Βιβλίο: Προκλητικές ιστορίες

06:01 30/3/2025 - Πηγή: Το Ποντικι

Αντώνης Μυλωνάκης

Εννιά

Εκδόσεις: Καστανιώτη

Σελ.: 288

Από τους ξεχωριστούς εκπροσώπους της νέας γενιάς συγγραφέων, έμπειρος και δοκιμασμένος σε διάφορα είδη γραπτής έκφρασης (ποίηση, διήγημα, παιδική και εφηβική λογοτεχνία, μυθιστόρημα), ο Αντώνης Μυλωνάκης από μικρή ηλικία ξεκίνησε να πειραματίζεται με τον ήχο, τη σύνδεση και τη δύναμη των λέξεων πάνω στο χαρτί. Πρωτοεμφανίστηκε στα εκδοτικά πράγματα το 2016 με το εντυπωσιακό μυθιστόρημα φαντασίας για εφήβους «Ο καθρέφτης και η προφητεία του Γκρέινορθ», από τις εκδόσεις της Μικρής Άρκτου, ενώ το 2023 έκανε το επόμενο βήμα του από τις εκδόσεις Καστανιώτη με το πρώτο του λογοτεχνικό έργο ενηλίκων, το εξαίρετο δυστοπικό sci – fi μυθιστόρημα «Ιππόκαμπος». Ακολούθησε η σειρά παιδικών βιβλίων «Λίλυ και Άλεξ» και, σταθερά από τις εκδόσεις Καστανιώτη, στα βάθη του περασμένου φθινοπώρου, ο Μυλωνάκης επέστρεψε με το «Εννιά», μια αξιέπαινη συλλογή καθηλωτικών διηγημάτων, με 9 + 1 ιστορίες που κινούνται στα όρια του ρεαλισμού, του μαγικού ρεαλισμού και της επιστημονικής φαντασίας. Γραμμένες με αφαιρετικό τρόπο, σε διαφορετικό ύφος η μία ιστορία από την άλλη και με κοινούς θεματικούς άξονες τον Θεό, τον θάνατο, τη μητέρα και την ελευθερία, τέσσερις έννοιες που υπάρχουν (ή συνυπάρχουν) αλληγορικά ή κυριολεκτικά και έμπρακτα στα διηγήματα του «Εννιά» και που, αναμφίβολα, διαμορφώνουν τη σκέψη του καθενός μας, την πορεία μας και τον τρόπο ζωής μας.

Οι συναρπαστικές, πρωτότυπες και «προκλητικές» ιστορίες του «Εννιά» – που διαβάζονται ως λογοτεχνικοί γρίφοι και ως υπαρξιακές δοκιμασίες – λαμβάνουν χώρα στο παρόν και στο μέλλον (άλλωστε το μέλλον είναι πια το παρόν, όπως εξελίσσεται κοινωνικά, ηθικά, πολιτικά, συλλογικά και ιδιωτικά) και είναι καθεμιά τους και όλες μαζί ένα σαγηνευτικό παιχνίδι αντιφάσεων, δίπολων, εννοιών και σκιών πάνω σε μια σκακιέρα με πιόνια που κινούνται αντίθετα ανάμεσα στο μεταφυσικό, στη δυστοπία και στην πραγματικότητα και με θεματικές όπως η βία, το απότομο, τραυματικό πέρασμα από την παιδική και εφηβική ηλικία στην ενηλικίωση, η απώλεια, η εκδίκηση, το θαύμα, η στενή επαφή με το παράδοξο, η δίψα για ζωή και επιβίωση, ο προορισμός – η αρχή και το τέρμα του –, ο άνθρωπος, η φθαρτότητα, η ανάγκη ύπαρξης και διατήρησης της μνήμης, η ανάγκη για αγάπη και αποδοχή.

