Το Κύμα από τη Νεανική Σκηνή του ΚΘΒΕ στη Μονή Λαζαριστών

17:35 24/10/2013 - Πηγή: Culture Now

Η Νεανική Σκηνή του Κρατικού Θεάτρου Βορείου Ελλάδος παρουσιάζει την παράσταση «Το κύμα» του Ρον Τζόουνς, σε σκηνοθεσία Γιάννη Ρήγα, στη Σκηνή Σωκράτης Καραντινός της Μονής Λαζαριστών, από την Παρασκευή 1η Νοεμβρίου 2013.

Η παράσταση που παρουσιάστηκε την προηγούμενη θεατρική περίοδο, εντάσσεται στο ρεπερτόριο της Νεανικής Σκηνής, σε μια νέα δραματουργική επεξεργασία ειδικά για το εφηβικό κοινό.

Το Κύμα βασίζεται σε ένα πραγματικό πείραμα που διεξήγε με τους δεκαπεντάχρονους

μαθητές του ο συγγραφέας Ρον Τζόουνς, ως καθηγητής ιστορίας στο Λύκειο Κάμπερλι, στο Πάλο Άλτο της Καλιφόρνια το 1967. Ένα πείραμα που, διερευνώντας τον φασισμό, είχε ως στόχο να αποδείξει ότι οι άνθρωποι μετατρέπονται εύκολα σε όχλο που μπορεί να χειραγωγηθεί. Ένα παιχνίδι ρόλων, που γρήγορα έλαβε τεράστιες διαστάσεις ξεφεύγοντας από κάθε έλεγχο…

Πώς είναι δυνατόν απλοί άνθρωποι να υποστηρίξουν ένα καθεστώς όπως αυτό του Ναζισμού; Προσπαθώντας να απαντήσει σε αυτή την ερώτηση ενός μαθητή, ο καθηγητής Ρον Τζόουνς, εφήρμοσε ένα πείραμα σε ένα σχολείο της Καλιφόρνια το 1967, με στόχο να αποδείξει ότι οι άνθρωποι μετατρέπονται εύκολα σε όχλο που μπορεί να χειραγωγηθεί. Ξεκινώντας από ένα απλό παιχνίδι ρόλων, το πείραμα έλαβε γρήγορα τεράστιες διαστάσεις ξεφεύγοντας από κάθε έλεγχο, γιατί όσο υπάρχουν οι συνθήκες που μπορούν να στηρίξουν ένα ολοκληρωτικό καθεστώς, πάντα θα υπάρχουν άνθρωποι πρόθυμοι να πιστέψουν και έτοιμοι να παρασυρθούν από ένα τέτοιο Κύμα.

Το πείραμα του «Τρίτου κύματος» αποτέλεσε το θέμα της κινηματογραφικής ταινίας Το Κύμα (Die Welle), του ντοκιμαντέρ Lesson Plan, καθώς και του μυθιστορήματος του Τοντ Στράσερ, «Το Κύμα», το οποίο έχει μεταφραστεί και κυκλοφορήσει σε 23 γλώσσες και έχει προταθεί ως κείμενο ανάγνωσης σε σχολεία της Γερμανίας και του Ισραήλ.

Σημείωμα σκηνοθέτη

Α. Είμαι παιδί της διασποράς. Διασπορά ονομάσαμε τους Έλληνες μετανάστες. Μεγάλωσα με Ινδούς, Πακιστανούς, Πέρσες, Εβραίους, Άγγλους, Γάλλους, Γερμανούς, Ιταλούς, Κινέζους και μαύρους. Στα παιδικά παιχνίδια μας δεν υπήρχαν πολιτικές σκοπιμότητες. Μαζί πηγαίναμε σχολείο. Μαζί κυλιστήκαμε στις λάσπες, παίξαμε ξύλο, γνωρίσαμε τον έρωτα. Οι γονείς μας είχαν ως πρωταρχικό στόχο την επιβίωση και όχι τη δηλητηρίαση των ψυχών μας. Ονειρεύτηκαν έναν κόσμο απαλλαγμένο από τις συμφορές και την αθλιότητα του Δευτέρου παγκοσμίου πολέμου. Ήταν ξένοι, σε μια ξένη γη, ευγνώμονες για τη φιλοξενία, υπερήφανοι ο καθένας τους για την καταγωγή του και σεβαστικοί απέναντι στην ιδιαιτερότητα των άλλων. Έτσι ήμασταν παρόντες στο ραμαζάνι των μουσουλμάνων κι εκείνοι στην Ανάσταση. Η εικόνα μοιάζει ειδυλλιακή. Πώς αλλιώς; Τα φαντάσματα των νεκρών απ’ όλες τις πλευρές ήταν απειλητικά και καμιά μητέρα δεν θέλει το παιδί της νεκρό. Η λογική των μανάδων είναι τετράγωνη. Κάθε αντιπαράθεση που υπερβαίνει τα όρια οδηγεί στη βία και στα όπλα. «Διάβασε λοιπόν ιστορία». Και δυο σκαμπίλια φιλοδώρημα, στη περίπτωση που δεν κατάλαβες.

