Ώρες: έκθεση του Γιώργου Παστάκα στο Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης

17:24 19/3/2014 - Πηγή: Culture Now

Η νέα έκθεση ζωγραφικής του Γιώργου Παστάκα με τον τίτλο Ώρες που θα φιλοξενηθεί στο Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης, αποτελείται από 47 έργα που έχουν ως πηγή έμπνευσης το νησί της Τήνου.

Η έκθεση αποτελείται από δύο κύκλους. Ο πρώτος κύκλος, αποτελείται από 37 ελαιογραφίες που αποτυπώνουν το ιδιαίτερο τοπίο

του νησιού καθώς και τη θρησκευτική ζωή του με τις μοναχές και τα ξωκλήσια. Πρόκειται για έργα που πρωτοεκτέθηκαν το 2008 με τον τίτλο Τηνιακοί Εσπερινοί υπό την αιγίδα του γάλλου πρέσβη Christophe Farnaud στην Αθήνα. Η έκθεση γνώρισε σημαντική αναγνώριση και γράφτηκαν για αυτήν κείμενα από τους ιστορικούς τέχνης Αθηνά Σχινά και Δημήτρη Παυλόπουλο, επίκουρο καθηγητή του Πανεπιστημίου Αθηνών, καθώς και από τον τέως πρόεδρο της Αδερφότητας των Τηνίων εν Αθήναις Δημήτριο Ζ. Σοφιανό.

Ο δεύτερος κύκλος, αποτελείται από 10 μεγάλων διαστάσεων ελαιογραφίες που απεικονίζουν τα τραυματισμένα τοπία του νησιού, τα λατομεία και τους ανθρώπους που ζουν από αυτά. Τα έργα εκτέθηκαν για πρώτη φορά το 2010 με τίτλο Τα Τραύματα της Πέτρας στο μουσείο Μαρμαροτεχνείας του Πολιτισμικού Ιδρύματος Ομίλου Πειραιώς σημειώνοντας μεγάλη επιτυχία. Για την έκθεση έγραψαν κείμενα ο συγγραφέας Γιώργος Ν. Μανιώτης, ο πρύτανης του Πανεπιστημίου Αθηνών Θεοδόσης Πελεγρίνης και ο επίκουρος καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών Δημήτρης Παυλόπουλος.

Σήμερα τα έργα ενώνονται με τον τίτλο Ώρες, σε μια έκθεση που έχει στόχο να αναδείξει το μυστηριακό τοπίο της Τήνου και τους ανθρώπους της. Το κατανυκτικό στοιχείο ενώνεται με τις ιδιαίτερες στιγμές που χαρακτηρίζουν τη ζωή στο νησί, το άγριο και φαινομενικά άγονο τοπίο γίνεται τόπος αναγέννησης τόσο της φύσης όσο και του πνεύματος. Ο επισκέπτης, έχει την ευκαιρία να δει μέσα από την εξπρεσιονιστική ματιά του ζωγράφου ότι ο ιδιαίτερος αυτός τόπος έχει περισσότερες από μια όψεις και να ταξιδέψει νοητά μαζί του στο νησί που ανέκαθεν υπήρξε πηγή έμπνευσης για τους καλλιτέχνες και σφράγισε την καλλιτεχνική ζωή της νεότερης Ελλάδας.

Επιμέλεια έκθεσης: Γιώργος Κυριαζής

H μουσική επιμέλεια είναι του Γιώργου Κουμεντάκη και την έκθεση ντύνει το έργο Requiem για το τέλος του Έρωτα.

Σημειώνει ο Γιώργος Παστάκας για την Έκθεσή του Ώρες

Μέσα από τις ακολουθίες των Μεγάλων ή Βασιλικών Ωρών της ορθόδοξης Εκκλησίας, δημιουργήθηκαν οι δύο κύκλοι που είναι αφιερωμένοι στο νησί της Τήνου.