Ο ταλαντούχος Μυλωνάκης, στα διηγήματά του, έπλασε χαρακτήρες απολύτως ρεαλιστικούς – ανθρώπους της διπλανής πόρτας – που ζουν επισφαλώς, ερωτεύονται, απογοητεύονται, γιορτάζουν και πενθούν, πέφτουν θύματα εξαπάτησης και λανθασμένων σχεδίων, έχουν παράξενες φιλοδοξίες, ψάχνουν τον εαυτό τους σε μια σχέση / σε ένα κοινωνικό σύνολο / σε έναν κόσμο που τους απορρίπτει. Ο συγγραφέας κεντά ψιλοβελονιά τις ρωγμές των συναισθημάτων τους και του ψυχικού τους τοπίου, τις πρώτες και δεύτερες σκέψεις τους, τις αποφάσεις τους και τις (σωστές ή μοιραίες) πράξεις τους, τα λάθη, τα πάθη τους, τα απύθμενα βάθη τους, αποτυπώνοντας στις ιστορίες του το ον που λέγεται άνθρωπος χωρίς λογοτεχνικά ψιμύθια, τοποθετώντας τον – έτσι αληθινό και τσακισμένο – σε ένα δυστοπικό περιβάλλον με αστραπές του παραλόγου, της ματαιότητας και του τρόμου.

Στο πρώτο διήγημα με τίτλο «Εκείνη τη μέρα», μια – εδώ και πέντε χρόνια – νεκρή γιαγιά, κάθε χρόνο, ακριβώς την ημερομηνία θανάτου της, αναστατώνει τα ζώντα μέλη της οικογένειάς της με τις παράλογες απαιτήσεις της.

Στο δεύτερο διήγημα, «Καλοί άνθρωποι, τρελοί άνθρωποι. Η Μαρίνα», η πρωταγωνίστρια Μαρίνα, καθηγήτρια σε φροντιστήριο ξένων γλωσσών, σκαρώνει έναν απατηλό ψηφιακό εαυτό προκειμένου να έρθει κοντά στον άντρα με τον οποίο είναι ερωτευμένη και να ζήσει μαζί του – έστω εικονικά – το όνειρο που δεν μπορεί να ζήσει στην πραγματική ζωή.

Στο «Κονσέρτο», ο τριαντάχρονος ήρωας είναι μουσικός και συλλαμβάνει την ιδέα να οργανώσει ένα κονσέρτο στο νεκροταφείο της μικρής του πόλης με κοινό του τους νεκρούς. Κι έτσι αρχίζει να προσπαθεί να βρει τρόπο υλοποίησης αυτού του παράδοξου και θεϊκού σχεδίου του.

Στο επόμενο διήγημα, «Πες μου τι θέλεις να μάθεις», η ιστορία εκτυλίσσεται εν έτει 2029 όταν γεννιέται για δεύτερη φορά ο Ιησούς με το αληθινό του όνομα, Γιεσούα. Την ημέρα της ενηλικίωσής του, ο Γιεσούα αποφασίζει να συνομιλήσει με πιστούς σε ένα παλιό γήπεδο μπάσκετ στη Μασαχουσέτη. Η αφηγήτρια, Ανν Πρατ, είναι μια από τους τυχερούς ανθρώπους – δέντρα που τον συναντά.

Στην «Τρύπα», μεταφερόμαστε στο 2043, σε ένα άκρως δυστοπικό τοπίο, όπου μια νέα μεταδιδόμενη ασθένεια μαστίζει τον κόσμο και προκαλεί μεταμόρφωση. Ο έφηβος πρωταγωνιστής – αφηγητής βιώνει έντονες σεξουαλικές φαντασιώσεις, ενώ γύρω του πρόσωπα και πράγματα γίνονται παράθυρο, χιόνι, τρύπα, πουλί, φτερά, βαθιά ζέστη τρύπα.

Στο ανατριχιαστικό «Μδ» – διαβάζεται με κομμένη την ανάσα – μια γυναίκα νιώθει φρικτά εξαπατημένη από τον σύζυγό της όταν εκείνος της ομολογεί πως είναι ερωτευμένος με μια άλλη. Εκείνη, προδομένη και βαθιά απελπισμένη, παίρνει τον μικρό της γιο και φεύγουν μακριά από την οικογενειακή τους εστία. Το παιδί πέφτει θύμα ενός αποτυχημένου σχεδίου εκδίκησης, ενώ η μητέρα του γίνεται μια σύγχρονη ηρωίδα αρχαίας τραγωδίας.

