Η ελληνική πολιτική ιστορία του τρόμου

08:05 14/9/2015 - Πηγή: Το Ποντικι

"Π" ARTΒΙΒΛΙΟΈντυπη Έκδοση Όταν το καλοκαίρι του 2002 στο λιμάνι του Πειραιά έσκασε στα χέρια τού μετέπειτα διάσημου Σάββα Ξηρού μια βόμβα, τραυματίζοντάς τον σοβαρά, κανείς δεν υποψιάστηκε αρχικά ότι επρόκειτο για μια επιχείρηση της πιο περιβόητης και μακροβιότερης τρομοκρατικής οργάνωσης της Ευρώπης. Το περιστατικό αποδόθηκε σε κάποιες από τις μικρότερες τρομοκρατικές οργανώσεις της εποχής που δρούσαν στη σκιά της 17ης Νοέμβρη. Τρεις μέρες

αργότερα, όταν άρχισε να ξεδιπλώνεται ο μίτος των ερευνών, όλοι γίναμε μάρτυρες συναρπαστικών αποκαλύψεων. Έκτοτε, η 17η Νοέμβρη πέρασε από τον μύθο στην απαξίωση και τα μέλη της – όπως πάντα συμβαίνει – αποδείχτηκαν κατώτερα του μύθου τους… Εκθέτοντας στο φως τις αδυναμίες και τον σκοτεινό ψυχισμό των πρωταγωνιστών, η πραγματικότητα κατατρόπωσε πολύ περισσότερο από τις διωκτικές αρχές τη διαβόητη οργάνωση, κυρίως αναδεικνύοντας τις εσωτερικές - προσωπικές τους διαμάχες. Οι εξαϋλωμένοι αγωνιστές - επαναστάτες δεν ήταν τίποτα περισσότερο από διαταραγμένες προσωπικότητες που ξεκατινιάζονταν μεταξύ τους σαν παιδιά του νηπιαγωγείου για το ποιος από αυτούς είναι ο ηθικά ανώτερος και καθαρότερος αγωνιστής. Ωστόσο, το βιβλίο του Κασιμέρη δεν επικεντρώνεται σε αυτή την πλευρά του φαινομένου της εγχώριας τρομοκρατίας όσο στην επισήμανση εκείνων των κοινωνικοπολιτικών και ιδεολογικών συνθηκών που γέννησαν και ανέδειξαν την 17η Νοέμβρη και τους επιγόνους της, μια και, όπως φάνηκε, η τρομοκρατία στην Ελλάδα δεν τελείωσε, όπως κάποιοι φαντάζονταν και ήλπιζαν με την εξάρθρωση αυτής της οργάνωσης. Αυτό πριν από όλα σημαίνει ότι δεν έχουν εκλείψει οι αιτίες που γενούν την «ανάγκη» παρόμοιων βίαιων αντιδράσεων. Η κουλτούρα, ωστόσο, της πολιτικής βίας στην Ελλάδα έχει μακρύ και πλούσιο παρελθόν, που εστιάζεται κυρίως στα χρόνια του Εμφυλίου, ο οποίος, εκτός από τους 80.000 νεκρούς και τους 700.000 ξεσπιτωμένους ανθρώπους, δημιούργησε ένα άσβεστο μίσος, μιαν αδυσώπητη διάθεση ρεβανσισμού μέσα από μια μακρά περίοδο ανέντιμων και οδυνηρών διακρίσεων σε βάρος των ηττημένων – πολύ μεγαλύτερων από τις ευθύνες που τους αναλογούσαν. Οι καταθλιπτικές δεκαετίες που ακολούθησαν τον Εμφύλιο, με αποκορύφωμα τη δικτατορία του ’67, δημιούργησαν συνθήκες ασφυκτικές στην κοινωνία, σε έναν παροξυσμό αυταρχισμού και τυφλής αντικομμουνιστικής υστερίας, σύμφωνα με τις αμερικανικές υποδείξεις. Το δε σημαντικότερο όλων ήταν το γεγονός ότι παγιώθηκε μια πολωτική αντιπαράθεση κομμουνιστών – αντικομμουνιστών, η οποία δεν μπορούσε να ξεφύγει από τα ασφυκτικά της πλαίσια, στερώντας την κοινωνία από τον πολιτικό ορθολογισμό και τον ιδεολογικό πλουραλισμό. Στην ενδιαφέρουσα μελέτη τού Κασιμέρη, ο αναγνώστης έρχεται σε επαφή με την ιστορική διαδρομή της επαναστατικής βίας και τρομοκρατίας στην Ελλάδα της μεταπολίτευσης. Ο συγγραφέας ταυτόχρονα με τις οργανώσεις δεν παραλείπει να φιλοτεχνήσει και τις ηγετικές μορφές τους και τη σχέση τους με την κοινωνία και το γενικότερο πολιτικό περιβάλλον μέσα στο οποίο έδρασαν. Είναι προφανές ότι η μάστιγα της τρομοκρατίας, η οποία γεννιέται και ενδυναμώνεται μέσα από ακραίες και μακροχρόνιες αδικίες, αλλά και κοινωνικοπολιτικά - ιδεολογικά αδιέξοδα, αντιμετωπίζεται αποτελεσματικά όχι με εξορκισμούς και δηλώσεις αποτροπιασμού όσο με πολιτικές και κυρίως σωστές εκτιμήσεις των φαινομένων που τη γεννούν και την τρέφουν. ΒΙΒΛΙΟ17 Νοέμβρητρομοκρατία«Ποντίκι Art»Issue: 1881Issue date: 10-09-2015Has video: