Ο σκηνοθέτης Κώστας Γάκης στο «Π»

14:28 28/3/2018 - Πηγή: Το Ποντικι

"Π" ARTΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

«Θέατρο- αντίσταση στη βαρβαρότητα»!

Αφιερώνεται στην τέχνη του θεάτρου πολύπλευρα: ως συγγραφέας, ως συνθέτης, ως ηθοποιός, ως σκηνοθέτης, ως δάσκαλος.

Ό Κώστας Γάκης, ένας από τους πιο πολυσυζητημένους σκηνοθέτες των τελευταίων χρόνων είναι απόφοιτος της Δραματικής Σχολής του Εθνικού Θεάτρου, και του τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Αθήνας. Πτυχιούχος της κλασικής κιθάρας με δάσκαλο τον Βασίλη Καναρά, παίζει τζουρά, λάφτα(πολίτικο λαούτο), πλήκτρα,

κλαρινέτο, μαντολίνο και γράφει τραγούδια σε διάφορα στυλ (παραδοσιακό, τζαζ, έντεχνο, ροκ, hip hop) και έχει μελοποιήσει ποιήματα πολλών Ελλήνων και ξένων ποιητών.

Από το 2012 είναι μέλος της εταιρείας θεάτρου “Ιδέα” μαζί με τους Αθηνά Μουστάκα και Κωνσταντίνο Μπιμπή, ενώ με τον τελευταίο το 2016 ανέλαβαν μαζί με τον Λευτέρη Πλασκοβίτη το θέατρο Άλφα.Ιδέα.

Η συζήτησή μας έγινε στο θέατρο που είναι πια το σπίτι του…

-Η πρώτη στιγμή που καταλάβατε ότι το θέατρο είναι στάση ζωής, κι όχι απλά μια τέχνη...

-Μεγάλωσα σε μια οικογένεια με πατέρα κοινωνιολόγο και μητέρα κοινωνική λειτουργό. Από μόνοι τους βεβαίως οι ακαδημαϊκοί τίτλοι δεν λένε τίποτα αλλά και οι δυο είναι άνθρωποι αριστεροί, με ζεστασιά και ανθρωπιά, άνθρωποι βαθύτατης μόρφωσης και ευαισθησίας με πολλή αγάπη στην καρδιά τους. Από μικρά παιδιά λοιπόν με την αδερφή μου μάθαμε να είμαστε ανοιχτοί με τους ανθρώπους κάθε φυλής, τάξης, ιδιαιτερότητας μας έμαθαν αυτοί οι φωτεινοί άνθρωποι και οι φωτεινοί γονείς τους να αγκαλιάζουμε και να αποδεχόμαστε την διαφορετικότητα και να δείχνουμε εμπιστοσύνη στον άνθρωπο.

Με τέτοιες αρχές λοιπόν πάντα θεωρούσα ότι το θέατρο είναι αγώνας για να διατηρηθεί η ανθρώπινη τρυφερότητα, η νόηση και η αίσθηση. Είναι ο αγώνας της μνήμης ενάντια στη λήθη, του πολιτισμού απέναντι στη βαρβαρότητα. Όταν αμέσως μετά τη σχολή έκανα θέατρο με παιδιά με αναπηρίες στο 1ο Ειδικό Λύκειο Ηλιούπολης η θέση και στάση αυτή έγινε απολύτως συνειδητή κι από τότε κινούμαι με αυτές τις αρχές σε όλους τους ρόλους που αναλαμβάνω μέσα στο θεατρικό πεδίο.

-Ο συγγραφέας που σας καθόρισε, ο σκηνοθέτης που σας έκανε να σκεφτείτε διαφορετικά.

-Ο Γιώργος Σεφέρης είναι ο ποιητής που με έσκαψε όσο κανείς. Έσταξε μέσα μου μια πικρή γνώση και με οδήγησε στο συγγραφικό κομμάτι, με ένωσε με τους προγόνους, με τη φύση, με τον αγώνα του ανθρώπου να κατανοήσει τα μεγάλα ρεύματα της ζωής και της ιστορίας.

Ο σκηνοθέτης που με έχει σημαδέψει είναι ο Georgio Streller, η δουλειά του στο Piccolo Teatro είναι για μένα σταθερό υπόδειγμα και πυξίδα. Ένα θέατρο πάντα ενδιαφέρον, φρέσκο, πολιτικό, ερευνητικό χωρίς να γίνεται ελιτίστικο, λαϊκό χωρίς να γίνεται λαϊκίστικο. Ένα θέατρο παλλόμενο και δίκοπο - συγκινησιακό και ταυτοχρόνως ένα θέατρο ιδεών.

