Ουκρανία – Ανάλυση: Ενεργειακή κρίση – Τι θα περιμένουμε το επόμενο διάστημα στις τιμές του Φυσικού Αερίου

10:06 23/2/2022 - Πηγή: Το Ποντικι

Ραγδαίες είναι οι εξελίξεις μετά τις ανακοινώσεις του Ρώσου Προέδρου Πούτιν για την αναγνώριση της ανεξαρτησίας των περιοχών Λουχάνσκ και Ντονέτσκ – γνωστές συνολικά ως Ντονμπάς – και την ανάπτυξη ρωσικών «ειρηνευτικών δυνάμεων» στις δύο αποσχισθείσες περιοχές.

Η Δύση έκανε λάθος εκτίμηση της ρωσικής εξωτερικής πολιτικής θεωρώντας πως η προσάρτηση της Κριμαίας θα σήμαινε και το τέλος του «Ουκρανικού». Η κλιμάκωση αυτή επιδεινώνει περαιτέρω την ενεργειακή κρίση της Ευρώπης, καθώς η Ευρωπαϊκή Ένωση των 27 καλύπτει περίπου το 38% των αναγκών της σε φυσικό αέριο με εισαγωγές

από τη Ρωσία.

Ακόμη όμως και μία τόσο μεγάλη ενεργειακή εξάρτηση, που είναι βαθιά ριζωμένη εδώ και μισό αιώνα, μπορεί να αλλάξει. Και οι περίοδοι κρίσεων λειτουργούν ως επιταχυντές τέτοιων αλλαγών.

Η πρώτη ουσιαστική αντίδραση ευρωπαϊκής κυβέρνησης ήρθε χθες από την Γερμανική Κυβέρνηση, τον μεγαλύτερο καταναλωτή ρωσικού φυσικού αερίου στην Ευρώπη. Ανακοίνωσε λοιπόν ο Γερμανός καγκελάριος Όλαφ Σολτς πως φρενάρει τη διαδικασία πιστοποίησης για το έργο του ρωσικού αγωγού φυσικού αερίου Nord Stream 2, λόγω της κλιμάκωσης της έντασης στην ανατολική Ουκρανία. Πριν μερικούς μήνες κανείς δεν συζητούσε σοβαρά στο Βερολίνο για τη μη λειτουργία του αγωγού Nord Stream 2.

O Καθηγητής Χάρης Δούκας

Η Γερμανία επιδιώκει με αυτό τον τρόπο να στείλει ένα ξεκάθαρο μήνυμα ενεργειακής αλλαγής. Άλλωστε, ο πράσινος αντικαγκελάριος και Υπουργός Οικονομίας και Κλιματικής Δράσης Ρόμπερτ Χάμπεκ πίεζε από την πρώτη στιγμή που ανέλαβε για σοβαρή διαφοροποίηση των πηγών προμήθειας, με κατασκευή τερματικών σταθμών για την υποδοχή φορτίων υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) στη Γερμανία. Επίσης, μόνο σύμπτωση δεν είναι πως μόλις πριν λίγες μέρες, η υπουργός Εξωτερικών της Γερμανίας, Αναλένα Μπέρμποκ ανακοίνωσε τον διορισμό της επικεφαλής της Greenpeace, Τζένιφερ Μόργκαν, στη θέση της Υφυπουργού Εξωτερικών, σε θέματα διεθνούς πολιτικής για το κλίμα. Η σαφής στροφή της Γερμανίας στην προώθηση της καθαρής ενέργειας είναι ξεκάθαρη και από αυτή την κίνηση.

Αποτυπώνεται και από τους σχετικούς αριθμούς. Από την αρχή του 2022 μέχρι σήμερα, το 38% του ηλεκτρισμού στη Γερμανία προήλθε από αιολική ενέργεια. Και συνολικά, όλο το 2021, πάνω από το 45% της ηλεκτρικής ενέργειας προήλθε από τις ανανεώσιμες πηγές. Το αποτέλεσμα ήταν η Γερμανία να έχει από τις χαμηλότερες τιμές ηλεκτρισμού της Ευρώπης σε όλη τη διάρκεια της κρίσης. Ενδιαφέρον είναι επίσης πως οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας ανήκουν κατά πάνω από 30% σε πολίτες, κατά 11% σε αγρότες, με το υπόλοιπο να ανήκει στη βιομηχανία, σε επιχειρήσεις, σε funds, και με μόλις το 6% να ανήκει στους 4 μεγάλους παρόχους ενέργειας. Πρόκειται για ένα επιτυχημένο παράδειγμα εφαρμογής της ενεργειακής δημοκρατίας στην πράξη.

Στη Ελλάδα αντίθετα, το μεγαλύτερο ποσοστό κάλυψης των αναγκών σε ηλεκτρισμό δεν αφορά στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, παρόλο που το δυναμικό μας είναι πολύ μεγαλύτερο από το αντίστοιχο των Γερμανών. Πάνω από το 40% της κάλυψης των αναγκών σε ηλεκτρισμό στην χώρα μας προέρχεται από φυσικό αέριο.

Αυτός είναι και ο βασικός λόγος που η Ευρωπαϊκή αυτή κρίση τιμών μας επηρεάζει πολύ εντονότερα από τις άλλες χώρες. Γι’ αυτό και η απεξάρτηση από το εισαγόμενο φυσικό αέριο είναι μονόδρομος.

O επικεφαλής της τσεχικής διπλωματίας, υπουργός Εξωτερικών Γιαν Λιπάβσκι, σε συνέντευξή του στο Reuters δήλωνε στην κορύφωση της κρίσης τιμών του Δεκεμβρίου του 2021: «Μου αρέσει να λέω ότι o Βλαντίμιρ Πούτιν έκανε στην Ευρώπη ένα υπέροχο δώρο επειδή απέδειξε ότι δεν εξαρτόμαστε από το ρωσικό αέριο». Ο Λιπάβσκι αναφερόταν στην εκτροπή αμερικανικών φορτίων LNG προς την Ευρώπη, που τροφοδότησαν και την Τσεχία.

Το πραγματικό «δώρο» όμως για τη χώρα μας είναι η αξιοποίηση των εγχώριων ανανεώσιμων πόρων, με όρους ενεργειακής δημοκρατίας. Μπορεί η χώρα μας να τολμήσει το μεγάλο βήμα. Συν-διαμορφώνοντας, με τους πολίτες, μία νέα αναπτυξιακή πρόταση ενεργειακής ανεξαρτησίας.

*Ο Χάρης Δούκας είναι Αναπληρωτής Καθηγητής στη Σχολή Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου

Διαβάστε επίσης:

Η Ρωσία επέστρεψε, οι ΗΠΑ υποχωρούν, η ΕΕ στο… κενό

Κούβα – Ουκρανία οι δύο όψεις του ίδιου νομίσματος

Η τακτική Τσίπρα για την «απομόνωση» Μητσοτάκη και η καρδάρα με το γάλα