Ο σκύλος με το λουλούδι στο στόμα - Νικόλας Περδικάρης: Κριτική βιβλίου

12:38 8/1/2015 - Πηγή: Culture Now

Είναι φορές που ένα βιβλίο μέσα από τις εικόνες του και την γλώσσα του την ειλικρινή όσο απλό και αν είναι - και εδώ μόνο απλό δεν είναι - μπορεί να σου προσφέρει χαμόγελο και ικανοποίηση.

Ο Νικόλας Περδικάρης, που είχα την τύχη να γνωρίσω και από κοντά, δημιουργεί με τα αφηγήματά του μία οικειότητα, μία απλότητα και μία θαλπωρή μέσα από τα διηγήματα του. Εξασφαλίζει στον αναγνώστη μίαν αυθεντική ματιά του σύγχρονου κόσμου, ενός κόσμου που πνίγεται στο ψέμα και την προσποίηση και δεν γεύεται τους καρπούς της αληθινής επικοινωνίας. Στα κείμενά του που βρίθουν ευαισθησίας και ενασχόλησης

με την ψυχοσύνθεση του ανθρώπου του σήμερα, δεν υπάρχει καμία έννοια επιτήδευσης, κανένα ίχνος πρόσκαιρης έλξης και κατασκευασμένης αισιοδοξίας, όλα είναι χειροποίητα. Ο Περδικάρης μας οδηγεί από το χέρι κατευθείαν σε αυτά που μας απασχολούν και δεν τολμούμε να ξεστομίσουμε σαν μία ομίχλη να έχει κατακλύσει τα βλέφαρά μας και έχει παγώσει την θέα μας στις πράξεις και τα λόγια μας.

Οι ιστορίες του φαίνεται πως είναι πλασμένες όπως ο άρτος του φούρναρη που ξυπνάει από πρωί για να ζυμώσει με μεράκι αυτό που αργότερα θέλει οι πελάτες του να βρουν αφράτο και φρέσκο. Η φρεσκάδα των ιστοριών αυτών που έχουν δουλευτεί και πηγάζουν από την ψυχή του δημιουργού, έρχεται εκ διαμέτρου αντίθετα με την άνευ λόγου πολυλογία ή την κραυγαλέα ασημαντότητα επώνυμων σύγχρονων λογοτεχνικών δημιουργημάτων σε παγκόσμιο και δυστυχώς πολύ περισσότερο σε ελληνικό επίπεδο. Η πετυχημένη μαγιά του έχει να κάνει με τις ανθρώπινες σχέσεις που φωνάζουν προβληματικές και δυσκολεύουν την συμβίωσή μας σε μία εποχή που έχει χάσει την πυξίδα και ψάχνει να την βρει. Μιλάει ανοιχτά και ξεκάθαρα για την ανάγκη έκφρασης των πιο μύχιων σκέψεών μας, την ανάγκη να γίνουμε πιο φιλικά προσκείμενοι στον διπλανό μας και να δώσουμε κάτι από το μέσα μας σε αυτόν που αγαπάμε χωρίς αντάλλαγμα και σκοπό, να τον νιώσουμε, να τον ακούσουμε. Αναφέρει ο ίδιος: "Με τους ανθρώπους συμβαίνει ακριβώς το αντίθετο. Σε ακούνε λίγο και μιλάνε πολύ, αλλά μόνο για τα δικά τους πράγματα". Η αναφορά του αυτή είναι ο καθρέφτης της άποψης του πως τα ζώα, τα οποία και θέτει σε πρώτο πλάνο πρωταγωνιστές, έχουν μεγάλη αντιληπτική ικανότητα, αισθάνονται την αλήθεια και δρουν ακέραια, δίχως παρεκκλίσεις και χωρίς ιδιοτέλεια. Και πάνω από όλα είναι εκεί να μας κουνήσουν την ουρά, να μας αφουγκραστούν στις δυσκολίες μας, πάντα δεκτικά και έτοιμα να μας δείξουν την πίστη τους. Πόσο δύσκολο είναι για εμάς να αγγίξουμε έστω και λίγο τον τρυφερό και άκακό τους κόσμο;

Αν και οι καταθέσεις του έχουν μία δόση μελαγχολίας και υποβόσκουσας απαισιοδοξίας λόγω των πραγματικών συνθηκών που περιγράφει και ορθά πράττει που δεν γίνεται αρεστός, ο αναγνώστης κερδίζει σε εμπειρίες και συναίσθημα βρίσκοντας σε αυτές τις ιστορίες κάτι από εκείνον. Καταφέρνει ο συγγραφέας να εκφράσει τον κοινό άνθρωπο, να εκπροσωπήσει φόβους, αναστολές, επιθυμίες και να γείρει σαν μεγάλη αγκαλιά για να σπείρει ομορφιά μέσα στην ασχήμια, ήλιο μέσα στην βροχή. Τα ζώα είναι η κινητήριος δύναμή του, ο μοχλός που βάζει μπροστά το πλοίο της αγάπης που αυτά δείχνουν σε κάθε έκφανση της μικρής και ταλαίπωρης πολλές φορές ζωής τους. Και είναι ο άνθρωπος που οφείλει να έρθει κοντά σε αυτά, να τα κατανοήσει, να τα δεχτεί πιο θερμά και να σβήσει τις πληγές του με ένα χάδι. Αυτά τα αθώα πλάσματα είναι για τον Περδικάρη ό,τι ο ουρανός και η θάλασσα για τον άνθρωπο, μέσα εκεί κολυμπάνε όνειρα και συνειδήσεις αγνές και αυθεντικές και αν οι ήρωές του κλέψουν λίγη από αυτήν την ανάσα τους την ζεστή, θα εξυψωθούν αυτομάτως χαρίζοντας στους εαυτούς τους και στους άλλους έναν κόσμο λιγότερο πικρό και σκληρό.

Η συγγραφική προσπάθεια του Νικόλα ενώ έχει στοιχεία κλασικά, αποπνέει τον ήχο της καρδιάς του σήμερα και είναι φανερό πως το μυαλό του γράφοντα χαμογελάει σαν στρώνει το χαλί για να γράψει και γράφει και πάλι πολύ γλαφυρά και χωρίς στόμφο αλλά με πένα μικρού σοφού το παρακάτω: "Μερικοί άνθρωποι δεν αντέχουν την αλήθεια. Πρέπει να ξέρεις να τους τη δείξεις". Ελπίδα είναι αυτά τα κείμενα που είναι ποτισμένα με το νερό της δροσιάς ενός νέου ανθρώπου που βλέπει την ζωή και την λαχταρά να γίνουν οδηγός και μπούσουλας για εκείνους που θα τα διαβάσουν, να βρουν εκεί μέσα αέρα και ήλιο και να εξάγουν ό,τι συμπεράσματα αναλογούν στον καθένα. Και όταν η χαρά τους κατακλύσει τότε το μυαλό να χαθεί για λίγο σε μονοπάτια αδιάβατα και απάτητα, ίσως και άγνωστα γιατί τι είναι η ζωή αν όχι ένας μεγάλος δρόμος που εμείς στρώνουμε, καταστρέφουμε ή επαναπροσδιορίζουμε για να βρούμε την τύχη μας;

"Αυτό είναι το βασικότερο πλεονέκτημα του να είσαι σκύλος. Ζεις μόνο για το σήμερα. Και το χαίρεσαι."

Το βιβλίο του Νικόλα Περδικάρη, Ο σκύλος με το λουλούδι στο στόμα, κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Το Ροδακιό.