Απόφαση-σταθμός στη Γερμανία: «Πράσινο φως» για επιστροφές προσφύγων στην Ελλάδα

22:17 16/4/2025 - Πηγή: Το Ποντικι

Πρόκειται για μία δικαστική απόφαση-σταθμό, η οποία αναμένεται να δώσει νέα ώθηση στις επιστροφές προσφύγων από τη Γερμανία στην Ελλάδα ή τουλάχιστον να επαναφέρει πιο επιτακτικά το σχετικό αίτημα από γερμανικής πλευράς.

Το Ομοσπονδιακό Διοικητικό Δικαστήριο της Γερμανίας με έδρα στη Λειψία (αντίστοιχο με το Συμβούλιο της Επικρατείας στην Ελλάδα) απεφάνθη ότι δύο πρόσφυγες που είχαν έρθει στη Γερμανία

μέσω Ελλάδας μπορούν να απελαθούν από τις γερμανικές αρχές με βάση τον Κανονισμό του Δουβλίνου, ενώ δεν υφίσταται νομικό κώλυμα για την επιστροφή τους εξαιτίας των συνθηκών που επικρατούν στην Ελλάδα. Με άλλα λόγια, όπως μεταδίδει η DW, οι δικαστές απορρίπτουν το επιχείρημα ότι υφίσταται κίνδυνος εξευτελιστικής ή απάνθρωπης μεταχείρισης για τους πρόσφυγες που διαμένουν στην Ελλάδα.

Πιο συγκεκριμένα: Οι δύο άνδρες, ένας 32χρονος από τη Σομαλία και ένας 34χρονος από τη Λωρίδα της Γάζας με αδιευκρίνιστη μέχρι στιγμής υπηκοότητα, είχαν έρθει στην Ελλάδα μέσω Τουρκίας, το 2018 και το 2017 αντιστοίχως. Και οι δύο αναγνωρίστηκαν ως δικαιούχοι διεθνούς προστασίας, κατά συνέπεια έλαβαν άδεια παραμονής για την Ελλάδα. Στη συνέχεια όμως βρέθηκαν στη Γερμανία και κατέθεσαν εκ νέου αίτηση για χορήγηση ασύλου, την οποία απέρριψε η αρμόδια Αρχή, δηλαδή η Ομοσπονδιακή Υπηρεσία Μετανάστευσης και Προσφύγων (BAMF), αποφασίζοντας παράλληλα ότι οι δύο άνδρες θα πρέπει να απελαθούν στην Ελλάδα.

Το «Δουβλίνο» και οι εξαιρέσεις του

Προφανώς η αρμόδια Αρχή τήρησε κατά γράμμα τον Κανονισμό του Δουβλίνου, ο οποίος μπορεί να προκαλεί έντονες πολιτικές αντιδράσεις τα τελευταία χρόνια αλλά θεωρείται ακόμη εν ισχύ από νομικής άποψης. Το «Δουβλίνο» προβλέπει ότι αποκλειστικά αρμόδια για τη χορήγηση ασύλου ή τουλάχιστον για την επεξεργασία της σχετικής αίτησης είναι η πρώτη χώρα εισόδου στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Στην προκειμένη περίπτωση- όπως και σε πολλές άλλες περιπτώσεις για εύλογους γεωγραφικούς λόγους- «πρώτη χώρα εισόδου» ήταν η Ελλάδα.

Θέλοντας όμως να αποφύγουν την επικείμενη απέλασή τους, οι δύο άνδρες προσέφυγαν στη γερμανική δικαιοσύνη, υποστηρίζοντας ότι υφίσταται κίνδυνος παραβίασης θεμελιωδών δικαιωμάτων τους εξαιτίας των συνθηκών διαβίωσης στην Ελλάδα. Η αλήθεια είναι ότι στο παρελθόν πολλά γερμανικά δικαστήρια είχαν δικαιώσει πρόσφυγες σε παρόμοιες περιπτώσεις, κάνοντας δεκτό το επιχείρημα ότι στην Ελλάδα επικρατούν απάνθρωπες συνθήκες, εντός ή και εκτός των προσφυγικών καταυλισμών. Ενδεικτικά αναφέρεται η απόφαση του Ανωτέρου Διοικητικού Δικαστηρίου στο ομόσπονδο κρατίδιο του Ζάαρ τον Νοέμβριο του 2022, το οποίο είχε δικαιώσει πέντε πρόσφυγες από τη Συρία, εκτιμώντας ότι στην Ελλάδα «υπάρχει σοβαρή πιθανότητα να μην μπορούν να ικανοποιήσουν τις πλέον στοιχειώδεις ανάγκες τους».

Αλλάζει η νομολογία στη Γερμανία;

Φαίνεται όμως ότι τα πράγματα αλλάζουν. Στη σημερινή ετυμηγορία του το Ομοσπονδιακό Διοικητικό Δικαστήριο έκρινε ότι δεν υπάρχει «αξιόλογη πιθανότητα» να βρεθούν οι δύο άνδρες μετά την απέλασή τους σε μία «ακραία κατάσταση έκτακτης ανάγκης», η οποία δεν θα τους επιτρέπει να ικανοποιήσουν στοιχειώδεις ανάγκες που αφορούν τη διαμονή, τη διατροφή και τις συνθήκες υγιεινής και αυτό ισχύει ακόμη και αν συνυπολογιστούν τα «γραφειοκρατικά εμπόδια» στην Ελλάδα και η ελλιπής πρόσβαση σε κρατικά επιδόματα. Την ίδια άποψη είχε εκφράσει στον προηγούμενο βαθμό δικαιοδοσίας το Ανώτερο Διοικητικό Δικαστήριο της Έσσης.

Ανθρωπιστικές οργανώσεις στη Γερμανία, όπως η Pro Asyl, επισημαίνουν ότι έχουν «εντελώς διαφορετική εικόνα» για τις συνθήκες που επικρατούν στην Ελλάδα. Πάντως, η ετυμηγορία του ανωτάτου γερμανικού διοικητικού δικαστηρίου αναμένεται να αναζωπυρώσει τη συζήτηση για την αποκαλούμενη «δευτερογενή μετανάστευση», η οποία και στο παρελθόν έχει προκαλέσει τριβές μεταξύ Ελλάδας και Γερμανίας.

Διαβάστε επίσης:

Θεοδώρα Τζάκρη: «Εθνική Χωρική Στρατηγική για τον Θαλάσσιο Χώρο με καθυστέρηση τεσσάρων χρόνων»

ΣΥΡΙΖΑ για Θαλάσσιο Χωροταξικό Σχεδιασμό: Η κυβέρνηση Μητσοτάκη χειρίζεται τις ελληνοτουρκικές σχέσεις χωρίς εθνική στρατηγική

Χρυσοχοΐδης: Τα Εξάρχεια δεν είναι άβατο ανομίας – Δεν θα επιτραπούν ξανά γεγονότα όπως αυτά του Σαββάτου