίτ δεν φαίνεται ικανή να δώσει λύσεις στα δομικά προβλήματα που απειλούν την ανταγωνιστικότητα της γερμανικής οικονομίας, γράφει το Politico.

Η εικόνα της πλούσιας, ανεπτυγμένης και πολιτικά ισχυρής χώρας θολώνει και είναι ορατός ο κίνδυνος να συμπαρασυρθούν κι άλλες ευρωπαϊκές οικονομίες, καθώς η Γερμανία παράγει σχεδόν το 30% του πλούτου στην Ε.Ε. και είναι ο μεγαλύτερος εμπορικός εταίρος για τις περισσότερες από τις 27 χώρες του ευρωπαϊκού κλαμπ.

Πάντως, η πορεία της Γερμανίας προς την ύφεση δεν ήταν κεραυνός εν αιθρία. Μετά την πανδημία ήταν εμφανής η κόπωση της γερμανικής οικονομίας και η έλλειψη πολιτικής αποφασιστικότητας.

«Δεν είναι ορατή κάποια θεμελιώδης βελτίωση» επισημαίνει στο Politico ο Γιοργκ Κράμερ, οικονομολόγος της Commerzbank, προσθέτοντας ότι όλοι οι βασικοί δείκτες του βιομηχανικού τομέα υποχωρούν.

«Σχεδόν οι δύο στις τρεις (γερμανικές) εταιρείες θεωρούν τις τιμές της ενέργειας και το κόστος πρώτων υλών ως τις πιο πιεστικές προκλήσεις» δηλώνει στο Euractiv ο Ζίγκφριντ Ράσγουρμ, πρόεδρος του BDI (του γερμανικού ΣΕΒ), εξηγώντας γιατί πολλές εταιρείες σκέφτονται να φύγουν από τη Γερμανία.

Η Γερμανία ήταν ο ασθενής της Ευρώπης όταν αγωνιζόταν να ξεπεράσει το κόστος της επανένωσης, αλλά κατάφερε να ανακάμψει όταν άλλες χώρες, όπως η Ελλάδα, η Ιταλία και η Πορτογαλία, πάλευαν για να ξεπεράσουν τα τεράστια χρέη τους, προκαλώντας ερωτήματα ακόμα και για το ενιαίο νόμισμα.

Τότε η Γερμανία επέβαλε τους όρους διάσωσης από θέση ισχύος και έθετε το δικό της μοντέλο ως παράδειγμα προς μίμηση. Είναι πολύ πιθανό ότι αυτό θα συμβεί και τώρα, με τη Γερμανία όμως να «εξάγει» την κρίση.

«Ο συνεχιζόμενος πόλεμος στην Ουκρανία, η δημογραφική αλλαγή και η ενεργειακή μετάβαση θα έχουν δομική βαρύτητα στη γερμανική οικονομία στα προσεχή χρόνια» επισημαίνει ο Κάρστεν Μπρζέσκι, οικονομολόγος της ING Bank, μιλώντας στο Politico.

Παρότι ο ήπιος χειμώνας βοήθησε τη γερμανική οικονομία – που είχε μεγάλη εξάρτηση από τη ρωσική ενέργεια –, οι προοπτικές δεν φαίνονται καλές, προσθέτει ο Μπρζέσκι.

Οι τιμές της ενέργειας αυξήθηκαν δραματικά μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία και συντηρούνται σε σχετικά υψηλά επίπεδα λόγω της απόφασης του ΟΠΕΚ+ για μείωση της παραγωγής πετρελαίου.

Ο φαύλος κύκλος του πληθωρισμού

Οι συνέπειες από τις δομικές αδυναμίες γίνονται πιο σοβαρές λόγω του πληθωρισμού, κι αυτό αντανακλάται στη μείωση της κατανάλωσης κατά 1,2% στο πρώτο τρίμηνο του έτους.

