Το «βαρύ» φθινόπωρο της κυβέρνησης

06:33 9/8/2024 - Πηγή: Το Ποντικι

Μπορεί η κυβέρνηση να μπήκε και επισήμως σε… καλοκαιρινό mood, ωστόσο η αλήθεια είναι ότι αναγνωρίζεται – κυρίως σε ιδιωτικές συζητήσεις μελών της – πως στην πραγματικότητα δεν υπάρχει χρόνος για διακοπές, καθώς το φθινόπωρο έρχεται με… άγριες διαθέσεις και τα «ανοιχτά μέτωπα» είναι και πολλά και χωρίς να είναι σίγουρο ότι μπορεί να κλείσουν με κάποιο τρόπο.

Επί της ουσίας, το «τράνταγμα» που προκάλεσε το 28% που πήρε η Νέα Δημοκρατία

στις ευρωεκλογές του Ιουνίου – μετά το επιβλητικό 41% έναν χρόνο πριν, στις εθνικές εκλογές – έχει θέσει κυβέρνηση και κόμμα σε κατάσταση «κόκκινου συναγερμού», καθώς (ακόμα κι αν η αντιπολίτευση μοιάζει βυθισμένη στην εσωστρέφεια και τη μιζέρια των χαμηλών ποσοστών) αναγνωρίζεται ότι αν δεν αναστραφεί – και δη με πειστικό τρόπο – το κλίμα στην κοινωνία, τότε «all bets are off», που λένε και οι Αμερικανοί, όταν μια κατάσταση γίνεται πολύ σύνθετη.

Στο πλαίσιο αυτό, όλο το βάρος πλέον πέφτει στην παρουσία του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη στην 88η ΔΕΘ, στις αρχές Σεπτεμβρίου, από το βήμα της οποίας αναμένεται να περιγράψει τους κυβερνητικούς στόχους για το επόμενο διάστημα και, κυρίως, να δείξει εμπράκτως (δηλαδή με… μέτρα) ότι το μήνυμα της δυσαρέσκειας που έστειλαν οι πολίτες στην κυβέρνηση στην ευρω-κάλπη δεν μεταφράστηκε μόνο σε έναν μίνι ανασχηματισμό, καθώς και αλλαγές στους γενικούς γραμματείς, με την είσοδο περισσότερων «κομματικών» στο κυβερνητικό σχήμα και την έξοδο κάποιων ΠΑΣΟΚογενών στελεχών.

Πληροφορίες για μέτρα

Οι πρώτες πληροφορίες – για τις οποίες το σχόλιο από στελέχη του Μαξίμου είναι… «ουδέν σχόλιον», παραπέμποντας στην ομιλία και τη συνέντευξη του πρωθυπουργού στη ΔΕΘ – αναφέρουν ότι ιδιαίτερο βάρος θα δοθεί στους ελεύθερους επαγγελματίες, με τα μέτρα υπό εξέταση να αφορούν σε μείωση των εισφορών σε συνδυασμό με τη φορολογική τους συνέπεια, αλλά και την επανεξέταση του τεκμαρτού, ώστε να υπάρξουν εξομαλύνσεις και να διορθωθούν κάποιες στρεβλώσεις στο σύστημα φορολόγησής τους. Ωστόσο, το Μαξίμου διαμηνύει σε όλους τους τόνους ότι οι όποιες παρεμβάσεις προκριθούν δεν πρόκειται να αλλάξουν τη φιλοσοφία του συστήματος, κάτι που μάλλον δεν ικανοποιεί τους ελεύθερους επαγγελματίες.

