Θερμό χειροκρότημα για τις Ιφιγένειες στην εναρκτήρια παραγωγή της ΕΛΣ για τη σεζόν 2024/25

14:22 11/10/2024 - Πηγή: Το Ποντικι

Θερμό χειροκρότημα επιφύλαξε το κοινό για τους συντελεστές του πολυαναμενόμενου δίπτυχου όπερας Ιφιγένεια εν Αυλίδι και Ιφιγένεια εν Ταύροις του Γκλουκ, σε σκηνοθεσία και σκηνικά του σπουδαίου Ρώσου σκηνοθέτη Ντμίτρι Τσερνιακόφ, με το οποίο άνοιξε η σεζόν 2024/25 της Εθνικής Λυρικής Σκηνής, την Πέμπτη 10 Οκτωβρίου 2024, σε συμπαραγωγή με το Φεστιβάλ του Αιξ αν Προβάνς και την Εθνική Όπερα του Παρισιού.

Τη βραβευμένη ως «καλύτερη νέα

παραγωγή του 2024» στα International Opera Awards διεύθυνε ο διακεκριμένος αρχιμουσικός Μίχαελ Χόφστεττερ.

Τις δύο Ιφιγένειες –νεαρό κορίτσι στην Αυλίδα, μεσόκοπη γυναίκα στην Ταυρίδα– ερμήνευσε η υψίφωνος Κορίν Γουίντερς, σε ένα σπάνιο σκηνικό και φωνητικό επίτευγμα.

Στην Ιφιγένεια εν Αυλίδι, τον Αγαμέμνονα ερμήνευσε για πρώτη φορά στην καριέρα του ο Τάσης Χριστογιαννόπουλος, την Κλυταιμνήστρα η Βερονίκ Ζανς, τον Κάλχα ο Πέτρος Μαγουλάς, ενώ στον ρόλο του Αχιλλέα ντεμπούταρε ο Άντονυ Γκρέγκορι. Μαζί τους οι Νικόλας Ντούρος (Πάτροκλος), Γιώργος Παπαδημητρίου (Αρκάς) και Σούλα Παρασίδη (Άρτεμις).

Στην Ιφιγένεια εν Ταύροις, στον ρόλο του Ορέστη έκανε το ντεμπούτο του ο Διονύσης Σούρμπης, τον Θόα ερμήνευσε ο Αλεξάντρ Ντυαμέλ και τον Πυλάδη ο Στανισλάς ντε Μπαρμπεράκ. Μαζί τους οι Μαρία Μητσοπούλου (Ιέρεια), Σούλα Παρασίδη (Άρτεμις) και Γιώργος Παπαδημητρίου (Σκύθης / Λειτουργός).

Με την Ορχήστρα και τη Χορωδία της ΕΛΣ.

Επόμενες παραστάσεις: 13, 16, 19, 22, 27, 30 Οκτωβρίου 2024, στις 18.00

Με τις Ιφιγένειες του Γκλουκ που βραβεύτηκαν ως η «καλύτερη νέα παραγωγή του 2024» ανοίγει η σεζόν 2024/25 της ΕΛΣ

10, 13, 16, 19, 22, 27, 30 Οκτωβρίου 2024 | Ώρα έναρξης: 18.00

Αίθουσα Σταύρος Νιάρχος Εθνικής Λυρικής Σκηνής – ΚΠΙΣΝ

Συμπαραγωγή με το Φεστιβάλ του Αιξ αν Προβάνς και την Εθνική Όπερα του Παρισιού

Μουσική διεύθυνση: Μίχαελ Χόφστεττερ

Σκηνοθεσία, σκηνικά: Ντμίτρι Τσερνιακόφ

Βραβείο «Καλύτερη νέα παραγωγή της χρονιάς»

