Εκλογές στην Τουρκία: Ταγίπ Ερντογάν για… πάντα

06:01 21/5/2023 - Πηγή: Το Ποντικι

Τώρα που μετεκλογικά φαίνεται καθαρότερα η επιλογή που ικανοποιεί τους Τούρκους πολίτες, στην Ελλάδα οι τουρκολόγοι πάσης προέλευσης και ακαδημαϊκής διαπίστευσης συνεχίζουν να διερωτώνται ή και να τοποθετούνται για τη μορφή της Τουρκίας που θα συμφέρει την Ελλάδα.

Μόνο που η Τουρκία σκέφτεται διαφορετικά, επιλέγει και αναπτύσσει πολιτική που ωφελεί τη χώρα, αναζητώντας διεξόδους στα πολλά προβλήματα τα οποία προκλήθηκαν από τις επιλογές

Ερντογάν αλλά και του σκληρού κεμαλικού μηχανισμού, τον οποίο δεν κατόρθωσε να εκσυγχρονίσει ο πολιτικός Ερντογάν από το 2000 μέχρι το 2016.

Μετά το 2016 ο κ. Ερντογάν αναζήτησε τη συνέργεια του παραδοσιακού βαθέος και στρατιωτικού κεμαλικού κατεστημένου, αποδεχόμενος μοιρολατρικά ότι αποτελεί την αξεπέραστη «ραχοκοκαλιά» της Τουρκίας, σουλτανικής, κεμαλικής, ισλαμικής.

Στις εκλογές του 2023, αντιμέτωπος με την Τουρκία του κ. Ερντογάν, ο υποψήφιος της τουρκικής συνασπισμένης αντιπολίτευσης, που είχε αναμετρηθεί και ηττηθεί από τον κ. Ερντογάν, επέλεξε να προτάξει τη θρησκευτική μειονοτική του ταυτότητα και να διακηρύξει την κουρδική υποστήριξη, με πολιτική έμφαση, στην υποψηφιότητά του, αποδεχόμενος το γεγονός ότι ο πολιτικός του αντίπαλος έχει καλύψει, με όλες τις αυθαιρεσίες και τις προκλητικές πολιτικές του αποφάσεις, κάθε ανάγκη της τουρκικής κοινωνίας.

Βοήθεια για τους σεισμούς

Οι Τούρκοι εκλογείς επέλεξαν να στείλουν ξανά πρώτο στο Κοινοβούλιο το κόμμα του κ. Ερντογάν, το οποίο με την υποστήριξη των εθνικιστών θα σχηματίσει κυβέρνηση που υποχρεώνεται εκ των πραγμάτων να αντιμετωπίσει ταχύτατα τα σοβαρά εσωτερικά και εξωτερικά προβλήματα της χώρας.

Η κύρια πρόκληση, που ενδιαφέρει τον τουρκικό λαό, εκδηλώνεται με τις ανελαστικές και άμεσες απαιτήσεις αντιμετώπισης των βαθύτατων πληγών, που προκλήθηκαν από τον μεγάλο σεισμό.

Η απαραίτητη ανθρωπιστική και αναπτυξιακή βοήθεια θα προέλθει από τη διεθνή αλληλεγγύη, ΟΗΕ, Ε.Ε. και με πολύ πιο ευνοϊκούς και χαριστικούς όρους από τα οικονομικά ισχυρά μουσουλμανικά κράτη, κυρίως τις χώρες του Κόλπου. Μεταξύ των Αράβων, πρώτο ρόλο θα διαδραματίσουν το Κατάρ, η Σαουδική Αραβία, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, ο Οργανισμός Ισλαμικής Συνεργασίας, ο Αραβικός Σύνδεσμος και με μικρότερη, αλλά σημαντική συνδρομή θα ακολουθήσει το Κουβέιτ, που διαθέτει σημαντική διεθνή εμπειρία στην οργάνωση δράσεων δωρητών προς δοκιμαζόμενες περιοχές.

Αμερικανοτουρκικές σχέσεις

Το δεύτερο πρόβλημα που βαρύνει τις σχέσεις της Τουρκίας με τις ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ αφορά το αντιαεροπορικό σύστημα S-400. Η απαίτηση των ΗΠΑ να επιστραφεί το οπλικό σύστημα στη Ρωσία περιορίζει πολύ τις δυνατότητες κινήσεων της Τουρκίας.