Όσον αφορά στους λοιπούς πολίτες και τα νοικοκυριά, όπως έχει γράψει και το «Π», οι πληροφορίες αναφέρουν ότι ο πρωθυπουργός θα ανακοινώσει επέκταση και διεύρυνση των δικαιούχων των στεγαστικών προγραμμάτων «Σπίτι Μου» «Κοινωνική Αντιπαροχή» και «Κάλυψη», επιπλέον μέτρα για τους τρίτεκνους, μέτρα ενίσχυσης της απασχόλησης και αύξηση κάποιων επιδομάτων (π.χ. του επιδόματος παιδιού), ενώ φαίνεται ότι υπό συζήτηση βρίσκεται και το ενδεχόμενο για νέα «επιταγή ακρίβειας» για τις πιο ευάλωτες ομάδες του πληθυσμού, ωστόσο τα πάντα θα εξαρτηθούν από την πορεία των δημοσίων εσόδων αλλά και από τα δημοσιονομικά περιθώρια που υπάρχουν, με βάση και τις επιταγές της Κομισιόν, ενόψει και της εφαρμογής των νέων δημοσιονομικών κανόνων της Ε.Ε.

Εντός και επί τα αυτά

Εκτός ΔΕΘ αλλά… εντός και επί τα αυτά βρίσκεται και η παράταση του έκτακτου τέλους προς τους παραγωγούς ενέργειας και της επιδότησης των τιμολογίων του ρεύματος και για τον Σεπτέμβριο, καθώς τα νέα από την αγορά… δεν εμπνέουν ιδιαίτερη εμπιστοσύνη ως προς το ενδεχόμενο συγκράτησης των τιμών – υπό την αίρεση, βέβαια, ότι η Κομισιόν θα εγκρίνει αυτήν την πρωτοβουλία της κυβέρνησης, αφού ήδη με τις προηγούμενες επιδοτήσεις υπήρξαν… θεματάκια, ειδικά με τις επιχειρήσεις. Η κυβέρνηση αναγνωρίζει ότι η αγορά ενέργειας έχει διάφορες στρεβλώσεις, ωστόσο παραδέχεται ότι η δυνατότητα ουσιαστικής παρέμβασης είναι εξαιρετικά περιορισμένη.

Λίγο – πολύ τα ίδια ισχύουν και για το ζήτημα του κόστους των εισιτηρίων της ακτοπλοΐας, με τον αρμόδιο υπουργό Ναυτιλίας Χρήστο Στυλιανίδη να παραδέχεται ότι το ενδεχόμενο θεσμοθέτησης πλαφόν στις τιμές τους αποκλείεται από την αρμόδια γενική διεύθυνση της Κομισιόν, ενώ το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης, σύμφωνα με πληροφορίες, ούτε να ακούσει δεν θέλει την πρόταση της αντιπολίτευσης για μείωση του ΦΠΑ από 24% στο 13%, επικαλούμενο τη δημοσιονομική πειθαρχία. Με αυτά και μ’ εκείνα, η κυβέρνηση ουσιαστικά δηλώνει ανήμπορη να παρέμβει, ενώ την κατάσταση δεν βελτιώνουν και κάποιες… αντουανετικές δηλώσεις κυβερνητικών στελεχών.

Ο πληθωρισμός

Και μέσα σε όλα, η αύξηση του πληθωρισμού τον Ιούλιο δεν αφήνει και πολλά περιθώρια αισιοδοξίας για την ταχεία επίτευξη του μεγάλου στόχου της κυβέρνησης, που δεν είναι άλλος από τη μείωση των τιμών των προϊόντων ευρείας – και ανελαστικής για τα νοικοκυριά – κατανάλωσης στα ράφια των σούπερ μάρκετ. Ο ίδιος ο πρωθυπουργός έχει μιλήσει για πτώσεις τιμών σε κάποια προϊόντα, τις οποίες απέδωσε και στην πτωτική τάση του Δείκτη Τιμών Καταναλωτή, αλλά και στα μέτρα που έχει λάβει η κυβέρνηση, ωστόσο, η εικόνα στα… καλάθια των νοικοκυριών παραμένει πιεσμένη, ενώ και οι όποιες αυξήσεις στο εισόδημα εξανεμίζονται σύντομα λόγω της παρατεταμένης ακρίβειας.