International Opera Awards 2024

Με ένα μεγάλο καλλιτεχνικό στοίχημα ανοίγει η σεζόν 2024/25 της Εθνικής Λυρικής Σκηνής. Οι δύο διάσημες όπερες του Γκλουκ πάνω στον αρχαιοελληνικό μύθο της Ιφιγένειας –η Ιφιγένεια εν Αυλίδι και η Ιφιγένεια εν Ταύροις– παρουσιάζονται για πρώτη φορά σε μία ενιαία παράσταση, σε σκηνοθεσία και σκηνικά του κορυφαίου Ρώσου σκηνοθέτη Ντμίτρι Τσερνιακόφ και μουσική διεύθυνση του καλλιτεχνικού διευθυντή του Διεθνούς Φεστιβάλ Γκλουκ Μίχαελ Χόφστεττερ. Η πολυαναμενόμενη διεθνής συμπαραγωγή της Εθνικής Λυρικής Σκηνής με το Φεστιβάλ του Αιξ αν Προβάνς και την Εθνική Όπερα του Παρισιού –η οποία τιμήθηκε με το βραβείο «Καλύτερη νέα παραγωγή της χρονιάς» στα International Opera Awards 2024– παρουσιάζεται στις 10, 13, 16, 19, 22, 27 και 30 Οκτωβρίου 2024 στην Αίθουσα Σταύρος Νιάρχος στο ΚΠΙΣΝ. Τον ρόλο της Ιφιγένειας και στις δύο όπερες ερμηνεύει η σπουδαία Αμερικανίδα σοπράνο Κορίν Γουίντερς, η οποία έλαβε διθυραμβικές κριτικές από τα μεγαλύτερα διεθνή ΜΜΕ. Η παραγωγή υλοποιείται με τη στήριξη της δωρεάς του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος (ΙΣΝ) για την ενίσχυση της καλλιτεχνικής εξωστρέφειας της Εθνικής Λυρικής Σκηνής.

Η παράσταση, «που ακολουθεί τα ίχνη του αίματος, μέσα από το αποτύπωμα του πολέμου, τον φόρο σε νεκρούς, το βαθύ τραύμα, τον ακρωτηριασμό της σάρκας και το ξέσκισμα της ψυχής» (Le Monde), έκανε την εξαιρετικά επιτυχημένη πρεμιέρα της τον περασμένο Ιούλιο στο Φεστιβάλ του Αιξ αν Προβάνς στη νότια Γαλλία, ενθουσιάζοντας το κοινό, που την επιβράβευσε με ένα παρατεταμένο standing ovation. Σύμφωνα με την κριτική των New York Times, «η βαθιά μελαγχολική παραγωγή του Τσερνιακόφ αναδεικνύει τη νηφαλιότητα της μουσικής του Γκλουκ […] προάγοντας έναν ζοφερό αναστοχασμό πάνω στο μούδιασμα που προκαλεί η ατέρμονη σύγκρουση». Ο διεθνής αντίκτυπος και η θετική υποδοχή της παραγωγής επιβεβαιώθηκαν το βράδυ της 2ας Οκτωβρίου 2024 στο Μόναχο, όπου οι Ιφιγένειες του Τσερνιακόφ κέρδισαν το υψηλού κύρους βραβείο για την «Καλύτερη νέα παραγωγή της χρονιάς» στα International Opera Awards 2024.

Επιπλέον, στα International Opera Awards 2024, το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος (ΙΣΝ) τιμήθηκε με το κορυφαίο βραβείο «Philanthropy» για την πολυετή στήριξή του στη διεθνή εξωστρέφεια της Εθνικής Λυρικής Σκηνής. Μαζί με τη νέα διετή δωρεά των 11.000.000 ευρώ, οι δωρεές του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος (ΙΣΝ) προς την ΕΛΣ έως το 2026 θα έχουν αγγίξει τα 39.000.000 ευρώ, παράλληλα με τη δημιουργία των νέων της εγκαταστάσεων στο Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος (ΚΠΙΣΝ).

