Τι τρέχει με τον Λάνθιμο;

20:37 3/4/2025 - Πηγή: Το Ποντικι

Πίσω από την απαγόρευση των γυρισμάτων στην Ακρόπολη, για την ταινία «Bugonia» του Γιώργου Λάνθιμου, ίσως να κρύβεται η παροιμία «όποιος καεί στο χυλό φυσάει και το γιαούρτι».

Δεν είναι λίγες οι φορές που οι αρχαιολογικοί χώροι  – όχι μόνον της Ακρόπολης – άνοιξαν για να φιλοξενήσουν εκδηλώσεις τέχνης ή και κοσμικές ακόμη, με παράδειγμα την επίδειξη του Ντιόρ. Άλλες τόσες είναι οι φορές που υπήρξαν διαμαρτυρίες για ανάλογες παραχωρήσεις ή και για απαγορεύσεις. Ίσως λίγοι θυμούνται την περίπτωση της αίτησης του

γνωστού χολιγουντιανού σκηνοθέτη Όλιβερ Στόουν για άδεια γυρισμάτων στη Βεργίνα και στις Αιγές.

Φυσικά, η ταινία ήταν ο «Αλέξανδρος» με πρωταγωνιστή τον αργότερα αγαπημένο ηθοποιό του Λάθιμου, τον Κόλιν Φάρελ. Μάλιστα, τον βασιλιά Φίλιππο υποδυόταν ο προ διημέρου χαμένος Βάλ Κίλμερ. Ο Στόουν αποκάλυψε ότι είχε ζητήσει τον Σεπτέμβριο του 1996, από τον τότε υπουργό Πολιτισμού Ευάγγελο Βενιζέλο τη σχετική άδεια, ο οποίος αρνήθηκε. Από την έμμεση επιβεβαίωση του Βενιζέλου, προς ό,τι ο σκηνοθέτης είχε αποκαλύψει, φάνηκε πως η συνεννόηση πραγματοποιήθηκε σε προσωπικό επίπεδο. Μάλλον δεν αναμείχθηκε το ΚΑΣ, στο οποίο συμπτωματικά προήδρευε αυτεπαγγέλτως η Λίνα Μενδώνη, ως Γενική Γραμματέας του υπουργείου Πολιτισμού τω καιρώ εκείνω. Αργότερα, με την επιτυχία της ταινίας, υπήρξαν γκρίνιες για την απώλεια εσόδων και την ευκαιρία τουριστικής προβολής της περιοχής, αλλά για σκεφτείτε να συσχετιζόταν με τις σκηνές ομοφυλοφιλίας του στρατηλάτη, οι οποίες υπήρχαν στο έργο…

Δεν είναι μακριά η μέρα που κάποιοι «μπογιατισμένοι» φουστανελοφόροι βρέθηκαν στις 7 το απόγευμα μπροστά στον Παρθενώνα για να πραγματοποίησουν χάπενινγκ, σχετιζόμενο με την άδεια ιδιωτικών VIP ξεναγήσεων στο μνημείο. Κανείς δεν πήρε χαμπάρι πώς παρεισέφρησαν τα άτομα αυτά στο χώρο, στις 23 Απριλίου του παρελθόντος έτους, ξεσκεπάζοντας την πλημμελή φύλαξή του. Το ουσιαστικό είναι ότι δικαίως στο στόχαστρο των παραλείψεων βρέθηκε η αμετακίνητη από το αξίωμα της, υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη. Με κάτι τέτοια, ίσως, βρέθηκε στην ανάγκη τηλεοπτικών σόου, όπως αυτό του Αρχαιολογικού μουσείου Άργους, τις προάλλες.

