Προανακριτική: Η… ντρίμπλα της κυβέρνησης και οι παρενέργειες

06:28 20/3/2025 - Πηγή: Το Ποντικι

Με μια ντρίμπλα που θα ζήλευαν ακόμα και μεγάλοι μπαλαδόροι, η κυβέρνηση επιχειρεί να παρακάμψει τον «σκόπελο» της Προανακριτικής Επιτροπής της Βουλής, που θα εξέταζε ενδεχόμενες ποινικές ευθύνες του τέως υφυπουργού Κλιματικής Κρίσης Χρήστου Τριαντόπουλου για την υπόθεση του «μπαζώματος» του σημείου του αδιανόητου σιδηροδρομικού δυστυχήματος στα Τέμπη.

Όπως είναι ήδη γνωστό, ο Τριαντόπουλος ζήτησε (και ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης ενέκρινε) να παραπεμφθεί άμεσα στο Ανώτατο Ειδικό Δικαστήριο (ΑΕΔ) και εκείνο να κρίνει

– μέσω πενταμελούς Δικαστικού Συμβουλίου – αν θα πρέπει να του ασκηθεί ποινική δίωξη ή όχι, ουσιαστικά παρακάμπτοντας την Προανακριτική, η οποία, ως εκ του Συντάγματος, έχει αρμοδιότητα εισαγγελέα Πλημμελειοδικών, πραγματοποιεί ανακριτική διαδικασία και φέρνει το πόρισμά της στη Βουλή, η οποία και αποφασίζει αν θα στείλει τον εκάστοτε κατηγορούμενο στο Δικαστικό Συμβούλιο ή όχι.

Τα παραπάνω ορίζονται, άλλωστε, ρητά από το άρθρο 86 του Συντάγματος (Δίωξη κατά μελών της κυβέρνησης, Ειδικό Δικαστήριο), το οποίο, μεταξύ άλλων, ορίζει ότι «η Βουλή, με απόφασή της που λαμβάνεται με την απόλυτη πλειοψηφία του όλου αριθμού των βουλευτών, συγκροτεί ειδική κοινοβουλευτική επιτροπή για τη διενέργεια προκαταρκτικής εξέτασης, διαφορετικά, η πρόταση απορρίπτεται ως προδήλως αβάσιμη. Το πόρισμα της επιτροπής (…) εισάγεται στην ολομέλεια της Βουλής, η οποία αποφασίζει για την άσκηση ή μη δίωξης. Η σχετική απόφαση λαμβάνεται με την απόλυτη πλειοψηφία του όλου αριθμού των βουλευτών».

Ωστόσο η κυβέρνηση και ο ίδιος ο Τριαντόπουλος ισχυρίζονται ότι η όλη διαδικασία μπορεί να επιταχυνθεί σημαντικά: η Προανακριτική να τον παραπέμψει άμεσα στο ΑΕΔ και την προδικασία να την αναλάβει το Δικαστικό Συμβούλιο (το οποίο σύμφωνα με το Σύνταγμα «συγκροτείται για κάθε υπόθεση από δύο μέλη του Συμβουλίου της Επικρατείας και τρία μέλη του Αρείου Πάγου. Τα μέλη του Δικαστικού Συμβουλίου δεν μπορεί να είναι και μέλη του Ειδικού Δικαστηρίου. Με απόφαση του Δικαστικού Συμβουλίου ορίζεται ένα από τα μέλη του που ανήκει στον Άρειο Πάγο ως ανακριτής. Η προδικασία λήγει με την έκδοση βουλεύματος»).

