Μια σπάνια πρόσκληση σε πάρτι!

06:01 8/1/2023 - Πηγή: Το Ποντικι

Η αλήθεια είναι ότι κάθε χρόνο ο Βλαβιανός μάς τροφοδοτεί πολλαπλώς με πρωτότυπα έργα του σε διάφορες εκδοχές του λόγου (ποίηση, πεζογραφία, δοκίμιο, ιστορία), με μεταφράσεις και με την άοκνη δεκαπενταετή εκδοτική παρουσία του με το εξαιρετικό περιοδικό «Ποίηση».

Άρα είναι ένας άνθρωπος που η καθημερινότητά του είναι «κατάμεστη» από κείμενα, γραπτά, σημειώσεις!

Σε αυτά τα κείμενα, ο Βλαβιανός κινείται στοχαστικά έχοντας ως πηγή έμπνευσης τους πλατωνικούς διαλόγους. Από τον υπότιτλο γίνεται φανερή μια χιουμοριστική υπονομευτική διάθεση του τίτλου, πράγμα που διαπιστώνεται από τις

τρεις πρώτες γραμμές του βιβλίου.

Το ερώτημα που γεννιέται όσο ο αναγνώστης προχωρά την ανάγνωση, σχετίζεται με τις προθέσεις τού συγγραφέα. Ποιος συνομιλεί με ποιον, σε αυτούς τους διαλόγους; Έχω την αίσθηση – πέρα από την όποια φιλοσοφική – φιλολογική προβολή ή αναφορά – ότι η ανάγνωση αυτών των κείμενων έχει πολλές εισόδους και εξόδους. Εξαρτάται από ποια πόρτα θα μπεις σε αυτά τα κείμενα και από το πώς θα διαλέξεις να σε γοητεύσουν. Θες να δεις τη ζωή στοχαστικά, ως παίγνιο, ως παραλογισμό, ως σύμβαση, ως κοινωνικό γεγονός, σαν μια ιστορία εν εξελίξει ή σαν επεισόδια υπόμνησης του πλατωνικού κόσμου των ιδεών, του μοναδικού αληθινού κόσμου;

Όπως και να τα δεις, η γοητεία των αυτόνομων σύντομων κειμένων – διαλόγων υφαίνει μια παγίδα. Μήπως κρύβει έναν μονόλογο εν τέλει; Αναρωτιέμαι αν η τελευταία υπερδεκαετής κρίση αξιών που βιώνουμε ως κοινωνία έχει παίξει τον ρόλο της σ’ αυτό το έργο. Είναι μια περίοδος όπου η άγνοια, η αμάθεια, το ημίφως κυριαρχούν σε κάθε εκδήλωση του δημόσιου και ιδιωτικού βίου. Ποιοι είναι αυτοί οι «όλοι» που κάνουν πάρτι στο σπήλαιο; Όλοι εμείς που ζούμε εν κενώ, διαλεγόμαστε κωφεύοντας και στις σχέσεις μας αρκούμαστε στα περιγράμματα στρέφοντας την πλάτη μας στο φως;

Ο Βλαβιανός σε αυτά τα κείμενα διαλέγεται (και) με τον εαυτό του, με τη ζωή του μέσα από διάφορους ήρωες, άντρες και γυναίκες. Ο Βλαβιανός ψάχνει το δικό του προφίλ μέσα σε μια μυθοποίηση και πολυδιάσπαση της δικής του πραγματικότητας.

Από την άλλη, η σαφής αναφορά στον πλατωνικό μύθο μάς οδηγεί ασφαλέστερα στο να λάβουμε όλα αυτά τα κείμενα ως μια σύγχρονη υπονομευτική, μέσω του χιούμορ, προσέγγιση της έλλειψης πολιτισμού στη φύση του ανθρώπου. Εδώ οι σκιές των ηρώων στα επίσης σκιερά σπήλαια όπου κατοικοεδρεύουν παίρνουν το σχήμα των ψευδαισθήσεων για τις υποτιθέμενες διαφορετικές αναγκαιότητες της ανθρώπινης φύσης. Σε αυτούς τους αποκαλυπτικούς διαλόγους που στήνονται άψογα από τον Βλαβιανό, θέματα, πρόσωπα και κυρίως λεπτομέρειες ζωής που μόνο η λογοτεχνία μπορεί να αναδείξει επαρκώς, οι ήρωες που κινούνται ή μάλλον συνδιαλέγονται, αρέσκονται στο να αυταπατώνται καθώς βυθίζονται σε ποικίλες ψευδαισθήσεις της βιωτής, ιδιαίτερα δε στο επίπεδο των ανθρωπίνων σχέσεων. Πώς οι σκιές θα ενσαρκωθούν, θα γίνουν πραγματικότητα, δηλαδή γνώση; Πότε θα αποκτήσουν αυτοσυνειδησία, δηλαδή τη δυνατότητα να ανακαλύψουν κάποτε την ευτυχία, το πολύ απλό ότι υπάρχει πάντα κάτι καλύτερο που μπορεί να μας περιμένει, που μπορεί να είναι για εμάς; Ωστόσο, κι εδώ υπάρχει η υπονόμευση του χιούμορ: ο Βλαβιανός υπαινίσσεται ότι η άγνοια, η ασυνεννοησία, οι χαώδεις συζητήσεις εν πολλοίς δημιουργούν τον δικό τους εναλλακτικό τρόπο ζωής που έχει τον δικό της τρόπο να ευτυχεί!

