Κατά της κακοποίησης παιδιών πάλι ο Πάπας

06:10 22/9/2024 - Πηγή: Το Ποντικι

Οι παπικές πρωτοβουλίες που δεν θεράπευσαν την πληγή

Φτάνοντας στο Ανατολικό Τιμόρ ο Πάπας Φραγκίσκος κάλεσε τους νέους να «προστατεύονται» από την κακοποίηση σε μια προσπάθεια να κατευνάσει τα πνεύματα υπό τη σκιά του σκανδάλου σεξουαλικών κακοποιήσεων στην περιοχή. Το Τιμόρ ήταν το τελευταίο σκέλος της περιοδείας του στη νοτιοανατολική Ασία και την Ωκεανία.

Ο Ποντίφικας προσγειώθηκε στην πρωτεύουσα Ντίλι τη Δευτέρα 9 Σεπτεμβρίου, όπου είπε στους αξιωματούχους: «Ας μην ξεχνάμε τα πολλά παιδιά και εφήβους των οποίων η αξιοπρέπεια έχει καταπατηθεί». Στη συνέχεια κάλεσε

τον κόσμο να κάνει «ό,τι είναι δυνατόν για να αποτρέψει κάθε είδους κακοποίηση και να εγγυηθεί μια υγιή και ειρηνική παιδική ηλικία για όλους τους νέους».

Αν και η Καθολική Εκκλησία δεν αναφέρθηκε σε κάποιο συγκεκριμένο περιστατικό, η επίσκεψη του Ποντίφικα συνέπεσε με την αποκάλυψη ότι ένας από τους εξέχοντες επισκόπους του Ανατολικού Τιμόρ, που χαιρετίστηκε μάλιστα και ως ήρωας της ανεξαρτησίας, κατηγορήθηκε για σεξουαλική κακοποίηση νεαρών αγοριών στη χώρα κατά τις δεκαετίες του 1980 και του 1990.

Εκπρόσωπος του Βατικανού είπε νωρίτερα την ίδια μέρα ότι η Εκκλησία είχε γνώση της υπόθεσης εναντίον του νομπελίστα επισκόπου Κάρλος Χιμένες Μπέλο το 2019 και είχε επιβάλει πειθαρχικά μέτρα το 2020, συμπεριλαμβανομένων περιορισμών στις μετακινήσεις του Μπέλο και απαγόρευσης της εθελοντικής επαφής με ανηλίκους. Δηλαδή δεν έκανε απολύτως τίποτα.

Σε ανοιχτή επιστολή του το Δίκτυο Επιζώντων για τους Κακοποιημένους από Ιερείς στην Ωκεανία ανέφερε ότι «ακόμα δεν έχει υπάρξει επανόρθωση για τα θύματα» και κάλεσε τον Πάπα Φραγκίσκο και την Εκκλησία να χρησιμοποιήσουν τα χρήματά τους για να τους καταβάλουν αποζημίωση. Σύμφωνα με το επίσημο πρόγραμμά του, ο Πάπας συναντήθηκε με θύματα και ο επίσκοπος Μπέλο δεν εμφανίστηκε στο πλευρό του στο Ντίλι.

Μια Καθολική χώρα

Ο Ποντίφικας χρησιμοποίησε επίσης την ομιλία του για να επαινέσει τη χώρα για τη νέα εποχή της «ειρήνης και ελευθερίας», δύο δεκαετίες αφότου πέτυχε την ανεξαρτησία της από τη γειτονική Ινδονησία. Να σημειωθεί ότι πρόκειται για μια χώρα της οποίας οι κάτοικοι είναι σε συντριπτικό ποσοστό Χριστιανοί Καθολικοί.

«Ευχαριστούμε τον Κύριο, αφού ποτέ δεν χάσατε την ελπίδα σας, περνώντας μια τόσο δραματική περίοδο της ιστορίας σας, και, έπειτα από σκοτεινές και δύσκολες μέρες, επιτέλους ξημέρωσε μια αυγή ειρήνης και ελευθερίας» είπε.

