Δέκα ακόμη νησιά «πρασινίζουν»

08:26 21/3/2021 - Πηγή: Το Ποντικι

Ακόμη δέκα μικρά ελληνικά νησιά θα ακολουθήσουν τον «χορό» του «πρασινίσματος», τον οποίο άνοιξε πρώτη η Τήλος και ακολούθησαν η Αστυπάλαια και προσφάτως η Χάλκη. Στόχος του σχεδίου είναι ο πλήρης εξηλεκτρισμός με την εγκατάσταση υβριδικών συστημάτων παραγωγής ενέργειας και ηλεκτροκίνησης στις μεταφορές.

Πρόκειται για τα νησιά Ερεικούσα, Μεγίστη, Οθωνοί, Αγαθονήσι, Αγ. Ευστράτιος, Ανάφη, Αντικύθηρα, Αρκιοί, Δονούσα και Γαύδος, τα οποία δεν περιλαμβάνονται στο πρόγραμμα διασυνδέσεων με το ηπειρωτικό σύστημα της χώρας που υλοποιεί ο ΑΔΜΗΕ.

Οι

δράσεις αυτές για τα ελληνικά νησιά γίνονται στο πλαίσιο της απανθρακοποίησής τους μέσω του Προγράμματος Δίκαιης Μετάβασης με μελέτες που καταρτίζει αυτή την περίοδο η Ειδική Επιτροπή Απολιγνιτοποίησης υπό τον Κώστα Μουσουρούλη.

Τρεις διαφορετικές ομάδες

Στον σχεδιασμό περιλαμβάνονται νησιά από όλο το Αιγαίο, τα οποία κατηγοριοποιούνται σε τρεις ομάδες: νησιά που είναι διασυνδεδεμένα, νησιά που πρόκειται να διασυνδεθούν μέχρι το 2030 και μικρά νησιά που δεν προβλέπεται να διασυνδεθούν με το ηπειρωτικό σύστημα της χώρας. Η τελευταία αυτή κατηγορία περιλαμβάνει τα νησιά Αγαθονήσι, Αγ. Ευστράτιος, Ανάφη, Αντικύθηρα, Αρκιοί, Δονούσα, Ερεικούσα, Μεγίστη, Οθωνοί και Γαύδος.

Αν και οι νέες δράσεις του Προγράμματος Δίκαιης Μετάβασης θα είναι αντίστοιχου χαρακτήρα με αυτές που προηγήθηκαν στα νησιά Τήλος, Αστυπάλαια και Χάλκη, δεν συνδέονται με αυτές. Θα αποσκοπούν δηλαδή στη μετάβασή στους στον πλήρη εξηλεκτρισμό συνδυάζοντας εγκατάσταση υβριδικών συστημάτων (παραγωγή ενέργειας από ΑΠΕ και αποθήκευση) και ηλεκτροκίνηση στις μεταφορές.

Η αρμόδια Επιτροπή σχεδιάζει και για τα διασυνδεδεμένα νησιά, αλλά και για όσα πρόκειται να διασυνδεθούν, υβριδικά συστήματα και δράσεις για ηλεκτροκίνηση, καθώς η διασύνδεσή τους θα αυξήσει τη δυναμικότητα των ΑΠΕ και η αποθήκευση ενέργειας κρίνεται απαραίτητη για να αντιμετωπίσει την ευμετάβλητη παραγωγή των αιολικών και των φωτοβολταϊκών και τα προβλήματα ευστάθειας που μπορεί να προκαλέσουν.

Η Επιτροπή Μουσουρούλη στον σχεδιασμό της λαμβάνει υπόψη τις προτάσεις σχετικής μελέτης της Παγκόσμιας Τράπεζας.
Συγκεκριμένα η έκθεση προτείνει για τα ελληνικά νησιά τον δραστικό περιορισμό της χρήσης πετρελαίου, με μεγάλη διείσδυση ΑΠΕ, 70% έως 90% σε πρώτη φάση, και συστήματα αποθήκευσης μπαταριών λιθίου, εισάγοντας τεχνικές και ιδέες microgrids, ανεξαρτήτως της εξέλιξης των ηλεκτρικών διασυνδέσεων των νησιών με το εθνικό σύστημα (ή και παράλληλα για τον αποκλεισμό μπλακάουτ).

Επίσης προβλέπεται εισαγωγή της ψηφιακής τεχνολογίας στα ηλεκτρικά δίκτυα και εφαρμογές καινοτόμων τεχνολογιών και τεχνικών για την πλέον αποδοτική διαχείριση των ΑΠΕ και της κατανάλωσης.
Για τη χρηματοδότηση του Προγράμματος θα διασφαλιστούν περιορισμένοι πόροι από το Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης, αφού το μεγαλύτερο τμήμα τους θα κατευθυνθεί στις άμεσα εξαρτώμενες από τον λιγνίτη περιοχές της Δυτικής Μακεδονίας και της Μεγαλόπολης, και πόροι από τα τοπικά Περιφερειακά Προγράμματα των Περιφερειών Βορείου και Νοτίου Αιγαίου και της Κρήτης και γίνονται ήδη συζητήσεις σε αυτή την κατεύθυνση με τους αρμόδιους φορείς.

