Εμείς κι ο κόσμος VIII: Συναυλία της ΚΟΑ στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών

16:23 13/5/2016 - Πηγή: Culture Now

Η, πλήρους δράσης κι αισθητικής ακρίβειας, Πρώτη Συμφωνία που συνέθεσε ο Ντμίτρι Σοστακόβιτς μόλις στα 19 του χρόνια. Το αειθαλές Πρώτο κοντσέρτο για πιάνο του Πιότρ Ίλιτς Τσαϊκόφσκυ, με σολίστ τον 33χρονο Βασίλη Βαρβαρέσο, παλαιό γνώριμο της Κρατικής Ορχήστρας Αθηνών και έναν από τους κορυφαίους πιανίστες της γενιάς του. Και ο «Νόστος Ι», το έργο που συνέθεσε πέρυσι ο Χρήστος Σαμαράς, αξιοποιώντας ένα «κολλάζ στοιχείων της λαϊκής και δημοτικής μας μουσικής».

Αυτό είναι το πρόγραμμα της συναυλίας που θα δώσει η Κ.Ο.Α. την Παρασκευή 20 Μαΐου, στις 20.30, στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, υπό τη μουσική διεύθυνση του Γερμανού Ekhart Wycik, ενός από τους διεθνώς ταχύτατα ανερχόμενους αρχιμουσικούς, γνωστού για την ευρύτητα του ρεπερτορίου του και για τη στυλιστική του ευελιξία.

Το έργο «Νόστος Ι» του Χρήστου Σαμαρά είναι η δική του εκδοχή σ΄ένα «από τα εξόχως ιδιαίτερα -θα μπορούσαμε να ισχυριστούμε κι από τα πλέον κυρίαρχα αναγνωρίσιμα- «συλλογικά συναισθήματα», που λες και στοιχειώνοντάς τον, καθόρισαν την αέναη εσωτερική πορεία του ελληνικού λαού…». Ο ίδιος σε σχετικό του σημείωμα επικαλείται το Νόστο του Οδυσσέα, έτσι όπως τον περιγράφει ο Όμηρος αλλά και το Νόστο όπως τον αποδίδει ο Γιώργος Σεφέρης μέσα σε λίγες μόνο λέξεις στο «Μυθιστόρημα» («Νοτιάς»): «…Μεγάλα τραπέζια / για να γράφουμε τα γράμματα που σου γράφουμε / τόσους μήνες και τους ρίχνουμε / μέσα στον αποχωρισμό για να γεμίσει».

Ο Τσαϊκόφσκυ έγραψε το Πρώτο κοντσέρτο για πιάνο το 1874, έχοντας κατά νου να το αφιερώσει στο φίλο του, περίφημο πιανίστα, αλλά και συνθέτη και ιδρυτή του Ωδείου της Μόσχας, Νικολάι Ρουμπινστάιν. Ο τελευταίος παρόλα αυτά αποδοκίμασε το έργο με ιδιαιτέρως αρνητικούς χαρακτηρισμούς, εν αντιθέσει προς τον μεγάλο πιανίστα και αρχιμουσικό Χανς φον Μπύλοφ, στον οποίο απευθύνθηκε ο Τσαϊκόφσκυ αμέσως μετά. Ο Μπύλοφ που διέκρινε στο Κοντσέρτο «πρωτοτυπία, δύναμη, μεγαλείο και ωριμότητα», ήταν κι ο πρώτος που το ερμήνευσε τον Οκτώβριο του 1875 στη Βοστόνη, υπό τη μουσική διεύθυνση του Μπέντζαμιν Τζόνσον Λανγκ.

Παρότι ο Σοστακόβιτς συνέθεσε την Πρώτη του Συμφωνία, σε νεαρότατη ηλικία (μεταξύ του φθινοπώρου του 1924 και του Ιουλίου του 1925), εν όψει της αποφοίτησής του από το Ωδείο της Αγ. Πετρούπολης (τότε Λένινγκραντ), το έργο φέρει την αδιαμφισβήτητη σφραγίδα του δημιουργού του και το δικό του εκλεπτυσμένο μουσικό αισθητήριο, μέσα από το οποίο φιλτράρονται οι επιρροές του, από το χιούμορ του Χίντεμιτ, τον αιχμηρό μοντερνισμό του Προκόφιεφ, το λυρισμό του Τσαϊκόφσκυ, την αισθαντική εσωστρέφεια του Μάλερ και τα «μηχανιστικά» περάσματα του Στραβίνσκυ… Η πρεμιέρα της Συμφωνίας δόθηκε με μεγάλη επιτυχία το Μάιο του 1926 στο Λένινγκραντ, υπό τη μουσική διεύθυνση του Νικολάι Μάλκο. Ένα χρόνο αργότερα εκτελέστηκε στο Βερολίνο από τον Μπρούνο Βάλτερ και το 1928 στις Η.Π.Α. από τον Λέοπολντ Στοκόφσκι, κάνοντας το όνομα του νεαρού Σοβιετικού συνθέτη γνωστό, διεθνώς.

ΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΤΗΣ ΒΡΑΔΙΑΣ ΜΕ ΜΙΑ ΜΑΤΙΑ

ΧΡΗΣΤΟΣ ΣΑΜΑΡΑΣ (γεν. 1956)
Νόστος Ι (2015) για ορχήστρα

ΠΙΟΤΡ ΙΛΙΤΣ ΤΣΑΪΚΟΦΣΚΥ (1840–1893)
Κοντσέρτο για πιάνο και ορχήστρα αρ.1 σε σι ύφεση ελάσσονα, έργο 23

ΝΤΜΙΤΡΙ ΣΟΣΤΑΚΟΒΙΤΣ (1906–1975)
Συμφωνία αρ.1 σε φα ελάσσονα, έργο 10

Σολίστ: Βασίλης Βαρβαρέσος, πιάνο
Μουσική διεύθυνση: Ekhart Wycik

Tης συναυλίας θα προηγηθεί (στις 19:45) δωρεάν εισαγωγική ομιλία από τον Τίτο Γουβέλη για τους κατόχους εισιτηρίων.