-5 σταθμοί στη ζωή σας μέχρι σήμερα.

Η στιγμή στη δευτέρα δημοτικού που συνειδητοποίησα τι είδους γονείς, γιαγιάδες και παπούδες έχω.

Η μέρα που ξεκίνησα κλασική κιθάρα με τον Βασίλη Καναρά.

Η εμπειρία της δραματικής σχολής του Εθνικού και της απονομής του βραβείου Χορν.

Η γνωριμίας μου και η απόφαση συνεργασίας με τον Κωνσταντίνο Μπιμπή και την Αθηνά Μουστάκα.

Η παραμονή μου στη Νέα Υόρκη στα πλαίσια της υποτροφίας του Lincoln Center.

-Η ομάδα στο θέατρο. Πως λειτουργεί; Αλληλοσυμπληρώνεται ή αμφισβητεί ο ένας τον άλλο για το κοινό καλό;

-Υπάρχουν και τα δυο: και αλληλοσυμπλήρωση και γόνιμη κριτική. Βοηθάμε ο ένας τον άλλον να ανοίγει τους ορίζοντές του και είμαστε απολύτως δεκτικοί να ξεδιπλώσει ο καθένας μέσα στο θέατρό μας το “Άλφα.Ιδέα” τα όνειρά του, καλλιτεχνικά και πολιτικά. Είμαστε εξάλλου όλοι ισότιμοι απέναντι στις αποφάσεις και αυτό παίζει το ρόλο του. Βεβαίως τίποτα από όλα αυτά δεν θα είχαν καμία αξία αν δεν υπήρχε αγάπη τόσο στο εσωτερικό της μικρής αγαπημένης ομάδας των στενών μου συνεργατών όσο και στους θιασώτες του ευρύτερου κύκλου συνεργασίας στο θέατρο μας, τους μαθητές στα σεμινάρια, τους φίλους του θεάτρου, όλους αυτούς τους υπέροχους ανθρώπους που με τεράστιο απόθεμα ψυχής δίνουν σάρκα και οστά στο όνειρό μου για ένα θέατρο της ζεστασιάς, ένα θέατρο της συνάντησης, ένα θέατρο που αντιστέκεται στην βαρβαρότητα με δημιουργικότητα και διαλεκτική ιδεών και πράξεων.

Πείτε μας λίγα λόγια για τη νέα σας συγγραφική και σκηνοθετική δουλειά “Από την Αντιγόνη στη Μήδεια” που ολοκληρώνει με επιτυχία τον κύκλο της…

-Είναι ένα έργο στο οποίο εκτός του ότι υπογράφω το κείμενο, τη σκηνοθεσία, το video art και την εικαστική αναδιαμόρφωση του θεατρικού χώρου, έχω τη συγκίνηση να παίζω ως ηθοποιός ξανά μετά από τέσσερα χρόνια.

Είναι σαν να μοιράζομαι ως δημιουργός με το κοινό όλα εκείνα που συνέβησαν αυτά τα τέσσερα χρόνια στην ψυχή μου. Όλη μου η καινούργια βουτιά στη συγγραφή κειμένων και ποιημάτων, όλα μου τα ταξίδια, όλα μου τα τραγούδια, όλη η καταβύθιση στον κόσμο της αρχαίας ελληνικής τραγωδίας, όλα αυτά τα ετερόκλητα υλικά, όλα μου τα φιλοσοφικά αδειάσματα και περάσματα, όλες οι αντιφάσεις και τα κοφτερά διλήματα, ήρθε η ώρα να μιλήσουν στο πιο προσωπικό έργο που έχω δημιουργήσει, ένα έργο για τη γυναίκα, την ποίηση και τη μνήμη. Νιώθω ευτυχής που ένα τόσο προσωπικό, έργο που ρίχνει φως στις πιο μύχιες περιοχές του γυναικείου ψυχισμού πάει τόσο καλά, συναντά ένα ευρύτατο κοινό και πετυχαίνει συνεχή sold out.

