Γιατί αυξάνονται τα κρούσματα καρκίνου του πνεύμονα στις γυναίκες που δεν έχουν καπνίσει ποτέ;

13:38 13/2/2025 - Πηγή: Το Ποντικι

Τα κρούσματα καρκίνου του πνεύμονα αυξάνονται σε άτομα που δεν έχουν καπνίσει ποτέ και ιδιαίτερα στις γυναίκες, σύμφωνα με νέα μελέτη του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας.

Τα ευρήματα, που δημοσιεύθηκαν στο The Lancet Respiratory Medicine, αποκαλύπτουν ότι το αδενοκαρκίνωμα του πνεύμονα, ο πιο κοινός τύπος καρκίνου του πνεύμονα μεταξύ των μη καπνιστών, αντιπροσωπεύει σχεδόν το 60% των περιπτώσεων καρκίνου του πνεύμονα στις γυναίκες σε σύγκριση με το 45% στους άνδρες.

Περίπου 2,5 εκατομμύρια νέες περιπτώσεις καρκίνου του πνεύμονα διαγνώστηκαν παγκοσμίως το 2022 – μια αύξηση κατά 300.000

από το 2020.

Η μελέτη υποδηλώνει ότι περιβαλλοντικοί παράγοντες, ιδιαίτερα η ατμοσφαιρική ρύπανση, μαζί με τη γενετική προδιάθεση και τις ανοσολογικές αποκρίσεις, μπορεί να οδηγούν στην αύξηση του καρκίνου του πνεύμονα που δεν σχετίζεται με το κάπνισμα. Μάλιστα οι γυναίκες είναι βιολογικά πιο πιθανό από τους άνδρες να αναπτύξουν ορισμένες γενετικές μεταλλάξεις που αυξάνουν τον κίνδυνο καρκίνου του πνεύμονα. Ωστόσο, παράγοντες όπως η αυξανόμενη ρύπανση, οι αλλαγές στα επίπεδα των ορμονών, οι ανισορροπίες του ανοσοποιητικού συστήματος και το μεγαλύτερο προσδόκιμο ζωής καθιστούν αυτούς τους κινδύνους ακόμη πιο σημαντικούς.

Πρόσφατη έρευνα υποδηλώνει ότι ο ιός HPV,  μπορεί επίσης να συμβάλει στον καρκίνο του πνεύμονα στις γυναίκες, υπογραμμίζοντας την ανάγκη για περαιτέρω μελέτη και προληπτικά μέτρα.

Ο ρόλος των γονιδιακών μεταλλάξεων

Ένας από τους πιο σημαντικούς παράγοντες κινδύνου για καρκίνο του πνεύμονα σε μη καπνιστές είναι οι γενετικές μεταλλάξεις, ιδιαίτερα οι μεταλλάξεις στο γονίδιο EGFR. Αυτό το γονίδιο παρέχει οδηγίες για την παραγωγή μιας πρωτεΐνης στην επιφάνεια των κυττάρων που εμπλέκονται στην ανάπτυξη και τη διαίρεση.

Οι μεταλλάξεις σε αυτό το γονίδιο οδηγούν την ανεξέλεγκτη κυτταρική διαίρεση και την ανάπτυξη του όγκου και βρίσκονται:

– στο 50% των αδενοκαρκινωμάτων του πνεύμονα σε μη καπνίστριες Ασιάτισσες

-στο 19% σε μη καπνίστριες δυτικές γυναίκες,

σε σύγκριση με το 10-20% στους μη καπνιστές άνδρες.

Η πρόοδος στις γενετικές δοκιμές έχει καταστήσει ευκολότερο τον εντοπισμό αυτών των μεταλλάξεων. Ωστόσο, η αυξανόμενη έκθεση στην ατμοσφαιρική ρύπανση, η οποία είναι γνωστό ότι πυροδοτεί μεταλλάξεις EGFR – μπορεί επίσης να συμβάλλει στον αυξανόμενο επιπολασμό τους.

Άλλες γενετικές αλλαγές που οδηγούν την ανάπτυξη του όγκου περιλαμβάνουν μεταλλάξεις στα γονίδια ALK και ROS1, τα οποία βρίσκονται σε περίπου 5% των περιπτώσεων καρκίνου του πνεύμονα σε μη καπνιστές.

