Σύγκρουση μέχρις εσχάτων

07:25 22/10/2015 - Πηγή: Το Ποντικι

ΠΟΛΙΤΙΚΗΈντυπη Έκδοση

Σε μια ομολογουμένως δύσκολη στιγμή της, εν όψει αξιολόγησης και με όλα τα μεγάλα και βαριά θέματα ανοιχτά, η κυβέρνηση αποφάσισε να ανοίξει «θέμα Σαββαΐδου».

Για να καταλάβουμε καλύτερα το πλαίσιο αυτής της σύγκρουσης, ας αρχίσουμε με δυο... ρητορικά ερωτήματα: ◆ Ακόμη και αν υποτεθεί ότι η απομάκρυνση της επικεφαλής της Γενικής Γραμματείας Δημοσίων Εσόδων είναι «θέμα αρχής» για την κυβέρνηση, δεν θα μπορούσε το τηλεφώνημα Τσακαλώτου να γίνει με καθυστέρηση λίγων ημερών ή εβδομάδων, ώστε να έχει ολοκληρωθεί η αξιολόγηση της ελληνικής οικονομίας από τους δανειστές και

να είναι έτοιμη η κυβέρνηση να καταθέσει στη Βουλή το νομοσχέδιο για το σχήμα που θα διαδεχτεί τη Γενική Γραμματεία Δημοσίων Εσόδων; ◆ Ήταν όντως η δικαστική εμπλοκή της κυρίας Σαββαΐδου η «χρυσή ευκαιρία» που έψαχνε η κυβέρνηση εδώ και μήνες για να απομακρύνει την «εκλεκτή Σαμαρά» χωρίς να προκαλέσει την μήνιν των δανειστών;Η απάντηση στη σειρά αυτών των ερωτημάτων μάλλον θα προκύψει από τις εξελίξεις των επόμενων ημερών ή εβδομάδων. Ένα πάντως είναι βέβαιο: Ανεξαρτήτως από το αν, πότε και υπό ποιες προϋποθέσεις θα προχωρήσει η αντικατάσταση της Σαββαΐδου – η οποία ήδη δημοσίως διατύπωσε με πολυσέλιδη δήλωση την άρνησή της να παραιτηθεί –, για την κυβέρνηση ο φάκελος «Γενική Γραμματεία Δημοσίων Εσόδων» έχει ήδη ανοίξει. Ελευθερία κινήσεωνΓια τους γνωρίζοντες, η εντολή Τσίπρα στον Ευκλείδη Τσακαλώτο να ζητήσει άμεσα από την Κατερίνα Σαββαΐδου να... διευκολύνει την κυβέρνηση με την παραίτησή της μόνο κεραυνό εν αιθρία δεν αποτέλεσε. Ήδη από τις πρώτες εβδομάδες της διακυβέρνησης, Φλεβάρη μήνα, κυβερνητικά στελέχη είχαν αρχίσει να... φλερτάρουν με την ιδέα της αντικατάστασης.Οι πρώτες διερευνητικές συζητήσεις που έγιναν τότε με τους εκπροσώπους των δανειστών κατέστησαν στην κυβέρνηση απολύτως σαφές ότι μια αντικατάσταση της γ.γ. Δημοσίων Εσόδων θα αποτελούσε casus belli για τους δανειστές, οι οποίοι ακόμη και σήμερα δεν έχουν ξεχάσει τον Χάρη Θεοχάρη (με την έννοια ότι θα ήταν ο ανεξάρτητος γραμματέας που θα απολάμβανε ελευθερία κινήσεων για μια πενταετία χωρίς να τρίζει η καρέκλα του ανάλογα με τις κομματικές ορέξεις της εκάστοτε κυβέρνησης).Είχαμε ήδη φτάσει στο τέλος της άνοιξης, η ατμόσφαιρα στις διαπραγματεύσεις με τους δανειστές είχε ήδη αρχίσει να μυρίζει μπαρούτι και το θέμα πέρασε σε δεύτερο στάδιο. Ειδικά μετά το δημοψήφισμα και την παραίτηση Βαρουφάκη, η κυβέρνηση πάτησε γκάζι για να υπογράψει το μνημόνιο, με τη Σαββαΐδου να παίρνει ενεργό μέρος στις διαπραγματεύσεις.