Ισραήλ και Χαμάς απορρίπτουν την πρόταση εκεχειρίας

06:15 6/6/2024 - Πηγή: Το Ποντικι

Τι κι αν έχουν γραφτεί εκατοντάδες αναλύσεις για τις τρεις φάσεις της πολυπόθητης πιθανής συμφωνίας κατάπαυσης του πυρός μεταξύ του ισραηλινού στρατού και της στρατιωτικής πτέρυγας της Χαμάς.

Στις 3 Ιουνίου ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Βενιαμίν Νετανιάχου, πιεζόμενος σχεδόν «ασφυκτικά» από τις οικογένειες των Ισραηλινών ομήρων, τα ακροδεξιά μέλη της κυβέρνησης συνασπισμού και τα πυρά της αμερικανικής κυβέρνησης, ξεκαθάρισε ότι «το Ισραήλ δεν θα συμφωνήσει σε μόνιμη κατάπαυση του πυρός

έως ότου επιτύχει τους πολεμικούς του στόχους».

Την επόμενη ημέρα (4 Ιουνίου) ανώτερος αξιωματούχος της Χαμάς απάντησε το ίδιο αρνητικά στην τελευταία πρόταση εκεχειρίας του Μπάιντεν για τη Λωρίδα της Γάζας. Συγκεκριμένα, το μέλος του Πολιτικού Γραφείου της Χαμάς Οσάμα Χαμντάν δήλωσε ότι «η Χαμάς δεν μπορεί να συμφωνήσει σε μια πρόταση η οποία δεν εγγυάται τη μόνιμη κατάπαυση του πυρός και την πλήρη αποχώρηση των ισραηλινών δυνάμεων από τη Λωρίδα της Γάζας». Μάλιστα κάλεσε τους διεθνείς διαμεσολαβητές να λάβουν μια σαφή δέσμευση του Ισραήλ σε αυτές τις απαιτήσεις.

Ανάλυση της πιθανής εκεχειρίας

Όπως γράψαμε στο άρθρο «Ισραηλινές εκκαθαριστικές επιχειρήσεις στη Ράφα» (9 Μαΐου 2024), το Ισραήλ αντιλαμβάνεται ότι «αν συμφωνήσει σε οριστικό τερματισμό της σύγκρουσης, τότε δεν θα έχει ολοκληρώσει τον αντικειμενικό σκοπό των εκκαθαριστικών επιχειρήσεων, που είναι η εξόντωση της Χαμάς, η καταστροφή του οπλοστασίου και των στρατιωτικών της εγκαταστάσεών».1 Αυτά ακριβώς δήλωσε στις 4 Ιουνίου και ο Ισραηλινός πρωθυπουργός.

Η διαφορά μεταξύ μιας προσωρινής και μιας μόνιμης συμφωνίας κατάπαυσης του πυρός σχετίζεται αφενός με την εξάλειψη ή όχι της υφιστάμενης απειλής της Χαμάς, αφετέρου με το χρονικό διάστημα που θα παρέλθει μέχρι την έναρξη ενός νέου γύρου ισραηλινο-παλαιστινιακών συγκρούσεων. Δηλαδή μικρότερο χρονικό διάστημα στην περίπτωση της προσωρινής κατάπαυσης του πυρός, καθότι η απειλή της Χαμάς δεν θα έχει εξουδετερωθεί, και μεγαλύτερο χρονικό διάστημα στην περίπτωση του οριστικού τερματισμού της σύγκρουσης, καθότι η Χαμάς θα έχει σχεδόν εξουδετερωθεί και το οπλοστάσιό της θα έχει καταστραφεί.

Επομένως, «πριν από τη διεξαγωγή της εκκαθαριστικής επιχείρησης στη Ράφα, που για τους Ισραηλινούς σημαίνει εξουδετέρωση της Χαμάς, δεν θα πρέπει να αναμένουμε μια συμφωνία που θα σημάνει το τέλος του πολέμου».

