«Προστατεύοντας» το δάσος

06:13 24/3/2024 - Πηγή: Το Ποντικι

Οι «προστάτες» της κατεστημένης πολιτικής επί τριάντα και βάλε χρόνια «κατάφεραν» να περιορίσουν τη δασοκάλυψη των περιαστικών περιοχών, άνοιξαν τον δρόμο για την «εμφύτευση» εξοχικών σε εθνικούς δρυμούς, παραχώρησαν ορεινές περιοχές για τη δημιουργία γκλαμουροειδών χιονοδρομικών κέντρων με ειδικές ενισχύσεις τεχνητού χιονιού.

Επιπλέον προχώρησαν σε μια αποσαθρωτική για το τοπίο οδοποιία, επέτρεψαν σε μεταλλεία και λατομεία να λειτουργούν εντός δασικών περιοχών, άνοιξαν τον δρόμο για τις τερατώδεις εμφυτεύσεις ανεμογεννητριών, άφησαν τα πράγματα ελεύθερα για τον «εποικισμό» των δασών…

Τώρα

ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας κύριος Σκυλακάκης καθόρισε το δικαίωμα συμμετοχής στη διαδικασία της διαχείρισης και εκμετάλλευσης δημοσίων δασών στους ΔΑΣΕ (Δασικοί Συνεταιρισμοί Εργασίας) και τα Υβριδικά Συνεταιριστικά Σχήματα – των οποίων τη σύνθεση δεν προσδιόρισε… Ανέφερε επίσης ότι αυτά τα τελευταία θα επιχορηγούνται με σκοπό να απομακρύνουν τη βιομάζα, ώστε να μειώνεται ο κίνδυνος των μεγάλων δασικών πυρκαγιών – εργασία που κάποτε γινόταν από τη Δασική Υπηρεσία πριν χαθούν μέσα και προσωπικό.

Σήμερα το άρθρο 24 του συντάγματος εξακολουθεί να επιτρέπει τη μεταβολή του προορισμού των δασών για αγροτική εκμετάλλευση ή άλλη χρήση δημοσίου συμφέροντος. Όσον αφορά το πρώτο σκέλος, η ρύθμιση φαίνεται πλέον περίεργη, από τη στιγμή που η Κοινή Αγροτική Πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης διαμορφώνει ένα μέλλον λιγότερο «εκτατικό», με περισσότερη «ένταση τεχνογνωσίας» σε μικρότερες καλλιεργητικές εκτάσεις.

Είναι χαρακτηριστικό ότι τα πιο οριακά εδάφη της γεωργικής παραγωγής εγκαταλείπονται, ενώ αρκετά από αυτά τείνουν να αποδοθούν απλώς στη φύση μέσα από πρακτικές που «ακούν» στο συμπαθητικό όνομα «αναγρίωση». Στη Βρετανία λόγου χάρη διάφορες οικολογικές οργανώσεις αγοράζουν εκτάσεις που «εκπίπτουν» από το προηγούμενο καλλιεργητικό καθεστώς και αφήνονται να χερσώνουν!

Χαρακτηριστικό επίσης στοιχείο της προβλεπόμενης μείωσης στη ζήτηση αγροτικής γης είναι ότι και στην Ελλάδα ισχύει κανονισμός της Ε.Ε. που επιδοτεί την απόσυρση αγροτικών γαιών με στόχο την εκδάσωσή τους! Αυτό φαίνεται στο σύνολο των καλλιεργουμένων εκτάσεων στην Ελλάδα, που είναι 28.244 χιλ. στρέμματα, μειωμένα κατά 18,8% από το 2009.

Κερκόπορτες στα δάση

Υπάρχει όμως το «δημόσιο συμφέρον» ως λόγος μεταβολής του προορισμού των δασών, και εδώ είναι ακριβώς «το κόλπο»: Η διεύρυνση της έννοιας του δημοσίου συμφέροντος με τη συμπερίληψη του χωροταξικού και πολεοδομικού σχεδιασμού δημιουργεί μια «πόρτα» για την αλλαγή του καθεστώτος των «δασικών εκτάσεων» και τον εποικισμό περιοχών που αποτελούν «δυνάμει δάσος».

Η εγγενής ασάφεια όσον αφορά τη διάκριση των δασικών εκτάσεων από τα δάση δημιουργεί και μια άλλη δίοδο προς οικοπεδοποιήσεις, ενώ η χρησιμοποίηση του έτους 1975 ως αφετηρίας για τον έλεγχο ιδιοκτησιακών αμφισβητήσεων και η αποδοχή των προ αυτού τετελεσμένων εκπέμπει σαφώς το μήνυμα ενός πολιτικού κουκουλώματος: Ο παρανομών ή έστω οι κληρονόμοι του δεδικαίωνται, οι δε νομιμόφρονες απλώς πιστοποιούν τη διαχρονική αξία ενός στίχου του Γιάννη Μηλιώκα – «να δεις που κάποτε θα μας πούνε και μ@λάκες»…

Όπως είναι γνωστό, η Ελλάδα είναι μια χώρα αραιοκατοικημένη, με «περίσσεια» εδαφικών και οικοπεδικών πόρων, καθώς η γεωργία και η κτηνοτροφία αποδυναμώνονται και η περιφέρεια καθίσταται όλο και περισσότερο μια «ψυχαγωγική ψευτο-ύπαιθρος» – σύμφωνα με παλιά εκτίμηση της «Καταστασιακής Διεθνούς».

