«Ο Ρόζενκραντζ και ο Γκίλντενστερν είναι νεκροί» του Τομ Στόπαρντ

06:15 6/4/2024 - Πηγή: Το Ποντικι

Δύο ασήμαντα ανθρωπάκια, παλιοί συμμαθητές του Άμλετ, κολακευμένοι από την προσοχή που τους δίνει ο βασιλιάς Κλαύδιος, πέφτουν στην παγίδα του και συμφωνούν να κατασκοπεύσουν τον διαταραγμένο πρίγκιπα της Δανίας για να μάθουν πού οφείλεται η μελαγχολία του. Όταν αποτυγχάνουν, καλούνται να προκαλέσουν, άθελά τους, τον θάνατό του, αλλά καταλήγουν οι ίδιοι νεκροί.

Δεν είναι άλλοι από τον Ρόζενκραντζ και τον Γκίλντενστερν (δευτερεύοντα πρόσωπα στην τραγωδία του Σαίξπηρ), που ο Τομ Στόπαρντ έχρισε πρωταγωνιστές στο ομώνυμο έργο του. Ένα έργο αλληγορικό, που πρωτοπαίχτηκε στο Fringe Festival του Εδιμβούργου το 1966 και μιλάει για τη ζωή και τον θάνατο, για τους ισχυρούς και τους αδύναμους, για τον θολό κόσμο της πολιτικής ίντριγκας και τον παραλογισμό της ανθρώπινης ύπαρξης. Ένα έργο, τέλος, που, παρότι έχει τραγική έκβαση, σφύζει από ειρωνεία και χιούμορ.

Ο Ροζ και ο Γκιλ, λοιπόν, παραπέμποντας στον Βλαντιμίρ και τον Εστραγκόν, αν και αφελείς, θέτουν υπαρξιακά και φιλοσοφικά ζητήματα.

«Ποιος θα μας έλεγε ότι είμαστε τόσο σπουδαία πρόσωπα;» αναρωτιούνται, ανυποψίαστοι για την εξαπάτηση της εξουσίας και, όπως πολλοί αθώοι πολίτες, υπακούοντας στις εντολές της, πληρώνουν το τίμημα με αίμα.

Όπως είναι φανερό, ο Τομ Στόπαρντ σ’ αυτή την ευφυή ιλαροτραγωδία «δανείζεται» κειμενικά υλικά από διαφορετικές εποχές – από τον κλασικό σαιξπηρικό Άμλετ και το μεταπολεμικό «Περιμένοντας τον Γκοντό» του Μπέκετ –, δημιουργώντας ένα καινούργιο έργο. Επιπλέον, υιοθετώντας τη σύμβαση του «θεάτρου μέσα στο θέατρο» και χρησιμοποιώντας τα πρόσωπα του «Άμλετ» ως μέλη ενός θιάσου (γεγονός που εκμεταλλεύεται στο έπακρο η σκηνοθεσία), σατιρίζει τη σκηνική τέχνη.

Η σκηνοθεσία του Στάθη Λιβαθινού – από τις πιο αξιόλογες της χρονιάς – βασίζεται στην εξαιρετική μετάφραση του Μίνωα Βολανάκη και παίζει με τις αποχρώσεις, τις ανεπίδοτες χειρονομίες, τις κλεφτές ματιές, τις πινελιές κωμικότητας, τις σιωπές και τις εκρήξεις, εξισορροπώντας έντεχνα την ελαφράδα με τη δραματικότητα.

Και έχοντας ταλαντούχους ηθοποιούς στους βασικούς ρόλους – Νίκος Καρδώνης (Γκίλντενστερν), Βασίλης Ανδρέου (Ρόζενκραντζ), Άρης Τρουπάκης (θιασάρχης) – πετυχαίνει ένα άρτιο αποτέλεσμα. Αλλά και οι υπόλοιποι ερμηνευτές υπηρετούν στιβαρά τους χαρακτήρες που υποδύονται: Στάθης Κόικας, Δημήτρης Φιλιππίδης, Γιώργος Δάμπασης, Μαρία Σαββίδου, Πάρης Αλεξανδρόπουλος, Πολυξένη Παπακωνσταντίνου και Φοίβος Μαρκιανός.

Η μουσική του Θοδωρή Αμπατζή, παιγμένη ζωντανά, συνεισφέρει στην ατμόσφαιρα της παράστασης. Αξίζει να σημειωθεί πως η Ελένη Μανωλοπούλου άλλαξε πλήρως τη σκηνική διάταξη του Θεάτρου της οδού Κυκλάδων, ενώ τα σκηνικά της ήταν λιτά και μόνο στο τέλος μας επιφύλαξε μια εξαιρετική έκπληξη, αποκαλύπτοντας έναν παραμυθένιο κόσμο.

Διαβάστε επίσης:

«Η καρδιά του σκύλου» του Μιχαήλ Μπουλγκάκοφ

Οι νέοι «Πρωτομάστορες»

Τέχνες και Πόλη: Μια έκθεση όπου ο θεατής γίνεται ένα με τον πίνακα και το Café Bistrot που θυμίζει Παρίσι