Το μνημόνιο υπεγράφη και από το περιεχόμενό του προέκυψε πεντακάθαρα το σχέδιο: μετατροπή της ΓΓΔΕ σε μια πραγματικά ανεξάρτητη υπηρεσία, η οποία θα διοικείται από διευθύνοντα σύμβουλο και πολυμελές διοικητικό συμβούλιο. Αυτή η ανεξάρτητη αρχή, η οποία ουσιαστικά θα ενσωμάτωνε όλο τον φοροελεγκτικό και φοροεισπρακτικό μηχανισμό της χώρας, συμπεριλαμβανομένου του ΣΔΟΕ, θα ήλεγχε σχεδόν το σύνολο των εσόδων του κράτους: πάνω από 45 δισ. ευρώ φορολογικών εσόδων σε ετήσια βάση, περισσότερα από 80 δισ. ευρώ ληξιπρόθεσμων οφειλών θα ήταν δύο μόνο από τους βασικούς αριθμούς υπό τη δικαιοδοσία της «νέας ΓΓΔΕ». Αλήθεια, ποια κυβέρνηση δεν θα ήθελε να βάλει ένα πρόσωπο δικής της επιλογής και απολύτου εμπιστοσύνης σε μια τέτοια θέση;Και ενώ, παρασκηνιακώς, οι συζητήσεις ήθελαν το «θέμα Σαββαΐδου» να ανοίγει μέσα στις επόμενες εβδομάδες εν όψει και της κατάθεσης του νομοσχεδίου για την αναδιάρθρωση της ΓΓΔΕ, ήρθε το «τηλεφώνημα Τσακαλώτου» να ταράξει τα νερά. Η εντολή του πρωθυπουργού να βρεθεί τρόπος για να αντικατασταθεί η γ.γ. Δημοσίων Εσόδων ήρθε λίγες μόλις ώρες μετά την άσκηση ποινικής δίωξης εις βάρος της Κατερίνας Σαββαΐδου για την υπόθεση των τηλεοπτικών διαφημίσεων, αλλά και τη δικαστική διερεύνηση της υπόθεσης για τον επανέλεγχο εταιρείας στην οποία είχε επιβληθεί πρόστιμο 78 εκατ. ευρώ, καθώς είχε εμπλακεί σε υποθέσεις εικονικών τιμολογίων και τοκογλυφίας. Το πρόστιμοΤο τηλεφώνημα προς τη Σαββαΐδου να παραιτηθεί έγινε Παρασκευή. Την Τρίτη το πρωί η γ.γ. Δημοσίων Εσόδων προσήλθε στον εισαγγελέα για προφορικές εξηγήσεις σχετικά με τις καταγγελίες για το «πάγωμα» του προστίμου των 78 εκατ. ευρώ, ανανεώνοντας το ραντεβού της για γραπτές αυτήν τη φορά εξηγήσεις για τη Δευτέρα.Το απόγευμα της Τρίτης η κυρία Σαββαΐδου αποφάσισε να απαντήσει δημοσίως στα όσα είχαν ειπωθεί εναντίον της και ουσιαστικά μετέτρεψε την υπόθεση σε καθαρά πολιτική. Πώς; Αντιγράφουμε από την επιστολή της:1«Ως ΓΓΔΕ υπέγραψα και απέστειλα στη Γενική Γραμματεία της Κυβέρνησης δύο αποφάσεις σχετικές με το χρόνο απόδοσης του φόρου τηλεοπτικών διαφημίσεων: την ΠΟΛ 1016/2015, η οποία δημοσιεύθηκε στο ΦΕΚ 115 Β’ της 21ης Ιανουαρίου 2015, και την ΠΟΛ 1180/2015, η οποία δημοσιεύθηκε στο ΦΕΚ 1835 Β’ της 25ης Αυγούστου 2015. Και οι δυο αποφάσεις δημοσιεύθηκαν στο ΦΕΚ μετά από έλεγχο νομιμότητας εκ μέρους της Γενικής Γραμματείας της Κυβέρνησης. Κάθε απόφαση του γενικού γραμματέα Δημοσίων Εσόδων που δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως υπόκειται σε έλεγχο νομιμότητας και εγκρίνεται από τη Γενική Γραμματεία της Κυβέρνησης πριν από την αποστολή της προς δημοσίευση στο ΦΕΚ. Ο έλεγχος νομιμότητας αφορά την αρμοδιότητα του συγκεκριμένου οργάνου για την έκδοση της απόφασης, καθώς και τη συμβατότητα αυτής με τις κείμενες διατάξεις». Απαντώντας για την υπόθεση των τηλεοπτικών διαφημίσεων, η Κατερίνα Σαββαΐδου έθεσε σαφώς «θέμα Μαξίμου» (για τους γνωρίζοντες, ουσιαστικά έδειξε τον πρώην γενικό γραμματέα της κυβέρνησης) αναφέροντας ουσιαστικά ότι όλες οι ενέργειες που έκανε για την είσπραξη του φόρου των τηλεοπτικών διαφημίσεων