Πριν εκφωνήσει την ομιλία του, δεκάδες χιλιάδες πιστοί παρατάχθηκαν στους δρόμους ζητωκραυγάζοντας και κυματίζοντας σημαίες καθώς ο Πάπας περνούσε με το ανοιχτό αυτοκίνητο πλαισιωμένο από την ασφάλεια. Το Ανατολικό Τιμόρ άλλωστε είναι η μόνη χώρα με Καθολική πλειονότητα που επισκέπτεται ο Ποντίφικας στο πλαίσιο της 12ήμερης περιοδείας του στην Ασία και τον Ειρηνικό.

Περίπου 600.000 άνθρωποι – περισσότεροι από το ήμισυ του συνολικού πληθυσμού του Ανατολικού Τιμόρ – συγκεντρώθηκαν στην υπαίθρια λειτουργία του 87χρονου Ποντίφικα.

Γκρέμισαν… σπίτια!

Οι αρχές, αναμένοντας τον Πάπα, έφτασαν στο σημείο να κατεδαφίσουν σπίτια και να εκδιώξουν κατοίκους στην περιοχή όπου πραγματοποιήθηκε η λειτουργία, κίνηση που έχει προκαλέσει έντονες αντιδράσεις. «Μας γκρέμισαν το σπίτι και κατέστρεψαν μέχρι και τα υπάρχοντά μας μέσα σ’ αυτό. Τώρα πρέπει να βρούμε και να νοικιάσουμε ένα άλλο εκεί κοντά επειδή τα παιδιά μου εξακολουθούν να πηγαίνουν σχολείο σε αυτήν την περιοχή» είπε η Zerita Correia στο BBC News.

Τα σπίτια βρίσκονται στο Tasitolu, έναν υγρότοπο λίγο έξω από την πρωτεύουσα. Την τελευταία δεκαετία εκατοντάδες άνθρωποι μετακόμισαν εκεί από αγροτικές περιοχές της χώρας. Πολλοί ήρθαν αναζητώντας δουλειά στην πρωτεύουσα και έχτισαν σπίτια στην περιοχή. Η κυβέρνηση λέει ότι κάνουν καταλήψεις και δεν έχουν δικαίωμα να ζουν στη γη αυτήν.

Μιλώντας στο BBC, ένας υπουργός της κυβέρνησης είπε ότι οι κάτοικοι ενημερώθηκαν για τα σχέδια εκκαθάρισης της περιοχής τον Σεπτέμβριο του 2023. Πιο συγκεκριμένα, ο Πρόεδρος Χοσέ Ράμος-Χόρτα αρνήθηκε ότι η κυβέρνηση διώχνει κόσμο λόγω της επίσκεψης του Πάπα. Είπε ότι αυτοί οι άνθρωποι ήταν καταληψίες και μη εξουσιοδοτημένοι πλανόδιοι πωλητές.

«Τους ζητήθηκε να φύγουν επανειλημμένα. Πολλοί έφυγαν και πάντα το κράτος έδινε αποζημίωση», ανέφερε σε συνέντευξή του.

Όμως πολλοί πολίτες έδωσαν στο φως της δημοσιότητας μια επιστολή της 4ης Απριλίου από το υπουργείο Δημοσίων Έργων προς κοινότητες η οποία αποκάλυψε πως οι αρχές χαρακτήρισαν το θέμα επείγον λόγω της επικείμενης επίσκεψης του Πάπα.

Όσοι επικρίνουν την επίσκεψη του Πάπα στο Ανατολικό Τιμόρ κατηγορούν την κυβέρνηση για την απόφασή της να δαπανηθούν τόσο μεγάλα χρηματικά ποσά για την επίσκεψη – συμπεριλαμβανομένου ενός εκατομμυρίου δολαρίων ΗΠΑ σε ένα ολοκαίνουργιο ιερό.

Πάμπτωχος ο μισός πληθυσμός

Αυτό ήταν το πρώτο παπικό ταξίδι στο Ανατολικό Τιμόρ μετά την επίσκεψη του Πάπα Ιωάννη Παύλου Β’ το 1989, όταν η χώρα βρισκόταν ακόμα υπό ινδονησιακή κατοχή. Όταν η Ινδονησία εισέβαλε στην πρώην πορτογαλική αποικία το 1975, μόνο το 20% περίπου των κατοίκων του Ανατολικού Τιμόρ ήταν Καθολικοί. Το ποσοστό αυτό ανέρχεται πλέον στο 97%. Σύμφωνα με τον ΟΗΕ, σχεδόν ο μισός πληθυσμός του Ανατολικού Τιμόρ ζει σήμερα κάτω από το εθνικό όριο της φτώχειας.