-Που κατά τη γνώμη σας οφείλεται η επιτυχία του Υπηρέτη, του Ρωμαίου και της καινούργιας σας δουλειάς “Από την Αντιγόνη στη Μήδεια” ;

Υπάρχουν μυστικά για να φτάσει μια παράσταση στον θεατή;

-Το μυστικό είναι να κάνεις πάντα αυτό που λέει η ψυχή σου. Να επιθυμείς να συνδεθείς βαθιά και ανυπόκριτα με τους ανθρώπους. Να λες δυνατά και καθαρά τις ιστορίες σου. Να είσαι εργατικός και να μην επαφίεσαι στις όποιες δάφνες σου. Να κάνεις συνέχεια καινούργια λάθη στο δρόμο που σε οδήγησε η όποια επούλωση των παλαιών λαθών.

Να ενθαρύνεις όλους τους συνεργάτες σου να ανθίζουν επεκτείνοντας συνεχώς τα όριά τους.Να πειράζεις και να πειραματίζεσαι πάνω στα κείμενα όχι υπονομεύοντάς τα αλλά αγγίζοντάς τα τρυφερά σαν να τα είχε γράψει ένας δικός σου πρόγονος που αγαπάς. Να μαθαίνεις νέα πράγματα κάθε μέρα για τον άνθρωπο και να μην τσιγγουνεύεσαι, να τα μοιραστείς από σκηνής. Γενικά να σκοτώσεις τον τσιγγούνη και τον μικρόψυχο εαυτό σου. Να συνηγορείς με το έργο σου υπέρ ενός πιο δίκαιου και αγαπητικού κόσμου χωρίς πολιτικάντικες φανφάρες, χωρίς επιτήδευση και ψυχρότητα.

-Ποιο είναι το πιο απίθανο όνειρό σας;

-Να μοιράσω εντελώς ισότιμα και ισόχρονα τη ζωή μου και την εργασία μου ανάμεσα σε Αθήνα και σε οποιοδήποτε άλλο μέρος. Είμαι λάτρης της πόλης και της χώρας μου και θέλω να ζω και να προσφέρω όσα μπορώ μέσα στον αγώνα της αλλά είμαι ταυτόχρονα και φύση αποδημητική και αναχωρητική. Μου αρέσει τόσο στην πόλη μου όσο και στα ταξίδια να γνωρίζω ανθρώπους άλλης νοοτροπίας και άλλης ευαισθησίας, καθώς και ανήσυχες καλλιτεχνικές φωνές και ομάδες. Θεωρώ βεβαίως τον εαυτό μου εξαιρετικά τυχερό γιατί χωρίς να ανήκω σε κανενός είδους αυλή και φαρμακερή εξάρτηση το όνειρό μου αυτό ήδη πραγματοποιείται παίρνει σάρκα και οστά με τα πολλά ταξίδια που κάνω με τη δουλειά μου σε Ελλάδα και εξωτερικό.

-Μια φράση από τα έργα που δουλέψατε τον τελευταίο καιρό που θα μπορούσε να είναι το ''μότο'' σας...

Τρεις φράσεις με στοιχειώνουν από τις πρόβες της παράστασης “Από την Αντιγόνη στη Μήδεια” :

Είναι η ασφυξία των διαστάσεων ο σπόρος των θαυμάτων. (Κική Δημουλά)

Μόνο όσοι σε αγαπούν μπορούν να σε ακούσουν όταν είσαι σιωπηλός.(ανωνύμου)

..και οι συνταρακτικοί στίχοι του Σεφέρη:

Βουλιάζει όποιος σηκώνει τις μεγάλες πέτρες·
τούτες τις πέτρες τις εσήκωσα όσο βάσταξα
τούτες τις πέτρες τις αγάπησα όσο βάσταξα
τούτες τις πέτρες, τη μοίρα μου.

-Πόσο μοναχική διαδικασία είναι η σκηνοθεσία;

