Συναυλία του ΚΜΣΤ με το Transcription Ensemble στο Κρατικό Μουσείο Manege

11:47 4/1/2017 - Πηγή: Culture Now

Το έργο Ελλήνων συνθετών του 20ου αιώνα θα έχουν την ευκαιρία να γνωρίσουν οι φιλότεχνοι της Αγίας Πετρούπολης από το μουσικό σύνολο ‘Transcription Ensemble’ στο Κρατικό Μουσείο Manege, τη Δευτέρα 9 Ιανουάριου 2017, στις 19:00, τελευταία ημέρα της έκθεσης «Genii Loci. Ελληνική Τέχνη από το 1930 έως σήμερα».

Το σύνολο ‘Transcription Ensemble’ αποτελείται από τους μουσικούς Χρήστο Γρίμπα (βιολοντσέλο), Νίκο Ζαφρανά (πιάνο) και Γιώργο Κανδυλίδη (βιολί). Η συναυλία θα πραγματοποιηθεί μετά από σχετική πρόταση του Κρατικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης

προς το Ρωσικό μουσείο, στο πλαίσιο της εξαιρετικής συνεργασίας τους.

Το πρόγραμμα της συναυλίας περιλαμβάνει έργα των Νίκου Σκαλκώττα (1904-1949), Γιάννη Κωνσταντινίδη (1903-1984), Σόλωνα Μιχαηλίδη (1905-1979), και Κωνσταντίνου Γρηγορίου (1974-). Έτσι, το κοινό της Αγίας Πετρούπολης πέρα από την γνωριμία του με ένα αντιπροσωπευτικό τμήμα των εικαστικών τεχνών στην Ελλάδα από το 1930 ως σήμερα, θα έχει την ευκαιρία να γνωρίσει και το έργο αντιπροσωπευτικών Ελλήνων κλασσικών μουσικών του 20ου αιώνα.

Το σύνολο Transcription Ensemble δημιουργήθηκε το 2007. Οι τρεις επιτυχημένοι σολίστ (Χρήστος Γρίμπας -βιολοντσέλο, Νίκος Ζαφρανάς –πιάνο, Γιώργος Κανδυλίδης –βιολί ανήκουν στη νέα γενιά Ελλήνων μουσικών που παρουσιάζουν έντονη καλλιτεχνική δραστηριότητα δίνοντας πολυάριθμα ρεσιτάλ και συναυλίες μουσικής δωματίου στην Ελλάδα αλλά και στην Ευρώπη και τη Β. Αμερική (Karlovy Vary στην Πράγα, Tate Modern του Λονδίνου, Μουσείο Reina Sofía της Μαδρίτης, Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, Κρατικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης Θεσσαλονίκης, Διεθνείς Μουσικές Ημέρες Ρόδου, E.B.U. (European Broadcasting Union), Διεθνές Συνέδριο Νευρολογίας της Αβινιόν κ.ά.)

Η πλούσια καλλιτεχνική δραστηριότητα των μελών του συνόλου, που περιλαμβάνει ηχογραφήσεις για το ραδιόφωνο και την τηλεόραση, συμπληρώνεται με τη διδασκαλία. Το σύνολο στοχεύει επίσης στην ανάδειξη του πλούσιου ρεπερτορίου δημοφιλών έργων σε μεταγραφή για μικρό σύνολο.

Η έκθεση «Genii Loci. Ελληνική Τέχνη από το 1930 έως σήμερα» εγκαινιάστηκε στις 30 Νοεμβρίου 2016 στο Κρατικό Μουσείο Manege της Αγίας Πετρούπολης, υπό τη διοργάνωση του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού και ολοκληρώνεται στις 9 Ιανουαρίου 2017. Αξίζει να σημειωθεί ότι μόλις το δεκαπενθήμερο λειτουργίας της, περισσότεροι από 2500 επισκέπτες είχαν την ευκαιρία να δουν 147 επιλεγμένα έργα 100 Ελλήνων καλλιτεχνών, όλα από τις συλλογές του Κρατικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης, της Εθνικής Πινακοθήκης-Μουσείου Αλεξάνδρου Σούτζου και του Εθνικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης, καθώς και του Μακεδονικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης αλλά και ιδιωτικών συλλογών της χώρας. Η υποδοχή της έκθεσης καταγράφεται επίσης εξαιρετικά θερμή από τον Τύπο στη Ρωσία, έντυπο και ηλεκτρονικό, γεγονός που ενδυναμώνει τους στενούς δεσμούς μεταξύ των δύο λαών, όχι μόνο στο πλαίσιο του αρχαιοελληνικού και βυζαντινού πολιτισμού αλλά και με το πλέον σύγχρονο πρόσωπό του.