Ο Πάπας βρισκόταν προηγουμένως στην Παπούα Νέα Γουινέα, όπου περίπου το ένα τέταρτο των κατοίκων αυτοχαρακτηρίζονται Καθολικοί, και στην Ινδονησία, όπου το ποσοστό αυτό είναι 3%. Ολοκλήρωσε την περιοδεία του στην ευρύτερη περιοχή επισκεπτόμενος τη Σιγκαπούρη αργότερα την ίδια εβδομάδα.

Η ομιλία και το σκάνδαλο

Νωρίς το πρωί της Τρίτης οι δρόμοι στην πρωτεύουσα Ντίλι ήταν γεμάτοι με πλήθη που ζητωκραύγαζαν, από ηλικιωμένους πιστούς μέχρι μωρά σε καρότσια, τα οποία ήλπιζαν να δουν από κοντά τον Πάπα. Στις φωτογραφίες ξεχωρίζουν οι κίτρινες και άσπρες ομπρέλες στα χρώματα του Βατικανού.

Η κακοποίηση ανηλίκων από τους κληρικούς έχει ρίξει τη βαριά σκιά της στην επίσκεψη αυτήν για πολλοστή φορά, καθώς τα σκάνδαλα κακοποίησης είναι ένα ιδιαίτερα συχνό φαινόμενο για την Καθολική Εκκλησία. Την περασμένη εβδομάδα η ΜΚΟ «Φόρουμ» του Ανατολικού Τιμόρ, μια οργάνωση – ομπρέλα 400 μη κερδοσκοπικών ομάδων και ομάδων της κοινωνίας των πολιτών, έγραψε μια ανοιχτή επιστολή στον Φραγκίσκο ζητώντας του «να «ενθαρρύνει τους ηγέτες και τον λαό του Τιμόρ να λάβουν πιο αποτελεσματικά μέτρα για την πρόληψη της σεξουαλικής κακοποίησης».

Ένας εξέχων παραβάτης ήταν ο Richard Daschbach, ένας Αμερικανός ιεραπόστολος στο Ανατολικό Τιμόρ που παραδέχτηκε ότι κακοποιούσε παιδιά για δεκαετίες. Απολύθηκε από το Βατικανό και, το 2021, καταδικάστηκε στο Ανατολικό Τιμόρ σε 12 χρόνια φυλάκιση.

Αλλά η πιο διαβόητη περίπτωση αφορά τον επίσκοπο Μπέλο, ο οποίος έχει τιμηθεί με το Νόμπελ Ειρήνης το 1996 μαζί με τον νυν Πρόεδρο Ράμος-Χόρτα για την προσπάθεια ειρηνικής επίλυσης του πολέμου με την Ινδονησία. Η Επιτροπή Νόμπελ είπε ότι ο επίσκοπος είχε διακινδυνεύσει τη ζωή του για να προστατεύσει τον λαό του Τιμόρ.

Το 2022 το Βατικανό αναγνώρισε ότι το 2020 είχε επιβάλει «πειθαρχικούς περιορισμούς» στον επίσκοπο Μπέλο, στον οποίο είχε απαγορευτεί να έχει «επαφή με ανηλίκους». Αυτή η δημόσια παραδοχή έγινε μια ημέρα αφότου το ολλανδικό περιοδικό «De Groene Amsterdammer» δημοσίευσε μια ρητή αναφορά κακοποίησης δύο εκ των φερόμενων θυμάτων του επισκόπου.

Η Εκκλησία είπε πως είχε ερευνήσει τους ισχυρισμούς ότι ο επίσκοπος Μπέλο είχε βιάσει και κακοποιήσει εφήβους πριν από δεκαετίες στο Ανατολικό Τιμόρ. Δεν είναι σαφές το πού βρίσκεται ο επίσκοπος.

