Κλιματικός εφιάλτης - Δραματική η μεταβολή των καιρικών συνθηκών για τους κατοίκους των ελληνικών πόλεων

07:58 29/2/2020 - Πηγή: Το Ποντικι

ΕΛΛAΔΑΈντυπη Έκδοση

 

Ρεκόρ ελάχιστης χιονοκάλυψης παρατηρήθηκε τον φετινό χειμώνα στα ελληνικά βουνά. Τα στοιχεία του Εθνικού Αστεροσκοπείου είναι χαρακτηριστικά: τον Ιανουάριο η χιονοκάλυψη στην Ελλάδα κυμάνθηκε σε πολύ χαμηλά – αλλά όχι πρωτόγνωρα – επίπεδα, καθώς μόλις το 3% της έκτασης της χώρας καλυπτόταν από χιόνι.
Όπως τονίζει το meteo.gr, οι ποσότητες χιονιού δεν ήταν αξιόλογες στις περισσότερες περιοχές. Είναι οι πρώτες επιπτώσεις της κλιματικής

αλλαγής στη χώρα μας; Είναι το αύριο της Ελλάδας άραγε ξηρό, άνυδρο, χωρίς χειμώνες, χωρίς βροχές και χιόνια; Έρευνες τόσο από εγχώριους όσο και από διεθνείς επιστημονικούς και άλλους οργανισμούς σκιαγραφούν με μελανά χρώματα το μέλλον για τη χώρα μας – εκτός εάν αλλάξουμε ρότα.
Μια από τις πιο εμπεριστατωμένες μελέτες γι’ αυτό το θέμα έχουν συντάξει τόσο το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών όσο και το WWF Eλλάς και υπογράφεται από τους Χρ. Γιαννακόπουλο, Ε. Κωστοπούλου, Κ. Βαρώτσο και Α. Πληθάρα.

Δυσανάλογα μεγάλη αλλαγή
Σε αυτήν «επιχειρείται η πρόβλεψη επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής στο άμεσο μέλλον (2021 - 2050) για τον ελλαδικό χώρο. Οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής ενδέχεται να είναι πιο σοβαρές εξαιτίας της αλλαγής της εμφάνισης ακραίων κλιματικών φαινομένων, παρά εξαιτίας μιας αλλαγής στο “μέσο” κλίμα. Αυτό συμβαίνει διότι μια αλλαγή στο μέσο κλίμα μπορεί να επιφέρει μια δυσανάλογα μεγαλύτερη αλλαγή σε ακραία φαινόμενα».
«Κλιματικές προβλέψεις για τη Μεσόγειο εκτιμούν ότι η περιοχή θα γίνει θερμότερη και ξηρότερη, με αυξημένη συχνότητα εμφάνισης ακραίων καιρικών φαινόμενων. Οι συνθήκες αυτές συνιστούν απειλή για τις αστικές περιοχές λόγω του αυξημένου κινδύνου πρόκλησης πλημμυρών και επεισοδίων καύσωνα» λέει η μελέτη.

Τέτοιες κλιματικές μεταβολές θα έχουν αναπόφευκτες περιβαλλοντικές επιπτώσεις, συμπεριλαμβανομένων των επιπτώσεων στη διαθεσιμότητα των υδάτινων πόρων, της διείσδυσης αλμυρού νερού στον υδροφόρο ορίζοντα, της ατμοσφαιρικής ρύπανσης και του κινδύνου πυρκαγιάς σε περιαστικές δασικές εκτάσεις.
Η ήδη υπάρχουσα δυσφορία των κατοίκων στις πόλεις, λόγω της ατμοσφαιρικής ρύπανσης, του κυκλοφοριακού, του φαινομένου της αστικής νησίδας, της έλλειψης πρασίνου και ελεύθερων χώρων, πρόκειται να μεγαλώσει περαιτέρω, ως αποτέλεσμα της χειροτέρευσης των κλιματικών συνθηκών. Πόλεις όπως η Θεσσαλονίκη, η Πάτρα, η Λαμία και η Λάρισα θα υποστούν έως και 20 περισσότερες ημέρες καύσωνα, αλλά και σχεδόν έναν μήνα επιπλέον κάθε χρόνο κατά τις οποίες η θερμοκρασία τη νύχτα δεν θα πέφτει κάτω από τους 20°C.

Σε Λαμία, Λάρισα, Βόλο, Θεσσαλονίκη και Αθήνα, ενώ το συνολικό ποσό βροχής θα μειωθεί, αναμένεται να αυξηθούν οι ακραίες βροχοπτώσεις (ποσό βροχής που πέφτει σε σύντομο χρονικό διάστημα) κατά 10-20%, δυσκολεύοντας πιθανώς τη ζωή των κατοίκων και αυξάνοντας τον κίνδυνο για πλημμυρικά επεισόδια. Αλλά και οι «τροπικές νύχτες» θα αυξηθούν, κυρίως στις νησιωτικές περιοχές, όπως η Ρόδος και τα Χανιά, όπου αναμένουμε έως και 40 περισσότερες νύχτες με θερμοκρασία πάνω από τους 20°C.
Αυτό, σε συνδυασμό με τα αυξημένα επίπεδα υγρασίας κοντά στη θάλασσα, θα αυξήσει τη δυσφορία των τουριστών, που μπορεί να γίνει μεγαλύτερη σε περίπτωση εμφάνισης πυρκαγιάς. Αναμένεται ότι θα αυξηθούν κατά 5 έως 15 οι ημέρες με υψηλό ρίσκο πυρκαγιάς, πράγμα που κάνει ακόμα πιο επιτακτική τη λήψη μέτρων προκειμένου να αποτραπούν οι πυρκαγιές πριν αποβούν μοιραίες για τα οικοσυστήματα και τον τουρισμό. Η θαλάσσια αύρα, ευτυχώς, θα παίξει κατευναστικό ρόλο στις μεγάλες θερμοκρασίες στις νησιωτικές περιοχές και έτσι δεν αναμένεται να μεταβληθούν κατά πολύ οι ημέρες με αυξημένες ανάγκες για ψύξη, χωρίς όμως να θεωρούνται αμελητέες οι αλλαγές (από 5 έως 15 περισσότερες ημέρες).
Πάντως, το γεγονός πως προβλέπεται την περίοδο 2020-2050 να αυξηθούν κατά σχεδόν έναν μήνα οι θερινές ημέρες, δηλαδή οι ημέρες με θερμοκρασία πάνω από 25°C, θα έχει πιθανότατα θετικό αντίκτυπο στη διάρκεια της τουριστικής περιόδου και στον ρυθμό εισροής τουριστών στη χώρα. Έτσι η τουριστική περίοδος μπορεί να επιμηκυνθεί την άνοιξη και το φθινόπωρο και ταυτόχρονα να εξομαλυνθεί η ροή των ανθρώπων που επιλέγουν την Ελλάδα ως τουριστικό προορισμό.

Απειλή πλημμυρών
Η αμερικανική ερευνητική ομάδα Climate Central σε δική της έρευνα τονίζει ότι μια άνοδος της μέσης θερμοκρασίας του πλανήτη κατά δύο βαθμούς θα ανεβάσει τη στάθμη των υδάτων κατά 4,7 μέτρα. Σύμφωνα με την ίδια έρευνα, με μια άνοδο της θερμοκρασίας κατά δύο βαθμούς οι χάρτες δείχνουν ότι θα πλημμυρίσει η περιοχή του Φαλήρου, κυρίως στο Δέλτα, και η Δραπετσώνα, ενώ με αύξηση κατά τέσσερις βαθμούς ένα μέρος του Πειραιά θα βρεθεί κάτω από το νερό. 
Όλο το παραλιακό μέτωπο στον Σαρωνικό, από το Φάληρο ώς τη Βουλιαγμένη θα καλυφθεί από τα νερά σε κάποια απόσταση από την ακτή. Σημαντικά προβλήματα θα υπάρχουν και στον Ασπρόπυργο, την Ελευσίνα και τον Μαραθώνα. Στη Θεσσαλονίκη ενδέχεται να δούμε την περιοχή γύρω από τον σιδηροδρομικό σταθμό και το λιμάνι να καταβυθίζονται. Κάτω από τα νερά θα βρεθεί το δυτικό τμήμα του Βόλου, σημαντικό τμήμα της Πάτρας, όπως επίσης και εκτάσεις στον Νότιο Ευβοϊκό, στην περιοχή της Χαλκίδας, στο Άργος, τον Πύργο. Εισβολή της θάλασσας θα γίνει στην κοιλάδα του Αξιού, στον Νέστο, τη Λαμία, τον Αμβρακικό και το Μεσολόγγι. Σε μικρότερο βαθμό φαίνονται να απειλούνται τα νησιά του Αιγαίου και του Ιονίου, αν και μέρος της Κέρκυρας γύρω από την πόλη αλλά και περιοχές γύρω από τα Χανιά και το Ηράκλειο θα αντιμετωπίσουν προβλήματα. 

Μείωση υδάτινων αποθεμάτων
Τέλος, οι ερευνητές του Κοινού Ερευνητικού Κέντρου (JRC) της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και του γερμανικού πανεπιστημίου του Κάσελ, με επικεφαλής τον Τσιοβάνι Φορτσιέρι, ειδικό σε θέματα αξιολόγησης κλιματικού κινδύνου, έκαναν σχετική δημοσίευση στο περιοδικό «Hydrology and Earth Systems Science» της Ευρωπαϊκής Ένωσης Γεωεπιστημών (EGU). Σύμφωνα με αυτήν η αναμενόμενη άνοδος της θερμοκρασίας λόγω της παγκόσμιας κλιματικής αλλαγής θα εντείνει την εξάτμιση των επιφανειακών υδάτων, μειώνοντας την προσφορά νερού και χειροτερεύοντας την ξηρασία. 
Οι επιστήμονες εκτιμούν ότι στα νότια τμήματα της Ευρώπης και της Βαλκανικής (συνεπώς και στη χώρα μας), τα οποία θα πληγούν περισσότερο από την ξηρασία, η ελάχιστη ροή στα μεγαλύτερα και στα μικρότερα ποτάμια θα μειωθεί έως 40% και οι χρονικές περίοδοι ανεπάρκειας νερού θα αυξηθούν έως 80%.
Για τη νότια Ευρώπη ειδικότερα, η μελέτη εκτιμά ότι, πέρα από την κλιματική αλλαγή, η μεγάλη χρήση (και κατάχρηση) νερού θα επιδεινώσει περαιτέρω κατά 10% έως 30% τις συνθήκες ξηρασίας. Γι’ αυτό η μελέτη συστήνει να ληφθεί σοβαρά υπόψη η ανάγκη της συνετής και βιώσιμης χρήσης των υδάτινων πόρων στις χώρες του ευρωπαϊκού νότου – ένα μήνυμα ασφαλώς και για την Ελλάδα.

κλίμακλιματική αλλαγήκαιρόςΕλλάδαπλημμύρεςχιόνιαIssue: 2114Issue date: 27-2-2020Has video: Exclude from popular: 0