Ο στόχος

Με απλά λόγια η κυβέρνηση επιδιώκει να αποφύγει τη μακρά και – ενδεχομένως – οδυνηρή για την ίδια διαδικασία της Προανακριτικής Επιτροπής της Βουλής, η οποία εκτιμάται ότι θα διαρκούσε για δύο ώς τέσσερις μήνες και στην οποία η αντιπολίτευση θα καλούσε για μάρτυρες ένα κάρο κόσμο (υπουργούς, αστυνομικούς, πυροσβέστες, ακόμα και τον ίδιο τον πρωθυπουργό…), με όποιο κόστος θα είχε αυτή η κατάσταση για το κυβερνητικό στρατόπεδο – ιδίως αν ληφθεί υπόψη ότι ακόμα και στο εσωτερικό της Ν.Δ. υπήρχαν αμφιβολίες για το αν οι βουλευτές του κυβερνώντος κόμματος που είχαν επιλεγεί να στελεχώσουν την επιτροπή είχαν το «ειδικό βάρος» να φέρουν εις πέρας την αποστολή τους χωρίς προβλήματα και… παρατράγουδα τύπου Εξεταστικής για τα Τέμπη.

Με την προαναφερθείσα ντρίμπλα, λοιπόν, η κυβέρνηση επιδιώκει να πετύχει δυο τρυγόνια με ένα σμπάρο:

● Από τη μία πλευρά εμφανίζεται να ικανοποιεί το αίτημα της κοινωνίας και να στέλνει τον Τριαντόπουλο άμεσα στον φυσικό δικαστή, ο οποίος θα αποφανθεί για τη δίωξη ή μη του τέως υφυπουργού.

● Από την άλλη αποφεύγει μια διαδικασία η οποία πολιτικά μόνο επιβλαβής θα της ήταν, ενώ θα έδινε στην αντιπολίτευση τη δυνατότητα να «κάνει παιχνίδι» σε ένα «γήπεδο» που φαίνεται ότι της ταιριάζει πολύ.

Ταυτόχρονα, ωστόσο, όπως φάνηκε και από τη δήλωση του Κυριάκου Μητσοτάκη, μετά το αίτημα Τριαντόπουλου, μια τέτοια εξέλιξη θα μπορούσε να αξιοποιηθεί και ως ένα επιπλέον βήμα στην κατεύθυνση της αναθεώρησης του άρθρου 86 στο πλαίσιο της διαδικασίας αλλαγών στο Σύνταγμα, που αναμένεται να αρχίσει στο τέλος του 2025. Συγκεκριμένα, ο πρωθυπουργός σημείωσε ότι:

«Όπως έχω προαναγγείλει, πλησιάζει η ώρα για μια δραστική τομή στο άρθρο 86 του Συντάγματος. […] Είναι καιρός με τη νέα αναθεώρηση του Συντάγματος να ενισχύσουμε πιο αποφασιστικά την εμπιστοσύνη της κοινωνίας προς το πολιτικό σύστημα. Διευκολύνοντας την αναζήτηση της αλήθειας και περιορίζοντας ή και εξαλείφοντας την αρμοδιότητα και την εμπλοκή της Βουλής στην ποινική δίωξη υπουργών. Γιατί αποστολή του Κοινοβουλίου δεν είναι ούτε να αθωώνει πολιτικούς φίλους ούτε να καταδικάζει πολιτικούς αντιπάλους!».

Τα επιχειρήματα

Από τα παραπάνω εύκολα συνάγεται ότι στόχος της κυβέρνησης είναι να «βγει» η Βουλή από τη διαδικασία παραπομπής πολιτικών προσώπων στη Δικαιοσύνη και πλέον η απόφαση για τη δίωξή τους ή όχι να λαμβάνεται απευθείας από τους φυσικούς δικαστές. Το πώς θα γίνει κάτι τέτοιο μένει να φανεί.

Ωστόσο υπενθυμίζεται ότι ο Μητσοτάκης είχε αναφερθεί στην πρόθεσή του να αναθεωρήσει το άρθρο 86 και κατά το κλείσιμο της συζήτησης επί της πρότασης δυσπιστίας κατά της κυβέρνησης, καλώντας, μάλιστα, τον πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ Νίκο Ανδρουλάκη, να δεσμευτεί ότι θα στηρίξει τη συγκεκριμένη πρωτοβουλία, αλλά και την αναθεώρηση του άρθρου 16, καθώς και τη συνταγματική κατοχύρωση της αξιολόγησης στο Δημόσιο.