Ο μεγάλος οραματιστής συνθέτης του 18ου αιώνα Κρίστοφ Βίλλιμπαλντ Γκλουκ συνέθεσε τις δύο σπουδαίες όπερες πάνω στην κατάρα του Οίκου των Ατρειδών, μελοποιώντας γαλλικά κείμενα του 18ου αιώνα που βασίζονται στις ομώνυμες τραγωδίες του Ευριπίδη. Στο νέο του φιλόδοξο εγχείρημα ο Ντμίτρι Τσερνιακόφ παρουσιάζει μαζί τις δύο όπερες για την κόρη του Αγαμέμνονα και της Κλυταιμνήστρας, μέσα στον κύκλο της ατελείωτης βίας του Τρωικού Πολέμου. Και το ερώτημα που θέτει είναι: «Πώς μπορεί η Ιφιγένεια στην Αυλίδα να είναι το θύμα και μερικά χρόνια αργότερα το ίδιο πρόσωπο να γίνεται ο δήμιος στην Ταυρίδα;». Οι απαντήσεις αναζητούνται στην οικογενειακή εστία που στοιχειώνεται από τους νεκρούς της, μέσα από μια αδυσώπητα εξελισσόμενη διαδικασία απανθρωποποίησης, παρόμοια με αυτή που ο κόσμος ζει σήμερα. Για να εικονογραφήσει την τραγική μοίρα των Ατρειδών που έχει καταστήσει την οικεία βία ένα παγκόσμιο βίωμα, ο Τσερνιακόφ δημιούργησε επί σκηνής ένα άχρονο σπίτι – ένα κουφάρι που άλλοτε μοιάζει αδιαφανές και άλλοτε απολύτως διάφανο.

Στην όπερα Ιφιγένεια εν Αυλίδι η θεά Άρτεμη απαιτεί τη θυσία της Ιφιγένειας, της κόρης του βασιλιά των Μυκηνών Αγαμέμνονα, προκειμένου οι άνεμοι να γίνουν ούριοι και ο ελληνικός στόλος να μπορέσει να ξεκινήσει το ταξίδι του για την Τροία.

Στην όπερα Ιφιγένεια εν Ταύροις –σχεδόν είκοσι χρόνια μετά– η Ιφιγένεια βλέπει σε εφιάλτη τη μητέρα της Κλυταιμνήστρα να δολοφονεί τον Αγαμέμνονα και την ίδια να σκοτώνει τον αδελφό της Ορέστη. Όταν καταφθάνει ο βασιλιάς των Σκυθών Θόας, θορυβημένος από τον χρησμό που του είχε προφητεύσει ότι ένας ξένος θα προκαλούσε τον θάνατό του, διατάζει να θανατώνεται όποιος ξένος φτάνει στην Ταυρίδα.

Η Ιφιγένεια εν Αυλίδι (1774) και η Ιφιγένεια εν Ταύροις (1779) ανέδειξαν τον Γκλουκ ως «μεταρρυθμιστή» της όπερας και θεωρούνται δύο από τις κορυφαίες όπερες του κλασικισμού. Ο συνθέτης εισήγαγε ένα νέο, δραματικό ύφος στο οποίο το κείμενο και η εκφορά του αποκτούν κυρίαρχη σημασία. Αναβαθμισμένος είναι ο ρόλος της ορχήστρας, η οποία δεν αρκείται στη συνοδεία των φωνών, αλλά φωτίζει το περιεχόμενο του λόγου, υπογραμμίζοντας τα συναισθήματα των βασικών χαρακτήρων. Τα δύο έργα στηρίζονται σε γαλλικά κείμενα του 18ου αιώνα: η Ιφιγένεια εν Αυλίδι σε έργο του Ρακίνα και η Ιφιγένεια εν Ταύροις σε τραγωδία του Κλωντ Γκυμόν ντε λα Τους.

O γεννημένος στη Μόσχα Ντμίτρι Τσερνιακόφ θεωρείται ένας από τους πιο επιδραστικούς σκηνοθέτες της εποχής μας. Έχει βραβευτεί με τα σημαντικότερα βραβεία της όπερας όχι μόνο για τη σκηνοθετική αλλά και για τη σκηνογραφική του εργασία. Εξαιρετικά παραγωγικός και εμπνευσμένος, έχει λάβει διθυραμβικές κριτικές για το σύνολο των παραγωγών του, μεταξύ άλλων, σε Μαριίνσκι, Μπολσόι, στις Κρατικές Όπερες Βερολίνου, Βαυαρίας, Βιέννης, σε Σκάλα Μιλάνου, Εθνική Όπερα Παρισιού, Εθνική Όπερα Αγγλίας, Μετροπόλιταν Νέας Υόρκης, στα φεστιβάλ του Μπάυρωυτ και του Αιξ αν Προβάνς. Συνεργάζεται στενά με μερικούς από τους κορυφαίους αρχιμουσικούς της εποχής μας όπως, μεταξύ άλλων, τους Θεόδωρο Κουρεντζή, Ντάνιελ Μπάρενμποϊμ, Κεντ Ναγκάνο, Φίλιπ Τζόρνταν, Αλαίν Αλτίνογλου κ.ά. Τη δραματουργία υπογράφει η Τατιάνα Βερεσάγκινα, τα κοστούμια η Γελένα Ζάιτσεβα και τους φωτισμούς ο Γκλεμπ Φιλστίνσκι.