Το Κρατικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης συνέβαλε ενεργά, μετά από σχετική ανάθεση του ΥΠΠΟΑ, στην οργάνωση παραγωγής του όλου εγχειρήματος, σε κλίμα σύμπραξης και συνεργασίας με τους υπόλοιπους φορείς, ενώ συμμετέχει στην έκθεση με τον δανεισμό έργων, συγκεκριμένα των Νίκου Αλεξίου, Στήβεν Αντωνάκου, Γιώργη Γερόλυμπου, Λυδίας Δαμπασίνα, Λίζης Καλλιγά, Νίκης Καναγκίνη, Κυριάκου Κατζουράκη, Λήδας Παπακωνσταντίνου, Νίκου Γαβριήλ Πεντζίκη, Α. Τάσσου– Λουκίας Μαγγιώρου, Πάνου Τσαγκάρη.

Η έκθεση «Genii Loci. Ελληνική Τέχνη από το 1930 έως σήμερα» εντάσσεται στις δράσεις του αφιερωματικού έτους Ελλάδας-Ρωσίας 2016, και αποτελεί πρωτοβουλία του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού και συγκεκριμένα της Διεύθυνσης Εφαρμογής Πολιτιστικής Πολιτικής της Γενικής Διεύθυνσης Σύγχρονου Πολιτισμού για την προβολή του σύγχρονου πολιτισμού στο εξωτερικό, με την συμβολή των αντίστοιχων φορέων του.

Πρόγραμμα συναυλίας & Σημειώσεις

‘Transcription Ensemble’
Κρατικό Μουσείο Manege / Αγία Πετρούπολης

Νίκος Σκαλκώττας (1904 – 1949)
3 Ελληνικοί Χοροί από τη συλλογή των 36 Ελληνικών Χορών (1931-1936), σε μεταγραφή για Τρίο με πιάνο
Ηπειρώτικος
Κρητικός
Κλέφτικος

Γιάννης Κωνσταντινίδης (1903-1984)
Δωδεκανησιακή Σουίτα (Petite Suite sur des airs populaires Grecs du Dodecanese) για Βιολί και Πιάνο, (1948)
Andante lento
Allegretto scherzando
Con moto e quasi parlando-Allegretto semplice
L’ istesso tempo
Andante mesto
Andante lento

Σόλων Μιχαηλίδης (1905 – 1979)
Ελληνική Σουίτα για Βιολοντσέλο και Πιάνο (1966)
I. Allegretto
II. Andantino
III. Lento dolente
IV. Allegro non troppo e giocoso

Κωνσταντίνος Γρηγορίου (1974-)
Aurora για Τρίο με Πιάνο (2011)
Allegro moderato – Allegro – Andante tranquillo – Allegro energico

Paul Juon / Πάουλ Γιουόν (1872 – 1940)
Τρίο με Πιάνο Έργο 60, σε σολ ελάσσονα (1915)
I. Moderato assai
II. Andante cantabile
III. Risoluto, ma non troppo allegro

Στοιχεία Προγράμματος

Ο Νίκος Σκαλκώττας, Έλληνας συνθέτης του 20ού αι. και μέλος της Δεύτερης Σχολής της Βιέννης, άντλησε τις επιρροές του τόσο από το κλασσικό ρεπερτόριο όσο και από την Ελληνική παράδοση. Το χαρακτηριστικότερο παράδειγμα της αφοσίωσής του στην Ελληνική παραδοσιακή μουσική αποτελεί η σειρά των 36 Ελληνικών Χορών για ορχήστρα (1931 – 1936) βασισμένων τόσο σε αυθεντικές παραδοσιακές μελωδίες από την ηπειρωτική και τη νησιωτική Ελλάδα όσο και σε πρωτότυπο υλικό του συνθέτη σε παραδοσιακό ύφος.
Ο Γιάννης Κωνσταντινίδης γεννήθηκε στη Σμύρνη το 1903. Ήρθε στην Ελλάδα μετά την καταστροφή της Σμύρνης και συνέχισε τις σπουδές του στο Βερολίνο (1923–1931) όπου υπήρξε και μαθητής του Paul Juon. Επέστρεψε στην Αθήνα κι εργάστηκε ως μαέστρος και συνθέτης στο μουσικό θέατρο γράφοντας οπερέτες, μουσικές κωμωδίες και επιθεωρήσεις χαίροντας μεγάλης δημοτικότητας και φήμης. Η “Δωδεκανησιακή Σουίτα” του είναι ένα παράδειγμα της Ελληνικής Εθνικής Σχολής όπου τα παραδοσιακά θέματα ενσωματώνονται σε εκλεπτυσμένες κλασσικές συνθέσεις.

Ο συνθέτης Σόλων Μιχαηλίδης είχε μια χαρισματική προσωπικότητα και απολάμβανε μια διεθνούς εμβέλειας φήμη, έχοντας εδραιωθεί στον μουσικό κόσμο τόσο της Κύπρου όσο και της Ελλάδας. Ο Μιχαηλίδης έπαιξε καθοριστικό ρόλο στη μουσική ζωή της Θεσσαλονίκης όπου ονομαστοί Έλληνες και ξένοι καλλιτέχνες συνέπρατταν παίζοντας με ή διευθύνοντας την Κρατική Ορχήστρα της πόλης κατόπιν προσκλήσεώς του. Ως συνθέτης χρησιμοποιεί πολλά χαρακτηριστικά της Ελληνικής μουσικής, τόσο της αρχαίας όσο και της Βυζαντινής παράδοσης, σε συνδυασμό με τις μοναδικές μελωδίες και τους έντονους ρυθμούς της Κυπριακής λαϊκής μουσικής, στοιχεία που μπορεί κανείς ν’ ακούσει την “Ελληνική Σουίτα” του.

Ο σύγχρονος Έλληνας συνθέτης Κωνσταντίνος Γρηγορίου γεννήθηκε στην Αθήνα το 1974. Η μινιμαλιστική αύρα του Τρίου του με πιάνο “Aurora” είναι αποτέλεσμα της οικονομικής χρήσης θεματικού υλικού, των επίμονων και των επαναλαμβανόμενων μοτίβων. Στα τέσσερα μέρη του, ο ακροατής μπορεί να βιώσει λυρικά θέματα στα έγχορδα, ασυμμετρικά συνεχή και μελωδικά μοτίβα που πλαταίνουν την πολυφωνία κι ένα αποδομητικό τελείωμα μέσω ενός έντονου ρυθμικού θέματος.

Ο Paul Juon ήταν ένας Ρωσο-Ελβετός συνθέτης. Γεννήθηκε στη Μόσχα, όπου πέρασε στο Κονσερβατόριο το 1889 σπουδάζοντας βιολί με τον Jan Hřímalý και σύνθεση με τον Anton Arensky και τον Sergei Taneyev. Ολοκλήρωσε τις σπουδές του στη Hochschule für Musik του Βερολίνου. Όσο έζησε εκεί ήταν καθηγητής σύνθεσης, κάτω από την καθοδήγηση του Joseph Joachim. Τα έργα του περιλαμβάνουν σονάτες για βιόλα, βιολοντσέλο, πνευστά, βιολί, τέσσερις συμφωνίες και μια συμφωνία δωματίου, τέσσερα κουαρτέτα εγχόρδων, αρκετά τρίο με πιάνο, κουαρτέτα με πιάνο και κουιντέτα με πιάνο καθώς κι ένα σεστέτο με πιάνο κι έγχορδα του 1902, ένα κουιντέτο πνευστών, έναν αρκετά μεγάλο αριθμό κοντσέρτων που περιλαμβάνουν τρία κοντσέρτα για βιολί κι ένα τριπλό κοντσέρτο για τρίο με πιάνο, πολλά πιανιστικά έργα και lieder, και έναν αριθμό σκηνικών έργων όπως η όπερα Aleko. Ο νεότερος αδερφός του Konstantin Yuon υπήρξε σημαντικός ζωγράφος. Το τρίο με πιάνο αρ. 3 σε σολ ελάσσονα έργο 60 γράφτηκε στο Βερολίνο το 1914/15 και είναι αφιερωμένο στο ζεύγος J.H. Block. Το δεύτερο μέρος, όπου εμφανίζεται ένα σχεδόν αυτούσιο τσιτάτο του έργου 39 του ιδίου, ανήκει στις ωριμότερες και βαθύτερες πτυχές του έργου του. Το τρίτο μέρος, ένα Rondo με χαρακτήρα γκροτέσκο, αντανακλά πιθανώς τις συνέπειες του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου οποίος μαίνονταν την εποχή της σύνθεσής του. Η επιρροή αυτή καθώς και η κατάρρευση της παλαιότερης κρατούσας τάξης μπορούν να παρατηρηθούν στην εξέλιξη του έργου του Juon.

Διαβάστε επίσης:

Genii Loci. Ελληνική Τέχνη από το 1930 έως σήμερα: έκθεση στο Κρατικό Μουσείο Manege της Αγίας Πετρούπολης

Συμμετοχή του ΚΜΣΤ στην έκθεση «Genii Loci. Ελληνική Τέχνη από το 1930 έως σήμερα»