Γαλάζια πατρίδα: Οι μεγάλες ναυμαχίες στο Αιγαίο

06:02 13/7/2024 - Πηγή: Το Ποντικι

Η ιστορία του Αιγαίου είναι η μεγάλη ιστορία της Ελλάδας

Η ιστορία ενός Πελάγους: Στο τέλος της Πλειοκαίνου, πριν από περίπου δύο εκατομμύρια χρόνια, ένας κλάδος της Μεσογείου προωθείται από τα ανατολικά της Κρήτης προς την Προποντίδα. Ένας άλλος θαλάσσιος βραχίων εισορμά στον χώρο μεταξύ Κρήτης και Πελοποννήσου (στον χώρο περίπου του σημερινού Μυρτώου Πελάγους), φτάνει στα περίχωρα της Αττικής και της Εύβοιας και προελαύνει προς τις βόρειες Σποράδες και τον Θερμαϊκό.

Αυτές

οι μετακινήσεις των υδάτων της Μεσογείου ήταν η αρχή του σχηματισμού του Αιγαίου Πελάγους.

Ιστορία του Ελληνικού Έθνους, Εκδοτική Αθηνών, Α’ τόμος, σελ. 11

Αιγαίο όπως Αιγέας

Μεγάλο διάστημα της διακυβέρνησής του, ο Αιγέας το πέρασε με τον κυριότερο φόβο που διακατέχει τους βασιλείς: την ατεκνία! Παρ’ όλες τις προσπάθειες που κατέβαλλε κι αφού παντρεύτηκε δύο φορές, δεν είχε καταφέρει να αποκτήσει διάδοχο.

Μαλωμένος με την Αφροδίτη καθώς ήταν, σκέφτηκε μήπως αιτία της στειρότητάς του ήταν η έχθρα της θεάς. Τότε αποφάσισε να την εξευμενίσει χτίζοντας έναν ναό προς τιμήν της. Αλλά και μετά το πέρας των οικοδομικών εργασιών, η πολυπόθητη εύνοια δεν ήρθε και ο Αιγέας συνειδητοποίησε ότι είχε στριμωχτεί για τα καλά από τα αδέλφια του, που, με πρόσχημα την ατεκνία του, εποφθαλμιούσαν τον θρόνο.

Θορυβημένος και μη έχοντας άλλη διέξοδο, προσέφυγε στο Μαντείο των Δελφών. Αλλά, καταπώς συνήθιζαν στο Μαντείο, οι απαντήσεις περισσότερο συσκότιζαν την κατάσταση παρά την ξεδιάλυναν. Ωστόσο, μπορεί να υποθέσει κανείς – γιατί έχει περάσει αρκετό διάστημα από τότε – ότι μάλλον σε αυτήν την τακτική χρωστούσε το Μαντείο τη φήμη του και τις «καταθέσεις» του… Δεν χάριζε τα λόγια του, γιατί προφανώς δεν θα το εκτιμούσε κανείς! Αντίθετα, όλοι εκτιμούν διαχρονικά περισσότερο έναν γρίφο από μια ξεκάθαρη κουβέντα.

Ο δυσεπίλυτος γρίφος

Με έναν δυσεπίλυτο γρίφο έφυγε ανήσυχος και αναστατωμένος κι ο Αιγέας… Στον γυρισμό, με τις σκοτούρες του να τον βαραίνουν, ο Αιγέας σκέφτηκε να περάσει από την Τροιζήνα για να βρεθεί με τον εστεμμένο συνάδελφό του Πιτθέα και να του εκμυστηρευτεί τα βάσανά του. Ήταν ευκαιρία, μια και ο Πιτθέας είχε φήμη σοφού.

Ωστόσο, οι άνθρωποι υπήρξαν ανέκαθεν κακόβουλοι, ιδιότητα από την οποία δεν εξαιρούνται ούτε οι σοφοί ούτε οι βασιλείς ούτε φυσικά και ο Πιτθέας, ο οποίος αμέσως σκέφτηκε πως με το πρόβλημα του Αιγέα θα έλυνε το δικό του πρόβλημα με την ανεπιθύμητη εγκυμοσύνη της κόρης του, που πιθανόν, αντί για ντροπή, θα του απέφερε κι ένα βασίλειο ακόμα!

