Η ιστορία ως λογοτεχνικό βίωμα

07:43 10/7/2017 - Πηγή: Το Ποντικι

"Π" ARTΒΙΒΛΙΟΈντυπη ΈκδοσηΕλένη ΠριοβόλουΜετά φόβουΕκδόσεις: Καστανιώτη Σελ.: 712 Μεγάλα βιβλία, μεγάλες φουρτούνες. Η ανάπλαση μιας εποχής, η αναβίωση του παρελθόντος κόσμου πάντα βαραίνει καθοριστικά στην ταυτότητα του αναγνώσματος. Δεν είναι η πρώτη φορά που η Πριοβόλου φλερτάρει και αναμετριέται με την Ιστορία και τα γεγονότα της – υποθέτω ούτε και η τελευταία. Έτσι, και το «Μετά φόβου» σκηνοθετεί μια μεγάλη, δύσκολη και καθοριστική εποχή της σύγχρονης Ιστορίας μας. Για την ακρίβεια, μια εποχή που «μετά φόβου» αγγίζει πλέον και η σύγχρονη

ιστοριογραφία προσπαθώντας να διαλευκάνει, να εξηγήσει και να κατανοήσει την πολυπλοκότητά της. Μέσα σε αυτόν την ορυμαγδό των ιστορικών γεγονότων παρακολουθούμε την ανθρώπινη μοίρα δύο νεαρών κοριτσιών που παλεύουν για τον προσωπικό τους κόσμο παρασυρμένες από τα γεγονότα. Έτσι, η μεγάλη Ιστορία εξατομικεύεται στα πρόσωπα, καθώς η Αρίστη και η Διαλεχτή πολεμούν για τη δική τους ζωή, τον δικό τους μικρόκοσμο. Η Πριοβόλου δεν χρησιμοποιεί την Ιστορία ως εύκολο σκηνικό, ούτε για να γεμίσει σελίδες με εγκυκλοπαιδικές λεπτομέρειες. Επανασυστήνει την εσωτερικότητα της ιστορικής περιόδου με την οποία καταπιάνεται, έτσι που η παρελθούσα εποχή αποκτά τη βαρύτητα και τη ζέστη του παρόντος∙ δεν μας σερβίρεται σε κρύο πιάτο! Έχουμε ένα σκηνικό περίπου μισού αιώνα που καλύπτει μια περίοδο μεταξύ δύο εθνικών τραγωδιών (από τον Εθνικό Διχασμό έως τον Εμφύλιο), που περικλείουν μια εθνική καταστροφή, δυο Παγκοσμίους Πολέμους και μεγάλες ιδεολογικές ανακατατάξεις (φασισμός - κομμουνισμός). Το ενδιαφέρον του εγχειρήματος είναι ότι αυτά τα γιγαντιαία γεγονότα (εσωτερικά και παγκόσμια) αντανακλώνται ως επί το πλείστον σε μια γεωγραφική κουκκίδα της Αιτωλίας. Κοσμοϊστορικά γεγονότα, που ξεπερνούν τα ανθρώπινα μεγέθη, έρχονται αντιμέτωπα με ζωές ασήμαντες, μικρές, που ωστόσο έχουν τη δαιμονιώδη δύναμη να δίνουν υπόσταση στα μεγάλα. Το «Μετά φόβου» λοιπόν ξεκινά από την άνιση σύγκρουση της Ιστορίας με την ατομικότητα για να καταλήξει σε μια μάχη συνειδήσεων στην αγωνία ενός καλύτερου κόσμου. Ο τίτλος έχει σαφώς θεολογικό χαρακτήρα και ο φόβος είναι αναπόσπαστο κομμάτι της ανθρώπινης φύσης και της Ιστορίας. Το ζήτημα είναι αν ο φόβος είναι σύμφυτος με την ατελή ανθρώπινη φύση, άρα ένα πραγματικό γεγονός ή ένα αποτέλεσμα της θρησκευτικής ή πολιτικής εξουσίας… Η Πριοβόλου χρησιμοποιεί δυο κορίτσια, την Αρίστη και τη Διαλεχτή, για να προβληματιστεί πάνω στις δύο αυτές εκδοχές. Η Αρίστη εμφορείται από το πνεύμα της προόδου και της αμφισβήτησης, ενώ αντίθετα η Διαλεχτή από αυτό των παραδόσεων και της συντήρησης. Δυο κόσμοι διαφορετικοί που, ωστόσο, βρίσκουν μέσα από τις δικές τους αλήθειες και συγκρούσεις ένα modus vivendi. Τα συνταρακτικά ιστορικά γεγονότα αναμετρούνται με τις απλές καθημερινές ζωές των κοριτσιών και του περίγυρού τους, έτσι ώστε ένας μικρός τόπος να λαμβάνει οικουμενικές διαστάσεις και ενδιαφέρον. Από τη μια, το παρελθόν και η συντριπτική δύναμη της παράδοσης προσπαθούν να βρουν διέξοδο στη σύγχρονη εκδοχή τους μέσα από συνταρακτικές πολιτικές διαμάχες και θηριώδεις στρατιωτικές συγκρούσεις. Από την άλλη, όλη αυτή η ιστορική συντέλεια μεταφέρεται με σφοδρότητα στο πεδίο της ανθρώπινης εσωτερικότητας, γίνεται ζωή, καθημερινότητα, όνειρο, ελπίδα – ένας νέος κόσμος που γεννιέται επώδυνα… Η Αρίστη και η Διαλεχτή είναι η σύγκρουση και η λύση ταυτόχρονα για έναν καλύτερο κόσμο, όπως αυτός υποβάλλεται συνειδητά από τη συγγραφέα. Πρόκειται για ένα πολυσέλιδο ανάγνωσμα γραμμένο σε αξιοζήλευτα ελληνικά. ΒΙΒΛΙΟΕλένη Πριοβόλουμετά φόβουIssue: 1975Issue date: 06-07-2017Has video: Exclude from popular: 0