Ο Πάπας Φραγκίσκος έχει ζητήσει επανειλημμένα συγγνώμη για το παγκόσμιο σκάνδαλο σεξουαλικής κακοποίησης στους κόλπους της Καθολικής Εκκλησίας και διέταξε τους κληρικούς να αναφέρουν καταγγελίες για περιστατικά σεξουαλικών κακοποιήσεων. Πέρυσι δήλωσε στο Associated Press ότι οι κατηγορίες εναντίον του επισκόπου Μπέλο έπρεπε να είναι ανοιχτές, αλλά συμπλήρωσε ότι η Εκκλησία είχε διαφορετικό τρόπο χειρισμού των ζητημάτων αυτών.

Ερωτηθείς εάν πιστεύει ότι ο Πάπας θα έπρεπε να μιλήσει για τον επίσκοπο Μπέλο κατά την επίσκεψή του, ο Ράμος-Χόρτα είπε ότι το θέμα «είχε ήδη συζητηθεί πριν από χρόνια με το Βατικανό». Συμπλήρωσε πως η Εκκλησία είχε αποκαταστήσει τα θύματα του Μπέλο και πως εκείνα δεν ήθελαν να πάνε την υπόθεση στα δικαστήρια.

«Ο επίσκοπος Μπέλο εξακολουθεί να είναι πολύ σεβαστός από την πλειονότητα του λαού λόγω του ρόλου που διαδραμάτισε στο παρελθόν και του θάρρους που επέδειξε στο να προστατεύει τους ανθρώπους» είπε ο Ράμος-Χόρτα.

Οργή κατοίκων για τα… θύματα!

Στον απόηχο των ειδήσεων για τον επίσκοπο Μπέλο, πολλοί κάτοικοι του Ανατολικού Τιμόρ ήταν θυμωμένοι, αλλά η οργή στράφηκε στα φερόμενα θύματα. Μάλιστα, ένας δημοσιογράφος που προσπάθησε να συνεχίσει τις καταγγελίες δέχθηκε απειλές θανάτου σύμφωνα με τον Τριντό, πρώην κυβερνητικό σύμβουλο.

«Όταν ένα παιδί βιάζεται σε μια Καθολική χώρα και το αρπακτικό είναι όχι μόνο επίσκοπος αλλά και εθνικός ήρωας, οι επιζώντες αισθάνονται ιδιαίτερα αβοήθητοι και τους εκφοβίζουν να παραμείνουν σιωπηλοί» ανέφερε σε δήλωσή της η Anne Barrett Doyle, διευθύντρια του BishopAccountability.org, η οποία παρακολουθεί καταγγελίες για σεξουαλική κακοποίηση που διαπράχθηκαν από Καθολικούς κληρικούς σε όλο τον κόσμο.

Από τότε που ο Πάπας Φραγκίσκος έγινε ηγέτης των 1,2 δισεκατομμυρίων Καθολικών του κόσμου το 2013, έχουν δημοσιευτεί πολλές αναφορές που περιγράφουν λεπτομερώς δεκαετίες σεξουαλικής κακοποίησης, συστημικές αποτυχίες και συγκαλύψεις σεξουαλικών εγκλημάτων σε πολλές χώρες από την Εκκλησία.

Επίσης δέχθηκε κριτική για ορισμένες από τις ενέργειές του – όπως όταν υπερασπίστηκε έναν Χιλιανό επίσκοπο που κατηγορήθηκε για συγκάλυψη ενός σεξουαλικού σκανδάλου το 2018, απόφαση που αργότερα αποτυπώθηκε ως «σοβαρό λάθος» –, αλλά έκτοτε έχει λάβει σταθερή θέση για αυτά τα ζητήματα, ενώ εισήγαγε ορισμένες μεταρρυθμίσεις, συμπεριλαμβανομένων των διατάξεων για την ανάληψη ευθύνης από λαϊκούς ηγέτες ενώσεων εγκεκριμένων από το Βατικανό για συγκάλυψη σεξουαλικής κακοποίησης.

Διαβάστε επίσης:

Προεδρικές δολοφονίες και απόπειρες στις ΗΠΑ

Nelson DeMille: Πέθανε ο συγγραφέας των best-seller, μετά από 9μηνη μάχη με τον καρκίνο

Αμερικανικές εκλογές: «Ήταν ένα αστείο», λέει ο Λαβρόφ για τη στήριξη Πούτιν στην Κάμαλα Χάρις