Η πολιτική αξία της συμμετοχής στην Ε.Ε.

06:16 26/10/2024 - Πηγή: Το Ποντικι

Ακόμη μία επιβεβαίωση της πολιτικής και γεωστρατηγικής αξίας της Ε.Ε. Στη 2η Διακυβερνητική Διάσκεψη Αλβανίας – Ε.Ε. (Λουξεμβούργο, 15.10.2024) σηματοδοτήθηκε η έναρξη διαπραγματεύσεων για την πρώτη δέσμη των ενταξιακών κεφαλαίων, που ενδιαφέρουν και την Ελλάδα, επειδή αφορούν τα ανθρώπινα δικαιώματα, την ελευθερία, την ασφάλεια των πολιτών, ευρύτερα τη δικαιοσύνη και την απόδοσή της.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή υποχρεώνεται από την κοινή θέση των κρατών – μελών να παρακολουθεί και να αξιολογεί την Αλβανία ως προς την υλοποίηση

των δεσμεύσεων που έχει αναλάβει για να προχωρήσουν τα Τίρανα στην ενταξιακή διαδικασία και να λαμβάνουν τους απαραίτητους κοινοτικούς πόρους για την προσαρμογή τους στις ευρωπαϊκές απαιτήσεις.

Οι ευρωπαϊκοί θεσμοί υποχρεώνονται από τις ιδρυτικές συνθήκες και το ευρωπαϊκό κεκτημένο να επιμείνουν στην εφαρμογή των αποφάσεων και προφανώς δεν υπάρχει δυνατότητα παρεκκλίσεων ή ένταξης α λα καρτ.

Το Συμβούλιο Υπουργών, κοινώς οι κυβερνήσεις των κρατών – μελών, και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έχουν θεσμική υποχρέωση να παρακολουθούν όχι μόνο το υποψήφιο κράτος, αλλά και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η οποία, ως τεχνικός σύμβουλος της Ε.Ε. και θεματοφύλακας των συνθηκών, αναλαμβάνει σημαντικό μέρος των εφαρμογών για μία αποτελεσματική και οριοθετημένη ενταξιακή διαδικασία.

Με τις εμπειρίες του παρελθόντος και τις ανοιχτές διεθνείς προκλήσεις, στην αλλαγή της παγκόσμιας πραγματικότητας, μόνο αποφασισμένες και συμφωνημένες διαδικασίες συμβάλλουν στην εξασφάλιση ισότιμου οφέλους, επειδή προκύπτει από την κοινή και αλληλέγγυα πολιτική των μερών.

Ο Γ. Γεραπετρίτης, παρά τη διμερή ένταση που δημιουργήθηκε με το θέμα Μπελέρη, συμφώνησε για την έναρξη ενταξιακής διαδικασίας της Αλβανίας, επιβεβαιώνοντας για μία φορά ακόμη, με τη στάση συνέπειας στην ευρωπαϊκή διεύρυνση στα δυτικά Βαλκάνια, ότι η Ελλάδα προωθεί και καθοδηγεί στην περιοχή μας σταθερά δημιουργική και συμπεριληπτική πολιτική. Η χώρα μας συγκαταλέγεται πλέον μεταξύ των Ευρωπαίων εταίρων που αντιλαμβάνονται ότι η κοινή γεωστρατηγική πολιτική εξασφαλίζει και τα εθνικά συμφέροντα.

Ευρωπαϊκή η απάντηση στον Τατάρ

Κατά μία ιστορική σύμπτωση, τη στιγμή που η Αλβανία εκκινεί την ενταξιακή της διαδικασία, ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας βρέθηκε στη Νέα Υόρκη για την άτυπη τριμερή συνάντηση που συγκάλεσε ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ.

Η θέση του Νίκου Χριστοδουλίδη στην άτυπη συνάντηση έχει ενισχυθεί από τις απόψεις που με σαφήνεια διατυπώνει ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας από την πρώτη ημέρα της εκλογής του στο ύπατο πολιτειακό αξίωμα. Η Κύπρος προσέρχεται στη Νέα Υόρκη εκφράζοντας το σύνολο του κυπριακού λαού, με τον εκπρόσωπο των Τουρκοκυπρίων να εκφράζει μόνο μέρος των Τουρκοκυπρίων / Κυπρίων πολιτών.

Η Κυπριακή Δημοκρατία συμμετέχει με τον Πρόεδρό της στην άτυπη συνάντηση, επειδή μεριμνά για το σύνολο των πολιτών της, ακόμη και όταν ολίγοι επιδιώκουν με ακραίες διεκδικήσεις να αλλάξουν τα ψηφίσματα, τις αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας, της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ καθώς και την ευρωπαϊκή πραγματικότητα.

Η πολιτική και θεσμική πραγματικότητα της κυπριακής ένταξης στην Ε.Ε. παραβιάζεται καθημερινώς από τον εισβολέα, που διατηρεί για πενήντα χρόνια την παράνομη στρατιωτική κατοχή σε μέρος της κυπριακής επικράτειας, προβάλλοντας με πολιτική αλαζονεία τον διαμελισμό κράτους – μέλους της Ε.Ε.