Η περίπτωση Λάνθιμου

Είναι αλήθεια ότι το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο (ΚΑΣ) είναι αυτό που έχει την αρμοδιότητα εισήγησης προς τον εκάστοτε υπουργό, όσον αφορά στη λήψη αποφάσεων σχετικά με την παραχώρηση των αρχαιολογικών χώρων για καλλιτεχνικές πρωτοβουλίες, παντός τύπου. Του οργάνου προϊσταται ο Γενικός Γραμματέας του υπουργείου και απαρτίζεται, ως επί το πλείστον από αρχαιολόγους, αλλά και από αρχιτέκτονες και λοιπές συναφείς ειδικότητες. Έτσι, σε ένα τόσο σοβαρό ζήτημα, όπως η άδεια γυρισμάτων από το βραβευμένο σκηνοθέτη Γιώργο Λάνθιμο στην Ακρόπολη, είναι βέβαιο ότι είναι η υπουργός αυτή που τελεσιδίκησε. Μπορεί το όνομα του δημιουργού να αποτελεί  εγγύηση για την αισθητική του φιλμ, όχι όμως και για τον «προσανατολισμό» του. Από το θέμα της ακόμη, η ταινία δημιουργεί επιφυλάξεις, αφού πρόκειται για ριμέικ του νοτιοκορεάτικου φιλμ, του 2003, «Save the green planet», το οποίο, ως ένα σημείο, θυμίζει τα οσκαρικά «Παράσιτα». Η καίρια ομοιότητα με το έργο του Λάνθιμου είναι η συνωμοσιολογική διάστασή του. Πρόκειται για μια απαγωγή ενός διευθύνοντος συμβούλου μιας εταιρείας, από κάποιους που πιστεύουν ότι είναι άνθρωπος των εξωγηίνων, με σκοπό την καταστροφή του πλανήτη.

Εάν στο παραπάνω προστεθεί και η γνωστή διάθεση του Γιώργου Λάνθιμου για αιρετικού τύπου, σαρκαστικές εικόνες, τότε καταλαβαίνει κάποιος την πηγή της δυσπιστίας του υπουργείου. Ως κυρίαρχη μορφή του γνωστού «greek weird cinema» (κάτι σαν «ελληνικό παράξενο σινεμά»), όπως το βάφτισαν οι ξένοι κριτικοί, γνωρίζουμε ότι άλλαξε άρδην τη σχέση του διεθνούς κοινού με τον εγχώριο κινηματογράφο, αλλά και με τη χώρα γενικότερα. Μπορεί οι ταινίες του – είτε ελληνικής είτε διεθνούς παραγωγής – να λατρεύτηκαν και να βραβεύτηκαν, αλλά η εικόνα της ελληνικής κοινωνίας δεν ήταν και τόσο κολακευτική και σύμφωνη με παραδοσιακά ιδεώδη. Άλλωστε, είναι πρόσφατο το παράδειγμα της εισβολής βουλευτή στην Εθνική Πινακοθήκη, ο οποίος εκτίμησε ότι προσβλήθηκαν πατροπαράδοτες αξίες.

Οπότε, το υπουργείο μάλλον σκέφτηκε «αλά Βενιζέλος» – εύλογο, αφού η νυν υπουργός μαθήτευσε στα έδρανά του, μα και στα έδρανα της εκκλησίας: «φύλαγε τα ρούχα σου, για να ‘χεις τα μισά». Διότι αν κυκλοφορήσει η ταινία και υπάρχουν διαμαρτυρίες για τις επίμαχες σκηνές  και τη χρήση του κλασικού μνημείου, τότε ο χρόνος δε γυρίζει πίσω. Καλύτερα, λοιπόν, να χρεωθούμε μια απαγόρευση, παρά μια προσβολή που δεν ξεπλένεται, θα εκτίμησε η αρμόδια υπουργός. Συν αυτώ, ίσως να έχει δίκιο πρώην κορυφαίος παράγοντας του υπουργείου, ο οποίος συμφώνησε με την απόφαση, θεωρώντας ότι μεταξύ των άλλων η στροφή Μητσοτάκη ως προς τη woke κουλτούρα και η προσπάθεια συσπείρωσης της δεξιάς βάσης της κυβέρνησης, θα κινδύνευε να ανατιναχθεί. Μια ταινία του Λάνθιμου εύκολα μπουρλοτιάζει το κλίμα, ακόμη και πριν ολοκληρωθεί.

Διαβάστε επίσης:

Ταινίες Πρώτης Προβολής: Βιογραφίες, δράμα και ο Ποπάι ο φονιάς (Video)

 Η τέχνη στο ντιβάνι του ψυχαναλυτή

«Fountain of Youth»: Ο John Krasinski και η Natalie Portman σε μία επική περιπέτεια του Guy Ritchie (photos/video)