Οι τέσσερις Λειτουργικές Ώρες, η Πρώτη, η Τρίτη, η Έκτη και η Ένατη, χωρίστηκαν ανά δύο. Στην Πρώτη και στην Τρίτη Ώρα αποτυπώθηκαν οι Τηνιακοί Εσπερινοί ή Ο Κύκλος των 76 Ημερών. Η Πρώτη Ώρα, είναι η ώρα της Δημιουργίας του φωτός και της εξάλειψης του χάους. Μέσα στο φως γεννιούνται μορφές από έναν τόπο μυθικό, δεμένο με την παράδοση, τις ασκητικές μορφές των μοναχών της μονής του Κεχροβουνίου που δοξάζουν τη ζωή.
Ξωκλήσια σκαλωμένα στον κυκλαδίτικο άνεμο, ατέλειωτο χερουβικό πάνω σε αρχαία σπαράγματα Βυζαντινών Τοιχογραφιών, σβησμένα χνάρια και ανάσες από θυμίαμα.

Η Τρίτη Ώρα, είναι η Αγιότητα του Τόπου από την χάρη του Πνεύματος, μετουσιωμένη σε μικρά ή μεγάλα Πανηγύρια σε καταστόλιστους λευκούς τοίχους με πολύχρωμες σημαίες και κλαδιά από βάγια και φοίνικες στα χαλασμένα ξύλινα πορτόνια τους.

Και είπε Κύριος:
Ιδού τόπος παρ’ εμοί, στήθι επί της πέτρας ηνίκα δ΄αν παρέλθη η δόξα μου, και θήσω σε εις οπήν της πέτρας και σκεπάσω τη χειρί μου επί εσέ, έως αν παρέλθω….

Γενομένης δε ώρας Έκτης σκότος εγένητο εφ’ όλην την γή έως ώρας ενάτης και την ενάτη εβόησεν ο Ιησούς φωνή μεγάλη λέγων
Ελωί Ελωί, λιμά σαβαχθανί
(εκ του Κατά Μάρκου ιε 16 – 41)

Σημάδια από μαρμάρινα τραύματα, πληγές σε άνυδρη γη από νεκρές μηχανές πλάι σε εγκαταλελειμμένα ορυχεία. Ονόματα σκαλισμένα σε μάρμαρα λευκά. Δέηση των μακαρίων εργατών που κέντησαν με λοστούς τα σπλάχνα του νησιού. Ζωή μέσα από το θάνατο. Μαρμάρινα οστά από παλιούς συνοδοιπόρους που έδεσαν τα νιάτα και τη ζωή τους σε δύσκολο τόπο.

Ένας τόπος πληγή. Ένας κόσμος σιωπής. Μια Ελλάδα αποτυπωμένη σε δέκα εικόνες, μια Εις Άδου Κάθοδος αυτών των ημερών, όμοιο τάμα πάνω στην ιερή εικόνα της Παναχράντου Δεσποίνης.

Έφριξεν ορών, Σώτερ Άδης σε τον ζωοδότην, πλούτου των εκείνου σκυλεύονται, και τους απ’ αιώνος νεκρούς εξανιστώντα.

Μια ιστορία χαραγμένη στη λευκή μαρμάρινη ραχοκοκαλιά του τόπου αυτού. Ένα εικαστικό οδοιπορικό στην Ένατη ώρα της Ελλάδας.

Ο Γιώργος Παστάκας γεννήθηκε στις 4 Αυγούστου 1956, στη Φλώρινα. Σπούδασε στο Λονδίνο, στη Royal Academy of Fine Arts. Αναφορά στο έργο και στη πορεία της δουλειάς του, γίνεται στο νέο Λεξικό Νεοελλήνων Ζωγράφων του εκδοτικού οίκου Μέλισσα (εκδόθηκε το 2000). Από το 1992 μέχρι και σήμερα ασχολείται με τη μελέτη και την κατασκευή βυζαντινών εικόνων, τόσο με την παραδοσιακή μέθοδο όσο και με τη μέθοδο της εγκαυστικής.