Δυτικά Βαλκάνια: Αγώνας δρόμου για την ένταξή τους στην ΕΕ – Θα αναγνωρίσει η Ελλάδα το Κόσοβο;

08:01 14/7/2021 - Πηγή: Το Ποντικι

Η ευρωπαϊκή ένταξη Αλβανίας – Βόρειας Μακεδονίας, η κρίση του κορωνοϊού και η… αναγνώριση του Κοσόβου από την Ελλάδα.

Η κρίση του κορωνοϊού

Η κρίση του κορωνοϊού έφερε στην επιφάνεια πολλά προβλήματα που αντιμετωπίζει η Ευρωπαϊκή Ένωση ως προς την χάραξη ενιαίας εξωτερικής πολιτικής. Μία από αυτά τα προβλήματα ήταν η παντελής απουσία ενδιαφέροντος για την αντιμετώπιση της πανδημίας στις – τουλάχιστον υπό ένταξη χώρες – των Δυτικών Βαλκανίων. Αλβανία και Βόρεια Μακεδονία δοκιμάστηκαν από τον κορωνοϊο,

με τον Έντι Ράμα να ζητά (και να παίρνει) βοήθεια από τον Ερντογάν, ενώ ο Ζόραν Ζάεφ ξεκίνησε τελευταίος τους εμβολιασμούς.

Η Αλβανία εμβολίασε με το κινεζικό, το ρωσικό αλλά και της AstaZeneca (στήριξε και η Ελλάδα στέλνοντας εμβόλια). Υπήρξαν βέβαια και πολύ λίγα εμβόλια της Pfizer. To ίδιο και η Βόρεια Μακεδονία. Και αυτό δημιουργεί πρόβλημα διότι οι κάτοικοι των χωρών δε μπορούν να ταξιδέψουν εύκολα, κυρίως διότι οι περισσοτεροι εμβολιασμοί έχουν γίνει με εμβόλια που δεν έχει εγκρίνει ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Φαρμάκων.

Η Ευρώπη για τα Δυτικά Βαλκάνια

Η Γερμανία, μία σειρά άλλων κρατών μελών και θεσμοί της ΕΕ επιδιώκουν την επιτάχυνση των ενταξιακών διαδικασιών για τις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων.

Σχετικές προσπάθειες του Βερολίνου σε ό,τι αφορά την Αλβανία και τη Βόρεια Μακεδονία στο διάστημα της γερμανικής προεδρίας της ΕΕ το δεύτερο εξάμηνο 2020 απέτυχαν.

Γαλλία και η Ολλανδία παρεμποδίζουν την έναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων με τα Τίρανα, προβάλλοντας ζητήματα όπως τη ανεξάρτητη λειτουργία της δικαιοσύνης και των μέσων μαζικής ενημέρωσης.

Πολιτικοί παρατηρητές εκτιμούν ότι η στάση των κυβερνήσεων στη Γαλλία και την Ολλανδία καθορίζεται σε μεγάλο βαθμό από εσωτερικές σκοπιμότητες: και στις δύο χώρες οι κυβερνήσεις δέχονται ισχυρή πίεση από ακροδεξιά κόμματα.

Την δε ένταξη της Βόρειας Μακεδονίας παρεμποδίζει η Βουλγαρία για λόγους που σχετίζονται με γλωσσικά ζητήματα και την ιστορία.

Στις 6 Οκτωβρίου θα γίνει ακόμα μία Σύνοδος για τα Δυτικά Βαλκάνια. Σκοπός να δουν οι χώρες της ΕΕ τα βήματα προόδου. Ράμα και Ζάεφ περιμένουν τις εκλογές της 26ης Σεπτεμβρίου στην Γερμανία με ιδιαίτερη ανησυχία. Ειδικά ο Ράμα, ο οποίος είναι συνομιλητής του Ερντογάν δε θα ήθελε να δει μία νίκη των Πρασίνων και αυτό γιατί η εξωτερική πολιτική των Πρασίνων θα είναι ιδιαίτερα αυστηρή με την Τουρκία αλλά και τους… συνοδοιπόρους της. Ωστόσο, είναι ένας πολιτικός που ελίσσεται συνεχώς. Διατηρεί μάλιστα πολύ καλές σχέσεις με την Γερμανία.