Επιστρέφοντας στο σήμερα και στην υπόθεση Τριαντόπουλου, οι πληροφορίες αναφέρουν ότι η πλειοψηφία της Ν.Δ. στην Προανακριτική αναμένεται στη σημερινή συνεδρίασή της να στηρίξει το αίτημα του τέως υφυπουργού για παραπομπή του στο ΑΕΔ, παρά το γεγονός ότι σύσσωμη η αντιπολίτευση (και ένας αριθμός συνταγματολόγων) διαφωνεί… οριζοντίως και καθέτως, υποστηρίζει ότι μια τέτοια κίνηση είναι αντισυνταγματική και ότι η Βουλή εκ του Συντάγματος δεν δικαιούται να απεμπολήσει το δικαίωμα / υποχρέωσή της να διεξαγάγει την προανακριτική διαδικασία και να καταθέσει πόρισμα, το οποίο θα ψηφιστεί από την ολομέλεια του σώματος, και κατηγορεί την κυβέρνηση ότι συνεχίζει την προσπάθεια συγκάλυψης ευθυνών για την τραγωδία των Τεμπών.

Τι απαντά η κυβέρνηση σε αυτά; Δύο πράγματα:

● Πρώτον, ότι το ίδιο το Δικαστικό Συμβούλιο μπορεί να διεξάγει κανονικά και… με τον νόμο την προδικαστική διαδικασία (με καταθέσεις μαρτύρων, έλεγχο ντοκουμέντων κ.λπ.), οπότε με την παράκαμψη της Προανακριτικής απλώς επιταχύνεται η όλη διαδικασία.

● Δεύτερον, ότι αποτελεί υποκρισία της αντιπολίτευσης το να επιμένει ο Χ. Τριαντόπουλος να παραπεμφθεί στον φυσικό δικαστή για την υπόθεση του «μπαζώματος» του σημείου του αδιανόητου σιδηροδρομικού δυστυχήματος και μόλις κάτι τέτοιο πάει να συμβεί να διαμαρτύρεται για αντισυνταγματικότητα.

Μάλιστα, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Παύλος Μαρινάκης εξαπέλυσε δριμεία επίθεση κατά του ΠΑΣΟΚ κατηγορώντας το ότι «επιχειρεί να κάνει έναν επικίνδυνο συμψηφισμό, εμφανίζοντας μια ανάρτηση του πρωθυπουργού από το 2018. Στην πραγματικότητα και μέσα στον πανικό τους, έπεσαν οι ίδιοι σε μία παγίδα: ο πρωθυπουργός, τότε ως αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης, αναφερόταν στη σκευωρία Novartis […]. Με λίγα λόγια, το ΠΑΣΟΚ, στην προσπάθειά του να δικαιολογήσει τα αδικαιολόγητα, με αυτόν τον πρωτοφανή και αδιανόητο συμψηφισμό, “ξεπλένει” επί της ουσίας τις μεθοδεύσεις της σκευωρίας Novartis, θύματα της οποίας ήταν και δικά του στελέχη».

Ο… εσωτερικός αντίλογος

Υπάρχει αντίλογος σε όλα αυτά, πέραν των αντιδράσεων της αντιπολίτευσης; Η πραγματικότητα λέει ότι ακόμα και εντός της Ν.Δ. υπάρχουν στελέχη που εμφανίζονται προβληματισμένα από τις εξελίξεις.

Τα στελέχη αυτά, τα οποία μίλησαν off the record στο «Ποντίκι», επισημαίνουν ότι μπορεί πολιτικά η κίνηση Τριαντόπουλου να δίνει χρόνο και πολιτικό «τράτο» στην κυβέρνηση, η οποία παραμένει «στριμωγμένη» για τους χειρισμούς της για την υπόθεση των Τεμπών, ωστόσο δεν βοηθά και πολύ στο να αρθεί η αίσθηση στην κοινωνία ότι υπάρχει και συνεχίζεται μια ευρεία προσπάθεια συγκάλυψης πτυχών της υπόθεσης, αλλά και ευθυνών πολιτικών και μη προσώπων για την αδιανόητη τραγωδία.

