Στην Άγκυρα ο Μητσοτάκης, αλλά με σκιές στις ελληνοτουρκικές σχέσεις – Γιατί είναι άδηλο το μέλλον της προσέγγισης

06:05 19/4/2024 - Πηγή: Το Ποντικι

Αποχωρώντας από την Αθήνα, όπου είχε μεταβεί μαζί με πολυπληθή αντιπροσωπεία της κυβέρνησής του για τη συνεδρίαση του Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας Ελλάδας και Τουρκίας, ο Τούρκος πρόεδρος είχε προσκαλέσει τον Έλληνα πρωθυπουργό για επίσημη επίσκεψη στην Άγκυρα.

Πλέον, μετά από έναν ακόμα γύρο διαλόγου Ελλάδας και Τουρκίας και μια συνάντηση για τα ΜΟΕ, «ο κύβος ερρίφθη»

και ο Κυριάκος Μητσοτάκης θα μεταβεί στην τουρκική πρωτεύουσα στις 13 Μαΐου, προκειμένου να συναντηθεί με τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Ωστόσο, σε αντίθεση με το αμοιβαία καλό κλίμα που είχε επικρατήσει στην Αθήνα στις 7 Δεκεμβρίου του 2023, η συνάντηση αυτή πραγματοποιείται με τον πολιτικό «καιρό» να μοιάζει ολίγον τι… συννεφιασμένος.

Κατ’ αρχάς, ο Ερντογάν υπέστη μια πολύ οδυνηρή ήττα στις αυτοδιοικητικές εκλογές στην Τουρκία: έχασε εμβληματικούς δήμους (Κωνσταντινούπολη, Άγκυρα, Σμύρνη), το κόμμα του, το ΑΚΡ, να έρχεται δεύτερο, πίσω από το κεμαλικό Ρεπουμπλικανικό Λαϊκό Κόμμα (CHP) και την εκλογική του βάση να εμφανίζει σημάδια αποσύνθεσης. Ο Τούρκος πρόεδρος δήλωσε ότι «έλαβε το μήνυμα» των εκλογών, ωστόσο, αυτό δε σημαίνει ότι δεν θα προσπαθήσει να ανακτήσει το χαμένο έδαφος και ότι η προσφορότερη γι’ αυτό τακτική είναι το να απευθυνθεί στα εθνικιστικά αισθήματα των πολιτών.

Ήδη και πριν από τις εκλογές, ο Ερντογάν είχε προβεί σε προκλητικές δηλώσεις για την Κύπρο, ωστόσο, τα πράγματα άρχισαν να «στραβώνουν» μετά την εκλογική ήττα, με μια πρώτη κορύφωση πριν από μερικές ημέρες, όταν το τουρκικό ΥΠΕΞ, απαντώντας στην πρόθεση της Ελλάδας να προχωρήσει στη δημιουργία θαλασσίων πάρκων σε Ιόνιο και Αιγαίο, αναφέρθηκε στο «καθεστώς ορισμένων νησιών, νησίδων και βραχονησίδων των οποίων η κυριαρχία δεν έχει μεταβιβαστεί στην Ελλάδα με διεθνείς συμφωνίες», προσθέτοντας ότι «δεν θα δεχθεί τετελεσμένα που μπορεί να δημιουργήσει η Αθήνα σε γεωγραφικούς σχηματισμούς, των οποίων το καθεστώς αμφισβητείται».

Το ελληνικό ΥΠΕΞ σημείωσε ότι «η ανακοίνωση του τουρκικού Υπουργείου Εξωτερικών πολιτικοποιεί ένα αμιγώς περιβαλλοντικό ζήτημα. Η οικουμενική πρόκληση της προστασίας του περιβάλλοντος θα έπρεπε να ευαισθητοποιεί τις κυβερνήσεις και όχι να χρησιμοποιείται για τη δημιουργία εντυπώσεων. Η ελληνική Κυβέρνηση θα συνεχίσει να υποστηρίζει απαρέγκλιτα την κυριαρχία και τα κυριαρχικά δικαιώματα της χώρας στο πλαίσιο εξωτερικής πολιτικής αρχών», ωστόσο, ήδη ήταν προφανές ότι η… ωραία ατμόσφαιρα που είχε δημιουργηθεί το Δεκέμβριο είχε αρχίσει να… ξινίζει.