Ο αντιπρόεδρος Τζο Μπάιντεν ποζάρει για μια φωτογραφία με στρατιώτες των ΗΠΑ που σταθμεύουν στο στρατόπεδο Bondsteel, Κόσοβο, στις 21 Μαΐου 2009. “Είστε η ενσάρκωση της βαθιάς μας ηθικής της ανιδιοτέλειας και της θυσίας”, είπε στα μέλη της υπηρεσίας.
Φωτογραφία: USA ARMY Spc. Darriel SwattsΟι ΗΠΑ του Μπάιντεν για τα Δυτικά Βαλκάνια

Tα τελευταία χρόνια με τον Τραμπ, οι Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής απουσίαζαν Βαλκάνια, αφήνοντας άλλους γεωπολιτικούς ανταγωνιστές (Ρωσία, Κίνα, Τουρκία) να προωθούν τις δικές τους επιδιώξεις εις βάρος της δυτικής επιρροής και των δυτικών συμφερόντων.

Ουσιαστικά είχαμε απουσία των ΗΠΑ από τη μία και αδυναμία της Ευρωπαϊκής Ενωσης να προωθήσει την ένταξη των φτωχών και αδύναμων κρατών από την άλλη.

Πρίστινα, Κόσοβο – Φωτογραφία: Vegim ZhitijaΤι γίνεται με το Κόσοβο;

Όσον αφορά το Κόσοβο η επαναχάραξη των συνόρων διακινείται στα παρασκήνια. Απόδειξη το ανεπίσημο έγγραφο του Σλοβένου πρωθυπουργού (ο ίδιος το διέψευσε αλλά ο Εντι Ράμα δήλωσε ότι το διάβασε) προς τις Βρυξέλλες για μοιρασιά του Κοσόβου και της Βοσνίας– και την ανάδυση Μεγάλης Αλβανίας και Μεγάλης Σερβίας κ.ά. κατέφθαναν στις διπλωματικές αποστολές και τις ξένες μυστικές υπηρεσίες ή διέρρεαν για να καταγραφούν αντιδράσεις.

Ήδη από τον Νοέμβριο του 2020 στο topontiki.gr είχαμε γράψει για τις εξελίξεις που θα φέρει η Προεδρία Μπάιντεν στα Δυτικά Βαλκάνια:

Το Κόσοβο ως γνωστόν είναι αναγνωρισμένο από τις ΗΠΑ αλλά και τα περισσότερα κράτη της ΕΕ. Ωστόσο, δεν έχει την αναγνώριση του ΟΗΕ λόγω του βέτο και των αντιδράσεων της Ρωσίας. Στο Κόσοβο υπάρχει η ιδέα από πολλούς πως πρέπει να κλείσει το θέμα για το μερικώς αναγνωρισμένο κράτος στα Βαλκάνια. Από την μεριά των ΗΠΑ, προτείνεται ως λύση η ανταλλαγή εδαφών: να κρατήσει η Σερβία το κομμάτι που κατοικούν περισσότεροι Σέρβοι, δηλαδή στο ποταμό Ιμπάρ και την περιοχή της βόρειας Μιτροβίτσα (ελέγχεται πλήρως από τη Σερβία) και αντίστοιχα να ενταχθεί το Πρέσεβο (οι Αλβανοί αποτελούν την πλειοψηφία του πληθυσμού 89,1%) στο Κόσοβο. 

Υπενθυμίζεται ότι οι Σέρβοι δεν αποτελούν την πλειονότητα του πληθυσμού, καθώς στο Κόσοβο ο πληθυσμός αποτελείται στην πλειοψηφία του από άτομα αλβανικής καταγωγής και το αίτημα ανεξαρτησίας στηρίχθηκε από την πλειονότητα των Ευρωπαϊκών χωρών. (Κατά τη διάρκεια του πολέμου στο Κόσοβο το 1999, ένα εντυπωσιακό ποσοστό της τάξεως του 97% των Ελλήνων εναντιώθηκε στη στρατιωτική επιχείρηση του ΝΑΤΟ εναντίον της Σερβίας, ενώ ένα πολύ μικρό ποσοστό, μόλις το 2% της ελληνικής κοινής γνώμης, εκδηλώθηκε υπέρ του νατοϊκού πολέμου). 