Οι ίδιες πηγές επισήμαναν ότι στις τελευταίες δημοσκοπήσεις η αντίληψη των πολιτών για την αξιοπιστία της δικαιοσύνης βρίσκεται κυριολεκτικά στα… τάρταρα, προσθέτοντας ότι υπ’ αυτές τις συνθήκες, με το να στέλνεται ο τέως υφυπουργός κατευθείαν στους δικαστές, χωρίς να προηγηθεί η κοινοβουλευτική διαδικασία (που, όπως και να το δει κάποιος, θα ήταν πιο «ανοιχτή»), η κυβέρνηση εμφανίζεται για άλλη μια φορά σαν να προσπαθεί να «κουκουλώσει» πράγματα σχετικά με τα Τέμπη.

Πολλώ δε μάλλον υπογράμμισαν ότι η κυβερνητική γραμμή παραμένει σε αδρές γραμμές ότι διαφωνεί με το κατηγορητήριο εις βάρος του Τριαντόπουλου, θεωρεί ότι δεν υπάρχουν στοιχεία που να τον εμπλέκουν στην υπόθεση του «μπαζώματος», αλλά υποχωρεί στο αίτημα για Προανακριτική, ώστε να φανεί ότι δεν κρύβει τίποτα.

Αν στα παραπάνω προστεθούν τα… παραπατήματα με τον ανασχηματισμό (όπου ο Αρίστος Δοξιάδης παρά τρίχα να σπάσει το «ρεκόρ» του Δημήτρη Καμμένου ως ο υφυπουργός με την πιο σύντομη θητεία σε κυβέρνηση), οι δημοσκοπήσεις που πλέον περιγράφουν ανοιχτά έντονη δυσαρέσκεια για την κυβέρνηση (πρώτη φορά εδώ και πολλά χρόνια καταγράφεται πλειοψηφία που τάσσεται υπέρ των πρόωρων εκλογών στα μισά μιας κυβερνητικής θητείας) και οι συνεχιζόμενες κινητοποιήσεις της κοινωνίας για το ζήτημα της τραγωδίας των Τεμπών (μάλιστα, η Μαρία Καρυστιανού απέστειλε εξώδικο στον πρόεδρο της Προανακριτικής Παναγή Καππάτο, με αφορμή το αίτημα Τριαντόπουλου), η συνολική εικόνα μόνο… ρόδινη δεν μπορεί να χαρακτηριστεί.

Αυτό που προβληματίζει σοβαρά την κυβέρνηση, ωστόσο, είναι η αίσθηση που μοιάζει να εμπεδώνεται στους πολίτες, αλλά και γενικότερα στο πολιτικό σκηνικό της χώρας, ότι η προσπάθειά της για επανεκκίνηση διαρκώς πέφτει σε «υφάλους» και ότι όσο περνά ο καιρός τόσο πιο εμφανές γίνεται ότι η υπόθεση της τραγωδίας των Τεμπών θα συνεχίσει να κυριαρχεί στην πολιτική ατζέντα της χώρας, όσο κι αν γίνονται προσπάθειες για αλλαγή της.

Επισημαίνεται δε πως το τέλος της προδικασίας από τον εφέτη ανακριτή Σωτήρη Μπαϊκάμη θεωρείται βέβαιο ότι θα φέρει και νέες «φουρτούνες» και προφανώς θα «βάλει στο κάδρο» και νέα πολιτικά πρόσωπα.

Διαβάστε επίσης:

Τέμπη: Ανελέητο σφυροκόπημα της αντιπολίτευσης στη Βουλή για Τριαντόπουλο – Εκτεθειμένη η κυβέρνηση

Μαρινάκης για Τριαντόπουλο: Eίναι μία απόφαση γενναία – Ανυπόστατα επιχειρήματα από την αντιπολίτευση

Κυριάκος Μητσοτάκης από ΓΑΔΑ: Νομιμότητα παντού – Δεν υπάρχουν άβατα και εγκληματικές οργανώσεις πέραν του νόμου (video)