Κάτι που ο Κλάους Βίστεσεν, οικονομολόγος της Pantheon Macroeconomics, αποδίδει «στο σοκ από τις τιμές της ενέργειας». Ακόμα και αν ανακοπεί η μείωση της κατανάλωσης, οι οικονομολόγοι δεν προβλέπουν ισχυρή ανάκαμψη στο προσεχές μέλλον.

Η Γερμανία προσπαθεί να αντιμετωπίσει τα δομικά προβλήματα στην παραγωγή με εισαγωγή εργατικού δυναμικού και διεύρυνση της παραγωγής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές.

Η Φραντσέσκα Παλμς, οικονομολόγος της Capital Economics, εκτιμά ότι η γερμανική οικονομία θα εξακολουθήσει να συρρικνώνεται στο τρίτο και τέταρτο τρίμηνο του έτους λόγω των υψηλών επιτοκίων – τα οποία υιοθετούν οι κεντρικές τράπεζες για να αντιμετωπίσουν τον πληθωρισμό, αλλά τελικά επιβαρύνουν την κατανάλωση και τις επενδύσεις.

Κάτι που πλήττει και τις γερμανικές εξαγωγές. Είναι χαρακτηριστικό, όπως επισημαίνει το CNN, ότι οι εξαγωγές γερμανικών αυτοκινήτων στην Κίνα – τον πιο σημαντικό εμπορικό εταίρο της Γερμανίας – μειώθηκαν κατά 24% στο πρώτο τρίμηνο.

Κι όσο επιμένει ο πληθωρισμός στην Ευρωζώνη και καθίσταται δύσκολη οποιαδήποτε εκτίμηση για την πορεία του στο προσεχές μέλλον, ουδείς αποκλείει τον κίνδυνο μίας ήπιας ύφεσης στην Ευρωζώνη, όπως αναφέρουν Ευρωπαίοι οικονομολόγοι στο Portfolio.

Η Έλεν Μπάουντσον, αναλύτρια της γαλλικής BNP Paribas, λέει ότι μία ύφεση στην οικονομία της Ευρωζώνης δείχνει σήμερα λιγότερο αναπόφευκτη, αν και πιθανότερο σενάριο είναι η οριακά θετική πορεία σε ετήσια βάση για το τρέχον και το επόμενο έτος.

«Ωστόσο ο κίνδυνος της ύφεσης δεν έχει εκλείψει. Δεν έχουμε δει ακόμα όλες τις αρνητικές συνέπειες του πληθωριστικού σοκ, της ενεργειακής κρίσης και – κυρίως – της αυστηρής νομισματικής πολιτικής» επισημαίνει η αναλύτρια.

«Η αυστηρότερη νομισματική πολιτική θα περιορίσει τους παράγοντες της ζήτησης που είναι ευαίσθητοι στα επιτόκια και αυτό θα κορυφωθεί στο δεύτερο μισό του 2023» εκτιμά ο Λούκα Μέτζομο, επικεφαλής του τμήματος Μακροοικονομικών Αναλύσεων στην Intesa Sanpaolo.

Τις επιπτώσεις των υψηλών επιτοκίων τονίζει επίσης ο Ραλφ Σόλβιν, οικονομολόγος στη γερμανική Commerzbank, που αναμένει μία αδύναμη οικονομία φέτος.

Όσο όμως συνεχίζεται ο πόλεμος – στον οποίο συμβάλλει και η Γερμανία με τις αποστολές οπλικών συστημάτων στην Ουκρανία – οι κεντρικές τράπεζες διατηρούν τα υψηλά επιτόκια και οι πληθωριστικές πιέσεις επιμένουν, συντηρείται ένας φαύλος κύκλος ρευστότητας στις μεγαλύτερες οικονομίες, που αναπόφευκτα επηρεάζει και τις χώρες – δορυφόρους.

Διαβάστε επίσης

ΣΥΡΙΖΑ: Στο επίκεντρο η μείωση των έμμεσων φόρων

Η αέναος σκιά της χρεοκοπίας

Απαισιόδοξοι οι πολίτες για την πορεία της οικονομίας