Καφεΐνη και εμμηνόπαυση: Μια υποτιμημένη σχέση

10:46 27/3/2025 - Πηγή: Το Ποντικι

Η εμμηνόπαυση είναι μια φυσική βιολογική διαδικασία που σηματοδοτεί το τέλος της αναπαραγωγικής περιόδου μιας γυναίκας. Συνοδεύεται από ορμονικές αλλαγές που προκαλούν διάφορα συμπτώματα, όπως εξάψεις, νυχτερινές εφιδρώσεις, αϋπνία, άγχος και διακυμάνσεις στη διάθεση.

«Πολλοί παράγοντες του τρόπου ζωής μπορούν να επηρεάσουν την ένταση αυτών των συμπτωμάτων, με την καφεΐνη να αποτελεί έναν από τους πιο αμφιλεγόμενους.

Παρόλο που η κατανάλωση καφεΐνης είναι ευρέως διαδεδομένη, οι έρευνες δείχνουν ότι μπορεί να επιδεινώσει τα συμπτώματα της εμμηνόπαυσης, αυξάνοντας την ενόχληση και μειώνοντας την ποιότητα ζωής των γυναικών» επισημαίνει ο κ. Ευάγγελος Γκικόντες Μαιευτήρας – Χειρουργός Γυναικολόγος M.Sc.Hom και εξηγεί:

Καφεΐνη και Ορμονικές Αλλαγές

Η καφεΐνη είναι ένα διεγερτικό του κεντρικού νευρικού συστήματος που επηρεάζει τα επίπεδα κορτιζόλης και αδρεναλίνης, δύο ορμονών που σχετίζονται με το στρες. Κατά την εμμηνόπαυση, η μείωση των επιπέδων οιστρογόνων καθιστά τις γυναίκες πιο ευαίσθητες στο στρες και στην αδυναμία ρύθμισης της θερμοκρασίας του σώματος.

Μελέτες έχουν δείξει ότι η κατανάλωση καφεΐνης μπορεί να αυξήσει την ένταση και τη συχνότητα των εξάψεων και των νυχτερινών εφιδρώσεων, επιδεινώνοντας σημαντικά την καθημερινότητα των γυναικών που βρίσκονται σε αυτή τη φάση της ζωής τους.

Καφεΐνη και Εξάψεις

Οι εξάψεις είναι ένα από τα πιο κοινά και ενοχλητικά συμπτώματα της εμμηνόπαυσης, επηρεάζοντας έως και το 75% των γυναικών. Πρόκειται για αιφνίδια επεισόδια έντονης θερμότητας, συνήθως στο πρόσωπο, στον λαιμό και στο στήθος, που συνοδεύονται από εφίδρωση και καρδιακή ταχυπαλμία. Έρευνες δείχνουν ότι η καφεΐνη μπορεί να προκαλέσει αγγειοδιαστολή, επιδεινώνοντας τις εξάψεις.

Μια μελέτη που δημοσιεύθηκε στο Menopause, το περιοδικό της Βορειοαμερικανικής Εταιρείας Εμμηνόπαυσης, διαπίστωσε ότι οι γυναίκες που κατανάλωναν καφεΐνη είχαν περισσότερες και εντονότερες εξάψεις σε σύγκριση με εκείνες που την απέφευγαν.

Καφεΐνη και Ποιότητα Ύπνου

Η αϋπνία και η διαταραχή του ύπνου είναι επίσης συχνά προβλήματα κατά την εμμηνόπαυση. Η καφεΐνη, λόγω της διεγερτικής της δράσης, μπορεί να μειώσει την ποιότητα του ύπνου, αυξάνοντας τις νυχτερινές αφυπνίσεις και μειώνοντας τη διάρκεια του βαθιού ύπνου.

Δεδομένου ότι η αϋπνία συχνά συνδέεται με αυξημένο άγχος και κακή διάθεση, η αποφυγή της καφεΐνης μπορεί να βοηθήσει στη βελτίωση του ύπνου και στη μείωση των ψυχολογικών συμπτωμάτων της εμμηνόπαυσης.