Και μετά, ήρθε η Έκτακτη Σύνοδος Κορυφής της ΕΕ και η αναφορά στα ευρωτουρκικά και η σφοδρή αντίδραση της Άγκυρας, με το τουρκικό ΥΠΕΞ να ανακοινώνει σε όχι και πολύ διπλωματική γλώσσα ότι «η σύνδεση του Κυπριακού με την πρόοδο στις σχέσεις Τουρκίας-ΕΕ δεν θα γίνει ποτέ αποδεκτή από εμάς. Η προσέγγιση που περιορίζει τις πολύπλευρες σχέσεις Τουρκίας-ΕΕ στο Κυπριακό πρέπει να εγκαταλειφθεί» και ότι «μια τέτοια νοοτροπία δεν μπορεί να συμβάλει θετικά και εποικοδομητικά στο Κυπριακό ή σε άλλα περιφερειακά και παγκόσμια ζητήματα», προσθέτοντας ότι απορρίπτει «τον επιλεκτικό περιορισμό της συνεργασίας της με την ΕΕ σε ορισμένους τομείς».

Μπροστά σε αυτή την αντίδραση, ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, σημείωσε χαρακτηριστικά ότι «δεν θεωρώ ότι η βελτίωση των ελληνοτουρκικών σχέσεων, η οποία είναι αναμφισβήτητη και μετρήσιμη, οδηγεί αυτόματα στην υπόθεση εργασίας ότι οι βασικές θέσεις της Τουρκίας όσον αφορά στο κρίσιμο ζήτημα της οριοθέτησης των θαλασσίων ζωνών στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο έχουν αλλάξει. Οι θέσεις αυτές παραμένουν θέσεις οι οποίες είναι βαθιά προβληματικές για την πατρίδα μας. Αυτό όμως δεν μας απαγορεύει να μπορούμε να συζητούμε, να διαμορφώνουμε ένα γενικότερο καλό κλίμα και να επενδύουμε περισσότερο στη θετική ατζέντα και λιγότερο στα θέματα τα οποία μας χωρίζουν και στα οποία ξεκάθαρα διαφωνούμε», ουσιαστικά επαναλαμβάνοντας την πάγια θέση του, ότι συζητάμε με την Τουρκία, διαμορφώνουμε ένα πλαίσιο διαλόγου, αλλά πάντα… κρατάμε και μια πισινή.

Σε αυτό το πλαίσιο, προφανώς, εντάσσεται και η ανακοίνωση της επίσκεψης του Κ. Μητσοτάκη στην Άγκυρα, με την προσδοκία ότι ως τις 13 Μαΐου τα πράγματα, αν δεν έχουν βελτιωθεί κάπως, τουλάχιστον δεν θα έχουν επιδεινωθεί, οπότε θα υπάρχει περιθώριο για μια κάποια συνεννόηση, ιδίως αν λάβει κάποιος υπόψη τη διάθεση της Τουρκίας να αναβαθμίσει στο μέτρο του εφικτού τη συνεργασία της με την ΕΕ, κάτι που περνάει άμεσα από Λευκωσία και Αθήνα.

Διαβάστε επίσης:

Τσίπρας: Στη Μέση Ανατολή η Ευρώπη δεν είναι στη σωστή πλευρά της ιστορίας – Άμεση κατάπαυση πυρός και παρέμβαση ΕΕ για ειρηνευτική διάσκεψη 

Κασιμάτη: Δήλωση για την αρνητική ψήφο της στην ένταξη του Κοσόβου στο Συμβούλιο της Ευρώπης – Αιχμές κατά Μπακογιάννη

Reuters: Crash test των αεροπορικών δυνάμεων και των συστημάτων αεράμυνας Ιράν – Ισραήλ