Η πίεση που δέχεται η Άγκυρα από την Ευρωατλαντική Συμμαχία, προκειμένου η νέα κυβέρνηση της χώρας να αναδιαμορφώσει τις ταραγμένες σχέσεις της με τον συμμαχικό χώρο, δεν αφήνει κενά για αμφισβήτηση της συντονισμένης και επεξεργασμένης θέσης που εκδηλώνεται από την πλευρά των δυτικών συμμάχων προς την Άγκυρα. Όμως παρακολουθώντας από την άλλη πλευρά τις ρωσικές τοποθετήσεις στο θέμα του αντιαεροπορικού συστήματος, που αγοράσθηκε για να καλυφθούν τουρκικά αιτήματα για αμυντικά κενά που δεν κάλυπτε το ΝΑΤΟ, διαπιστώνεται ότι η Μόσχα επικεντρώνεται στην εκπλήρωση των συμβατικών υποχρεώσεων της Τουρκίας για την ολοκλήρωση της αγοράς.

Η οικονομική απαίτηση αποπληρωμής της προμήθειας του οπλικού συστήματος, που αφορά σε δύο συστοιχίες, δημιουργεί ελεύθερο πολιτικό διαπραγματευτικό χώρο για την Τουρκία, ώστε να διαχειρισθεί το θέμα αυτό τόσο με το ΝΑΤΟ όσο και με τις ΗΠΑ, αποδεσμευμένη από εικαζόμενες πολιτικές υποχρεώσεις που θα επέβαλλε η Μόσχα για πλήρη ανάπτυξη του συστήματος στην Τουρκία, δηλαδή σε ΝΑΤΟϊκό έδαφος. Επίσης η Μόσχα προφασίζεται ότι δεν επιδιώκει να αναδείξει ως πολιτική επιτυχία την ένταση και τη διάσπαση της ΝΑΤΟϊκής συνοχής, που επιτυγχάνεται με πώληση αμυντικών συστημάτων σε ΝΑΤΟϊκές χώρες, παρ’ όλο που δεν χάνει ευκαιρία να υπενθυμίζει στην Τουρκία, αλλά και τη διεθνή κοινότητα, ότι μπορεί να πουλά σε κάθε προσερχόμενο πελάτη.

Αν ταυτοχρόνως «ακούσια» επιτυγχάνει με τις κινήσεις της αναστάτωση μεταξύ συμμάχων, τόσο το καλύτερο για την πολιτική της. Με δεδομένη την ένταση που δημιουργεί το θέμα στις τάξεις του ΝΑΤΟ διαπιστώνεται ότι η Τουρκία, από τη στιγμή που θα αποπληρώσει στο ακέραιο την αγορά των S-400, θα εξασφαλίσει από τη ρωσική πλευρά ανοχή και ελευθερία στις κινήσεις για να επιλέξει τον συμφερότερο τρόπο με τον οποίο θα διαπραγματευτεί τη σχέση με την Ουάσιγκτον, που έχει κλονισθεί πολύ σοβαρά από τη στροφή στην αγορά ρωσικών οπλικών συστημάτων υψηλής τεχνολογίας.

Υπό διαπραγμάτευση η πορεία

Με διαφαινόμενη τη μικρή δίοδο διαφυγής που εξασφαλίζει η Άγκυρα, με την ανοχή της Μόσχας, και εκφρασμένη την επιθυμία των ΗΠΑ για ανασύσταση των σχέσεων με την Τουρκία, εκτιμάται ότι το εκλογικό αποτέλεσμα των τουρκικών εκλογών επαναφέρει την Τουρκία στην ευρύτερη διαπραγμάτευση.

Η διεθνής κοινότητα μάλλον αξιολογεί θετικά τον τρόπο που διεξήχθησαν οι εκλογές στην Τουρκία, τη στάση των Τούρκων πολιτών κατά την ανακοίνωση των εκλογικών αποτελεσμάτων, καθώς επίσης και την εκλογική επιλογή των Τούρκων ψηφοφόρων.

