Η κρίσιμη επόμενη μέρα - Τα δεδομένα, οι προοπτικές και τα μεγάλα διακυβεύματα

08:13 5/4/2020 - Πηγή: Το Ποντικι

ΚΟΣΜΟΣΈντυπη Έκδοση

 

Οικονομία ή κοινωνία; Υγεία ή ανάπτυξη; Τι αποτελεί προτεραιότητα; Οι οικονομικοί δείκτες ή οι δείκτες θνησιμότητας; Οι αποδόσεις της παγκόσμιας οικονομίας ή η αντοχή των εθνικών συστημάτων Υγείας; Καμιά απάντηση δεν είναι απόλυτη και καμιά δεν δίνει σαφείς λύσεις για τους πολλούς. Η πανδημία που περνάει η ανθρωπότητα έχει άγνωστο χρόνο δράσης και μη προβλεπόμενα αποτελέσματα.
Εντυπωσιακό είναι ότι η πρώτη αγωνία όλων των χωρών είναι η οικονομία, όχι όμως σε συνάρτηση με τη βιωσιμότητα

των ανθρώπων. Μάλιστα, εκεί που πριν από λίγους μήνες μιλάγαμε για την ανάγκη του «ευ ζην», τώρα αδυνατούμε να εξασφαλίσουμε ακόμη και το ζην. Το σίγουρο είναι ότι αυτή η κατάρα της πανδημίας έχει κόστος, συνέπειες και αποτελεί μια «βαριά τιμωρία» που δεν έχει... θεϊκή προέλευση, αλλά πηγάζει από τη «θεϊκή» ματαιοδοξία του αβυσσαλέου παγκοσμιοποιημένου κέρδους.

Ένα τρισ. δολάρια ζημία
Τα πράγματα είναι απλά. Το πρώτο πράγμα που υπολόγισαν οι γνωρίζοντες είναι το κόστος της πανδημίας. Σύμφωνα με τον πάντοτε έγκυρο «Economist» και το «Fortune», το κόστος μπορεί να αγγίξει το 1 τρισ. δολάρια. 
Μάλιστα ο «Economist» επισημαίνει ότι «η αναχαίτιση της πανδημίας θα απαιτήσει πολλά περισσότερα μέτρα, κάτι που σαφώς θα επιφέρει στην παγκόσμια οικονομία πολύ σημαντική – ακόμα και αφόρητη – ζημία. Τα κράτη καλούνται να λάβουν ορισμένες εξαιρετικά δύσκολες αποφάσεις, δεδομένου ότι η οικονομία κλυδωνίζεται σε πολύ μεγαλύτερο βαθμό από ό,τι είχαν αρχικά εκτιμήσει οι ειδικοί. 

Αντιμέτωπες με την πιο βίαιη ύφεση στη σύγχρονη Ιστορία, οι κυβερνήσεις καταρτίζουν πακέτα διάσωσης σημαντικότερα ακόμα και από εκείνα της χρηματοοικονομικής κρίσης 2007 - 2009. Με άξονα την οδυνηρή αυτή κατάσταση θα πρέπει να γίνουν θεμελιώδεις επιλογές για τη διαχείριση της πανδημίας». 
Με λίγα λόγια, μετά τη μοντελοποίηση της κρίσης με την κατάρρευση της Lehman Brothers και τις συνέπειές της, τώρα οι οικονομολόγοι και οι οικονομολογούντες δοκιμάζουν σε πραγματικές συνθήκες, μετά το shutdown της ζωής μας, και το ταυτόχρονο switch off της παγκοσμιοποιημένης οικονομικής δραστηριότητας. 

Μελετητές από το βρετανικό Imperial College διαπιστώνουν ότι «στις προηγμένες οικονομίες ο κατ’ οίκον περιορισμός των νοσούντων νοικοκυριών για δύο εβδομάδες θα οδηγήσει στους μισούς θανάτους, στην καλύτερη περίπτωση. Επιπλέον η ζήτηση υπηρεσιών υγείας σε μονάδες εντατικής θεραπείας θα είναι οκταπλάσια σε σχέση με τις δυνατότητες του βρετανικού συστήματος Υγείας, κάτι που θα οδηγήσει σε πολλούς περισσότερους θανάτους, τους οποίους το ίδιο το επιδημιολογικό μοντέλο δεν τόλμησε να υπολογίσει».