Πρόσφατες μελέτες υποδεικνύουν ότι η έκθεση σε μικροσκοπικά σωματίδια στον αέρα, ή PM2,5 (τα λεγόμενα επειδή είναι 2,5 μικρόμετρα ή μικρότερα) μπορεί να είναι υπεύθυνη για αυτές τις μεταλλάξεις σε μη καπνίστριες γυναίκες.

Δεδομένου ότι τα επίπεδα PM2,5 συνεχίζουν να αυξάνονται σε πολλές πόλεις και πόλεις, η έκθεση σε αυτά τα σωματίδια θα μπορούσε να είναι ένας άλλος παράγοντας όχι μόνο στον καρκίνο του πνεύμονα αλλά και σε άλλους τύπους καρκίνου στις γυναίκες.

Η χρόνια φλεγμονή, τα αυτοάνοσα και η ατμοσφαιρική ρύπανση

Πέρα από τη γενετική και τις ορμόνες, η χρόνια φλεγμονή θα μπορούσε επίσης να εξηγήσει γιατί αυξάνεται ο καρκίνος του πνεύμονα στις γυναίκες που δεν καπνίζουν.

Οι γυναίκες είναι πιο πιθανό να αναπτύξουν αυτοάνοσα νοσήματα από τους άνδρες και τα προβλήματα με το ανοσοποιητικό σύστημα μπορεί να διαδραματίσουν ρόλο στον καρκίνο. Η επίμονη φλεγμονή μπορεί να προκαλέσει επαναλαμβανόμενες βλάβες στους ιστούς, οδηγώντας σε αλλαγές στο DNA και προάγοντας τη μη φυσιολογική ανάπτυξη των κυττάρων, τα οποία αυξάνουν τον κίνδυνο καρκίνου.

Οι γυναίκες με αυτοάνοσες ασθένειες όπως η ρευματοειδής αρθρίτιδα και ο λύκος έχουν περισσότερες πιθανότητες να εμφανίσουν καρκίνο του πνεύμονα, πιθανώς λόγω μακροχρόνιας φλεγμονής στους πνεύμονες. Η ατμοσφαιρική ρύπανση έχει από καιρό αναγνωριστεί ως σημαντικός παράγοντας στον κίνδυνο καρκίνου του πνεύμονα, αλλά τα αναδυόμενα στοιχεία δείχνουν ότι οι γυναίκες μπορεί να είναι ιδιαίτερα ευάλωτες .

Οι γυναίκες εκτίθενται περισσότερο στην ατμοσφαιρική ρύπανση από τους άνδρες, αλλά με διαφορετικό τρόπο. Ενώ οι άνδρες αντιμετωπίζουν συχνά τη ρύπανση από την εργασία στο εργοστάσιο, οι γυναίκες περνούν περισσότερο χρόνο σε εσωτερικούς χώρους όπου οι τοξικές αναθυμιάσεις από το μαγείρεμα και τη θέρμανση είναι πιο συνηθισμένοι .

Η ατμοσφαιρική ρύπανση στο σπίτι, ειδικά από πράγματα όπως το ξύλο, ο άνθρακας και η κηροζίνη, μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο καρκίνου του πνεύμονα.

Οι γυναίκες που εργάζονται σε χώρους όπως εργοστάσια κλωστοϋφαντουργίας, ινστιτούτα αισθητικής και νοσοκομεία είναι επίσης πιο εκτεθειμένες σε επιβλαβείς χημικές ουσίες που μπορούν να βλάψουν τους πνεύμονες.

Πηγή: theconversation.com

Διαβάστε επίσης:

Επαναστατικό τεστ προβλέπει τις πτώσεις έξι μήνες πιο νωρίς – Πόσο χρόνο πρέπει να διαρκούν οι στάσεις ισορροπίας

Πρόγραμμα GRIPP-SNF: Σημαντική πρόοδος στην πρόληψη των ενδονοσοκομειακών λοιμώξεων σε 10 νοσοκομεία

Παγκόσμια Ημέρα Προφυλακτικού: Από την αρχαία Αίγυπτο και τις… λωρίδες λινού στα σούπερ μάρκετ και τη γεύση φράουλα