Το αποτέλεσμα που σε 15 ημέρες θα ολοκληρώσει την πολιτειακή και πολιτική επιλογή της Τουρκίας, με τη δεύτερη προεδρική εκλογή, θα εκπέμπει πολύ καθαρό μήνυμα για τον τρόπο που επιθυμούν οι Τούρκοι να κυβερνάται η χώρα τους και τις προοπτικές σταθερότητας προς επιλογές που ενδιαφέρουν και τα δυτικά συμφέροντα.

Οι δημοκρατίες του κόσμου αποκρυπτογραφούν τα πολιτικά μηνύματα εύκολα, ιδιαίτερα στις περιπτώσεις που αυτά εφάπτονται σημαντικών κοινών γεωστρατηγικών επιδιώξεων και συμφερόντων, μεταξύ των οποίων συμπεριλαμβάνονται και οι ευρωατλαντικές στρατηγικές διεκδικήσεις.

Μάχη για την οικονομία

Το τρίτο θέμα σχετίζεται με την οικονομική πολιτική που θα ακολουθήσει η Τουρκία. Επειδή όμως τόσο η Ε.Ε. όσο και ο αραβικός κόσμος έχουν επενδύσει τεράστια ποσά στις αναπτυξιακές δυνατότητες της Τουρκίας, η ανάλυση του οικονομικού περιβάλλοντος της χώρας, κυρίως τώρα που ανανεώθηκε η εμπιστοσύνη στην πολιτική ηγεσία της, θα συνεχίσει να γίνεται στη βάση της δυαδικής πραγματικότητας, δηλαδή των οικονομικών της ελεύθερης αγοράς και του ισλαμικού τραπεζικού συστήματος.

Μπορεί τα δύο συστήματα να δημιουργούν κοινούς τόπους διάδρασης και αποδοχής όρων που προσφάτως έχουν διαμορφωθεί και εξελίσσονται, αλλά οι διαφορές τους συνυπάρχουν, με αποτέλεσμα κενά που θεωρούνται απαράδεκτα από το οικονομικό σύστημα της ελεύθερης αγοράς να καλύπτονται ακόμη και με διακίνηση τεραστίων κεφαλαίων σε μετρητά στις χώρες της ευρύτερης καθ’ ημάς Ανατολής.

Το γεγονός καταγράφεται επειδή σε πολλές περιπτώσεις το δυτικό διατραπεζικό σύστημα και οι στατιστικές των διεθνών οργανισμών διαπιστώνουν ότι σοβαρές «μαύρες τρύπες», που νομοτελειακά οδηγούν στην εποπτεία του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, ως διά μαγείας θεραπεύονται και εξαφανίζονται ακόμη και από τις καταγραφές των θεσμοθετημένων συστημάτων. Παρά τις προβληματικές διαπιστώσεις μετά τη «θαυματουργή» εξέλιξη η σύμπραξη, ακόμη και των αυστηρότερων κριτών, με την προ ολίγου δοκιμαζόμενη και στη συνέχεια εξυγιανθείσα οικονομία επανέρχεται δριμύτατη.

Αναδίπλωση στα ελληνοτουρκικά

Ίσως να απογοητεύονται μερικοί συμπολίτες, που ασχολούνται με τα ελληνοτουρκικά, διαπιστώνοντας ότι η Τουρκία δεν θα ασχοληθεί με τις ελληνικές εκλογές με την επιμέλεια, την ένταση και το πάθος που εμείς αναλύουμε τις επιλογές του τουρκικού πληθυσμού. Περισσότερο όμως εμφανίζονται προβληματισμένοι οι αναλυτές που «εκπλήσσονται» από την αναδίπλωση που επέλεξε η Τουρκία έναντι της χώρας μας, επειδή δεν μπορεί λόγω των σοβαρών αδυναμιών της να διατηρεί ανοιχτά μέτωπα με τους γείτονές της, κυρίως την Ελλάδα, μέλος του ΝΑΤΟ και της Ε.Ε.

Γεγονός παραμένει ότι η Τουρκία, επιβεβαιώνοντας και πολιτειακά την εμπιστοσύνη της προς τον κ. Ερντογάν, συνεχίζει να θεωρεί ότι ο συγκεκριμένος πολιτικός εγγυάται τη σταθερότητα και την ανάπτυξη αλλά και την ουσιαστική διεθνή παρουσία της Τουρκίας.