Στην κυβέρνηση παραδέχονται ότι το ζήτημα της ακρίβειας, περισσότερο από οτιδήποτε άλλο, προκάλεσε ζημιά στις εκλογικές επιδόσεις της Νέας Δημοκρατίας και αναγνωρίζουν ότι όσο δεν υπάρχουν εμφανείς αποκλιμακώσεις τιμών τόσο θα διογκώνεται και η δυσφορία κατά της κυβέρνησης, αν και στον ορίζοντα δεν υπάρχει κάποια εκλογική αναμέτρηση που να αποτελέσει βήμα εκδήλωσής της, ενώ και οι δημοσκοπήσεις που αναμένεται να ξαναρχίσουν από τον Σεπτέμβριο δεν εκτιμάται ότι θα αλλάξουν τη γενικότερη εικόνα της κυριαρχίας του κυβερνώντος κόμματος έναντι του ΣΥΡΙΖΑ ή του ΠΑΣΟΚ ή των κομμάτων που βρίσκονται στα δεξιά της Ν.Δ.

Το ερώτημα των μεταρρυθμίσεων

Ένα ζήτημα, πάντως, που προκαλεί προβληματισμούς στην κυβέρνηση αφορά στο μείγμα μέτρων και μεταρρυθμίσεων που ο πρωθυπουργός θα παρουσιάσει από το βήμα της ΔΕΘ. Μπορεί πέρσι, μετά την καθαρή του νίκη στις εθνικές εκλογές, ο Μητσοτάκης να έδωσε ιδιαίτερη έμφαση στον «πολυδύναμο εκσυγχρονισμό» της χώρας, ωστόσο το κλίμα φέτος έχει αλλάξει σημαντικά, ενώ και οι πολίτες δείχνουν να περιμένουν να δουν απτές βελτιώσεις στη ζωή και την καθημερινότητά τους. Ως εκ τούτου, υπάρχει μια συζήτηση σχετικά με την έμφαση που θα πρέπει να δοθεί στο σκέλος των μεταρρυθμίσεων, οι οποίες δεν δείχνουν να έχουν και μεγάλο «γκελ» στην κοινωνία, που είναι πιεσμένη και ζητά πρακτικές λύσεις για τα προβλήματά της.

Στο πλαίσιο αυτό, κάποιες πληροφορίες αναφέρουν ότι ο πρωθυπουργός, από το βήμα της ΔΕΘ, θα επιχειρήσει να δώσει «σήμα επανεκκίνησης» της κυβέρνησης, με έμφαση στην καθημερινότητα (ανεργία, ΕΣΥ, κ.λπ.), χωρίς να πάρει αποστάσεις από τον μεταρρυθμιστικό χαρακτήρα που επιθυμεί να έχει η δεύτερη θητεία του στο Μαξίμου. Όλα είναι ζήτημα ισορροπιών, λένε στελέχη που γνωρίζουν τις διαδικασίες που βρίσκονται σε εξέλιξη, εκτιμώντας ότι με το τέλος της θερινής περιόδου η κυβέρνηση θα «ανεβάσει στροφές» γρήγορα και θα μπορέσει να παρουσιάσει ένα πειστικό αφήγημα για τις προθέσεις και τους στόχους της, τόσο βραχυπρόθεσμα όσο και σε βάθος τριετίας.

Γεωπολιτικοί πονοκέφαλοι

Φυσικά, με δεδομένο ότι η Ελλάδα δεν είναι… νησί, οι πάντες έχουν στραμμένη την προσοχή τους στις διεθνείς εξελίξεις και ιδίως στους δύο πολέμους που βρίσκονται σε πλήρη έξαρση στη γειτονιά μας (Ουκρανία και Μέση Ανατολή), οι οποίοι δυνητικά μπορούν να προκαλέσουν ανατροπές σε σχεδιασμούς και προγραμματισμούς, όχι μόνο στη χώρα, αλλά σε παγκόσμιο επίπεδο. Άλλωστε, είναι γνωστό ότι η επιδείνωση της κατάστασης στη Μέση Ανατολή, πέραν του ότι συνέβαλε σε μίνι κραχ στις κεφαλαιαγορές σε ολόκληρο τον πλανήτη, προκάλεσε και αυξητικές τάσεις στην τιμή του πετρελαίου, εξέλιξη που προφανώς προκαλεί παρενέργειες σε πολλούς άλλους τομείς της οικονομικής ζωής.