Πάντοτε υποστηριζόταν από πολιτικούς και διαμορφωτές της κοινής γνώμης στην Ελλάδα και την Κύπρο η σπουδαιότητα της επιτυχούς ένταξης της Μεγαλονήσου στην Ε.Ε. Με την πάροδο των ετών αρκετοί θεώρησαν ότι η απόρριψη του σχεδίου Ανάν, το οποίο δεν έλαβε υπόψη την ευρωπαϊκή διάσταση της Κυπριακής ένταξης, αποδυνάμωσε την πολιτική αξία της κυπριακής ολοκλήρωσης στην Ενωμένη Ευρώπη.

Τα γεγονότα επιβεβαιώνουν ότι η διπλωματική και πολιτική επιτυχία του 2004 δημιούργησε όλες τις προϋποθέσεις – νομικές, πολιτικές, γεωστρατηγικές – προκειμένου ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας να προσέρχεται στα διεθνή φόρα και κυρίως στον ΟΗΕ ως ο αδιαμφισβήτητος ηγέτης του συνόλου του κυπριακού λαού, που θεωρεί αδιαπραγμάτευτα τα τρία singles (ενιαία κυριαρχία, ενιαία προσωπικότητα, ενιαία ιθαγένεια), όπως ισχύει διεθνώς και ειδικότερα στην Ε.Ε.

Η ευρωπαϊκή διάσταση που επέτυχε η Κυπριακή Δημοκρατία απαντά άμεσα στις «απευθείας» απαιτήσεις Τατάρ (εμπόριο, πτήσεις, επαφές) με την άμεση εφαρμογή του ευρωπαϊκού κεκτημένου σε ολόκληρη την κυπριακή επικράτεια. Χρειάστηκε να παρέλθουν αναξιοποίητα είκοσι ολόκληρα χρόνια για να επιτύχει ο Ν. Χριστοδουλίδης διπλωματική και πολιτική ανάδειξη των πλεονεκτημάτων του ευρωπαϊκού κεκτημένου.

Διαφαίνεται ότι η συμμετοχή Τατάρ στην άτυπη τριμερή θα έχει συνέχεια, δημιουργώντας προοπτική άτυπης πενταμερούς, που επιτρέπει να παρακαθίσουν περισσότεροι σε συνομιλίες για πρόοδο του Κυπριακού υπό τον ΟΗΕ με δεσμευμένες, έστω και ατύπως, τις πλευρές να αποδεχθούν για την πρόοδο των συνομιλιών την πραγματικότητα της Ε.Ε.

Τουρκία και Ένωση

Η περιοχή των Βαλκανίων, με τις εξελίξεις που αφορούν την Αλβανία, μάλλον κινείται στην κατεύθυνση συγκλίσεων. Η πληθυσμιακή σύνθεση της διευρυνόμενης Ε.Ε. παραμένει πολυπολιτισμική, με προφανή την υποχρέωση όλων να σέβονται τη διαφορετικότητα, η οποία δεν θα χωρίζει λαούς και έθνη, αλλά θα αναγνωρίζεται ως πολιτισμικό πλεονέκτημα μίας πολύ μεγάλης περιοχής της παγκόσμιας κοινωνίας.

Στρέφοντας το πολιτικό μας βλέμμα και προς την προοπτική μίας μελλοντικά ενταγμένης Τουρκίας στην Ε.Ε., αν η Άγκυρα υποστηρίξει συνειδητά την επιλογή της, διαπιστώνουμε ότι τα σύνορα της Ε.Ε. θα μετακινηθούν ανατολικότερα και θα συμπέσουν με τα εξωτερικά σύνορα του ΝΑΤΟ.

Οι υποχρεώσεις φύλαξης των ανατολικών ευρωπαϊκών συνόρων επιβάλλουν την εφαρμογή συνοριακών ελέγχων σύμφωνα με τα ισχύοντα στη Βορειοατλαντική Συμμαχία και σε ολόκληρο τον ευρωπαϊκό χώρο, στον οποίο κατά συνέπεια κανένας δεν δικαιούται να εισέλθει χωρίς θεώρηση εισόδου. Οι όροι εισόδου στην Τουρκία θα καταστούν αυστηρότεροι όταν η χώρα αυτή ενταχθεί και στο σύστημα Σένγκεν, ένα λογικό επακόλουθο για κάθε χώρα της Ε.Ε. που επιθυμεί να στηρίξει και να προωθήσει την ασφάλεια των Ευρωπαίων, αλλά και των δικών της πολιτών.

Ο ενοποιημένος ευρωπαϊκός χώρος συμπεριλαμβάνει, πέραν των χερσαίων περιοχών, τις θαλάσσιες ζώνες, που στην Ε.Ε. ορίζονται σύμφωνα με το Δίκαιο της Θάλασσας, το οποίο έχει ενσωματωθεί στο ευρωπαϊκό κεκτημένο.