Φαίνεται από την εξέλιξη των πολιτικών γεγονότων στην Τουρκία ότι ο Τούρκος ψηφοφόρος δεν ενδιαφέρεται πρωτίστως να ανταγωνίζεται την Ελλάδα, αλλά μάλλον προτιμά να πιέζει την ηγεσία του για να του εξασφαλίζει καλύτερες ημέρες τόσο στο εσωτερικό της χώρας όσο και στον διεθνή περίγυρο.

Αν κάποιες περιόδους η ένταση των ελληνοτουρκικών σχέσεων εξυπηρετεί τα τουρκικά συμφέροντα, τότε με αυξημένο εθνικισμό ο τουρκικός λαός συνασπίζεται γύρω από την πολιτική του ηγεσία ενθαρρύνοντας και προτρέποντας τους πολιτικούς του να φθάσουν και στις πιο ακραίες θέσεις, χωρίς να νοιάζονται αν η πολιτική συμπεριφορά που υποστηρίζουν παραβιάζει το διεθνές δίκαιο και τα ανθρώπινα δικαιώματα.

Δεν θυμάμαι στην ιστορία της Τουρκίας μαζικές διαμαρτυρίες πολιτών επειδή η Τουρκία εισέβαλε στην Αντιόχεια, στην Κύπρο, στη Συρία ή επειδή τουρκικές στρατιωτικές δυνάμεις προξένησαν ολοκαυτώματα, εθνοκαθάρσεις, παραβιάζοντας κατάφωρα κάθε αρχή διεθνούς δικαίου, δικαίου Μειονοτήτων και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων.

Η εκλογική απόφαση του τουρκικού λαού προσδιορίζει τις προτεραιότητες που τίθενται για τον κ. Ερντογάν και την κυβέρνησή του. Όμως και τα ποσοστά που συγκέντρωσε η συνασπισμένη αντιπολίτευση εμπεριέχει πολιτικό μήνυμα προς την ηγεσία της χώρας. Τα γεγονότα στη γειτονιά μας τα παρακολουθούμε επισταμένως, ενταγμένα στις συνθήκες που διαμορφώνονται διμερώς και διεθνώς.

Η συνέχιση έκφρασης παραπόνων για την επιλογή των συμμάχων και εταίρων μας να σταθεροποιήσουν των ανατολική πτέρυγα του ΝΑΤΟ, που ως «κριό» των γεωστρατηγικών επιδιώξεων συνεχίζουν να θεωρούν την Τουρκία, μάλλον δεν προωθεί τα ελληνικά συμφέροντα. Αντίθετα, η πολιτική που προωθεί η ελληνική κυβέρνηση και καθοδηγεί με διπλωματική αξιοπιστία ο πρωθυπουργός της χώρας αποφέρει άμεσα αποτελέσματα άμβλυνσης των προβλημάτων με την Τουρκία, ενίσχυση του ρόλου της Αθήνας στη διαμόρφωση συνεργασιών στην ευρύτερη περιοχή, που αφορούν και στην επίλυση ενεργειακών αναγκών της Ευρώπης.

Η εκτόνωση της έντασης με την Τουρκία επιτρέπει, κυρίως στην ανταγωνιστική και δύσκολη προεκλογική περίοδο, στα κόμματα να προτάξουν και οι ψηφοφόροι να κατανοήσουν λύσεις για ταχύτατη αποκατάσταση της οικονομικής και εισοδηματικής ισορροπίας των νοικοκυριών και συνολικά της χώρας, με όλες τις θετικές προεκτάσεις στην προώθηση της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής.

Η απάντηση στο ερώτημα τι συμφέρει την Ελλάδα σε σχέση με το εκλογικό αποτέλεσμα στην Τουρκία η απάντηση είναι ταυτοχρόνως απαιτητική, αλλά απλή και σαφής: «Κατανόηση και σεβασμός στην πολιτική και πολιτειακή επιλογή του τουρκικού λαού».

Διαβάστε επίσης:

Το δίλημμα των (τουρκικών) εκλογών

Κουτσούμπας: Ρεαλιστικός στόχος η σημαντική ενίσχυση του ΚΚΕ

Βάζει στις ράγες τους εκλογικούς στόχους του ο Νίκος Ανδρουλάκης