Στην παρούσα φάση η Ελλάδα επιχειρεί να στείλει το μήνυμα ότι σε μια ταραγμένη περιοχή αποτελεί «φάρο» σταθερότητας και ασφάλειας. Ωστόσο στην Αθήνα παρατηρείται με ανησυχία ότι, παρά τις προσπάθειες που γίνονται από διάφορες πλευρές, η κατάσταση στη Μέση Ανατολή βαίνει διαρκώς επιδεινούμενη, καθώς και ότι η Τουρκία επιχειρεί να αναλάβει έναν πιο ενεργό ρόλο στα πράγματα – έστω κι αν αυτή η επιθυμία εκφράζεται μόνο μέσω έντασης της ρητορικής της Άγκυρας προς το παρόν – κάτι που θα μπορούσε να έχει αρνητικές επιπτώσεις τόσο στην προσπάθεια επαναπροσέγγισης της Ελλάδας και της Τουρκίας, όσο και συνολικά στην ασφάλεια της ευρύτερης περιοχής της ανατολικής Μεσογείου.

Το ζήτημα «Πρόεδρος της Δημοκρατίας»

Τέλος, όσο κι αν η κυβέρνηση επικαλείται τους… καλούς τρόπους, προσπαθώντας να αποφύγει τη σχετική συζήτηση, ένα θέμα που μοιραία θα έλθει στην επιφάνεια με το έμπα του φθινοπώρου θα αφορά και στο ζήτημα της εκλογής νέου Προέδρου της Δημοκρατίας. Αν και οι πληροφορίες ήθελαν τον Κυριάκο Μητσοτάκη να προτείνει την Κατερίνα Σακελλαροπούλου για δεύτερη θητεία, φαίνεται ότι το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών και οι πιέσεις εντός της Κ.Ο. της Νέας Δημοκρατίας για πιο «δεξιό» πολιτικό αποτύπωμα της κυβέρνησης οδηγούν το Μαξίμου σε ανασχεδιασμό της όλης διαδικασίας και την αναζήτηση νέου προσώπου για το Προεδρικό Μέγαρο στην Ηρώδου του Αττικού.

Αν και ο πρωθυπουργός δεν χάνει ευκαιρία να τονίζει την εξαιρετική συνεργασία που έχει με την Πρόεδρο της Δημοκρατίας, οι… σφυγμομετρήσεις εντός του κυβερνώντος κόμματος έχουν δείξει ότι βουλευτές και στελέχη δεν μοιράζονται τον ίδιο ενθουσιασμό. Αντιθέτως, ακόμα και πρώην αλλά και νυν μέλη του κυβερνητικού σχήματος έχουν «φωτογραφήσει» πρόσωπα που θα μπορούσαν να είναι υποψήφια για τον ανώτατο πολιτειακό θεσμό – όπως ο Κώστας Καραμανλής ή ο Αντώνης Σαμαράς – και τα οποία θα είχαν «βαρύτερο αποτύπωμα» στους βουλευτές, αλλά και τον κόσμο της δεξιάς παράταξης. Ο ίδιος ο Μητσοτάκης δεν μιλάει, ωστόσο, όλες οι πληροφορίες συγκλίνουν στο ότι ο προβληματισμός για το θέμα υπάρχει και θα εντείνεται όσο περνά ο χρόνος.

Διαβάστε επίσης

ΠΑΣΟΚ: «Χοντραίνει» η κόντρα – Πόλεμος για τα διαδικαστικά των εσωκομματικών εκλογών

ΣΥΡΙΖΑ: Το σχέδιο της ΝΔ για ιδιωτικοποίηση του δημόσιου συστήματος υγείας δεν καταλαβαίνει από θερινές διακοπές

Άδωνις Γεωργιάδης: Κατάφερε να… τσακωθεί και με τους εργαζόμενους στο νοσοκομείο Ρόδου-«Μη φωνάζετε, εγώ έχω πιο δυνατή φωνή»