Αντιλαμβανόμαστε ότι υπάρχει αρκετή απόσταση μεταξύ των δύο πλευρών προκειμένου να συμφωνήσουν σε μια «προσωρινή ή μόνιμη κατάπαυση του πυρός». Αυτή ακριβώς την απόσταση καλείται να «μηδενίσει» η Φάση 1 της πρότασης κατάπαυσης του πυρός, που παρουσίασε στις 31 Μαΐου ο Αμερικανός Πρόεδρος. Ως γνωστόν, η Φάση 1 προβλέπει μια εκεχειρία έξι εβδομάδων, δηλαδή μια προσωρινή συμφωνία. Ωστόσο, προβλέπει ότι η κατάπαυση του πυρός θα μπορούσε να διατηρηθεί και πέραν των έξι εβδομάδων, εφόσον το Ισραήλ και η Χαμάς συνεχίσουν τις διαπραγματεύσεις για τη μετάβαση στη Φάση 2.

Άρα οι δύο πλευρές μπορεί να μην καταλήξουν σε μια μόνιμη συμφωνία κατάπαυσης του πυρός, όμως θα έχει επιτευχθεί μια παρατεταμένης διάρκειας εκεχειρία, ιδιαίτερα επωφελής για τους Παλαιστίνιους αμάχους, καθότι, όπως προβλέπεται, αφενός οι εκτοπισμένοι θα επιστρέψουν στις περιοχές τους, αφετέρου θα αυξηθεί σημαντικά η ανθρωπιστική βοήθεια (προβλέπεται βοήθεια 600 φορτηγών ημερησίως).

Όλα αυτά βέβαια εφόσον συμφωνήσουν και στη συνέχεια δεν προκύψουν εκατέρωθεν σοβαρές ή ασήμαντες παραβιάσεις της συμφωνίας, με αποτέλεσμα τον πρόωρο τερματισμό της και την επιστροφή εκ νέου στην ατέρμονα συγκρουσιακή κατάσταση.

Συνέχεια παρατεταμένων εκκαθαριστικών επιχειρήσεων

Τη στιγμή που η διεθνής κοινότητα είναι επικεντρωμένη στην πιθανή σύναψη μιας συμφωνίας εκεχειρίας μεταξύ του Ισραήλ και της Χαμάς, οι ισραηλινές δυνάμεις κινούμενες δυτικά συνεχίζουν τις εκκαθαριστικές επιχειρήσεις στη Ράφα, όπου, σύμφωνα με ισραηλινές πληροφορίες, ανακαλύφθηκαν σήραγγες, αποθήκες όπλων με ρουκέτες μεγάλου βεληνεκούς, συστήματα μετάδοσης μάχης και εκρηκτικά. Ταυτόχρονα ένοπλες παλαιστινιακές πολιτοφυλακές διεξήγαγαν ανταρτοπόλεμο κατά της 89ης Ταξιαρχίας Καταδρομών του ισραηλινού στρατού στο κέντρο της πόλης.

Στις 4 Ιουνίου, οι ισραηλινές δυνάμεις ανακοίνωσαν ότι η 679η Ταξιαρχία ολοκλήρωσε τις επιχειρήσεις της στα νότια της πόλης της Γάζας (συνοικίες Σάμπρα και Ζαϊτούν), από όπου σύμφωνα με ισραηλινό ραδιοφωνικό σταθμό απογειώθηκαν drones με στόχο το βόρειο Ισραήλ. Την ίδια ημέρα ξεκίνησε μια εκ νέου εκκαθαριστική επιχείρηση στο Μπουρέιτζ και τον κοντινό προσφυγικό καταυλισμό Μαγκάζι της κεντρικής Λωρίδας της Γάζας, με τη συμμετοχή της ισραηλινής πολεμικής αεροπορίας.

Η συνεχιζόμενη δραστηριότητα στο Μπουρέιτζ οδηγεί στο συμπέρασμα ότι οι τοπικές ένοπλες παλαιστινιακές πολιτοφυλακές παραμένουν μαχητικά αποτελεσματικές. Κατά μήκος του διαδρόμου Νετζαρίμ (διάδρομος μήκους τεσσάρων μιλίων στην κεντρική Λωρίδα της Γάζας, που τη χωρίζει σε βόρεια και νότια), επιχειρεί και η 99η Μεραρχία, καθότι τις προηγούμενες ημέρες παρατηρήθηκε έντονη επιθετική δραστηριότητα ένοπλων παλαιστινιακών πολιτοφυλακών.