Ωστόσο, μια εδαφική ανταλλαγή μεταξύ της Σερβίας και Κοσόβου θα δημιουργούσε αρκετά προβλήματα. Πρώτον, θα ήταν μια κίνηση προς πιο καθαρά εθνικά κράτη τόσο στη Σερβία όσο και στο Κόσοβο. Δεύτερον θα άνοιγε πληγές στη Βοσνία-Ερζεγοβίνη. Κάθε μεταβίβαση γης θα έθετε σε μειονεκτική θέση τους κατοίκους σε σύγκριση με τους Σέρβους από το βόρειο Κόσοβο και θα πιέζονταν να φύγουν. Επίσης είναι μία λύση που δεν προκρίνει και η Ευρωπαϊκή πλευρά που – ορθώς φαίνεται – δεν υποστηρίζει τα εθνικιστικά τερτίπια αλλά πάει σε μία λογική του σεβασμού των μειονοτήτων, της αλληλοκατανόησης και της αλληλεγγύης.

Παράλληλα, στην πόλη Ουρόσεβατς του Κοσόβου, κοντά στην αμερικανική στρατιωτική βάση «Bondsteel», άρχισαν οι εργασίες διαμόρφωσης του χώρου όπου θα ανεγερθεί το άγαλμα του προέδρου των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν.

Η Ελλάδα για το Κόσοβο

Θα ήταν ψέμα αν λέγαμε ότι στην Αθήνα δεν συζητείται η πιθανότητα αναγνώρισης της κρατικής οντότητας του Κοσόβου. Με κυριότερο ζήτημα την αυξανόμενη –και ανεμπόδιστη– επέκταση της τουρκικής επιρροής στη Σερβία. Η σχέση Ελλάδας – Σερβίας παραμένει πολύ σημαντική, ενώ η Αθήνα στηρίζει παράλληλα σταθερά και τη διαδικασία διαλόγου ανάμεσα σε Βελιγράδι και Πρίστινα

Αυτή τη στιγμή στην Σερβία ολοένα και πιο πολλά είναι τα τουρκικά κεφάλαια που έχουν τοποθετηθεί στον τραπεζικό τομέα της χώρα, αλλά και στα ΜΜΕ. Και αυτά δεν είναι ότι δεν γίνονται εν αγνοία της κυβέρνησης. Αντιθέτως. Είναι καλοδεχούμενα.

Όσον αφορά την ελληνική αναγνώριση του Κοσόβου ένα από τα βασικά επιχειρήματα κατά μιας αναγνώρισης ήταν το προηγούμενο που θα μπορούσε να δημιουργηθεί για ζητήματα αμιγώς ελληνικών συμφερόντων, όπως το Κυπριακό. Σε καμία περίπτωση δεν είναι ίδιο πράγμα, πρόκειται για διαφορετικέ περιπτώσεις (Δικαστηρίο της Χάγης)

Η αναγνώριση του Κοσόβου από την Ελλάδα συμβαδίζει με τις ΗΠΑ. Σκοπός των ΗΠΑ είναι να μην υπάρχει καμία ρωσική επιρροή στην περιοχή. Είναι σημαντικό να σημειώσουμε ότι ρωσική επιρροή σε ό,τι έχει να κάνει με την Αλβανία ή τον Αλβανόφωνο λαό δεν υπάρχει.

Διαβάστε επίσης:

Ανάλυση: Τι εμποδίζει τις κυρώσεις στη Λευκορωσία – Το νέο ευρωπαϊκό status με την Ρωσία

Ανάλυση: Τι δείχνουν οι 100 ημέρες του Τζο Μπάιντεν στην προεδρία – Οι επόμενες κινήσεις του

Μαραβέγιας στο topontiki.gr: Η πανδημία δεν δοκιμάζει την ΕΕ αλλά την ισχυροποιεί