Καφεΐνη και Οστική Υγεία

Η μείωση των επιπέδων των οιστρογόνων κατά την εμμηνόπαυση αυξάνει τον κίνδυνο οστεοπόρωσης. Μελέτες δείχνουν ότι η καφεΐνη μπορεί να μειώσει την απορρόφηση του ασβεστίου και να συμβάλει στην απώλεια οστικής μάζας. Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό για τις γυναίκες μετά την εμμηνόπαυση, οι οποίες έχουν ήδη αυξημένο κίνδυνο καταγμάτων.

Παρόλο που η μέτρια κατανάλωση καφεΐνης (έως 300 mg ημερησίως) φαίνεται να έχει ελάχιστη επίδραση, η υπερβολική κατανάλωση μπορεί να επιδεινώσει την απώλεια οστικής μάζας, ιδιαίτερα σε γυναίκες με χαμηλή πρόσληψη ασβεστίου.

Καφεΐνη και Άγχος

Οι ορμονικές αλλαγές κατά την εμμηνόπαυση επηρεάζουν τη χημεία του εγκεφάλου, καθιστώντας τις γυναίκες πιο ευαίσθητες στο στρες και στο άγχος. Η καφεΐνη, μέσω της αύξησης της αδρεναλίνης, μπορεί να εντείνει τα συναισθήματα άγχους, να προκαλέσει αίσθημα παλμών και να επιδεινώσει τη γενικότερη ψυχική δυσφορία.

Οι γυναίκες που εμφανίζουν έντονο άγχος ή κρίσεις πανικού κατά την εμμηνόπαυση μπορεί να ωφεληθούν σημαντικά από τη μείωση ή την εξάλειψη της καφεΐνης από τη διατροφή τους.

Εναλλακτικές Επιλογές αντί της Καφεΐνης

Για όσες επιθυμούν να μειώσουν την κατανάλωση καφεΐνης αλλά δεν θέλουν να εγκαταλείψουν τη συνήθεια ενός ζεστού ροφήματος το πρωί, υπάρχουν αρκετές εναλλακτικές:

• Βότανα όπως το χαμομήλι, η μέντα και η λουΐζα, που δρουν χαλαρωτικά.

• Πράσινο τσάι με χαμηλή περιεκτικότητα σε καφεΐνη, το οποίο περιέχει αντιοξειδωτικά που μπορεί να βοηθήσουν στην υγεία των οστών.

• Καφές χωρίς καφεΐνη, για όσες αγαπούν τη γεύση του καφέ αλλά θέλουν να μειώσουν την καφεΐνη.

• Ροφήματα με κουρκουμά ή κανέλα, τα οποία προσφέρουν φυσικά οφέλη για τη φλεγμονή και την πέψη.

«Η καφεΐνη μπορεί να επηρεάσει αρνητικά την εμμηνόπαυση, επιδεινώνοντας εξάψεις, αϋπνία, άγχος και οστική απώλεια. Αν και κάθε γυναίκα έχει διαφορετική αντοχή στην καφεΐνη, η σταδιακή μείωση της κατανάλωσης μπορεί να συμβάλει στη βελτίωση της ποιότητας ζωής κατά την εμμηνόπαυση. Οι εναλλακτικές επιλογές μπορούν να προσφέρουν ενέργεια και τόνωση χωρίς τις αρνητικές επιπτώσεις της καφεΐνης.

Η ενημέρωση των γυναικών για τη σχέση της καφεΐνης με την εμμηνόπαυση είναι ζωτικής σημασίας, ώστε να μπορούν να κάνουν πιο συνειδητές επιλογές και να διαχειρίζονται καλύτερα αυτή τη μεταβατική φάση της ζωής τους» καταλήγει ο κ. Γκικόντες.

Διαβάστε επίσης:

ΠΑΓΝΗ: Με έναν παιδοψυχίατρο ξέμεινε η Κρήτη που έχει το μεγαλύτερο ποσοστό αυτοκτονιών σε παιδιά στην Ελλάδα

Καρκίνος των πνευμόνων: Ποιο είναι το «μυστικό» για την απεξάρτηση από την νικοτίνη

Ανοιχτή εκδήλωση για το κοινό: Θεραπείες με Βλαστοκύτταρα για Νευροεκφυλιστικά Νοσήματα