Στην «Καινή ομολογία» (τρομερής σύλληψης διήγημα), ο αφηγητής της ιστορίας υπογράφει ως πανταχού παρών Θεός, βυθίζεται σε συλλογισμούς και φιλοσοφικούς στοχασμούς όντας παρών σε μια ακόμα κηδεία.

Στο συναρπαστικό «Αζραήλ», το πρωταγωνιστικό ζευγάρι Λιζ και Τζος επισκέπτονται ένα χωριό έξω απ’ τον χάρτη, όπου κάθε χρόνο βαδίζει στους δρόμους και στα στενά του περάσματα ο Αρχάγγελος του Θανάτου Αζραήλ. Το όνομά του δεν πρέπει να το προφέρει κανείς.

Το διήγημα «Το παράδοξο», μας ταξιδεύει σε ένα διαλυμένο κράτος, σε μια μικρή πόλη του Βερολίνου. Εκεί, εδώ και δύο χρόνια, οι άνθρωποι παραδόξως επιβιώνουν εκτός των σπιτιών τους εντός σκηνών. Συσπειρωμένοι, διάγουν βίο εντελώς λιτό. Μεταξύ μαύρης δυστοπίας και επετειακής γιορτής, οι κεντρικοί ήρωες είναι ελεύθεροι φυλακισμένοι της τεχνητής νοημοσύνης, που ρυθμίζει, απορρυθμίζοντας, τις ζωές τους.

Και στο βαθύτατα συγκινητικό «9 + 1. Το Κουτάβι και η Τυπού», μια γάτα εξιστορεί τη φιλία της με έναν σκύλο, ώς το τέλος, με ένα παντοτινό χαμόγελο που μένει πίσω ως απάντηση, μνήμη και υπόσχεση.

Ιστορίες υπαινιγμών, αναφορών και φιλοσοφικών προεκτάσεων, που προκαλούν δυνατά εναλλασσόμενα συναισθήματα, που διαβάζονται άλλοτε με μια διαρκή υγρασία στα μάτια κι άλλοτε με ένα έντονο σφίξιμο στο στομάχι, που προσφέρουν τροφή για σκέψη αποτίνοντας φόρο τιμής στη μνήμη, στη λήθη, στη ζωή και στον θάνατο, στην πίστη (στον Θεό και στον άνθρωπο), στο θαύμα, στους άρρηκτους δεσμούς (μας) με την οικογένεια και τους νεκρούς (μας).

Ο πολλά υποσχόμενος συγγραφέας Αντώνης Μυλωνάκης, με βλέμμα στο μέλλον και στιβαρό πάτημα στο παρόν, αποτυπώνει ευθέως και πλαγίως τον κόσμο όπως είναι κι όπως έγινε (κι όπως αναμενόταν να γίνει), τη μονομαχία φωτός και σκοταδιού, τους ανθρώπους που ζώντας στα προσωπικά τους σπιρτόκουτα, αποφεύγοντας τη συσπείρωση, γλείφοντας τις πληγές τους, προχωρούν κρατώντας μια οθόνη κι έναν καθρέφτη κεντώντας πολλαπλούς εαυτούς. 9 + 1 διηγήματα για ανθρώπους και πλάσματα που ξεπερνούν τα όριά τους σε έναν περιστρεφόμενο κόσμο που προσπαθεί να σωθεί.

Διαβάστε επίσης:

Το τέλος του αυτονόητου ή κάθε μέρα καλούμαστε να αποδείξουμε ότι δεν είμαστε ελέφαντες

Βιβλίο: Εύα Στάμου «Σωματογραφία»

Bιβλίο: «Γυναίκα, Ζωή, Ελευθερία»