«Όμορφη, να της κόψεις το κεφάλι»

08:13 12/3/2018 - Πηγή: Το Ποντικι

"Π" ARTΒΙΒΛΙΟΈντυπη ΈκδοσηΠαντελής ΜπουκάλαςΤο αίμα της αγάπηςΟ πόθος και ο φόνος στη δημοτική ποίηση Πιάνω γραφή να γράψω…Δοκίμια για το δημοτικό τραγούδι 2 Εκδόσεις: ΆγραΣελ.: 821 Ο τόμος έρχεται ως συνέχεια μιας μεγάλης εργασίας που ήδη ξεκίνησε ο Παντελής Μπουκάλας πριν από περίπου έναν χρόνο και έχει δρόμο μεγάλο να διανύσει. Το εγχείρημα είναι τεράστιο και ταυτόχρονα μοιάζει ακατόρθωτο σε καιρούς ευκολίας και έκπτωσης. Κι όμως, πέρα από τη θηριώδη έκταση του έργου, μένει κανείς έκπληκτος από την ποιότητά του, την ακεραιότητά του, τη μεγάλη του έμπνευση και πνοή. Ο Παντελής Μπουκάλας που την

υπογράφει είναι ποιητής βραβευμένος, μια σπάνια και ξεχωριστή φωνή στον δημόσιο λόγο, ένας ακάματος εργάτης της γραφής με θεμέλια βαθιά που φτάνουν μακριά. Έχοντας πλήρη εποπτεία και συνείδηση της μεγάλης γλωσσικής μας κληρονομιάς που διατρέχει όλες τις ιστορικές περιόδους του ελληνισμού, σε αυτό το μεγάλης πνοής πόνημά του, όπως και στον δεύτερο τόμο που ευτυχούμε να έχουμε στα χέρια μας – σε μιαν εποχή που αδυνατεί να εκτιμήσει τους θησαυρούς της και τα χαρίσματά της – μας παραδίδει ένα έργο πολυσύνθετο, βαθύτατο, που μας στέλνει στα απώτατα όρια της ύπαρξής μας, στις αβύσσους του σώματος και της ψυχής μας, στις εσχατιές της ανθρώπινης φύσης μας. Το θέμα του μας παραπέμπει στις πιο σκοτεινές κι ανεξερεύνητες καταγωγικές ακρώρειες του ανθρώπινου ψυχισμού σε συνθήκες εκτός πολιτισμικής συνθήκης, εκεί όπου το αίμα μιλά με το πάθος. Κι ενώ το αίμα ρέει άφθονο στις συγκρούσεις, στα πεδία των μαχών, στις εναλλαγές της εξουσίας ή στα χειρουργικά τραπέζια, ρέει ακατάσχετα και στην αγάπη. Οι μεγάλοι έρωτες τελειώνουν συνήθως με αιματοχυσίες και η λογοτεχνία διαθέτει πολλές αιματοβαμμένες σελίδες… Από αυτό το αρχέγονο πάθος εμπνέεται φυσικά και το δημοτικό μας τραγούδι, που ανυπόγραφα κι ανυπόκριτα αφουγκράζεται τη χρεοκοπία της ψυχής. Το χυμένο αίμα περιγράφεται βαθύτερα και υποβλητικότερα κι από την ίδια την αγάπη. Εδώ ο πόθος της αγάπης μοιάζει να νιώθει βολικότερα όταν διαψεύδεται. Ο πόθος καλλιεργεί τη χαοτική πλευρά του πάσχοντα και σ’ αυτή την εκδοχή της αγάπης η λαϊκή διαίσθηση είναι ξεσκολισμένη. Η αγάπη αντιμετωπίζεται στη δημοτική ποίηση με ιερότητα, συνθήκη που κοινωνεί το αίμα και το σώμα. Πρόκειται για έναν ρυθμό ηθικά φυσικό, ένα απλό και αβίαστο αίσθημα τρόμου πουπροκαλεί η ομορφιά στο διάβα της και σε κεντρίζει να πιάσεις τον διάβολο από την ουρά. Μάτια, μαλλιά, κορμοστασιά, χέρια, πόδια, βλέμματα, όλα χαρτογραφούν μια αρχέγονη σύγκρουση όπου ο πορφυρός μανδύας του αίματος κλείνει την αυλαία. Η ζωοδόχος επαφή του ερωτευμένου με την ομορφιά τον ξεστρατίζει. Μακριά της νιώθει βολικότερα, καθώς έχει παιδευτεί στην εγκράτεια. Ωστόσο, πώς να κουμαντάρει το ιδεώδες ενός προσώπου, πώς να ανεχθεί κάθε τι που προσβάλλει την ιερότητά του; Πρόκειται για μια σειρά δοκιμίων που έχουν ως βασική τους αναφορά το δημοτικό τραγούδι, που εκφράζει αυτή την αυθόρμητη παρθένα εσωτερικότητα των συνεπαρμών και των εκλεκτών συγκινήσεων με τις ολέθριες συνέπειές της. Η αγάπη ως σωματική πλαστικότητα και αντικείμενο της ομορφιάς αποκτά νόημα απαρασάλευτο με τη θυσία του αίματος. Σε αυτήν την αναζήτηση της αγάπης και του αίματος, η πείρα περισσεύει, καθώς τα εσωτερικά νεύματα έχουν τον δικό τους τρόπο να αποτυπώνονται στη σκηνή της ζωής. ΒΙΒΛΙΟΤο αίμα της αγάπηςΠαντελής ΜπουκάλαςIssue: 08-03-2018Issue date: 2011Has video: Exclude from popular: 0