Το ίδιο βράδυ, λοιπόν, φρόντισε να μεθύσει τον Αιγέα – εξάλλου τα βάσανα τραβάνε ποτό… – και να τον σπρώξει στην αγκαλιά της κόρης του, Αίθρας, η οποία το προηγούμενο βράδυ είχε κοιμηθεί αγκαλιά με τον Ποσειδώνα… Παρά την επικράτηση της Αθηνάς στη διαμάχη της με τον Ποσειδώνα, ο μεγάλος αυτός θεός επιμένει να εμπλέκεται με τους πιο απίθανους τρόπους στα ζητήματα της Αθήνας!

Μαθαίνοντας τα καλά νέα, ότι δηλαδή η Αίθρα, η κόρη του Πιτθέα, κρατάει δικό του παιδί, ο Αιγέας χάρηκε πολύ. Ωστόσο, αν και το ήθελε, δεν μπόρεσε να παρατείνει περισσότερο την επιστροφή του, γιατί στην Αθήνα κινδύνευε σοβαρά ο θρόνος του. Ο αδελφός του ο Πάλλαντας, που είχε πενήντα παιδιά, ετοίμαζε πραξικόπημα με σκοπό την ανατροπή του.

Λίγο πριν πάρει τον δρόμο του γυρισμού, ο Αιγέας οδήγησε την Αίθρα σ’ έναν βράχο στον ναό του Σθενίου Διός. Αφού τον σήκωσε, έκρυψε από κάτω του το σπαθί του και τα πέδιλά του. Αν η Αίθρα γεννούσε γιο, ζήτησε να μην του μαρτυρήσει το όνομα του πατέρα του, παρά όταν θα γινόταν παλικάρι, να τον οδηγήσει στον βράχο. Αν κατάφερνε να τον σηκώσει και να πάρει τα πέδιλα με το σπαθί, θα του φανέρωνε την αποστολή του, που ήταν να φτάσει στην Αθήνα με κάθε μυστικότητα από τον κίνδυνο των Παλλαντίδων και να παρουσιαστεί στον ίδιο.

Αφού έδωσε αυτές τις παραγγελίες, αποχωρίστηκε από την Αίθρα και πήρε τον δρόμο προς την Αθήνα. Περνώντας από την Κόρινθο, γνώρισε τη Μήδεια από τη μακρινή Κολχίδα, μιαν εντυπωσιακή γυναίκα, η οποία αντιμετώπιζε προβλήματα ζήλειας με τον άντρα της, Ιάσωνα. Εκεί, η Μήδεια, έχοντας στον νου της το ανόσιο έγκλημά της, προσπάθησε να εξασφαλίσει άσυλο στην πόλη των Αθηνών, πράγμα που πέτυχε εύκολα, παίρνοντας την υπόσχεση του… γενικά εύπιστου Αιγέα.

Ο Θησέας μπήκε στην Αθήνα στις οχτώ του Εκατομβαιώνα, σημερινού Ιουλίου. Όταν έφτασε στο παλάτι, το μόνο που δεν αντίκρισε ήταν ένα ειδυλλιακό περιβάλλον. Χειρότερα δεν γίνονταν τα πράγματα… Τρελαμένος από την αγωνία του θρόνου του, ο βασιλιάς είχε γίνει φιλύποπτος. Ευάλωτος από την ανασφάλειά του, ο Αιγέας (με τη συμβολή της Μήδειας…) είδε στο πρόσωπο του Θησέα έναν σφετεριστή. Υποχείριο της Μήδειας, ο ανόητος Αιγέας πείστηκε να καλέσει τον νέο σε γεύμα, προς χάρη των άθλων του, και εκεί να τον δηλητηριάσει με ένα αποτελεσματικό δηλητήριο, φτιαγμένο από τα έμπειρα χέρια της Μήδειας.

Στο τραπέζι, ο ανύποπτος Θησέας έβγαλε το σπαθί του προκειμένου να τεμαχίσει τα κοψίδια. Βλέποντάς το, ο Αιγέας πέταξε αμέσως το ποτήρι με το δηλητήριο που ετοιμαζόταν να προσφέρει στον άγνωστο – μέχρι εκείνη τη στιγμή – φιλοξενούμενό του…

Ο Θησέας, ως διάδοχος πλέον του θρόνου, ήρθε μοιραία αντιμέτωπος με τη σκληρή πραγματικότητα που σκίαζε την Αθήνα τα δύο τελευταία χρόνια. Χρεωμένοι με τον φόνο του γιου τού Μίνωα και με μια πολεμική ήττα, οι Αθηναίοι αναγκάζονταν να στέλνουν προς ικανοποίησή του κάθε χρόνο εφτά νέους και εφτά νέες, οι οποίοι παραδίδονταν βορά στο τέρας που ζούσε βρυχώμενο στον σκοτεινό κι απόκοσμο Λαβύρινθο των μινωικών παλατιών.

