Ο αυτοκράτορας (Τραμπ) είναι γυμνός

06:13 14/2/2025 - Πηγή: Το Ποντικι

Μόνο ως δείγμα αδυναμίας της πάλαι ποτέ παγκόσμιας μονοκρατορίας μπορεί να εκληφθούν οι αποφάσεις της νέας αμερικανικής διοίκησης (Τραμπ) για επιβολή δασμών μέχρι και 25% στις εισαγωγές κρίσιμων βιομηχανικών πρώτων υλών, όπως ο χάλυβας και το αλουμίνιο.

Οι εν λόγω αποφάσεις του νέου Προέδρου αποτελούν ομολογία ότι η λειτουργία της «ελεύθερης (παγκοσμιοποιημένης) αγοράς», η οποία αποτέλεσε την ιδεολογική και πολιτική πυξίδα των Ηνωμένων Πολιτειών, έπαψε πια να λειτουργεί προς όφελός τους.

Πρόκειται για μια οδυνηρή παραδοχή, καθώς το ιδεολόγημα της «ελεύθερης αγοράς», ειδικά με τη νεοφιλελεύθερη εκδοχή του (σχολή Σικάγο), αποτέλεσε το όχημα (ή, κατά μια άλλη διατύπωση, το «άρμα μάχης») με το οποίο οι Ηνωμένες Πολιτείες επέβαλαν την κυριαρχία τους πρώτα και κύρια στους εταίρους και συμμάχους τους και στη συνέχεια στον υπόλοιπο κόσμο.

Με άλλα λόγια, η απόφαση του Τραμπ να επιστρέψει σε οικονομικές επιλογές και πρακτικές (προστατευτισμός) παρελθόντων αιώνων αποδεικνύει πως οι ΗΠΑ έχουν χάσει (ή χάνουν με ραγδαία επιταχυνόμενη ταχύτητα) την παγκόσμια πρωτοκαθεδρία, την οποία εξασφάλισαν αξιοποιώντας το προνόμιο μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο να δημιουργούν και να επιβάλλουν τους παγκόσμιους κανόνες (ΔΝΤ, Παγκόσμια Τράπεζα, Παγκόσμιος Οργανισμός Εμπορίου κ.λπ.) λειτουργίας της οικονομίας.

Από την αυγή του 21ου αιώνα και τα χτυπήματα (δίδυμοι πύργοι, Πεντάγωνο) της 11ης Σεπτεμβρίου του 2001 στο έδαφος της αυτοκρατορίας αρχίζει να διαγράφεται το σημείο καμπής που σηματοδοτεί την αργή υποχώρησή της από το ζενίθ και τον κολοφώνα της ισχύος της.

Το απειλητικό κάλεσμα στην αμερικανική «σταυροφορία» («όποιος δεν είναι μαζί μας είναι εναντίον μας») του τότε Προέδρου Μπους του νεότερου μετά την 11η Σεπτεμβρίου μπορεί να συσπείρωσε τη δυτική συμμαχία υπό την ηγεσία της Ουάσιγκτον και να συντήρησε αναμμένες τις μηχανές κάποιων τομέων (πολεμικές βιομηχανίες κατά κύριο λόγο) της βιομηχανικής παραγωγής στην αμερικανική μητρόπολη, δεν στάθηκε ωστόσο ικανό να φρενάρει τη σταθερή κάθοδο της υπερδύναμης από τον Όλυμπο της παγκόσμια κυριαρχίας.

Οι νέοι «παίκτες»

Είχαν, εν τω μεταξύ, συμβάλλει σ’ αυτήν την οπισθοχώρηση της αυτοκρατορίας οι ίδιοι κανόνες (της ελεύθερης διακίνησης κεφαλαίων) που είχαν δημιουργήσει το μεγαλείο της. Στο πλαίσιο, λοιπόν, της «ελεύθερης αγοράς» και της ελευθερίας διακίνησης αγαθών (και κεφαλαίου) νέοι παίκτες με σοβαρά πλεονεκτήματα (παραγωγικοί πόροι, χαμηλό κόστος παραγωγής κ.λπ.) εμφανίστηκαν στην αρένα.

Η σημαντικότερη συνέπεια για την αμερικανική παραγωγική διαδικασία ήταν η αναζήτηση χαμηλότερου κόστους παραγωγής, που οδήγησε κρίσιμους αμερικανικούς παραγωγικούς τομείς σε εργασιακούς παραδείσους στην Κίνα και αλλού…

Κατά συνέπεια, στις ΗΠΑ απο-βιομηχανοποιήθηκαν ολόκληρες περιοχές που είχαν δημιουργήσει παράδοση δεκαετιών (π.χ. αυτοκινητοβιομηχανία στο Ντιτρόιτ). Ακόμη και οι εταιρείες τεχνολογικής αιχμής (Αpple για παράδειγμα) στις ΗΠΑ έχουν διατηρήσει μόνο την ετικέτα της φίρμας, τη διοίκηση και το μάρκετινγκ, ενώ ο κύριος παραγωγικός όγκος έχει «εξαχθεί» στην Κίνα και άλλες χώρες με χαμηλότατο κόστος παραγωγής και ευέλικτη εργασιακή νομοθεσία.

