1934 - Προϊστορία ή Καταγωγή - Ανδρέας Εμπειρίκος

13:24 14/1/2015 - Πηγή: Culture Now

Από τις εκδόσεις Άγρα κυκλοφορεί το βιβλίο, 1934 - Προϊστορία ή Καταγωγή του Ανδρέα Εμπειρίκου.

Τον Σεπτέμβριο του 1934 ο Ανδρέας Εμπειρίκος ολοκλήρωσε το πρώτο του ποιητικό έργο με τίτλο « 1934 ». Είναι μια πλήρης ποιητική ενότητα έτοιμη προς έκδοση που περιέχει στο τέλος του τετραδίου και τα αναλυτικά της Περιεχόμενα. Είναι ποιήματα γραμμένα το 1933 και κυρίως το 1934. Το γνωστότερο, για το οποίο μιλάει με ενθουσιασμό ο Ελύτης στην Αναφορά στον Ανδρέα Εμπειρίκο, είναι το

« Θέαμα του Μπογιατιού ως κινούμενου τοπίου ».

Ο Εμπειρίκος δεν προχωράει

στην έκδοση, γιατί στο μεταξύ γράφει την αμιγώς υπερρεαλιστική Υψικάμινο, με την οποία θα κάνει τη θεαματική του είσοδο στα ελληνικά γράμματα λίγους μήνες μετά, την άνοιξη του 1935, παράλληλα με την ιστορική του διάλεξη για τον « σουρεαλισμό » και την έναρξη της πρακτικής της ψυχανάλυσης.

Ο ποιητής έχασε το χειρόγραφο μετά τον πόλεμο. Προς το τέλος της ζωής του, γύρω στο 1971-1972, αναδιαπραγματευόμενος το παρελθόν του, προσπάθησε να ανασυγκροτήσει τη συλλογή, βρίσκοντας 14 από τα 39 ποιήματα ( το ένα εξ αυτών το αναμορφώνει ριζικά ) και προσθέτοντας ένα νέο ποίημα. Δίνει σ’ αυτό το νέο τετράδιο τον ευφάνταστο και καίριο τίτλο ΠΡΟΪΣΤΟΡΙΑ Ή ΚΑΤΑΓΩΓΗ.

Το 2006 τα πρωτότυπα χειρόγραφα βρέθηκαν στις περίφημες βαλίτσες της μητέρας του, που ανακαλύφτηκαν στην αποθήκη του σπιτιού του.

Η πρώτη του συλλογή ανασυστήθηκε πλέον και εκδίδεται από τις Εκδόσεις Άγρα, με εισαγωγή και φιλολογική επιμέλεια του Γιώργη Γιατρομανωλάκη και με τη φροντίδα του γιού του ποιητή Λεωνίδα Εμπειρίκου. Ο τίτλος περιέχει την αρχή και το τέλος του τόξου: 1934— ΠΡΟΪΣΤΟΡΙΑ Ή ΚΑΤΑΓΩΓΗ. Ο τόμος περιέχει τη σύνθεση του 1934, τα ποιήματα του 1933 που έμειναν εκτός επιλογής για λόγους προσωπικούς ( ποίημα για τον Νικόλα Κάλας κ.α. ) και λόγους πολιτικούς ( επαναστατικά ποιήματα ) καθώς και τα δύο τελευταία του ποιήματα της Προϊστορίας ή Καταγωγής που συνέταξε το 1971-72 στο πέρας της ζωής του.

Ο τόμος περιέχει επίσης και 3 σχέδια του ζωγράφου Γιώργου Γουναρόπουλου που ετοίμασε τον Οκτώβριο του 1934 ειδικά για την προβλεπόμενη έκδοση.

Ο ποιητής, 40 χρόνια μετά τον θάνατό του, δεν παύει να προσφέρει τα δώρα του στους λάτρεις του έργου του.

Ο Ανδρέας Εμπειρίκος γεννήθηκε το 1901 στην Μπραΐλα της Ρουμανίας και πέθανε στην Αθήνα το 1975. Το 1926-31 βρίσκεται στο Παρίσι, κάνει ψυχανάλυση με τον R. Laforgue και αποφασίζει να γίνει ψυχαναλυτής. Το 1933 γνωρίζει τον André Breton, συνδέεται μαζί του το 1934 και συμμετέχει στην υπερρεαλιστική ομάδα του στο Παρίσι.