Υγεία και δημοκρατία
Ένα τεράστιο θέμα που επίσης έχει προκύψει είναι αυτό της ποιότητας της δημοκρατίας στο όνομα του συλλογικού αγαθού της υγείας των πολιτών. Πολλοί κοινωνικοί επιστήμονες πιστεύουν ότι οι κυβερνήσεις οφείλουν να επενδύσουν στα συστήματα Υγείας, ακόμα και αν χρειαστεί μήνες για να φανεί το αποτέλεσμα. 
«Πρέπει να αυξηθούν οι ΜΕΘ, να οριστούν τα αποτελεσματικότερα πρωτόκολλα, να αναπτυχθούν εμβόλια και να γίνουν δοκιμές νέων φαρμάκων. Έτσι η μετρίαση θα είναι λιγότερο φονική και η καταστολή φθηνότερη» διαπιστώνει κυβερνητικός αξιωματούχος στον «Economist».

Αλλά και αυτό το σταυρόλεξο είναι για δυνατούς λύτες, καθώς τα δημόσια συστήματα Υγείας – όπου υπάρχουν – είναι δομημένα με την υπόθεση εργασίας ότι μπορούν να αντιμετωπίσουν κατά το μέγιστο την ταυτόχρονη ασθένεια του 40% του πληθυσμού. Οτιδήποτε άλλο οδηγεί σε εκρηκτικά αποτελέσματα ή σε συστήματα που θα είναι εξ ορισμού ελλειμματικά και άρα υποβαθμισμένα.

Το τέλος της ευρω-αυταπάτης
Παρότι η Ευρωπαϊκή Ένωση άντεξε τη βρετανική αποχώρηση, φαίνεται ότι η πανδημία θέτει υπό πλήρη αμφισβήτηση την ύπαρξή της. Η ιδέα του ευρωομολόγου επανήλθε πιο οργανωμένα και πιο συντονισμένα, αλλά συνάντησε την αντίσταση της Γερμανίας, η οποία θέλει να υπάρχει η Ευρωπαϊκή Ένωση μόνο στο επίπεδο που η συνολική κρίση δεν θα απειλεί τη διαχείριση της δικής της οικονομίας. 
Ήδη το Βερολίνο κάνει τη δική του πολιτική για τη μετά την πανδημία εποχή, μπλοκάρει την εξαγωγή φαρμάκων και ιατροτεχνολογικού εξοπλισμού και, σκανδαλωδώς, δεν βοηθάει καθόλου την Ιταλία και την Ισπανία. Το κενό εκμεταλλεύονται η Κίνα και η Ρωσία, οι οποίες και πρόθυμες είναι και λόγο έχουν να «βάλουν πόδι» στην Ευρώπη.

Μαγική εικόνα
Το μέλλον μοιάζει με εικόνα μαγική, πλούσια σε καταστροφολογικά σενάρια και επιδιώξεις ιδιοτελών με δικές του ατζέντες. Στις ΗΠΑ ο Ντόναλντ Τραμπ λέει ότι, αν έχει μέχρι 200.000 νεκρούς, θα είναι ικανοποιημένος, την ίδια στιγμή που σχεδόν καθημερινά 1.000 άνθρωποι πεθαίνουν από την πανδημία σε Ιταλία και Ισπανία. 
Οι αραβικές χώρες και η Αφρική δημοσιοποιούν ό,τι είναι βολικότερο και όλα δείχνουν ότι τα στοιχεία που θα ορίζουν τη μετά την πανδημία εποχή θα είναι το δίλημμα ατομικές ελευθερίες έναντι της υγείας του συνόλου, το εθνικό έναντι του διεθνούς και σίγουρα το πόσο κρατικοδίαιτες θα είναι οι διεθνοποιημένες οικονομίες. 

Το βασικότερο όλων είναι ότι η εμπειρία της πανδημίας αποτελεί την ύψιστη απόδειξη ότι η ανθρώπινη ζωή, η απειλή εναντίον της και εν τέλει η απώλειά της εργαλειοποιούνται με τρόπο που σε ένταση ξεπερνά κάθε προηγούμενο. Όπως λέει και το τραγούδι, «πώς η ανάγκη γίνεται Ιστορία, πώς η Ιστορία γίνεται σιωπή».

ΚορωνοϊόςΔημοκρατίαθεσμοίεπόμενη μέραΕυρωπαϊκή ΈνωσηIssue: 2119Issue date: 2-4-2020Has video: Exclude from popular: 0