Δεν είναι περίεργη, λοιπόν, ούτε ακατανόητη η επιλογή του Τραμπ για την επιβολή δασμών και την επιστροφή σε μια πολιτική προστατευτισμού (ή αναζωογόνησης) της εγχώριας παραγωγικής διαδικασίας. Μόνο που η εν λόγω επιλογή δεν θίγει μόνο τα συμφέροντα φίλων και συμμάχων (Μεξικό, Ε.Ε. κ.λπ.) των ΗΠΑ. Απειλεί, ταυτόχρονα, να προκαλέσει μεγάλη ζημιά και στο αμερικανικό κεφάλαιο που έχει εγκαταλείψει τη χώρα αναζητώντας επενδυτικά Ελ Ντοράντο στην Κίνα και αλλού.

Τα οφέλη

Τι φιλοδοξεί να κερδίσει/εξασφαλίσει για τις ΗΠΑ με την επιβολή δασμών ο Τραμπ; Και έχει άραγε προσμετρήσει ότι τα κέρδη από την εν λόγω πολιτική είναι μεγαλύτερα από τις ζημιές;

Σε μια πρώτη και συνοπτική καταγραφή θα μπορούσε κάποιος να πει ότι οι δασμοί αποσκοπούν στην προστασία της αμερικανικής βιομηχανίας χάλυβα και αλουμινίου και τη διατήρηση και δημιουργία θέσεων εργασίας που απειλούνται από εισαγωγές με φτηνότερο κόστος παραγωγής.

Επίσης ένα επιχείρημα υπέρ της επιβολής δασμών στην εισαγωγή αυτών των κρίσιμων πρώτων υλών είναιότι η εγχώρια παραγωγή χάλυβα και αλουμινίου είναι κρίσιμη για την εθνική ασφάλεια, καθώς αυτά τα προϊόντα χρησιμοποιούνται σε στρατιωτικό εξοπλισμό, πλοία, αεροσκάφη και άλλες αμυντικές εφαρμογές.

Η εξάρτηση από εισαγωγές θα μπορούσε να αποτελέσει κίνδυνο σε περιόδους διεθνών κρίσεων ή συγκρούσεων. Μια ακόμη παράμετρος έχει να κάνει με τις μικρότερες εκροές κεφαλαίων προς το εξωτερικό και μεγαλύτερη εσωτερική παραγωγή.

Ο αντίλογος

Πολλές βιομηχανίες στις ΗΠΑ εξαρτώνται από τις φτηνότερες εισαγόμενες πρώτες ύλες (χάλυβα και αλουμίνιο) για την παραγωγή των προϊόντων τους, όπως η αυτοκινητοβιομηχανία, η αεροδιαστημική, η κατασκευή μηχανημάτων και η οικοδομή. Οι υψηλότερες τιμές αυτών των πρώτων υλών σημαίνουν αυξημένο κόστος παραγωγής, κάτι που μπορεί να μειώσει την ανταγωνιστικότητά τους και να αυξήσει τις τιμές.

Οι χώρες που εξάγουν χάλυβα και αλουμίνιο στις ΗΠΑ, όπως η Κίνα, ο Καναδάς, η Ευρωπαϊκή Ένωση, η Νότια Κορέα, η Ιαπωνία και το Μεξικό, θεωρούν τους δασμούς του Τραμπ ως αθέμιτους και απειλούν με αντίποινα, επιβάλλοντας δικούς τους δασμούς σε αμερικανικά προϊόντα, γεγονός που μπορεί να δημιουργήσει, εκτός από έναν φαύλο κύκλο στην οικονομία, σοβαρά, ίσως και εκρηκτικά πολιτικά προβλήματα.

Σε κάθε περίπτωση η ατζέντα Τραμπ φαίνεται πως αντικατοπτρίζει τα εσωτερικά οικονομικά/κοινωνικά/πολιτικά προβλήματα των ΗΠΑ. Οι λύσεις που πρότεινε προεκλογικά σε αυτά τα προβλήματα του έδωσαν τη νίκη στις εκλογές και μια δεύτερη θητεία. Το ερώτημα, ωστόσο, που πρέπει να απαντηθεί είναι αν οι υπόλοιπες μεγάλες δυνάμεις θα δεχτούν αδιαμαρτύρητα την επίλυση των εσωτερικών αμερικανικών προβλημάτων σε βάρος τους…

Διαβάστε επίσης:

«Εντυπωσιασμένο» το Κρεμλίνο με τη θέση Τραμπ για τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία – Προετοιμασίες για συνάντηση με τον Πούτιν

Μόναχο: Αυτοκίνητο τραυμάτισε 20 άτομα σε διαδήλωση – Πληροφορίες για μία νεκρή (videos)

«Η επαφή Τραμπ-Πούτιν δεν είναι προδοσία προς την Ουκρανία», διαβεβαίωσε ο Χέγκσεθ – Την ανυσηχία της εκφράζει η Ευρώπη