Πώς συνδέεται η χοληστερόλη με το Αλτσχάιμερ: Τι πρέπει να γνωρίζετε

19:58 6/9/2021 - Πηγή: Το Ποντικι

Δεδομένης της απουσίας θεραπειών που να αναστρέφουν το Αλτσχάιμερ, έχει αρχίσει να αυξάνεται το ενδιαφέρον για αποτελεσματικές στρατηγικές για την πρόληψη της νόσου. Ακόμα κι αν καταφέραμε να καθυστερήσουμε την έναρξής κατά μόλις ένα έτος, θα μπορούσαμε δυνητικά να αποτρέψουμε περισσότερα από εννέα εκατομμύρια κρούσματα τα επόμενα 40 χρόνια.

Μόλις υποχωρήσουν οι γνωστικές λειτουργίες στους ασθενείς με νόσο Αλτσχάιμερ, μπορεί να χαθούν για πάντα. Κατά συνέπεια, η πρόληψη, και όχι η θεραπεία της νόσου Αλτσχάιμερ, εμφανίζεται ως μια πιο ρεαλιστική

στρατηγική για να αντισταθμιστεί ο καταστροφικός αντίκτυπος αυτής της μορφής άνοιας.

“Ωρολογιακή βόμβα” η χοληστερόλη για την νόσο Αλτσχάιμερ

Σημαντικά στοιχεία δείχνουν ότι η νόσος Αλτσχάιμερ είναι πρωτίστως μια αγγειακή διαταραχή, βασισμένη σε μια σειρά από στοιχεία που δείχνουν διαταραγμένη κυκλοφορία του αίματος στον εγκέφαλο.

Οι παράγοντες αγγειακού κινδύνου, όπως η υψηλή χοληστερόλη, μπορούν να θεωρηθούν ως ωρολογιακή βόμβα για τη νόσο Αλτσχάιμερ. Αυτό που είναι κακό για την καρδιά μπορεί να είναι κακό για το μυαλό.

Παραδοσιακά, υπήρχαν δύο ανταγωνιστικές θεωρίες για την αιτία του Αλτσχάιμερ:

-το μοντέλο αμυλοειδών, που εμπλέκει την συσσώρευση πλακών αμυλοειδούς στον εγκέφαλο

-το αγγειακό μοντέλο, που υποστηρίζει ότι αιτία είναι η έλλειψη επαρκούς ροής αίματος στον εγκέφαλο λόγω αθηροσκλήρωσης

Συνειδητοποιούμε τώρα ότι τα δύο αυτά δεν αλληλοαποκλείονται:

Η αρτηριακή νόσος μπορεί να δημιουργήσει έναν φαύλο κύκλο, στον οποίο οι αθηρωματικές πλάκες στις αρτηρίες μπορεί να συμβάλλουν στις πλάκες Αλτσχάιμερ στον εγκέφαλο.

Παρόλο που έχει “δαιμονοποιηθεί” εδώ και χρόνια, η χοληστερόλη είναι ένα βασικό δομικό συστατικό όλων των κυττάρων μας. Αλλά αν υπάρχει σε υπερβολική ποσότητα, μπορεί να γίνει ένας σημαντικός παράγοντας κινδύνου για πολλές ασθένειες, όπως η στεφανιαία νόσος, το εγκεφαλικό επεισόδιο και οι νευροεκφυλιστικές παθήσεις, όπως το Αλτσχάιμερ. Η υπερβολική χοληστερόλη στο αίμα αναγνωρίζεται ομόφωνα ως παράγοντας κινδύνου για την ανάπτυξη της νόσου Αλτσχάιμερ και η χοληστερόλη μπορεί να διαδραματίσει ενεργό ρόλο και στην εξέλιξη του Αλτσχάιμερ.

Μελέτες αυτοψίας διαπίστωσαν ότι οι εγκέφαλοι ατόμων με Αλτσχάιμερ έχουν σημαντικά περισσότερη χοληστερόλη από τους κανονικούς εγκεφάλους. Συγκεκριμένα φαίνεται να συσσωρεύεται χοληστερόλη στις πλάκες του Αλτσχάιμερ στον εγκέφαλο.

Η χοληστερόλη συσσωρεύεται στον εγκέφαλο

Παλαιότερα πιστεύαμε ότι η χοληστερόλη στον εγκέφαλο ήταν ξεχωριστή από τις εναποθέσεις στο αίμα. Αλλά τώρα υπάρχουν αυξανόμενες ενδείξεις για το αντίθετο. Για παράδειγμα, η LDL (“κακή” χοληστερόλη) μπορεί να είναι σε θέση να διαπεράσει το αιματοεγκεφαλικό φράγμα στον εγκέφαλο. Έτσι, μια υψηλή σε λιπαρά διατροφή μπορεί όχι μόνο να αυξήσει τα επίπεδα χοληστερόλης στο αίμα, αλλά και την εισροή χοληστερόλης στο κεντρικό νευρικό σύστημα.