-Είναι πολύ πολύ μοναχική όσο κι αν τιμάς και σέβεσαι τους συνεργάτες σου. Ειδικά αν είσαι και συγγραφέας του έργου που σκηνοθετείς η μοναξιά και η ψύχρα που νιώθεις είναι τεράστια.Υπάρχει ένας αόρατος πήχυς που πρέπει να περάσεις: να κατορθώσει να φτάσει αυτό που ήθελες να πεις καθαρό και γεμάτο συγκίνηση στο θεατή, αθώο σαν βρέφος, γεμάτο φρέσκιες νοητικές εικόνες που δεν μυρίζουν μούχλα. Είναι η κατάρα του θεατρικού συγγραφέα και του σκηνοθέτη να μην βλέπει ποτέ αυτό που ονειρεύτηκε γιατί απλώς αυτό που ονειρεύτηκε είναι πάντα μια φαινάκη, μια νεφέλη, μια ουτοπία. Το όραμα που είδε στο μυαλό του ήταν πάμφωτο και φλεγόμενο, τέλειο και εξιδανικευμένο μέσα στη χρυσή κάμαρα της φαντασίας του και οποιαδήποτε σύγκριση με την πραγμάτωσή του τις πιο πολλές φορές γεννά απελπισία και ακόμα μεγαλύτερη ερήμωση. Ευτυχώς έχω γύρω μου εκλεκτούς συνεργάτες και φίλους που δεν με αφήνουν να σπαρταράω άσκοπα στα δίχτυα αυτών των αδιεξόδων. Κι έτσι η σκηνοθεσία γίνεται για λίγο γιορτή. Κι έπειτα πάλι ζόφος και έπειτα πάλι γιορτή. Στον αιώνα τον άπαντα.

ΔΩΔΕΚΑ ΧΡΟΝΙΑ ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑΣ…

Η Κατσαρίδα, του ίδιου και του Βασίλη Μαυρογεωργίου, Θέατρο του Νέου Κόσμου, 2006Χωρίς Μουσική, του ίδιου και του θιάσου της παράστασης, Θέατρο του Νέου Κόσμου, 2008Το αγόρι με τη βαλίτσα, του Μάικ Κένι, ΔΗΠΕΘΕ Ρούμελης, 2009Ο Διχοτομημένος Υποκόμης, του ίδιου και του θιάσου της παράστασης, Θέατρο 104, 2009-2010, και Στούντιο του Αλ Τσαντίρι Νιούζ, 2011Λιοντάρια, του ίδιου και του Βασίλη Μαυρογεωργίου, Θέατρο του Νέου Κόσμου 2009Ο Έμπορος της Βενετίας, του Σέξπηρ, ΔΗΠΕΘΕ Ρούμελης, 2010Δεν Μιλάμε γι αυτά, του ίδιου και του θιάσου της παράστασης, Θέατρο του Νέου Κόσμου 2010Μια τεράστια έκρηξη, του Β. Μαυρογεωργίου, Θέατρο του Νέου Κόσμου 2010Η Σκάλα, μια μίνιμαλ όπερα σε λιμπρέτο του Σωκράτη Καψάσκη, Ίδρυμα Κακογιάννη, 2010Τραγούδια για το πολύ και το ελάχιστο, μουσική παράσταση πάνω στα τραγούδια του ίδιου, θέατρο Πορεία 2011Οικολογία και σκηνή, περφόρμανς σε σχέση με φυλές που έζησαν σε αρμονική σχέση με το φυσικό περιβάλλον, Ίδρυμα Κακογιάννη, 2011Η Κατσαρίδα, Θέατρο Αθηνών, 2011-2012Μετρημένες Μέρες, Ίδρυμα Κακογιάννη, 2012Ο γύρος του κόσμου σε 80 μέρες, περιοδεία σε όλη την Ελλάδα, 2012Ρωμαίος και Ιουλιέτα για 2, Ίδρυμα Κακογιάννη, 2012-13, Θεατρικός Οργανισμός Κύπρου 2013-2014Ο δήμιος του έρωτα, του Ίρβιν Γιάλομ, Ίδρυμα Κακογιάννη, 2013Γέφυρες, Bios, 2013Υπό Έλεγχο, του Φεντερικ Σονταγκ, Στούντιο Μαυρομιχάλη, 2014Η τελευταία μάυρη γάτα, του Ευγένιου Τριβιζά, θέατρο Χορν, 2014Όνειρο Καλοκαιρινής Νύχτας, του Σαίξπηρ, θέατρο Φαργκάνη, 2015Η Απολυμένη, του Αντώνη Τσιπιανίτη, θέατρο Βρετάνια, 2015Το δέντρο του Οιδίποδα, θέατρο Θησείον, 2015-2016Στην άκρη της κλωστής, Αθηναΐδα, 2016Αριστοφανιάδα, Φεστιβάλ Αθηνών – Ηρώδειο, 2016

Και την τελευταία περίοδο τον Υπηρέτη Δύο Αφεντάδων, Ρωμαίος και Ιουλιέτα για 2, από την Αντιγόνη στη Μήδεια.

Κώστας ΓάκηςσυνέντευξηθέατροHas video: Exclude from popular: 0