ήταν σε πλήρη γνώση της Γενικής Γραμματείας της Κυβέρνησης.2«Για το ζήτημα του χρόνου απόδοσης του φόρου τηλεοπτικών διαφημίσεων η νέα κυβέρνηση ενημερώθηκε αμέσως μετά τις εθνικές εκλογές της 25ης Ιανουαρίου 2015. Συγκεκριμένα ενημερώθηκαν από εμένα προσωπικά η τότε αναπληρώτρια Υπουργός Οικονομικών κ. Νάντια - Όλγα Βαλαβάνη καθώς και ο τότε προϊστάμενος του Οικονομικού Γραφείου του πρωθυπουργού κ. Φραγκίσκος Κουτεντάκης αναφορικά με τη δυνατότητα τροποποίησης της εν λόγω απόφασης σε περίπτωση που αυτό κρινόταν επιβεβλημένο. Άλλωστε η είσπραξη του φόρου τηλεοπτικών διαφημίσεων συμπεριελήφθη και στην επιστολή Βαρουφάκη προς τους θεσμούς της 20ής Φεβρουαρίου 2015. Επομένως η κυβέρνηση ήταν ενήμερη και θα μπορούσε, αν το έκρινε απαραίτητο, να μου ζητήσει νωρίτερα την τροποποίηση της ως άνω απόφασης και την επίσπευση της διαδικασίας απόδοσης του φόρου. Αυτό έγινε μόλις τον Αύγουστο του 2015, οπότε και ενήργησα άμεσα προς αυτό». Δεύτερη ρητή αναφορά σε πρόσωπα του πρωθυπουργικού περιβάλλοντος, και πάλι για την υπόθεση των τηλεοπτικών διαφημίσεων. Αυτήν τη φορά η Σαββαΐδου κατονομάζει τον Φραγκίσκο Κουτεντάκη, προϊστάμενο του οικονομικού γραφείου του πρωθυπουργού.Όσο για την υπόθεση με το πρόστιμο των 78 εκατ. ευρώ; «Σε αντίθεση με όσα αναληθώς αναφέρονται σε κακόβουλα δημοσιεύματα, ότι δήθεν καθυστέρησε ο έλεγχος και η έκδοση πράξεων επιβολής φόρου εισοδήματος και ΦΠΑ, επειδή δεν συνεδρίαζε η Επιτροπή του άρθρου 30 που κρίνει το κύρος των βιβλίων των εταιρειών, σημειώνω ότι η εν λόγω Επιτροπή έχει καταργηθεί και επομένως απαιτούνταν η ψήφιση διάταξης για την επανασύστασή της, γεγονός για το οποίο είχα ενημερώσει επανειλημμένως την ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών, δεδομένου ότι το ζήτημα ήταν γενικότερο και αφορούσε πλειάδα εκκρεμών υποθέσεων. Ωστόσο, μέχρι σήμερα το ζήτημα δεν έχει ρυθμιστεί νομοθετικά, παρά τις επανειλημμένες οχλήσεις της ΓΓΔΕ». Αυτήν τη φορά η στόχευση ήταν προς το υπουργείο Οικονομικών.Από την απάντηση που εξέδωσε το Μέγαρο Μαξίμου μετά την πολυσέλιδη ανακοίνωση της Σαββαΐδου, κατέστη πλέον σαφές ότι το θέμα πήρε πολιτικές διαστάσεις:«Η κυρία Σαββαΐδου, με τη σημερινή ανακοίνωσή της, δυστυχώς επιβεβαιώνει την ανησυχία της κυβέρνησης σε σχέση με την αδυναμία της να επιτελέσει τον ρόλο της με πολιτική ανεξαρτησία και θεσμική ακεραιότητα. Έχει άλλωστε ήδη κληθεί να απαντήσει επί συγκεκριμένων θεμάτων και κατηγοριών. Είναι ευνόητο ότι η κυβέρνηση δεν πρόκειται να εμπλακεί ούτε σε πολιτική αντιπαράθεση με την κ. Σαββαΐδου ούτε βέβαια στο έργο της δικαιοσύνης».