Φύλλο Μηδέν - Ουμπέρτο Έκο: Κριτική βιβλίου

11:04 24/6/2015 - Πηγή: Culture Now

«Οι εφημερίδες διδάσκουν στον κόσμο πώς πρέπει να σκέφτεται […]. Ο κόσμος στην αρχή δεν ξέρει τι τάσεις έχει, μετά του λέμε εμείς και συνειδητοποιεί ότι όντως τις έχει».

Ουμπέρτο Έκο.

Ένα μυθιστόρημα εντελώς διαφορετικό τόσο σε έκταση όσο και σε περιεχόμενο από ό,τι έχει συνηθίσει ο Ουμπέρτο Έκο τους αναγνώστες του είναι το νέο του βιβλίο «Φύλλο μηδέν», που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ψυχογιός σε μετάφραση Έφης Καλλιφατίδη.

Το 1992 είναι η αρχή μιας νέας τάξης πραγμάτων στην Ιταλία, αυτής

του Μπερλουσκόνι και ο Έκο σκηνοθετεί την πλοκή του γύρω από μια εφημερίδα, η οποία πρόκειται να κυκλοφορήσει πολύ σύντομα και τα στελέχη της αποτελούν άνθρωποι με ιδιαιτερότητες, με πολλές αποτυχίες στο ενεργητικό τους και ιδιαίτερα χαρακτηριστικά.

Με αφορμή λοιπόν την εφημερίδα ο Έκο βρίσκει την ευκαιρία να επιδοθεί σε μια καταγγελία για τον τύπο, τη δημοσιογραφία, το «εργοστάσιο» πληροφοριών, το οποίο στήνεται με σκοπό να συνθλιβεί η αλήθεια και η ελεύθερη προσέγγιση σε αυτήν και για τον κιτρινισμό. Ο Έκο καταγγέλλει πως η «μηχανή παραγωγής λάσπης» κυριαρχεί στον κόσμο της ενημέρωσης και στήνει απέναντί της τον δικό του μηχανισμό ευαισθητοποίησης για να τον θέσει ενώπιον των αναγνωστών του και να τους ζητήσει να δουν κατάματα τον τρόπο που έχει αναπτυχθεί με σκοπό τη διαπλοκή και τα άνομα, οικονομικά συμφέροντα μερικών ισχυρών.

Φτηνές ιστορίες, ροζ σκάνδαλα και λασπολογίες, εκβιασμοί και μυστικές Επιχειρήσεις, η μασονική στοά Ρ2, μια σκηνοθετημένη δολοφονία του Πάπα Ιωάννη Παύλου Ι, το πτώμα κάποιου υποτιθέμενου Μουσολίνι, η CIA, το πραξικόπημα του πρίγκιπα Τζούνιο Βαλέριο Μποργκέζε, όλα στη διαδικασία της παραγωγής ειδήσεων με φόντο εκβιασμούς και ιστορίες συγκάλυψης, γίνονται ο καμβάς πάνω στον οποίο ο Έκο γράφει τις αλήθειες που τον βασανίζουν.

Παράλληλα, συνθέτουν ένα σάπιο κοινωνικό μωσαϊκό και καταδεικνύουν σε όλους μας τις πολιτικές ζυμώσεις και τα παρασκήνια που λειτουργούν πίσω από την πλάτη των λαών αυτού του κόσμου, όταν ο τύπος γίνεται ένα ηχηρό όπλο στα χέρια παρανοϊκών και αδίστακτων συντακτών.

Ο δημοσιογράφος και συγγραφέας Κολόνα δέχεται να συνεργαστε,ί καθώς χρειάζεται χρήματα και αναλαμβάνει να γράψει ένα βιβλίο στο οποίο θα εκθειάζει την εφημερίδα με τον εμβληματικό τίτλο: «Αύριο» και θα αποδεικνύει ότι επρόκειτο για μια ανεξάρτητη εφημερίδα που τη σταμάτησαν, επειδή διατάρασσε τις ισορροπίες του κοινωνικού συστήματος και αποτελούσε κίνδυνο γι’ αυτό ξεσκεπάζοντας τις δολοπλοκίες τους. Τα προβλήματα θα ξεκινήσουν όταν ο Κολόνα κληθεί να εξιχνιάσει μια ιστορία που φτάνει στα γρανάζια της συνομωσίας. Δίπλα του μοναδικός συνοδοιπόρος η ήπια και εκκεντρική Μάια. Με την υπομονή της γίνεται ένα ασφαλές λιμάνι στην ταραχώδη ψυχή του Κολόνα.
Ο Έκο μπλέκει τα μυθιστορηματικά του πρόσωπα με πραγματικά, δημιουργώντας μια σειρά από ατμοσφαιρικές εικόνες. Το κείμενό του αυτή τη φορά δε θυμίζει τα προηγούμενα, τα γεμάτα φιλοσοφικές έννοιες βιβλία του αλλά ρέει αβίαστα και δυναμικά, γεγονός στο οποίο συμβάλλει και η μεταφράστιά του με την άρτια απόδοση του στην ελληνική γλώσσα.

Ένα σύγχρονο και αποκαλυπτικό βιβλίο για τη χειραγώγηση των μαζών μέσα από τον τύπο, για τις επιπτώσεις του φαινομένου αυτού στην οικονομία και στις κοινωνίες του κόσμου, για τους τρόπους που ασκείται σήμερα η εξουσία και διαστρεβλώνεται η κοινή γνώμη.

Το βιβλίο του Ουμπέρτο Έκο, Φύλλο Μηδέν, κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ψυχογιός