Το 1935 δίδει στην Αθήνα την περίφημη διάλεξη «Περί σουρρεαλισμού» και εκδίδει την Υψικάμινο, το κατεξοχήν υπερρεαλιστικό κείμενο. Το 1945 κυκλοφορεί η Ενδοχώρα και ακλουθούν τα Γραπτά ή Προσωπική μυθολογία το 1960 και η Αργώ ή Πλους αεροστάτου το 1964-65 στο περ. Πάλι, με περικοπές. Μετά το θάνατό του, το 1980 κυκλοφορεί πλήρης η Αργώ, η συλλογή Οκτάνα καθώς και το θεατρικό έργο του Πικάσσο Τα Τέσσερα κοριτσάκια σε μετάφραση του ποιητή. Το 1985 εκδίδεται το Αι Γενεαί Πάσαι ή Η Σήμερον ως Αύριον και ως Χθες και το Άρμαλα ή Εισαγωγή σε μία πόλι (εισαγωγή σ’ ένα μυθιστόρημα που δεν γράφτηκε).

Το 1990-1991 εκδόθηκε το ερωτικό μυθιστόρημα-ποταμός Ο Μέγας Ανατολικός σε οκτώ τόμους. Το 2011 κυκλοφόρησε το επίτομο Ανθολόγιον του Μεγάλου Ανατολικού, με επιλογή και επιμέλεια του Γ. Γιατρομανωλάκη.

Το 1995 εκδόθηκε το ποίημα ΕΣ-ΕΣ-ΕΣ-ΕΡ Ρωσσία, το 1997 το πεζό Ζεμφύρα ή Το μυστικόν της Πασιφάης, ενώ το 1997 κυκλοφόρησαν σε ανεξάρτητη έκδοση τα δύο εγκώμια για τον Ν. Εγγονόπουλο: Νικόλαος Εγγονόπουλος ή Το θαύμα του Ελμπασάν και του Βοσπόρου και Διάλεξη 1963.

Το 2001 κυκλοφόρησαν το ημερολόγιο και οι φωτογραφίες από το Ταξίδι στη Ρωσσία (τον Δεκέμβριο του 1962 με τον Ο. Ελύτη και τον Γ. Θεοτοκά), τα Ψυχαναλυτικά κείμενα καθώς και το μεγάλο λεύκωμα με φωτογραφίες του με τον τίτλο Φωτοφράκτης.

Επίσης το 2001 γιορτάστηκαν τα 100 χρόνια από τη γέννηση του Ανδρέα Εμπειρίκου, με πρωτοβουλία του Ε.ΚΕ.ΒΙ.

Το 2009 κυκλοφόρησε ο τόμος Ανδρέας Εμπειρίκος, Γράμματα στον πατέρα, τον αδελφό του Μαράκη και την μητέρα [1921-1935], το 2010 το βιβλίο Περί σουρρεαλισμού. Η διάλεξη του 1935 και το 2012 η τριλογία Τα Χαϊμαλιά του Έρωτα και των Αρμάτων.

Ο Α.Ε. είναι ο εισηγητής της επιστήμης της ψυχανάλυσης στην Ελλάδα και ο διδάσκων ψυχαναλυτής του Δ. Κουρέτα και του Γ. Ζαβιτσιάνο. Οι τρείς με τη συνεργασία και τη συνδρομή της Μαρίας Βοναπάρτη συγκροτήσαν την πρώτη ελληνική ψυχαναλυτική ομάδα ως μέρος της S.P.P. (Ψυχαναλυτική Εταιρία των Παρισίων). Ο ίδιος άσκησε την ψυχαναλυτική πρακτική στην Αθήνα επί δεκαέξι έτη (1935-1951).

Στις Εκδόσεις Άγρα κυκλοφορεί σχεδόν το σύνολο του έργου του Ανδρέα Εμπειρίκου, με επιμελητή τον Γιώργη Γιατρομανωλάκη.