Με τους δανειστές να υποδέχονται από χθες τους υπουργούς στο κεντρικό ξενοδοχείο της Αθήνας, η κυβέρνηση κατάφερε πλέον να προσθέσει άλλον έναν «πονοκέφαλο». Και τώρα;Με τα φορολογικά έσοδα να πηγαίνουν από το κακό στο χειρότερο, με τους δανειστές να ζητούν πιεστικά εξηγήσεις για τα νούμερα του προϋπολογισμού του 2015 αλλά και του 2016, βρισκόμαστε στο σημείο να έχει ανοίξει δημόσια αντιπαράθεση ανάμεσα στην κυβέρνηση και τη ΓΓΔΕ σε μια περίοδο που πρέπει να συγκεντρωθούν φορολογικά έσοδα άνω των 14 δισ. ευρώ μέσα σε τρεις μήνες. Η κυβέρνηση, από τη μία, εμφανίζεται να θέτει «θέμα αρχής» επισημαίνοντας ότι ουδείς μπορεί να παραμένει σε μια τόσο καίρια θέση από τη στιγμή που έχουν κινηθεί νομικές διαδικασίες εις βάρος του (πόσω μάλλον να προωθείται και θέμα ασυλίας με νομοθετική ρύθμιση). Και η Σαββαΐδου, από την άλλη, εμφανίζεται να υπερασπίζεται τον ανεξάρτητο χαρακτήρα της ΓΓΔΕ: «Δεν θα επιτρέψω η παραίτησή μου να θεωρηθεί ως παραδοχή της εμπλοκής μου σε οποιοδήποτε σκάνδαλο ή να οδηγήσει στη μετατροπή της ανεξάρτητης Γενικής Γραμματείας Δημοσίων Εσόδων σε μια φοβισμένη φορολογική διοίκηση που δεν μπορεί να εκπληρώσει την αποστολή της». ◆ Ποιο θα είναι το αποτέλεσμα της κόντρας; ◆ Ποια θέση θα πάρουν οι δανειστές; Αυτά πολύ σύντομα θα φανούν και σίγουρα η τοποθέτηση των δανειστών θα παίξει τον πιο σημαντικό ρόλο, αφού το αν θα δώσουν ασπίδα προστασίας στη γενική γραμματέα Δημοσίων Εσόδων ή όχι θα είναι ο αποφασιστικός παράγοντας για την κατάληξη της κόντρας. Το ζήτημα όμως δεν είναι μόνο εκεί. Το θέμα είναι πώς θα στελεχωθεί ο νέος φορέας, που έρχεται με τόσο... βεβαρημένο παρελθόν (μια με την απομάκρυνση Θεοχάρη και μια δεύτερη με την κόντρα κυβέρνησης - Σαββαΐδου). Όσο για το τι είναι αυτό που έρχεται, αρκεί ένα... «ξεσκόνισμα» στο μνημόνιο:Μέχρι το τέλος Οκτωβρίου θα πρέπει να έχουν ολοκληρωθεί οι γραφειοκρατικές διαδικασίες, ώστε όλες οι αρμοδιότητες της Ειδικής Γραμματείας του ΣΔΟΕ – συμπεριλαμβανομένης της υλικοτεχνικής υποδομής, αλλά και των 3.500 φακέλων με τις ανοικτές υποθέσεις – να περάσουν στη ΓΓΔΕ. Η σχετική διάταξη ψηφίστηκε ήδη στη Βουλή και το μόνο που εκκρεμεί είναι η έκδοση των σχετικών αποφάσεων από τον υπουργό Οικονομικών.Μέσα στον Οκτώβριο θα έρθει επίσης στη Βουλή νέα νομοθετική ρύθμιση για την ίδρυση πλέον του νέου αυτόνομου φορέα εσόδων. Το νομοσχέδιο, όπως αναφέρει και το μνημόνιο, θα προσδιορίζει: ◆ Τη νομική μορφή του νέου φορέα.◆ Τις εξουσίες του διευθύνοντος συμβούλου και του ανεξάρτητου διοικητικού συμβουλίου.◆ Τη σχέση με το υπουργείο Οικονομικών και άλλους κυβερνητικούς φορείς.◆ Την ευελιξία όσον αφορά τους ανθρώπινους πόρους του φορέα και τη σχέση του με τη δημόσια διοίκηση.◆ Την αυτονομία του προϋπολογισμού του, με τη δική του Γενική Διεύθυνση Οικονομικών Υπηρεσιών (ΓΔΟΥ) και νέο τρόπο χρηματοδότησης για την εναρμόνιση των κινήτρων με την είσπραξη των εσόδων.Έως τον Δεκέμβριο του 2015 θα πρέπει να έχει οριστεί το νέο διοικητικό συμβούλιο, ώστε ο νέος φορέας να βρίσκεται σε πλήρη λειτουργία από τα μέσα του 2016.

ΚυβέρνησηΣαββαΐδουπαραίτησηδανειστέςIssue: 1887Issue date: 22-10-2015Has video: