Σάος: Παντομίμα φαντασμάτων - Γιάννης Καλπούζος: Κριτική βιβλίου

11:40 30/3/2015 - Πηγή: Culture Now

Αδιαμφισβήτητα, μία από τις καλύτερες λογοτεχνικές πένες στην Ελλάδα αυτή τη στιγμή, είναι εκείνη του Γιάννη Καλπούζου που με κάθε του βιβλίο, καταφέρνει να προστέθει άλλο ένα διαμαντάκι στις βιβλιοθήκες μας, αλλά και να μας κάνει να ζούμε στιγμές μοναδικές. Το βιβλίο "Σάος: Παντομίμα φαντασμάτων" είχε κυκλοφορήσει πριν από κάποια χρόνια από τις εκδόσεις Άγκυρα και για πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα ήταν εξαντλημένο. Έτσι, όσοι δεν γνώρισαν τον συγγραφέα από τα πρώτα του βήματα στο χώρο, δεν είχαν την χαρά να

το διαβάσουν. Λύση στο πρόβλημα -για πολλοστή φορά- έδωσαν οι εκδόσεις Ψυχογιός που επανέκδωσαν το μοναδικό αυτό βιβλίο που είτε είστε fans του συγγραφέα είτε όχι, αξίζει και πρέπει να γνωρίσετε.

Βρισκόμαστε σε ένα νησί, αρκετές δεκαετίες πριν, όπου μετά από ένα τεράστιο για τα ελληνικά δεδομένα σεισμό, εκείνο αρχίζει να βυθίζεται προοδευτικά και με τους κατοίκους του να μην έχουν τρόπο διαφυγής και σωτηρίας. Οι κάτοικοι αναζητούν καταφύγιο σε όλο και ψηλότερα σημεία του νησιού, ελπίζοντας πως κάποιος θα τους βοηθήσει. Άνθρωποι διαφορετικοί μεταξύ τους, άνθρωποι που κρύβουν το καλό και το κακό στις ψυχές τους, άνθρωποι που υπό άλλες συνθήκες δεν θα συνυπήρχαν αλλά που τώρα πρέπει να αφήσουν στην άκρη τις διαφορές τους προκειμένου να επιβιώσουν. Κι ενώ ο θάνατος μοιάζει να πλησιάζει όλο και περισσότερο, τόσο οι μάσκες πέφτουν και τα αληθινά πρόσωπα ηρώων και αντιηρώων βγαίνουν στην επιφάνεια κάνοντάς μας να συνειδητοποιήσουμε πως όλοι μας βιώνουμε εσωτερικές συγκρούσεις και πως ο καθένας μας κρύβει μέσα του λίγο από τον Παράδεισο και λίγο από την Κόλαση.

Το συγκεκριμένο βιβλίο του κύριου Καλπούζου δεν είναι απλώς ένα ακόμα αξιόλογο έργο στη συλλογή του. Είναι κάτι περισσότερο! Είναι ένα λογοτεχνικό, ιδιόμορφο αριστούργημα που όσο κι αν προσπαθώ να φέρω στο μυαλό μου κάποιο ανάλογο, ελληνικής προέλευσης, πάντα- αδυνατώ να το κάνω. Ουσιαστικά πρόκειται για ένα δυστοπικό, Αποκαλυπτικό έργο βίας, καταστροφής, εξαθλίωσης και τελικά, συνειδητοποίησης της ματαιότητας της ανθρώπινης ύπαρξης, ειδικά όταν αυτή βρίσκεται αντιμέτωπη με τον θάνατο και τον αφανισμό. Μέσα από ένα δομημένο και άρτια λειτουργικό πέπλο υπερβολής, ο συγγραφέας μας παρασύρει στην καταστροφική δίνη της αφήγησής του που ισοπεδώνει τα πάντα στο πέρασμά της. Περιουσίες, ανθρώπους, συνειδήσεις, συναισθήματα, επιτρέποντας στην αλήθεια να βγει στην επιφάνεια. Γιατί στις πιο ακραίες του στιγμές, στις χειρότερές του ώρες, ο άνθρωπος φανερώνει το πραγματικό του πρόσωπο.

Όλη η ιστορία εξελίσσεται μέσα σε ένα ασφυκτικό, αποπνικτικό πλαίσιο. Πολύ στοχευμένα, ο συγγραφέας τοποθετεί τη δράση της σε ένα νησί, σε ένα μέρος όπου δεν υπάρχει τρόπος διαφυγής και που η ελπίδα αργοπεθαίνει μπροστά στο πεπρωμένο που οι ήρωες καλούνται να ακολουθήσουν. Μέχρι τη στιγμή, τουλάχιστον, που αποφασίζουν να μην καταθέσουν τα όπλα, να πάψουν να είναι μονάδες και να γίνουν σύνολα που θα αγωνιστούν για κάτι πιο σημαντικό από τα "θέλω". Για την ίδια τη ζωή τους! Και εκεί είναι που αντιλαμβάνεσαι το μεγαλείο της πένας του κύριου Καλπούζου. Από το ψυχογράφημα των ηρώων του που χτίζεται αριστοτεχνικά, το κεντάει βελονιά-βελονιά, αφήνοντάς μας να παρατηρήσουμε όλη τους την δραματική εξέλιξη, την αλλαγή στον τρόπο που σκέφτονται, αισθάνονται και τελικά, πράττουν.

Θα μπορούσα να πω πάρα πολλά για το συγκεκριμένο βιβλίο, όπως και για κάθε βιβλίο του κύριου Καλπούζου, όμως δεν θα το κάνω. Όχι μόνο γιατί τα λόγια είναι φτωχά για να περιγράψεις ένα τόσο συγκλονιστικό, πρωτότυπο και αληθινό μέσα στην υπερβολή του, βιβλίο, αλλά γιατί το ταξίδι αυτό που προσφέρει ο συγγραφέας, πρέπει να το κάνετε οι ίδιοι, να ζήσετε στις διαδρομές που σας προσφέρει, να γνωρίσετε μέρη, ανθρώπους, να νιώσετε τα καρδιοχτύπια τους και να πορευθείτε μαζί τους προσπαθώντας να λύσετε γρίφους αρχαίους και μυστήριους. Μα πάνω απ' όλα, θα πρέπει να κατανοήσετε μόνοι σας το βάθος της πραγματικότητας που βρίσκεται πίσω από την μυθοπλασία, τα λυτρωτικά εκείνα στοιχεία που ανάλογα τις επιλογές μας οδηγούν στην καταστροφή ή στην κάθαρση. Ταξιδέψτε στην αγριότητα του νησιού του συγγραφέα, λοιπόν, και πίσω από τις πιο ακραίες και τρομακτικές αλήθειες και συμπεριφορές, προσπαθήστε να βρείτε την ανθρωπιά που είναι η μοναδική σωτηρία.

Το βιβλίο του Γιάννη Καλπούζου, Σάος: Παντομίμα φαντασμάτων, κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ψυχογιός.