Θα πρέπει να σημειωθεί ότι το επενδυτικό ενδιαφέρον για την εγκατάσταση υβριδικών συστημάτων στα νησιά είναι αυξημένο και έχουν ήδη κατατεθεί εκατοντάδες αιτήσεις για αδειοδότηση. Ο δρόμος για την υλοποίησή τους θα ανοίξει με την ολοκλήρωση του θεσμικού πλαισίου μέχρι τον Ιούνιο του 2021, σύμφωνα με τα όσα έχει ανακοινώσει το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας.

Η αρχή έγινε στην Τήλο

Ήδη από πέρυσι λειτουργεί ο Υβριδικός Σταθμός Παραγωγής στο νησί της Τήλου, που ενσωματώνει το καινοτόμο σύστημα S4S, το οποίο έχει αναπτύξει και εφαρμόζει ο όμιλος Eunice για την ψηφιακή αυτοπαραγωγή, αποθήκευση και έξυπνη διαχείριση της ενέργειας. Δηλαδή ένα έξυπνο μικροδίκτυο που βασίζεται σε υβριδικό σχήμα ΑΠΕ (αιολικά και Φ/Β) και προηγμένης τεχνολογίας συσσωρευτές, υιοθετεί στρατηγικές διαχείρισης της ζήτησης και αλληλεπιδρά με το ηλεκτρικό σύστημα Νισύρου – Κω μέσω της υφιστάμενης ηλεκτρικής διασύνδεσης.

Οι σύγχρονοι συσσωρευτές αποτελούν την καρδιά του προτεινόμενου συστήματος εξασφαλίζοντας μέγιστη διείσδυση ΑΠΕ και υψηλά επίπεδα ενεργειακής αυτονομίας για ολόκληρο το νησί της Τήλου (πάνω από 60%), εξαγωγές πράσινης ενέργειας προς το σύστημα Νισύρου – Κω υπό εγγυημένους όρους, ευστάθεια του τοπικού ηλεκτρικού μικροδικτύου και επικουρικές υπηρεσίες προς το δίκτυο του συστήματος Νισύρου – Κω.
Το παράδειγμα της Αστυπάλαιας

Σε ό,τι αφορά το ηλεκτρικό σύστημα της Αστυπάλαιας, ο ΔΕΔΔΗΕ προβλέπει την ανάπτυξη ενός υβριδικού συστήματος που θα συνδυάζει παραγωγή από ΑΠΕ – αιολική και ηλιακή – με αποθήκευση ενέργειας σε μπαταρίες. Η συνολική ισχύς ΑΠΕ που απαιτείται ώστε το νησί να φτάσει το 60% διείσδυσης ανανεώσιμων είναι περίπου 3 MW σε συνδυασμό με μπαταρίες ισχύος 2 MW και χωρητικότητας τουλάχιστον 7 MWh.

Σημειώνεται πάντως ότι η ηλεκτροκίνηση αυξάνει τις ενεργειακές ανάγκες μόνο κατά 15% σε ετήσια βάση, σύμφωνα με τις αρχικές εκτιμήσεις, μέγεθος που θεωρείται διαχειρίσιμο.
Η «πράσινη» παραγωγή και η αποθήκευση ενέργειας θα συνδυαστούν με τεχνολογίες έξυπνης φόρτισης για τη διαχείριση της επιπλέον ζήτησης που δημιουργείται από τα ηλεκτρικά οχήματα. Με τον τρόπο αυτό θα διασφαλίζεται ότι η φόρτιση δεν θα γίνεται σε ώρες υψηλής ζήτησης ενέργειας, ούτε ταυτόχρονα για όλα τα οχήματα, αλλά θα συνδυάζεται με τις ώρες που υπάρχει υψηλή παραγωγή από το αιολικό ή και το φωτοβολταϊκό σύστημα.

Σε ό,τι αφορά τον στόλο των αυτοκινήτων, υπολογίζεται ότι 982 ηλεκτρικά οχήματα είναι αρκετά για να καλύψουν τις ανάγκες για τις οποίες σήμερα απαιτούνται 1.494 συμβατικά οχήματα. Το μέγεθος του στόλου θα μειωθεί σημαντικά χάρη στην εισαγωγή νέων υπηρεσιών κινητικότητας κατά παραγγελία, όπως για παράδειγμα η κοινή χρήση αυτοκινήτων και οχημάτων μικροκινητικότητας και υπηρεσιών μεταφοράς.