Ο κόσμος ο μικρός ό μέγας! - Οδυσσέας Ελύτης: Κριτική βιβλίου

10:12 28/11/2016 - Πηγή: Culture Now

Με την αφορμή της συμπλήρωσης των είκοσι χρόνων από τον θάνατο του νομπελίστα ποιητή κυκλοφόρησε από τις εκδ. Ίκαρος μια ποιητική ανθολογία με αποσπάσματα τόσο από το ποιητικό του έργο όσο και από το πεζογραφικό. Στο πρώτο μέρος του καλαίσθητου αυτού τόμου τα αποσπάσματα είναι στην ελληνική γλώσσα και ακολουθούν αμέσως μεταφρασμένα στην αγγλική, γαλλική, ιταλική και ισπανική γλώσσα.

Διανθισμένα τα κείμενα με φωτογραφίες και χειρόγραφα του ποιητή αλλά και με δικά του εικαστικά έργα, όπως είναι οι συνεικόνες τα σχέδια και οι τέμπερες, απεικονίζουν όλες τις περιόδους και τις πλευρές

του ελυτικού έργου. Η σημασία της τέχνης, ο προσδιορισμός μιας προσωπικής ποιητικής ταυτότητας και η καταγραφή της ευαισθησίας του Οδυσσέα Ελύτη μέσα από διαφορετικές μορφές έκφρασης τονίζουν, για μια ακόμη φορά, το μέγεθος του ποιητή και ταυτόχρονα γίνονται η αφορμή για να έρθει ο αναγνώστης κοντά στην ποιητική του σκέψη, να προσεγγίσει το ξέφωτο των ιδεών του και να αντικρίσει εκεί, για μια ακόμη φορά την επιλογή του Οδυσσέα Ελύτη να «μιλήσει στο όνομα της φωτεινότητας και της διαφάνειας».

Μια διαφάνεια μέσα στην οποία μπορεί κανείς, μυημένος ή μη αναγνώστης της ελυτικής ποίησης, να ανακαλύψει την μεταμόρφωση του Ελύτη, μια μεταμόρφωση που συνίσταται στην γλώσσα και στον ηθικό της προσανατολισμό, στο ήθος μιας φυσικής και μεταφυσικής ηθικής, στην αξία των δεδομένων του ελληνισμού ως τρόπου ζωής, στο φως και τη μεσογειακή του διαύγεια, στην αναζήτηση των χαμένων νοημάτων των λέξεων, που έχουν σημασία μόνον όταν αναβαπτισθούν μουσικά και στον υπερρεαλισμό, την μόνη οδό για να μετασκευαστεί το ονειρικό φορτίο των λέξεων και η γλώσσα να αποκτήσει τη δύναμη της εικονοπλαστικής αναδιαμόρφωσης σε ένα παράδοξο και μοναδικό «πάντρεμά» του με την ελληνική ταυτότητα και παράδοση.

Η μεταφυσική επανάσταση, όπως διαμορφώθηκε στον αφηγηματικό γαλαξία του Οδυσσέα Ελύτη, μετατρέπει τις ιδέες σε ένα φιλοσοφικό σύστημα αξιών και ταυτόχρονα μετατρέπεται σε διαύγεια, απορροφώντας το φως, «πίνοντας ήλιο κορινθιακό», αγγίζοντας τη διαφάνεια των συναισθημάτων και «κάνοντας άλμα πάνω από τη φθορά». Ορατά όλα αυτά στη νέα ανθολογία που κυκλοφόρησε από τις εκδ. Ίκαρος και αποτελεί έναν οδηγό αναζήτησης της ομορφιάς του ποιητικού λόγου και ταυτόχρονα ένα μοναδικό πορτρέτο του ποιητή, για όποιον θέλει να αποκτήσει μια σφαιρική άποψη γύρω από το έργο του, προτού βυθιστεί στη μαγεία της ποιητικής του δύναμης.

Η επιμέλεια, η σύνθεση κειμένων και ο σχεδιασμός της έκδοσης υπογράφεται από την Ιουλίτα Ηλιοπούλου, γεγονός που από μόνο του αποτελεί την καλύτερη εγγύηση για την ποιότητα της έκδοσης. Το έργο συνοδεύεται από 2cd με τα κείμενα του βιβλίου- άλλα ως απαγγελία και άλλα μελοποιημένα- με την συνθετική ευαισθησία του Γιώργου Κουρουπού. Τα κείμενα ζωντανεύουν από την αισθαντικότητα και ερμηνευτική υποκριτική της ίδιας της Ιουλίτας Ηλιοπούλου αλλά και του Δημήτρη Καταλειφού. Στα μελοποιημένα κομμάτια ο Τάσης Χριστογιαννόπουλος και η Θεοδώρα Μπάκα παρουσιάζουν σε μια άλλη διάσταση τον ποιητικό λόγο και το αποτέλεσμα γίνεται ένα παράλληλο μουσικό ταξίδι σε ένα βιβλίο, στο οποίο κυριαρχούν όλες οι μορφές των τεχνών στη μέγιστη τους απόδοση.

Η επετειακή ποιητική ανθολογία Ο κόσμος ο μικρός ό μέγας! του Οδυσσέα Ελύτη κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ίκαρος.