Β. Οι γονείς μου μου έμαθαν τα εξής:
α. Φασίστας δεν γεννιέσαι, γίνεσαι. Φασίστας δεν γίνεσαι επειδή η χώρα σου περνά δύσκολα, πεινά, εξαθλιώνεται. Φασίστας γίνεσαι γιατί είσαι αγράμματος και ανιστόρητος.
β. Όποιος ανακατεύεται με τα πίτουρα τον τρώνε οι κότες.
γ. Ο φασισμός δεν είναι πολιτική άποψη, είναι καρκινικό μόρφωμα.
δ. Οι μετανάστες είναι άνθρωποι.
ε. Έγχρωμοι δεν είναι οι μαύροι, οι κόκκινοι ινδιάνοι, οι κινέζοι και οι ιάπωνες. Όλοι είμαστε έγχρωμοι.
στ. Ο καρκίνος δεν αντιμετωπίζεται με ευχές, κουβεντούλα και αντιπαράθεση.

Εγώ θα προσθέσω: Η σκύλα του φασισμού ξαναγκαστρώθηκε επειδή το έλλειμμα της παιδείας μας είναι εξόφθαλμο. Η νύχτα της εκπαίδευσης κάποτε πρέπει να τελειώσει. Χωρίς φανφάρες, ακκισμούς, τηλεοπτική κάλυψη, βαρύγδουπα άρθρα. Οι αίθουσες διδασκαλίας κατά τεκμήριο βρίσκονται στα σχολεία. Πουθενά αλλού. Εκεί, το σύνταγμα ορίζει, ότι η πολιτεία οφείλει να παρέχει ηθική, πνευματική, επαγγελματική και φυσική αγωγή στα παιδιά της. Και παιδιά της είναι οι Έλληνες και «Όσοι ξένοι έλθωσι να κατοικήσωσιν, ή να παροικήσωσιν εις την Ελληνικήν επικράτειαν…» - Σύνταγμα της Τροιζήνας (1827). (Συγχωρέστε με που αναφέρομαι στο Σύνταγμα της Τροιζήνας. Τότε ήμασταν άλλοι. Τότε αποκτούσαμε εθνική κυριαρχία μετά από 22 αιώνες. Το μυαλό μας ήταν καθαρό και το πετσί μας γεμάτο πληγές). Είναι ήττα της κοινωνίας μας η ανάγκη των καλλιτεχνών να μιλούν σήμερα για τον φασισμό.

Γιάννης Ρήγας

ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ:
Σκηνοθεσία: Γιάννης Ρήγας
Μετάφραση: Ελπίδα Βιάννη
Σκηνικά: Κώστας Αρώνης
Κοστούμια: Χρήστος Μπρούφας
Μουσική: Γιώργος Χριστιανάκης
Κίνηση: Κώστας Γεράρδος
Φωτισμοί: Στέλιος Τζολόπουλος
Video Art: Γιάννης Πειραλής- Bιργινία Ρηγάκη
Οργάνωση Παραγωγής: Χριστίνα Ζαχαροπούλου

Παίζουν οι ηθοποιοί:
Μαριάννα Αβραμάκη, Διαμαντής Αδαμαντίδης, Ιωάννα Διαμαντίδου, Μαρία Καραμήτρη, Ανδρέας- Άγγελος Καρανικόλας, Ελένη Κιλινκαρίδου, Δημήτρης Κοντός, Πάολα Μυλωνά, Σταυριάννα Παπαδάκη, Μαριαλέννα Ροζάκη, Γιάννης Τσιακμάκης.

Συμμετέχουν επίσης οι σπουδαστές της Δραματικής Σχολής του ΚΘΒΕ:
Αχιλλέας Αναγνώστου, Ιωάννης Γκρέζιος, Στεφανία Ζώρα, Πρόδρομος Κιρκινεζιάδης, Κωνσταντίνος Λιάρος, Σοφοκλής Προμοίρας, Ευτυχία Σπυριδάκη, Αθηνά Συκιώτη, Ανδρομάχη Φουντουλίδου.