Είναι έργα τέχνης δυο άδειοι καμβάδες; Τι αποφάσισε δικαστήριο της Δανίας

15:52 21/9/2023 - Πηγή: Το Ποντικι

Ο Δανός καλλιτέχνης Γενς Χάανινγκ πληρώθηκε 76.000 δολάρια από το Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης Kunsten, που βρίσκεται στο Άαλμποργκ, για να δημιουργήσει δύο έργα που θα εκτίθεντο στο μουσείο.

Ο καλλιτέχνης όντως παρέδωσε δύο καμβάδες, που όμως ήταν κενοί, χωρίς την παραμικρή παρέμβαση του δημιουργού, που υποστήριξε ότι είναι έργα τέχνης, όπως τουλάχιστον την αντιλαμβάνεται ο ίδιος. Η υπόθεση έφτασε στα δικαστήρια. Το δικαστήριο της Κοπεγχάγης αποφάνθηκε ότι ο καλλιτέχνης θα πρέπει να επιστρέψει τα χρήματα που πήρε για τα έργα του, αλλά παρέμεινε αναπάντητο το ερώτημα – τι είναι τέχνη…

Η

υπόθεση άρχισε το 2021 όταν το Μουσείο Kunsten ανέθεσε στον Γενς Χάανινγκ να παρουσιάσει δύο αναθεωρημένες εκδοχές παλαιότερων έργων του για μία έκθεση που θα γινόταν στο μέλλον, με θέμα την εργασία. Τα παλαιότερα έργα του Χάανινγκ είναι δύο πλαίσια γεμάτα με χαρτονομίσματα, που αναφέρονται στους μέσους μισθούς που παίρνει ένας Αυστριακός και ένας Δανός εργαζόμενος.

Ο Χάανινγκ θα έπρεπε να παρουσιάσει την τελευταία άποψή του για το θέμα «εργασία» και παρέδωσε στο μουσείο δύο άδειους καμβάδες, λέγοντας ότι δημιούργησε δύο «καλύτερα» κομμάτια που ταιριάζουν περισσότερο με το θέμα της έκθεσης. Στους δύο άδειους καμβάδες έδωσε τον τίτλο “Take the Money and Run,” δηλαδή σε ελεύθερο απόδοση «πάρε τα λεφτά και γίνε καπνός….»

A Copenhagen court ordered the artist Jens Haaning, who incorporates physical currency in his work, to give back about $70,000 after he sent the Kunsten Museum of Modern Art two blank canvases titled “Take the Money and Run.” https://t.co/N0V6H4tTVq

— The New York Times (@nytimes) September 19, 2023

Ο Γενς Χάανινγκ υποστηρίζει ότι τα δύο έργα είναι το σχόλιό του για τους χαμηλούς μισθούς και ο τρόπος με τον οποίον αντιμετώπισε το συμβόλαιό του με το Μουσείο Kunsten είναι μέρος της δουλειάς με αυτό το μήνυμα.

Παρόλο που οι υπεύθυνοι του μουσείου διαμαρτυρήθηκαν για το περιεχόμενο των έργων του Χάανινγκ, κρέμασαν τους καμβάδες σε μία αίθουσα και δίπλα ανάρτησαν ένα αντίγραφο του e-mail που έστειλε ο καλλιτέχνης στο μουσείο εξηγώντας το νόημα της πράξης του. Τα έργα εκτέθηκαν από τον Σεπτέμβριο του 2021 ως τον Ιανουάριο του 2022 στο πλαίσιο της έκθεσης με τίτλο “Work it Out”.

Ο καλλιτέχνης δήλωσε στο CNN ότι «από καλλιτεχνικής απόψεως δημιούργησα ένα πολύ καλύτερο κομμάτι από αυτό που θα μπορούσαν να φανταστούν» και πρόσθεσε: «Δεν θεωρώ ότι έχω κλέψει χρήματα… έχω δημιουργήσει ένα καλλιτεχνικό έργο, που είναι δέκα ή και εκατό φορές καλύτερο από αυτό που είχαμε σχεδιάσει. Πού βρίσκεται το πρόβλημα;»

Οι άδειοι καμβάδες του Χάανινγκ προστίθενται σε μία σειρά αμφιλεγόμενων έργων που τελικά αναδεικνύουν το ερώτημα για την αξία της τέχνης. Χαρακτηριστικές τέτοιες περιπτώσεις η μπανάνα που κάρφωσε σε ένα τοίχο μουσείου ο Μαουρίζιο Κατελάν και ο Μπάνκσι, που κατέστρεψε έργο του κατά τη δημοπράτησή του. Το 1958 ο Ιβ Κλάιν εξέθεσε ένα άδειο δωμάτιο σε χιλιάδες επισκέπτες.

Παρότι ο Χάανινγκ ακολουθεί αυτή την παράδοση το δικαστήριο της Κοπεγχάγης έκρινε ότι ο καλλιτέχνης είναι «υποχρεωμένος» να επιστρέψει τα χρήματα στο μουσείο, αφού κρατήσει 5.730 δολάρια από το αρχικό ποσό, επειδή οι άδειοι καμβάδες εκτέθηκαν.

In 2021, a Danish artist was given $84,000 by a museum to use in a work of art.

Instead of using the money in his work, he turned in two blank canvases, titling them "Take the Money and Run." Now, he has been ordered to return at least some of the money. https://t.co/Ct7UArgcIO

— CBS Mornings (@CBSMornings) September 19, 2023

Σύμφωνα με το σκεπτικό του δικαστηρίου τα έργα «Take the Money and Run» είναι «ατελή» σε σχέση με αυτό που αναφέρει το συμβόλαιο του μουσείου με τον καλλιτέχνη, καθώς δεσμεύτηκε ότι θα παρέδιδε δύο διαφορετικά έργα. Το δικαστήριο απέρριψε επίσης την αγωγή του Χάανινγκ, που υποστήριξε ότι το Μουσείο Kunsten παραβίασε τους νόμους για τα πνευματικά δικαιώματα. Ο καλλιτέχνης είναι επίσης υποχρεωμένος να πληρώσει τα δικαστικά κόστη.

Διαβάστε επίσης:

Ελαιόλαδο: Είδος πολυτελείας ο «υγρός χρυσός» – Αντικλεπτικά στα μπουκάλια βάζουν σούπερ μάρκετ στην Ισπανία

Συντάξεις Οκτωβρίου 2023: Πότε ξεκινούν οι πληρωμές – Οι ημερομηνίες για όλα τα Ταμεία (video)

Ηλεκτρικό ρεύμα: Ανακοινώθηκαν τα τιμολόγια Οκτωβρίου – Αμετάβλητη η τιμή της ΔΕΗ