Επιπλέον, η υψηλή χοληστερόλη μπορεί ακόμη και να βλάψει τον ίδιο τον αιματοεγκεφαλικό φραγμό και να επιτρέψει την ροή ακόμη περισσότερης χοληστερόλης στον εγκέφαλο. Αυτό συνδέει άμεσα την υψηλή χοληστερόλη με το Αλτσχάιμερ. Τα άτομα με υψηλότερα επίπεδα χοληστερόλης στην μέση ηλικία έχουν υψηλότερο κίνδυνο να αναπτύξουν τη νόσο Αλτσχάιμερ.

Η χοληστερόλη πάνω από 250 θα μπορούσε δυνητικά να τριπλασιάσει τις πιθανότητες για Αλτσχάιμερ.

Δείτε τι κάνει η χοληστερόλη στον εγκέφαλο

Με τις διαθέσιμες τεχνολογίες σάρωσης του εγκεφάλου (PET scans) μπορούμε να συσχετίσουμε άμεσα την ποσότητα της λεγόμενης κακής χοληστερόλης στο αίμα μας με την ποσότητα αμυλοειδούς που συσσωρεύεται στον εγκέφαλό μας. Η προσθήκη χοληστερόλης αυξάνει την παραγωγή αμυλοειδών στον εγκέφαλο, τα οποία δημιουργούν αργότερα τις πλάκες του Αλτσχάιμερ. Η απομάκρυνση της χοληστερόλης μπορεί να μειώσει τα επίπεδα του αμυλοειδούς που απελευθερώνεται από τα κύτταρα.

Επιπλέον, η αποικοδόμηση αμυλοειδούς είναι λιγότερο αποτελεσματική σε περιβάλλον υψηλής χοληστερόλης. Η χοληστερόλη μπορεί στην συνέχεια να βοηθήσει στον σχηματισμό της συσσώρευσης του αμυλοειδούς. Χρησιμοποιώντας ένα ηλεκτρονικό μικροσκόπιο, μπορούμε να δούμε την συσσώρευση ινών αμυλοειδούς πάνω και γύρω από μικρούς μικροκρυστάλλους χοληστερόλης.

Μόλις βρεθεί στον εγκέφαλο, η χοληστερόλη μπορεί επίσης να υποστεί αυτόματη οξείδωση, προκαλώντας τον σχηματισμό εξαιρετικά τοξικών ελεύθερων ριζών. Έτσι, η ύπαρξη υψηλών επιπέδων χοληστερόλης στο αίμα πιστεύεται ότι αυξάνει τον κίνδυνο άνοιας, όχι μόνο προκαλώντας αθηροσκλήρωση και διαταράσσοντας την ροή του αίματος, αλλά μπορεί επίσης να επηρεάσει άμεσα τον νευροεκφυλισμό στον εγκέφαλο. Συμπερασματικά, η υπερβολική διαιτητική χοληστερόλη θα μπορούσε να συμβάλει στην ανάπτυξη της νόσου Αλτσχάιμερ. Τα στοιχεία που συνδέουν την υψηλή χοληστερόλη με το Αλτσχάιμερ φαίνεται να αυξάνονται σταθερά.

Ο ρόλος των στατινών

Φυσικά, μέρος αυτών των ερευνών χρηματοδοτήθηκε από φαρμακευτικές εταιρείες, που ελπίζουν να αξιοποιήσουν το Αλτσχάιμερ για να αυξήσουν την σημασία των φαρμάκων στατίνης για την μείωση της χοληστερόλης. Ειρωνικό, αφού οι ίδιες οι στατίνες μπορούν να προκαλέσουν γνωστική εξασθένηση. Αν και σπάνιες, οι παρενέργειες της στατίνης μπορεί να περιλαμβάνουν:

-βραχυπρόθεσμη και μακροπρόθεσμη απώλεια μνήμης

-αλλαγές στην συμπεριφορά

-μειωμένη συγκέντρωση και προσοχή

-παράνοια και άγχος

Όλα αυτά μέσα σε μόλις πέντε ημέρες μετά την έναρξη της λήψης τους. Αλλά μερικές φορές ακόμη και μήνες αργότερα, αν και οι άνθρωποι συνήθως επανέρχονται μέσα σε ένα μήνα από τη διακοπή των φαρμάκων.

Μια καλύτερη στρατηγική μπορεί να είναι οι αλλαγές στον τρόπο ζωής, που οδηγούν στην υψηλή χοληστερόλη. Ειδικότερα, η μείωση των κορεσμένων λιπαρών στη διατροφή. Η συστηματική υλοποίηση εκπαιδευτικών εκστρατειών που προωθούν ριζικές αλλαγές στις καθημερινές μας συνήθειες (διατροφή και άσκηση) είναι απαραίτητη για να νικηθεί το Αλτσχάιμερ. Τέτοιες ενέργειες μπορούν να προσφέρουν δυνητικά τεράστια αποτελέσματα, αποτρέποντας τόσο τις καρδιαγγειακές παθήσεις όσο και την άνοια, δύο από τις κορυφαίες αιτίες θανάτου.

Πηγή: iatropedia.gr