Αίγινα: Βρέθηκε σκελετός μωρού με σύνδρομο Down του 13ου αιώνα π.Χ.

19:02 21/2/2024 - Πηγή: Star

Τη μοναδική γνωστή μέχρι σήμερα περίπτωση συνδρόμου Down στην Ελλάδα κατά την αρχαιότητα αποκάλυψε η έρευνα σε σκελετό μικρού παιδιού, τον οποίο έφερε στο «φως» ανασκαφή στον μυκηναϊκό οικισμό κοντά στο χωριό Λαζάρηδες, στην Αίγινα. Η έρευνα δημοσιεύθηκε στο περιοδικό «Nature Communications».Πρόκειται για ένα κοριτσάκι ηλικίας 12-16 μηνών, που έζησε τον 13ο αιώνα π.Χ. και στη σύντομη ζωή του υπέφερε από σοβαρή ασθένεια, πιθανώς συνδεδεμένη με το σύνδρομο Down.Βρέθηκε

θαμμένο, φορώντας ένα περίτεχνο περιδέραιο, φτιαγμένο από 93 χάντρες από φαγεντιανή και υαλόμαζα, καθώς και έξι από κορναλίνη, εύρημα δηλωτικό της φροντίδας που έλαβε στη ζωή και στον θάνατό του.Τα σπουδαία ευρήματα των αρχαιολογικών ανασκαφών στην ΑίγιναΗ ανασκαφή κοντά στο ημιορεινό χωριό Λαζάρηδες, στην ανατολική Αίγινα διεξάγεται από το 2005 από το Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών (ΕΚΠΑ). Μέχρι σήμερα έχουν αποκαλυφθεί ένας οικισμός με το νεκροταφείο του.Τα ευρήματα, όπως εξηγεί στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η διευθύντρια της ανασκαφής, ομότιμη καθηγήτρια Αρχαιολογίας στο ΕΚΠΑ, Νάγια Πολυχρονάκου- Σγουρίτσα, καταδεικνύουν ότι ο οικισμός των Λαζάρηδων άκμασε στους δύο αιώνες της Ανακτορικής περιόδου (τον 14ο και τον 13ο αιώνα π.Χ.) και διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο στα δρώμενα της εποχής στον ευρύτερο Αργοσαρωνικό κόλπο.Το 2010 η ανασκαφή στον οικισμό έφερε στο «φως» ένα απροσδόκητο εύρημα, έναν μικρό κιβωτιόσχημο τάφο, που τοποθετήθηκε χρονικά στον 13ο αιώνα π.Χ. Το εύρημα έμελλε να γίνει σύντομα πολύ συγκινητικό για τους αρχαιολόγους: μέσα στον τάφο βρίσκονταν τα οστά ενός μικρού παιδιού μαζί με ένα περίτεχνο περιδέραιο. Αμέσως οι ανασκαφείς μετέφεραν το εύρημα μαζί με το χώμα που το περιέβαλλε στη Μονάδα Συντήρησης του Μουσείου Αρχαιολογίας και Ιστορίας της Τέχνης του ΕΚΠΑ, προκειμένου να καθαριστεί με προσοχή και να συντηρηθεί.Στην οστεολογική έρευνα που διεξήγε στο σκελετικό υλικό η βιοαρχαιολόγος, Δρ. Ελεάννα Πρεβεδώρου, διαπίστωσε ότι έφερε μορφολογικά χαρακτηριστικά σκελετικών αλλοιώσεων δηλωτικά σοβαρότατης χρόνιας ασθένειας ή ασθενειών. Ήταν δηλαδή ένα κοριτσάκι «που πέρασε την περισσότερη, εάν όχι όλη τη ζωή του πάρα πολύ άρρωστο και υπέφερε από έντονους πόνους», όπως λέει η κ. Πρεβεδώρου στο ΑΠΕ-ΜΠΕ. Μετέπειτα γενετικές αναλύσεις δειγμάτων του υλικού που έγιναν στο Ινστιτούτο Max Planck για την Εξελικτική Ανθρωπολογία, στη Γερμανία, αποκάλυψαν ότι το κοριτσάκι αυτό έπασχε και από σύνδρομο Down, «ωστόσο δεν γνωρίζουμε ακόμη αν και σε ποιο βαθμό τα σοβαρά προβλήματα υγείας που εντοπίστηκαν οστεολογικά συνδέονταν με το σύνδρομο», όπως διευκρινίζει η κ. Πρεβεδώρου.Το εύρημα αυτό είναι πολύ σημαντικό, καθώς είναι η πρώτη φορά που στην Ελλάδα εντοπίζεται περίπτωση συνδρόμου Down κατά την αρχαιότητα, τονίζει η ομότιμη καθηγήτρια του ΕΚΠΑ, Νάγια Πολυχρονάκου- Σγουρίτσα, διευκρινίζοντας πάντως ότι «μπορεί να υπάρχουν και άλλες, που ωστόσο δεν έχουν τύχει εξέτασης από ένα μεγάλο ινστιτούτο, όπως το Max Planck».Η «μικροανασκαφή» και η μελέτη του υλικού που έγινε στο εργαστήριο συντήρησης έδωσε επίσης στους ερευνητές τη δυνατότητα να κάνουν λεπτομερείς παρατηρήσεις για τον τρόπο ταφής. Όπως διαπιστώθηκε, το κοριτσάκι είχε ταφεί φορώντας το περίτεχνο περιδέραιο στον λαιμό του. «Η επιμελημένη ταφή, το κόσμημα και η κατάσταση της υγείας του, υποδηλώνουν ότι το μικρό αυτό κοριτσάκι που υπήρξε βαριά άρρωστο είχε λάβει ιδιαίτερη φροντίδα κατά τον θάνατό του και πιθανότατα και κατά τη σύντομη ζωή του», διαπιστώνει η κ. Πρεβεδώρου.