Οι νύχτες του Σαν Φρανσίσκο - Caryl Ferey: Κριτική βιβλίου

10:38 12/3/2015 - Πηγή: Culture Now

Στην πόλη του Σαν Φρανσίσκο, η μορφή του Ινδιάνου Σαμ περιπλανιέται ακαθόριστα στο απέραντο τίποτα, άγνωστος μεταξύ αγνώστων, αναζητώντας μετά από πολλές και αποτυχημένες επιχειρήσεις εύρεσης της θείας τύχης, την θέση που θέλει να εξασφαλίσει στον εαυτό του. Στην πορεία για την πραγμάτωση μίας κάποιας προσωπικής ικανοποίησης και οικονομικής ευμάρειας, θα φέρει στην μνήμη του όλα εκείνα που τον πλήγωσαν βαθιά όταν αναγκάστηκε να εγκαταλείψει την λαβωμένη από τον Εμφύλιο φυλή του.

Σκοπός του η απομάκρυνση από αναμνήσεις

που σκοτώνουν το νου του και τον σκορπίζουν ψυχικά. Σαν φάντασμα του καιρού του θυμάται τα αιματοκυλίσματα χωρίς κανέναν αντίκτυπο, τα αποτρόπαια εγκλήματα μεταξύ ανθρώπων που μιλάνε την ίδια γλώσσα, όλα αυτά στοιχειώνουν ανεπανόρθωτα το παρόν του. Περικυκλωμένος από την δίνη των γεγονότων που κατέστησαν απαραίτητη την φυγή του για να σωθεί ο ίδιος και η προσωπική του ευτυχία σέρνεται σαν σχεδία ξεχασμένη στο πέλαγος σε μία πόλη ξένη και αφιλόξενη που τεμαχίστηκε από την ίδια της την ιστορία και φορτωμένη με το ίδιο της το παρελθόν να την ακολουθεί.

Ο Σαμ είναι ο άνθρωπος εκείνος που καλείται να επιβιώσει στον βούρκο που έχει βυθιστεί από τα αλλεπάλληλα χαστούκια που του επιφυλάσσει η καθημερινότητα καθώς αγωνίζεται να βρει μία γωνιά να κοιμηθεί, ένα πιάτο φαγητό να γεμίσει το κενό του στομάχι και έναν άνθρωπο να ανταλλάξει μία ζεστή κουβέντα. Αυτός ο αφανής ήρωας, βγαλμένος από το σήμερα και το πάντα, έχει βυθιστεί και μάχεται να έρθει στην επιφάνεια πολεμώντας τις σκιές του διαγράφοντας από το χρονοντούλαπο του δαιδαλώδους μυαλού του όλα αυτά που τον κρατάνε δέσμιο. Άνθρωποι και εικόνες περνούν από εμπρός του σαν το τρένο που δεν έχει στάση και τρέχει με ιλιγγιώδη ταχύτητα στο άπειρο. Αυτά που κάποτε ήταν η ζωή του ήταν τελικά αυτά που τον έδιωξαν μακριά σε ξένο τόπο να ακροβατεί σε τεντωμένο σχοινί και να στερείται άδικα ενός ασφαλούς περιβάλλοντος για να ατενίσει ένα πιο βέβαιο και τυχερό μέλλον.

Οι νύχτες του Σαν Φρανσίσκο είναι παγωμένες, μοναχικές, πετρωμένες και αγχωτικές έτσι όπως τις ζει δίχως συντροφιά θύμα του εαυτού του. Μέσα σε αυτή την άνευ προηγουμένου σκοτεινιασμένη υπόσταση, θα εμφανιστεί ένα άστρο φωτεινό σαν αυτό που οδήγησε τους τρεις μάγους. Το άστρο έχει όνομα, Τζέην και είναι ένα ανάπηρο κορίτσι ξεχασμένο από τον Θεό να σπέρνει ελπίδα με την δύναμη του χαρακτήρα της και να παλεύει για την δική της επιβίωση. Αυτός ο από μηχανής θηλυκός ήρωας παρά την σκληρότητα, την βαναυσότητα και την βαρβαρότητα που βίωσε, όταν βρέθηκε να θίγεται η αξιοπρέπειά της από μία ορδή αγριμιών που είχαν την πολυτέλεια να λέγονται άνθρωποι, θα γίνει το λιμάνι του, το δικό του λιμάνι. Τους ενώνει μία κοινή συνισταμένη βιωμάτων, η ίδια αναφέρει όταν ο Σαμ τον ρωτάει σχετικά: "Οι μοίρες μας συναντήθηκαν {...} η τύχη μας ένωσε". Ο ένας θα κληθεί να επουλώσει τις πληγές του άλλου, να αφουγκραστεί τον πόνο του που είναι εσωτερικά ανοιχτός και ψάχνει γιατρειά. Η Τζέην και ο Σαμ, δύο λουλούδια στο μαύρο της εποχής τους θα ανθίσουν μέσα από τις στάχτες τους και θα εναποθέσουν τις ελπίδες τους στον επαναπροσδιορισμό των κοινών τους επιθυμιών. Ανταλλάσσουν τρυφερές κουβέντες, γλυκά χάδια, αφιερώνουν ο ένας χρόνο στον άλλο και η μαγεία της επικοινωνίας τους βρίσκεται στο γεγονός που δεν έχουν στον ήλιο μοίρα, δεν έχουν να μοιράσουν τίποτα και δεν έχουν να χωρίσουν τίποτα γιατί απλά δεν τους ανήκει τίποτα. Είναι πολύ πιο εύκολο να έρθεις πιο κοντά σε έναν άλλο άνθρωπο του ίδιου ή του άλλου φύλου όταν δεν φοβάσαι να χάσεις τα κεκτημένα σου. Έτσι, συνοδοιπόροι διάγουν παράλληλους βίους γεμάτους κατανόηση και έγνοια αληθινή σε έναν κόσμο που δεν τους αξίζει αλλά τους έτυχε να ζήσουν σε αυτόν μήπως και βρουν τον δικό τους παράδεισο και κρυφτούν μέσα του.

Ο συγγραφέας καταφέρνει μόλις σε λίγες σελίδες να αποτυπώσει, σε μία ιστορία που επιδέχεται διαφόρων ερμηνειών και προσεγγίσεων, μία πραγματικότητα χωρίς έλεος, για δύο νέους ανθρώπους που ο καθένας για τους λόγους του βρέθηκε να κυνηγάει αυτό που δεν του δόθηκε υπό κανονικές συνθήκες γιατί το χτύπημα της μοίρας ταξίδεψε προς άλλη κατεύθυνση. "Homeless χωρίς όνομα πλέον, ούτε ιστορία, χαμένη ταυτότητα, αγώνας δρόμου στους λόφους της πόλης, στην καρδιά της ομίχλης, εκεί ψηλά κάπου". Αυτά τα λόγια είναι η περίληψη της ζωής του Σαμ και της Τζέην, δύο σημερινών πρωταγωνιστών που θα μπορούσαν να ζουν ανάμεσά μας και εμείς μέσα στον πυρετό της καθημερινότητας μπορεί και να τους αγνοήσουμε γιατί δεν μάθαμε να κοιτάμε γύρω μας, ίσως από εδώ και πέρα να κουρδίσουμε περισσότερο τις χορδές της ευαισθησίας μας.

"Το πνεύμα του βρισκόταν στα σκοτεινά, το είχε στη φυλακή εδώ και αιώνες"

Το βιβλίο του Caryl Ferey, Οι νύχτες του Σαν Φρανσίσκο, κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Άγρα.