Οι ΗΠΑ δεν έχουν… αρκετά βομβαρδιστικά!

07:02 11/4/2021 - Πηγή: Το Ποντικι

Πριν από μερικές ημέρες η Πολεμική Αεροπορία των ΗΠΑ ανακοίνωσε ότι ένα βομβαρδιστικό αεροσκάφος τύπου Β-52Η, με την ονομασία «Wise Guy» («Εξυπνάκιας»), ολοκλήρωσε μια διαδικασία ανακαίνισης διάρκειας περίπου ενός έτους και ανέλαβε εκ νέου υπηρεσία.

Η είδηση θα είχε μικρή σημασία – πολλά πολεμικά αεροπλάνα περνούν κατά καιρούς τέτοιες διαδικασίες προκειμένου να παραταθεί ο χρόνος ζωής τους ή να αναβαθμιστούν κάποια από τα συστήματά τους – αν ο «Εξυπνάκιας» δεν είχε ανασυρθεί από ένα «νεκροταφείο» παλιών αεροσκαφών

των ΗΠΑ, όπου είχε σταλεί το 2008 προκειμένου οι τεχνικοί να «κανιβαλίσουν» εξαρτήματά του για τη συντήρηση των υπολοίπων Β-52 που οι ΗΠΑ διαθέτουν στον εναέριο στόλο τους.

Ωστόσο, βάσει νόμου, η Πολεμική Αεροπορία πρέπει να διαθέτει 76 βομβαρδιστικά Β-52 ανά πάσα στιγμή. Έτσι, όταν ένα από τα αεροσκάφη συνετρίβη το 2016, λίγο μετά την απογείωσή του από τη βάση του στο Γκουάμ, το αρχηγείο των ΗΠΑ υποχρεώθηκε να βγάλει τον «Εξυπνάκια» από τη ναφθαλίνη και να αρχίσει την επίπονη διαδικασία ανακαίνισής του, ώστε το τεράστιο βομβαρδιστικό να μπορέσει να συμμετάσχει ξανά στην ενεργό δράση, ύστερα από σχεδόν 12 χρόνια ακινησίας.

Το ενδιαφέρον είναι ότι τα βαριά στρατηγικά βομβαρδιστικά Β-52 έρχονται από πολύ παλιά: η πρώτη πτήση του αεροσκάφους έγινε το 1952, η ένταξή τους στην ενεργό υπηρεσία έγινε το 1955, ως αντικαταστάτες του Β-36, και η κατασκευή τους σταμάτησε το 1962. Με λίγα λόγια, το αεροπλάνο κοντεύει να υπάρχει εδώ και 70 χρόνια, χρονικό διάστημα πολύ μεγάλο ακόμα και για ένα βομβαρδιστικό που εξαρχής θεωρήθηκε ως ιδιαίτερα προχωρημένο για την εποχή του.

Γερασμένος στόλος

Ωστόσο τα Β-52 δεν είναι τα μόνα αεροσκάφη στην Πολεμική Αεροπορία των ΗΠΑ που θεωρούνται ήδη παλιά: τα βαριά υπερηχητικά βομβαρδιστικά Β-1Β «Lancer» πρωτοεισήχθησαν το 1986, την περίοδο του Ψυχρού Πολέμου, το τελευταίο παραδόθηκε το 1988 και πλέον έχει αρχίσει η συζήτηση για την απόσυρσή τους. Τέλος, τα stealth βαριά στρατηγικά βομβαρδιστικά Β-2 «Spirit» είναι πολύ πιο σύγχρονα, αλλά είναι όλα κι όλα μόλις 20.

Πριν από έναν χρόνο, ο πτέραρχος ε.α. Τζον Λο, ο οποίος διετέλεσε διοικητής της Διοίκησης Εναέριας Μάχης των ΗΠΑ, σε άρθρο του έκανε ειδική αναφορά στις δυνάμεις των βομβαρδιστικών της χώρας και το συμπέρασμά του ήταν κάθε άλλο παρά ενθαρρυντικό: η αεροπορία των ΗΠΑ είχε λιγότερα από τα βομβαρδιστικά που χρειάζεται, τα περισσότερα είναι παλιά και η δύναμή τους αναμένεται να μειωθεί κι άλλο θέτοντας σοβαρά επιχειρησιακά ζητήματα.