Η αιματηρή αυτή συνθήκη που υπογράφτηκε ανάμεσά τους όριζε να σταματήσει η ανθρωποκτόνος αυτή καταβολή αίματος μόνο όταν κάποιο από τα άοπλα θύματα θα κατόρθωνε να σκοτώσει το τέρας παλεύοντας μαζί του μέσα στον Λαβύρινθο. Όταν ήρθε η ώρα της αποτρόπαιης κλήρωσης κατά την οποία θα επιλέγονταν οι δεκατέσσερις νέοι άνθρωποι για να παραδοθούν στον Μίνωα και το πλήρωμά του (καθώς ερχόταν ο ίδιος ο βασιλιάς για να τους παραλάβει στο Φάληρο), ο Θησέας είχε ήδη καταστρώσει το δικό του σχέδιο δράσης.

Βγαίνοντας νικητής από τον Λαβύρινθο και τη μάχη του με τον Μινώταυρο, ο Θησέας σάλπαρε για την Αθήνα. Οι ταξιδιώτες, νέοι και νέες της Αθήνας, ελεύθεροι και ζωντανοί, έπιναν, γλεντούσαν κι αγκαλιάζονταν ανάμεσα σε φωνές και τραγούδια που αντηχούσαν και χάνονταν στο πέλαγος πλέοντας προς τις ακτές της πατρίδας με τα μαύρα πανιά φουσκωμένα από ευνοϊκούς ανέμους.

Σύμφωνα με τον μύθο μας, ο Αιγέας είχε συνεννοηθεί με τους ταξιδιώτες πως αν τα νέα της επιστροφής ήταν καλά, θα έβαζαν άσπρα πανιά, γιατί έπλεαν με μαύρα λόγω της πένθιμης αποστολής τους. Από τότε ακόμα, τα μαύρα χρώματα συμβόλιζαν τα μαύρα σκοτάδια του θανάτου.

Ωστόσο, οι εύθυμοι ταξιδιώτες ξέχασαν να σηκώσουν τα άσπρα πανιά για τα καλά μαντάτα που κόμιζαν στο Φάληρο κι έτσι η θάλασσα αυτή ονομάστηκε Αιγαίο, γιατί στα κύματά της έπεσε και πνίγηκε ο Αιγέας, ο βασιλιάς των Αθηνών, από τον καημό του – μα στην ουσία από μια παρεξήγηση!

Αιγαίο σημαίνει Ελλάδα

Από την πρώτη στιγμή που το σύμπλεγμα των νησιών του Αιγαίου άρχισε να κατοικείται στη διάρκεια της 5ης χιλιετίας π.Χ., ξεκίνησε και το μεγάλο ταξίδι της δημιουργίας ενός μοναδικού στην ιστορία της ανθρωπότητας πολιτισμού, που διαδόθηκε και μεταφέρθηκε μέσα από τη γαλάζια πατρίδα μιας γλώσσας στα πέρατα της οικουμένης και του χρόνου. Είναι η γλώσσα μας, που αποτυπώνει μέσα από τη λογική, τη φιλοσοφία, τις επιστήμες και τις τέχνες, εδώ και χιλιετίες τώρα, την ελληνική ταυτότητα της γεωγραφίας της καρδιάς μας, της μοναδικής γαλάζιας πατρίδας μας, όπου πόρος σημαίνει πέρασμα και πόντος, γέφυρα και οδύσσεια, περιπέτεια!

Η ιστορία του Αιγαίου είναι η μεγάλη ιστορία της Ελλάδας και αυτήν την ιστορία, όπως και την ιστορία της Δύσης και του Πολιτισμού, την υπερασπίστηκαν οι Έλληνες στο Αιγαίο με τα πλοία τους και τις ένδοξες ναυμαχίες ενάντια στις τυραννίες, υπέρ της ελευθερίας και της δημοκρατίας, ιδέες πάνω στις οποίες θεμελιώθηκε ο δυτικός πολιτισμός.

Διαβάστε επίσης:

Ο θαυμαστός κόσμος των μουσείων

Αγωνιστικά μέτωπα στα εργασιακά στήνει ο Περισσός

ΣΥΡΙΖΑ: Αντιμέτωπος με τους διαφωνούντες ο Κασσελάκης – Συνεδριάζει η Πολιτική Γραμματεία σε βαρύ κλίμα