Πολιτικό κόστος και λαϊκή βούληση

11:57 20/6/2022 - Πηγή: Το Ποντικι

Την Παρασκευή ο Αλέξης Τσίπρας απεύθυνε χαιρετισμό στην εκδήλωση του Πανεπιστημίου Πειραιά για την απονομή βραβείου σε μεταπτυχιακή εργασία, βραβείου που περιλαμβάνει χρηματικό έπαθλο το οποίο προέρχεται από την χορηγία Τσίπρα. Ο Πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ υπενθυμίζεται

έλαβε πέντε διεθνή βραβεία για την Συμφωνία των Πρεσπών και τα χρήματα αυτών των βραβείων τα διέθεσε σε πέντε διαφορετικά πανεπιστημιακά τμήματα, ώστε να δίνονται βραβεία για την καλύτερη μεταπτυχιακή διπλωματική εργασία σχετικά με την ειρήνη και τις διεθνείς σχέσεις στα Βαλκάνια.

Στον χαιρετισμό του λοιπόν, εισαγωγικά δήλωσε εξαιρετικά υπερήφανος για την επέτειο της υπογραφής της Συμφωνίας των Πρεσπών, παρά το πολιτικό κόστος το οποίο εισέπραξε μέσω των εκλογών και το οποίο στοίχισε τον ΣΥΡΙΖΑ μια δεύτερη κυβερνητική θητεία.
όπως είπε, σε όσους του επισημαίνουν αυτό το κόστος απαντά πως «εάν είναι έτσι, τότε πράγματι άξιζε τον κόπο, διότι το κρίσιμο για κάθε άνθρωπο που αναλαμβάνει τις τύχες της χώρας του είναι όχι να επανεκλεγεί, αλλά να κάνει το σωστό για τον τόπο. Να υπηρετεί αυτό που ο ίδιος θεωρεί -και που πιστεύω ότι η ιστορία πλέον αρχίζει σιγά σιγά να το ανταμείβει και να το αναγνωρίζει- το πατριωτικό καθήκον».

Προφανώς, ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ επιχειρεί καταρχάς να αντιδιαστείλει την στάση του με πολιτικές συμπεριφορές «ψηφοθηρικές» ή «δημαγωγικές» τις οποίες στο συγκεκριμένο ζήτημα χρεώνει στη Νέα Δημοκρατία του Κυριάκου Μητσοτάκη, κατά την περίοδο της επίτευξης της Συμφωνίας των Πρεσπών.

Όμως τα πράγματα δεν είναι τόσο απλά. Η ανάληψη του πολιτικού κόστους δεν είναι το ακριβώς αντίθετο της δημαγωγίας, του λαϊκισμού και της ψηφοθηρίας, πολλώ δε μάλλον που κάλλιστα μπορεί κανείς να δημαγωγεί απευθυνόμενος σε μια «ισχυρή μειοψηφία». Ταυτόχρονα η λογική της ανάληψης του πολιτικού κόστους όπως εκφέρεται σε αυτή την περίπτωση (όχι για παράδειγμα με τη λογική του mea culpa, αλλά την ακριβώς αντίθετη) προϋποθέτει και την αψήφηση σε μεγάλο βαθμό του λαϊκού παράγοντα και της λαϊκής βούλησης. Επομένως, η διάσταση αυτή δεν μπορεί να παραγνωρίζεται από έναν αριστερό ηγέτη ο οποίος κατά τα άλλα επικαλείται αυτή τη λαϊκή βούληση σε άλλα ζητήματα.

Περαιτέρω η προσέγγιση αυτή, που έχει χρησιμοποιηθεί κατά κόρον από συστημικά σχήματα εξουσίας στην προσπάθεια να δικαιολογήσουν αντιδημοφιλείς πολιτικές επιλογές – στα καθ’ ημάς αυτό συνέβη έντονα στα πρώτα χρόνια των μνημονίων και όχι μόνο – δείχνει να υπονοεί την «ανωριμότητα» του λαού, ο οποίος παρασύρεται από «δημαγωγικές» φωνές και δεν μπορεί να διακρίνει τι είναι πραγματικά καλό για τον τόπο του. Υπονοείται κατά συνέπεια ότι το γενικό καλό το διακρίνει μια πεφωτισμένη ηγεσία, η οποία δηλώνει έτοιμη να αναλάβει το πολιτικό κόστος. Το συγκεκριμένο πολιτικό επιχείρημα που προβάλλεται ως «πολιτική γενναιότητα» έχει και συνέχεια: μπορεί μια πολιτική δύναμη να ρισκάρει το πρόσκαιρο πολιτικό κόστος, επενδύει ωστόσο στη μακροπρόθεσμη κρίση της ιστορίας η οποία κάποια στιγμή θα επικυρώσει την ορθότητα των επιλογών που επέφεραν το πολιτικό κόστος.

Σαφώς και συμβαίνει ο λαός να κάνει λάθος. Ωστόσο είναι εξαιρετικά σύνθετο από τη μία ποιος είναι ο λαός και τι θέλει και ποιες είναι οι ευρύτερες διεθνείς και εγχώριες πραγματικότητες στις οποίες καλείται να προσαρμοστεί με το καλό ή με το άγριο. Σε κάθε περίπτωση είναι αρκετά απλουστευτική, μονοδιάστατη και με στοιχεία επιβολής μια τέτοια προσέγγιση που αγνοεί «περηφάνως» τη γενική βούληση του λαού αν δεν της επιτίθεται κιόλας για να υιοθετείται επί της αρχής από την αριστερά. Η οποία σε τελική ανάλυση χρειάζεται να βρει τρόπους σύνδεσης με την κοινωνία και τον «λαό» σε όλα τα ζητήματα και όχι μόνο σε εκείνα που βολεύουν ιδεολογικά.

Διαβάστε επίσης:

Ο ξεριζωμός είναι στο DNA του συστήματος της εκμετάλλευσης

Η μοιραία «κοινή γνώμη»!

Το δυνατό μήνυμα των εργαζόμενων νέων