Οι νομοθετημένες προβλέψεις για ανοχή στη διαφορετικότητα, στα ανθρώπινα δικαιώματα, στην ελευθερία έκφρασης, μετακίνησης, εγκατάστασης, επιχειρηματικής δραστηριότητας και εργασίας διαμορφώνονται στα θεσμικά όργανα στις Βρυξέλλες με τη συμβολή των κρατών – μελών, αμβλύνοντας τις διμερείς εντάσεις. Κάθε κράτος – μέλος της Ε.Ε., πέραν των δυνατοτήτων προσφυγής στον ΟΗΕ, εξασφαλίζεται από το ευρωπαϊκό κεκτημένο και την ευρωπαϊκή Δικαιοσύνη.

Αυστηρό νομικό πλαίσιο

Με την προοπτική ένταξης της Τουρκίας στην Ε.Ε. η συζήτηση για το Κυπριακό προσαρμόζεται άμεσα στις αποφάσεις του Συμβουλίου Κορυφής, το οποίο από το 1991 έχει αποφασίσει ότι η ένταξη της Τουρκίας στην Ε.Ε. εξαρτάται από την πρόοδο του Κυπριακού. Η διατύπωση περιέχει πολιτική και στρατηγική αξία, υπενθυμίζοντας στις πλευρές ότι η ευρωπαϊκή πραγματικότητα σέβεται τις επιταγές των Ηνωμένων Εθνών αξιοποιώντας ένα ισχυρότερο και αυστηρότερο νομικό πλαίσιο, την ευρωπαϊκή νομοθεσία, πέραν του γενικού Διεθνούς Δικαίου.

Στην Ε.Ε. δεν έχουν θέση πολιτικές διχοτόμησης κρατών – μελών, αλλά επίσης κανένα κράτος – μέλος δεν αισθάνεται εδαφικά απειλούμενο από τρίτο μέρος, κυρίως μετά την ένταξή του στην Ε.Ε. Στην Ευρώπη διαχωρισμοί κρατών με βελούδινη διαδικασία ή με συγκρουσιακή πραγματικότητα συνέβησαν πριν ενταχθούν οι χώρες στην Ε.Ε.

● Η Τσεχοσλοβακία διαχωρίστηκε σε Τσεχία και Σλοβακία. Στη συνέχεια οι δύο ανεξάρτητες χώρες εντάχθηκαν αυτόνομα στην Ε.Ε.

● Ο διαμελισμός της πρώην Γιουγκοσλαβίας δημιούργησε νέα κράτη που σταδιακά εντάσσονται στην Ε.Ε.

Κανένα από τα κράτη – μέλη δεν έχει διχοτομηθεί μετά την ένταξή του στην Ε.Ε., γεγονός το οποίο γνωρίζει η Τουρκία, η οποία έχει δεσμευθεί και στον ΟΑΣΕ να σέβεται το αμετάβλητο των συνόρων των κρατών – μελών και τις διεθνείς συνθήκες, βλέπε και Συνθήκη της Λωζάννης, που ορίζουν την κυριαρχία των ανεξάρτητων κρατών.

Οι σοβαρότατες πολεμικές κρίσεις υποχρεώνουν τους πάντες να επιβεβαιώσουν την απόλυτη προσαρμογή τους στις δεσμεύσεις που έχουν αναλάβει ή αναλαμβάνουν διμερώς και διεθνώς προκειμένου με συγκλίσεις να αντιμετωπισθούν οι παγκόσμιες προκλήσεις.

Οι ηγέτες των κρατών που αντιλαμβάνονται τη διεθνή κρισιμότητα επιλέγουν να συμπεριφέρονται με τη σοβαρότητα και την αξιοπιστία του Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκου Χριστοδουλίδη και του Έλληνα Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη.

Όσοι απουσιάζουν με επιλογή τους από τα πλεονεκτήματα που τους εξασφαλίζει η Ε.Ε. ή απορρίπτουν με τη συμπεριφορά τους την προσαρμογή στις απαιτήσεις της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης αναλαμβάνουν πολιτική ευθύνη έναντι των συμπατριωτών τους, κυρίως επειδή τους καταδικάζουν στην απομόνωση και τον μαρασμό, που δεν έχουν καμία σχέση με την ευρωπαϊκή πραγματικότητα και τις ευρωατλαντικές στρατηγικές.

* Ο Θεόδωρος Ι. Θεοδώρου είναι πρέσβης ε.τ.

Διαβάστε επίσης

Πικραμμένος για Novartis: «Δεν θα κάνω καμία ποινική δίωξη, να μάθουμε τους υποκινητές»

Άδωνις Γεωργιάδης για την υπόθεση Νovartis: «Κάποιοι προσπάθησαν να αλλοιώσουν το Πολίτευμα»

Χρίστος Δήμας από Νέα Υόρκη: Στρατηγική προτεραιότητα η καθιέρωση της επιστολικής ψήφου