Πρόταση βιβλίου: Ο διαρκής αγώνας της Ελλάδας για την Ανεξαρτησία

07:52 30/3/2020 - Πηγή: Το Ποντικι

"Π" ARTΒΙΒΛΙΟΈντυπη Έκδοση

 

C. M. Woodhouse

1821 - Ο πόλεμος της ανεξαρτησίας

Μετάφραση: Γιώργος Καράμπελας

Εκδόσεις: Παπαδόπουλος

Σελ.: 221

 

Ο C. M. Woodhouse, μια σπάνια προσωπικότητα, συνέδεσε το όνομά του με την Ελλάδα όσο λίγοι διαπρεπείς Έλληνες. Βρετανός αριστοκράτης, με λαμπρές επιδόσεις στην κλασική φιλοσοφία, είχε κερδίσει επάξια ένα μέλλον μιας ακαδημαϊκής καριέρας πρώτης γραμμής. Ο νεαρός, τότε, Άγγλος βρέθηκε στη χώρα μας για πρώτη φορά μετά την αποφοίτησή του από το

Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, το καλοκαίρι του 1939. Επρόκειτο για ένα ταξίδι στο οποίο είχε προγραμματίσει να επισκεφτεί διαδοχικά την Ιταλία και κατόπιν την Ελλάδα προκειμένου να προετοιμαστεί για τις εξετάσεις που θα του προσέφεραν μια θέση εταίρου στο κολέγιο All Souls. Στην Ελλάδα αποβιβάστηκε στις 24 Αυγούστου για να ανακαλύψει με ενθουσιασμό ότι άνθρωποι με σάρκα και οστά μιλούσαν τη γλώσσα του Πλάτωνα. Ωστόσο, λίγες μέρες αργότερα, στις 3 Σεπτεμβρίου, ο κόσμος και οι ζωές των ανθρώπων θα άλλαζαν εκ θεμελίων καθώς ήχησαν οι σειρήνες του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου. Αξίζει να σημειώσουμε ότι σχεδόν το σύνολο του ιστορικού συγγραφικού του έργου αφορά την Ελλάδα και από μόνο του το γεγονός αυτό αποτελεί την πλέον τρανή απόδειξη για το τεράστιο ενδιαφέρον του και την αγάπη του για τη χώρα μας και την ιστορία της.

Πρόσφατα κυκλοφόρησε Ο πόλεμος της ελληνικής ανεξαρτησίας, ένας τίτλος που αν αφαιρέσεις τη χρονολογία (1821) δεν παραπέμπει σαφώς στην Επανάσταση του 1821, σύμφωνα με την εμπεδωμένη ιστορική πρόσληψη των γεγονότων εκείνης της εποχής. Ήδη από τον τίτλο ο αναγνώστης διαβλέπει μια διαφορετική προσέγγιση, τουλάχιστον από τις επίσημες ιστορικές τοποθετήσεις. Ξεκινώντας από τα βασικά, ότι προτού ξεσπάσει η Επανάσταση η Ελλάδα δεν υπήρχε ως έθνος, δηλαδή για ένα απίστευτα μακρύ χρονικό διάστημα, προχωρά στο μέγα μυστήριο της συγκρότησης του νεοελληνικού έθνους εντός καθορισμένων ορίων, τα οποία στο μεταξύ άλλαξαν εφτά φορές μέχρι σήμερα αλλά εξακολουθούν να αμφισβητούνται. Τα σύνορα που προέκυψαν και διαμορφώθηκαν στην πορεία τα εγγυήθηκαν οι Μεγάλες Δυνάμεις – πράγμα που έως ένα σημείο εξακολουθεί να συμβαίνει μέχρι σήμερα. Η επανάσταση προφανώς και δεν ξεκίνησε το 1821 αλλά νωρίτερα, και δεν ολοκληρώθηκε το 1829, αν θεωρήσουμε – σημειώνει ο οξυδερκής Άγγλος – ότι έχει ολοκληρωθεί.

Ο αγώνας της Ελλάδας για ανεξαρτησία, σημειώνεται με σημασία, δεν αποτελεί μια ελληνοτουρκική υπόθεση αλλά αποτελεί ένα πολύ σοβαρό κομμάτι της ευρωπαϊκής ιστορίας, το οποίο μάλιστα εντάσσεται στο γενικότερο ρεύμα που επηρεάστηκε από τον αμερικανικό Πόλεμο της Ανεξαρτησίας και τα προτάγματα της Γαλλικής Επανάστασης. Άρα, κατά τον Woodhouse, ο γεωγραφικός περιορισμός και τα χρονολογικά όρια που περικλείουν την Επανάσταση δεν μας βοηθούν να κατανοήσουμε πριν από όλα τι ακριβώς εννοούμε όταν αναφερόμαστε στην «Ελλάδα». Ποια είναι τα όριά της όταν η επανάσταση περιορίστηκε κυρίως στον Μοριά, στη Ρούμελη και σε κάποια νησάκια; Αλλά και ο χρόνος της Επανάστασης ξεκινά αρκετά πριν από το 1821 και ολοκληρώνεται μετά το 1843. Υπό αυτό το γενικότερο πρίσμα, ο πόλεμος της ελληνικής ανεξαρτησίας εκτείνεται πέρα από την άμεση εστίαση στον χώρο και τον χρόνο. Η προσέγγιση αυτή του Woodhouse θεωρεί ότι η Ελληνική Επανάσταση πρέπει να μελετηθεί πρώτον ως μέρος του μακρού ρεύματος της ελληνικής ιστορίας και δεύτερον ως μείζων αναδιάταξη της δομής της Ευρώπης στον 19ο αιώνα.

Είναι προφανές ότι η σύντομη αυτή ιστορία του 1821 αποτελεί ένα έργο που αξίζει να διαβαστεί από κάθε Έλληνα προσεχτικά, κυρίως τώρα με την αφορμή των διακοσίων ετών από την Επανάσταση, καθώς αποτελεί τεκμήριο μιας τολμηρής και διεισδυτικής προσέγγισης μιας ιδιαιτέρα πολυσχιδούς στην ολότητά της ιστορικής περιόδου που σίγουρα δεν αποτελεί ένα αποκλειστικό κεφάλαιο της ελληνικής ιστορίας αλλά εντάσσεται στο ευρύτερο πλαίσιο της ευρωπαϊκής ιστορίας.

πρότασηΒΙΒΛΙΟΕλλάδαεπανάστασηIssue: 2118Issue date: 24-3-2020Has video: Exclude from popular: 0