Την Ορχήστρα της Εθνικής Λυρικής Σκηνής θα διευθύνει ο καταξιωμένος Γερμανός αρχιμουσικός και ακαδημαϊκός Μίχαελ Χόφστεττερ στην πρώτη του συνεργασία με την ΕΛΣ. Από τον Ιανουάριο του 2020 είναι ο καλλιτεχνικός διευθυντής του Διεθνούς Φεστιβάλ Γκλουκ στη Νυρεμβέργη, ενώ για περισσότερα από τριάντα χρόνια έχει συνεργαστεί με πολλά λυρικά θέατρα και φεστιβάλ, μεταξύ άλλων, σε Χιούστον, Λονδίνο, Κοπεγχάγη, Όσλο, Τορόντο, Αμβούργο, Αννόβερο, Στουτγάρδη, Μόναχο, Παρίσι, Φεστιβάλ Ζάλτσμπουργκ, Φεστιβάλ Χαίντελ Καρλσρούης κ.α.

Η σπουδαία Αμερικανίδα σοπράνο Κορίν Γουίντερς θα ερμηνεύσει και τις δύο Ιφιγένειες, σε μια μοναδική φωνητική και σκηνική πρόκληση, στην πρώτη της εμφάνιση στην Εθνική Λυρική Σκηνή. Η διάσημη υψίφωνος έχει ερμηνεύσει με μεγάλη επιτυχία περισσότερους από τριάντα ρόλους στα μεγαλύτερα λυρικά θέατρα του κόσμου. Για τη μνημειώδη ερμηνεία της –τόσο φωνητικά όσο και σκηνικά– στις δύο Ιφιγένειες του Γκλουκ έλαβε διθυραμβικές κριτικές από τα μεγαλύτερα ΜΜΕ του κόσμου, αλλά και μια πραγματική αποθέωση από το οπερατικό κοινό που συνέρρευσε στις παραστάσεις του Φεστιβάλ του Αιξ αν Προβάνς.

Στον ρόλο του Αγαμέμνονα ντεμπουτάρει ο διεθνώς αναγνωρισμένος Έλληνας βαρύτονος Τάσης Χριστογιαννόπουλος. Την Κλυταιμνήστρα ερμηνεύει η σπουδαία Γαλλίδα υψίφωνος Βερονίκ Ζανς, η οποία θεωρείται μια από τις κορυφαίες ερμηνεύτριες του Μότσαρτ και του γαλλικού ρεπερτορίου. Τον ρόλο του Ορέστη θα ερμηνεύσει για πρώτη φορά ο διακεκριμένος βαρύτονος της ΕΛΣ Διονύσης Σούρμπης. Τον ρόλο του Θόα ερμηνεύει ο Γάλλος βαρύτονος Αλεξάντρ Ντυαμέλ, ο οποίος έχει αναγνωριστεί ως ένας από τους πιο ενδιαφέροντες και ταλαντούχους τραγουδιστές της γενιάς του. Στον ρόλο του Πυλάδη ο διεθνώς αναγνωρισμένος και πολυβραβευμένος Γάλλος τενόρος Στανισλάς ντε Μπαρμπεράκ. Ο Άγγλος τενόρος Άντονυ Γκρέγκορι, που έχει διακριθεί για το μοναδικό του ηχόχρωμα, τη σκηνική παρουσία και τη μουσικότητά του, κρατάει τον ρόλο του Αχιλλέα.

Το εξαιρετικό καστ συμπληρώνουν καταξιωμένοι και ανερχόμενοι τραγουδιστές της όπερας, οι Πέτρος Μαγουλάς, Μαρία Μητσοπούλου, Νικόλας Ντούρος, Γιώργος Παπαδημητρίου, Σούλα Παρασίδη.

Τη Χορωδία της ΕΛΣ διευθύνει ο Αγαθάγγελος Γεωργακάτος.