Πέρα από αυτά και τα άλλα, το βιβλίο διαβάζεται πολύ ευχάριστα, κι αυτό χάρη στη συγγραφική μαστοριά του Χάρη Βλαβιανού. Οι διάλογοι, τα κείμενα, οι ιστορίες μοιάζουν σαν ένα θεατρικό παζλ που δεν αποκτά την αξία του μόνο αν ενώσεις όλα τα κομμάτια, καθώς το καθένα διατηρεί τη δική του αξία. Αυτή η αυτοτέλεια των κειμένων και η ταυτόχρονη ενσωμάτωσή τους σε ένα ευρύτερο σύνολο ως μια ενιαία ιστορία που είναι απολαυστική ακόμα κι αν είσαι έξω από το θέμα της, είναι ίσως το μυστικό αυτού του εξαιρετικού αναγνώσματος που μας παρέδωσε ο συγγραφέας.

Χάρης Βλαβιανός

Πλατωνικοί διάλογοι

ή γιατί στο σπήλαιο κάνουν όλοι πάρτι

Εκδόσεις: Πατάκης

Σελ.: 246

ΟΙ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΤΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΑΣ

Καλή χρονιά με κόμικς!

Ιδιαίτερα ευχάριστο είναι το γεγονός της ευδόκιμου παραγωγής ελληνικών κόμικς! Εμείς οι παλαιότεροι μάθαμε και αγαπήσαμε τα κόμικς, τα λεγόμενα εικονογραφημένα και από τα εισαγόμενα του είδους που κυκλοφορούσαν σε ελληνικές εκδόσεις, ώσπου μια νέα γενιά γηγενών σεναριογράφων και εικονογράφων εμφανίστηκε δυναμικά και ελληνικά!

Γι’ αυτή την εβδομάδα, λοιπόν, έχουμε τρεις ελληνικές και μια ξένη πρόταση για όσους αγαπούν τα κόμικς.

Πάσα θανάτου, Ιερώνυμος Λύκαρης – Παναγιώτης Τσαούσης, εκδ. Καστανιώτη, σελ.: 80

Τον Λύκαρη, έναν ιδιαίτερα καλό συγγραφέα, τον συναντάμε για πρώτη φορά το 2008 με ένα του διήγημα στην επιτυχημένη σειρά των εκδόσεων Καστανιώτη «Ελληνικά Εγκλήματα» και το 2011 αυτοτελώς με το πρώτο του μυθιστόρημα «Το ρομάντζο των Καθαρμάτων». Έκτοτε επανεμφανίζεται τακτικά. Κι εδώ για πρώτη φορά ως σεναριογράφος στη νέα σειρά των εκδόσεων Καστανιώτη με τίτλο «Ελληνικά Εγκλήματα/Εικονογραφημένα».

Ο Παναγιώτης Τσαούσης ξεκινά να δημοσιεύει το 2012. Ο ίδιος μαζί με τον Νίκο Γιαμαλάκη ξεκίνησαν το περιοδικό τρόμου και φαντασίας «ΡΙΓΗ». Συνεργασίες του έχουν δημοσιευτεί σε διάφορα περιοδικά και ανθολογίες κόμικς, και έχει κυκλοφορήσει αυτοτελώς διάφορα έργα του.

Στο οπισθόφυλλο της έκδοσης σημειώνεται: «Ένας διεφθαρμένος μπάτσος, διαπλεκόμενος με τον αντιπρόεδρο της Βουλής και το οργανωμένο έγκλημα στα δυτικά προάστια, δολοφονεί έναν νεαρό Ρομά στο Ζεφύρι. Ο φόνος πνίγεται στον σιωπηλό βούρκο της διαπλοκής. Και εκεί που φαίνεται ότι το βέβηλο άδικο έχει νικήσει αμετάκλητα, ο από μηχανής τιμωρός, με μια κάθαρση τσιγγάνικης έμπνευσης, κόβει τον γόρδιο δεσμό της διαπλοκής και αποδίδει πρόσκαιρη δικαιοσύνη με τα άτεγκτα μέτρα του μωσαϊκού νόμου».

Τα Νεαπολίτικα – Οδοιπορικό παιδικών αναμνήσεων, Θανάσης Πέτρου, εκδ. Oblik, σελ.: 142

Γεννημένος και μεγαλωμένος στη Νεάπολη της Θεσσαλονίκης, ο Θανάσης Πέτρου – που εκτός από κομίστας είναι και καθηγητής Γαλλικών, μεταφραστής και μουσικός – μας χαρίζει ένα έργο εμπνευσμένο από την επικράτεια της παιδικής του ηλικίας όπως τη βίωσε στη θεσσαλονικιώτικη γειτονιά που μεγάλωσε, όχι με τη συνέπεια του μεγάλου (σε ηλικία), αλλά με την ασυνέπεια του μικρού παιδιού, με αποσπασματικές αναμνήσεις, που συνθέτουν έναν κόσμο που διατηρεί μέσα του ζωντανό ο δημιουργός αυτής της συγκινητικής Grarhic Novel.

Διαβάστε επίσης:

Μια ιστορία με μυθικά θηρία στο Λονδίνο του 17ου αιώνα

Ένας απολογισμός σε βιβλία!

Βιβλίο: 100 χρόνια από την Μικρασιατική Καταστροφή – Ιστορική διαδρομή, Προσφυγιά και Μνήμη