Συγκρουσιακή παραμένει και η κατάσταση στη Δυτική Όχθη, όπου ένοπλοι Παλαιστίνιοι επιτίθενται κατά ισραηλινών οικισμών εντός και εκτός της Δυτικής Όχθης. Προκειμένου να αντιμετωπισθούν αυτές οι επιθέσεις, ο Ισραηλινός υπουργός Άμυνας Ιωάβ Γκάλαντ δήλωσε ότι ο ισραηλινός στρατός θα εξοπλίσει και θα εκπαιδεύσει «ομάδες επέμβασης» Ισραηλινών κατοίκων.

Ανθρωπιστική κατάσταση – ανθρώπινες απώλειες

Πέρασαν οκτώ μήνες από την έναρξη της σύγκρουσης των ισραηλινών δυνάμεων με τη Χαμάς και τις υπόλοιπες ένοπλες παλαιστινιακές οργανώσεις. Οι ανθυγιεινές συνθήκες διαβίωσης στη Λωρίδα της Γάζας συνεχίζουν να επιδεινώνονται καθημερινά, λόγω της σημαντικής έλλειψης τροφίμων, πόσιμου νερού, ιατρικής περίθαλψης και άλλων βασικών αγαθών και υπηρεσιών. Επιπρόσθετα έχει εκτοπισθεί περίπου το 80% του συνολικού παλαιστινιακού πληθυσμού (1,7 από τα 2,1 εκατομμύρια Παλαιστινίων της Λωρίδας της Γάζας).

Από τις 7 Οκτωβρίου 2023, έχασαν τη ζωή τους περισσότεροι από 1.200 Ισραηλινοί και ξένοι υπήκοοι, καθώς και περισσότεροι από 36.000 Παλαιστίνιοι. Από την έναρξη των χερσαίων εκκαθαριστικών επιχειρήσεων των ισραηλινών ενόπλων δυνάμεων στη Λωρίδα της Γάζας, έχουν σκοτωθεί τουλάχιστον 287 Ισραηλινοί στρατιώτες.2 Η ισραηλινή πλευρά ισχυρίζεται ότι έχει σκοτώσει περίπου τους μισούς από τους περίπου 30.000 μαχητές της Χαμάς, αν και πληροφορίες των Αμερικανών αναφέρουν ότι αφενός αυτός ο αριθμός μπορεί να είναι μικρότερος, αφετέρου περίπου το 65% του δικτύου σηράγγων της στρατιωτικής πτέρυγας της Χαμάς στη Λωρίδα της Γάζας παραμένει άθικτο.3

* O Βασίλης Γιαννακόπουλος είναι ταξίαρχος ε.α. της Π.Α., γεωστρατηγικός αναλυτής ([e-mail])

1. Βασίλης Γιαννακόπουλος, «Το Ποντίκι», «Ισραηλινές εκκαθαριστικές επιχειρήσεις στη Ράφα», 9 Μαΐου 2024

2. UN-OCHA, «Reported impact snapshot, Gaza Strip», May 31, 2024

3. CBS News, «Israel’s Netanyahu says militants make up about half of Gaza deaths», May 13, 2024

Διαβάστε επίσης:

Χούθι: Επίθεση στο ελληνόκτητο πλοίο Athens Voyager  «για την υποστήριξη στη Γάζα» – Πλέει προς το Σουέζ το πλοίο 

DW: Πώς η Γερμανία προετοιμάζεται για την περίπτωση πολέμου

Βασιλιάς Κάρολος: Η ομιλία του σε εκδήλωση για την D-Day – Με δάκρυα στα μάτια η Καμίλα – Τι είπε ο Ουίλιαμ για την Κέιτ Μίντλετον