Σήμερα όμως το ζητούμενο από τους διεκδικητές εκτάσεων, στους οποίους προστίθενται και ιδιώτες της αλλοδαπής, δεν είναι απλώς οικόπεδα, αλλά οικόπεδα προνομιούχα, κατά προτίμηση με μεγάλο ορίζοντα ή εντός δασοσκεπών εκτάσεων ή σε δασικά ξέφωτα. Τα οικόπεδα αυτά, ενώ δεν αποτελούν μια μεγάλη ποσοτική αφαίρεση από το σύνολο του δασικού χώρου – που στην Ελλάδα καταλαμβάνει το μισό περίπου της χώρας (δάση+δασικές εκτάσεις) –, έχουν μεγάλη ποιοτική επίπτωση.

Η εισαγωγή ευθύγραμμων και ορθογώνιων μορφών μέσα στους ακανόνιστους σχηματισμούς της φύσης, η οδοποιία, που προκαλεί «ουλές» σε δάση και δασικές περιοχές, τα δίκτυα του ηλεκτρικού και της τηλεφωνίας, οι ανεμογεννήτριες, όλα αυτά και πολλά άλλα ακόμη δημιουργούν μιαν εξωφρενική αντίθεση: ενώ από τη μια πλευρά ο παραθεριστής – «εξοχικούχος» αναζητεί το «άλλο τοπίο» με την κατά το δυνατόν άθικτη φυσικότητα, από την άλλη πλευρά προκαλεί την άρση αυτής της φυσικότητας στον βαθμό που δεν λαμβάνει υπόψη την αρτιότητα του τοπίου.

Και επειδή στην οικολογία «η μορφή συνδέεται με τη λειτουργία», όπως ακριβώς στην αρχιτεκτονική, το απαρτιωμένο τοπίο εκφράζει μια φύση σε κατάσταση παρακμής, παραδομένη σε γούστα και προσεγγίσεις «κηπουρικού χαρακτήρα», εν τέλει σε μια «καθωσπρέπει» μπαναλιτέ… Μήπως όμως είναι αυτό η βαθύτερη επιθυμία του κ. Σκυλακάκη, μήπως είναι η επιθυμία ενός νέου δάσους, που υποθετικά θα προστατεύεται από πυρκαγιές χάρη στα ειδικά φυτεμένα δένδρα;

Λεγκαλιστικές αυταπάτες

Οι τεχνητές διατάξεις χρήσεων συνιστούν όχληση εις βάρος των ορεινών και δασικών περιοχών. Όλα όσα «ρίπτονται ατάκτως στον χώρο», είτε με βάση τα συμφέροντα της γαιοκτησίας είτε με βάση βιομηχανικά συμφέροντα, παράγουν συνευρέσεις λειτουργιών ανάλογες με αυτές που θα δημιουργούσε ένα σουβλατζίδικο στην Ακρόπολη! Ταυτόχρονα εκφράζουν το σχιζοφρενικό πολιτιστικό επίπεδο μιας χώρας, του οποίου η καλλιέργεια αναλώνεται στην ατομική αισθητική, ενώ κηρύσσεται γενικώς άσχετη και αδιάφορη με την κιτσοποίηση του ευρύτερου δημόσιου χώρου!

Μια φορά κι έναν καιρό οι παλαιοκομμουνιστές μίλαγαν για «λεγκαλιστικές αυταπάτες του εργατικού κινήματος», υπονοώντας ότι οι νομικές ρυθμίσεις αδυνατούν από μόνες τους να διαφυλάξουν κάποια κεκτημένα. Σήμερα πολλοί και διάφοροι παίρνουν 100% στα σοβαρά τις νομικές ρυθμίσεις οποιουδήποτε επιπέδου, τη στιγμή που η χώρα είναι διάστικτη από τις επεμβάσεις του οικιστικού κράτους – παρακράτους σε καίριες περιοχές! Από την άλλη πλευρά επιχειρείται και ένα είδος «λεγκαλιστικής εξαπάτησης» της κοινωνίας των πολιτών, υπονοώντας ότι η αναθεώρηση θα είναι η τελευταία μιας σειράς ρυθμίσεων για την «προστασία των δασών».

Αυτά, ενόσω στην Ευρώπη ψηφίστηκε νέος νόμος για την αποκατάσταση τουλάχιστον του 20% των φυσικών οικοσυστημάτων σε ξηρά, ποτάμια και θάλασσες, έως το 2030…

* Ο Γιάννης Σχίζας είναι συγγραφέας

Διαβάστε επίσης:

Νεοδημοκρατικά «καρδιοχτύπια» – Μετρούν απώλειες και ανησυχούν ενόψει των ευρωεκλογών στην Πειραιώς

ΣΥΡΙΖΑ: Επόμενα βήματα με το βλέμμα στις δημοσκοπήσεις – Μέτωπο με κυβέρνηση και ΠΑΣΟΚ

H κυβέρνηση υποβαθμίζει το δεύτερο «όχι» της Moody’s για αναβάθμιση σε επενδυτική βαθμίδα