Διαρκής μείωση

Σήμερα η αεροπορία διαθέτει 61 B-1Β, 20 B-2 και 76 B-52. Ταυτόχρονα επιδιώκει να αποσύρει 17 Β-1Β και ένα Β-2 και πιέζει το Κογκρέσο να εγκρίνει τις αποσύρσεις αυτές. Επίσης, μέσα στο 2021 αναμένεται να αρχίσει το πρόγραμμα αλλαγής των κινητήρων των Β-52 με κινητήρες από πολιτικά αεροσκάφη, ένα εγχείρημα που θεωρείται δύσκολο και ενδέχεται να αποκαλύψει κι άλλα αεροσκάφη που θα πρέπει να αποσυρθούν λόγω ηλικίας και φθοράς. Ο Λο επισήμανε ότι πριν από τον πρώτο πόλεμο στον Περσικό Κόλπο οι ΗΠΑ διέθεταν περίπου 400 βομβαρδιστικά.

Βέβαια, συν τω χρόνω, τα οπλικά συστήματα που χρησιμοποιούν αυτά τα αεροσκάφη έχουν εξελιχθεί: από βόμβες βαρύτητας έχουμε περάσει στα κατευθυνόμενα βλήματα και τους πυραύλους κρουζ. Ωστόσο, ακόμα κι έτσι, σύμφωνα με τον Λο, αλλά και διάφορα think tanks, η ισχύς των ΗΠΑ όσον αφορά τα βομβαρδιστικά αεροσκάφη – τα οποία, σημειωτέον, αποτελούν μέρος της λεγόμενης «πυρηνικής τριάδας», μαζί με τα πυρηνικά υποβρύχια και τους διηπειρωτικούς βαλλιστικούς πυραύλους – μειώνεται διαρκώς.

Εν αναμονή του B-21

Ταυτόχρονα, λόγω ηλικίας – και στην περίπτωση των Β-2, λόγω ιδιαιτερότητας σχεδιασμού – το κόστος συντήρησης και διατηρησιμότητας των βομβαρδιστικών ανεβαίνει συνεχώς, με αποτέλεσμα, και για λόγους περιορισμού του προϋπολογισμού, η αεροπορία να προτιμά να αποσύρει κάποια παλιότερα αεροσκάφη, προκειμένου να έχει πόρους για να συντηρεί τα εναπομείναντα. Την ίδια στιγμή, ωστόσο, θέτει ως ελάχιστο όριο αναγκών σε βομβαρδιστικά τα 200.

Βέβαια, στο βάθος εμφανίζεται σταδιακά το νέο υπερσύγχρονο stealth βομβαρδιστικό Β-21 «Raider», το οποίο βρίσκεται σε φάση ανάπτυξης και, όταν εισαχθεί, θα αντικαταστήσει σταδιακά τα B-1B και τα Β-2. Ωστόσο η λειτουργική ένταξή του σε ικανούς αριθμούς στις δυνάμεις των ΗΠΑ δεν αναμένεται να γίνει πριν τις αρχές της δεκαετίας του 2030, όπερ σημαίνει ότι μέχρι τότε ο στόλος των αεροσκαφών αυτών της Πολεμικής Αεροπορίας των ΗΠΑ θα μειώνεται κι άλλο, καθώς τα παλιότερα Β-1Β και Β-2 εκ των πραγμάτων θα πρέπει να αποσυρθούν.

Ο ρόλος του Κογκρέσου

Μέσα σε όλα υπεισέρχεται και η πολιτική και, ενίοτε, η μικροπολιτική, καθώς στις ΗΠΑ ο προϋπολογισμός των ενόπλων δυνάμεων πρέπει να έχει την έγκριση του Κογκρέσου και οι πολιτικοί συχνά λαμβάνουν υπόψη όχι μόνο όσα εισηγούνται οι στρατιωτικοί, αλλά και οι… ψηφοφόροι τους.

Τον περασμένο Δεκέμβριο, ύστερα από πολλές συζητήσεις, ζυμώσεις και τσακωμούς, τελικά το Κογκρέσο συμφώνησε η αεροπορία να διατηρήσει το λιγότερο 36 από τα Β-1 της, ωστόσο, απαίτησε ανά πάσα στιγμή να υπάρχουν 92 βομβαρδιστικά κάθε τύπου στην απογραφή της και να διατηρηθούν τα κονδύλια συντήρησης για όσα Β-1 παραμείνουν σε υπηρεσία.

Από την πλευρά της η αεροπορία, εκτός από το Β-21 που έρχεται, ισχυρίζεται ότι, αν χρειαστεί, μπορεί να χρησιμοποιήσει μαχητικά κρούσης, όπως το Α-10 ή το F-15 και το F-35, για την πραγματοποίηση στρατηγικών χτυπημάτων, μέχρις ότου το νέο βομβαρδιστικό αναλάβει υπηρεσία, τονίζοντας ότι οι πόροι που εξοικονομούνται μέσω των αποσύρσεων μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την ανάπτυξη νέων αεροσκαφώ