Αρχαία μέσ' από σαράντα κύματα

23:20 24/7/2011 - Πηγή: 24wro

Δεν πάει πολύς καιρός που το Ινστιτούτο Εναλίων Αρχαιολογικών Ερευνών, με ιστορία 38 ετών, παρουσίασε σε δημόσια εκδήλωση τα...
αποτελέσματα των ενάλιων αρχαιολογικών ερευνών στον Παγασητικό Κόλπο, στον νότιο Ευβοϊκό Κόλπο και στον Αργοσαρωνικό (νήσος Μόδι).

Στην Ελλάδα των 119 κηρυγμένων υποθαλάσσιων αρχαιολογικών χώρων και των 1.000 ακόμα εγγραφών (πιθανά ναυάγια ή θέσεις που περιμένουν να ερευνηθούν), η επίσημη πολιτεία έχει διατυπώσει, μέσω

του αρχαιολογικού νόμου, ένα επαρκές πλαίσιο προστασίας των ενάλιων αρχαιοτήτων, όμως λόγω χρόνιας έλλειψης προσωπικού μόνο στοιχειωδώς προστατεύει τη συστηματική έρευνα. Αδυνατεί μάλιστα να την ενισχύσει αλλά και να στηρίξει τη διάχυση της συσσωρευμένης γνώσης και εμπειρίας στους νεότερους που επιθυμούν να εργαστούν σε αυτόν τον απαιτητικό κλάδο της αρχαιολογίας. Εννοείται πως δεν υπάρχει καν σχέδιο τουριστικής πολιτικής...

Στην Εφορεία Εναλίων Αρχαιοτήτων του ΥΠΠΟΤ, που έχει στην ευθύνη της τον βυθό όλης της χώρας, η εικόνα είναι απογοητευτική: ελάχιστο προσωπικό, πλήρης απουσία προσλήψεων εδώ και χρόνια, απαρχαιωμένος τεχνικός και καταδυτικός εξοπλισμός, ελλιπές θεσμικό πλαίσιο για τους αυτοδύτες, περικοπές στα εκτός έδρας -σε μια υπηρεσία που μόνο εκτός έδρας δουλεύει!- και, δυστυχώς, επί σειρά ετών ενδοϋπηρεσιακές διαμάχες που σχεδόν απαγόρευαν τη διενέργεια οποιασδήποτε ενάλιας δραστηριότητας.
«Το καταδυόμενο προσωπικό -αρχαιολόγοι, εργατοτεχνίτες, συντηρητές- δεν ξεπερνάει τα 20 άτομα. Οι αρχαιολόγοι που μοιράζονται όλη την Ελλάδα είναι δεν είναι 10. Και άλλοι 10 είναι εργατοτεχνίτες, όπου πολλοί ανάμεσά του είναι κοντά στη σύνταξη. Από το 2005 δεν έχει προσληφθεί κανένας μόνιμος και για το 2011 δεν θα προσληφθεί κανείς εποχιακός» μας λέει η Δέσποινα Κουτσούμπα, πρόεδρος του Συλλόγου Ελλήνων Αρχαιολόγων. Αυτό είναι το προσωπικό για τις περισσότερες από 25.000 καταδύσεις που πρέπει να εκτελούνται κάθε χρόνο σε θέσεις όπου γίνονται λιμάνια, βιολογικοί καθαρισμοί, ιχθυοκαλλιέργειες, οδεύσεις αγωγών κ.λπ.
«Οι εκκρεμότητες είναι άπειρες και δεν περισσεύει όχι για κανονική συστηματική έρευνα, αλλά ούτε για έλεγχο των ήδη κηρυγμένων ενάλιων αρχαιολογικών χώρων, ενώ 29 ακόμα εντοπισμένες θέσεις περιμένουν να κηρυχθούν ως αρχαιολογικοί χώροι» τονίζει η πρόεδρος του ΣΕΑ. «Αξίζει να σας πως ότι εντοπισμένα ναυάγια δεν είναι δυνατόν να μελετηθούν περαιτέρω. Γι' αυτό και η Εφορεία Εναλίων αδυνατεί να διεξαγάγει μόνη της συστηματικές έρευνες. Όσες βρίσκονται σε εξέλιξη είναι σε συνεργασία με άλλους φορείς, όπως το Ινστιτούτο Εναλίων Αρχαιολογικών Ερευνών».
Μέσα σε αυτή την κατάσταση δεν λείπουν και οι παραλογισμοί. Όταν οι εκτός έδρας ημέρες μειώθηκαν για όλο το Δήμοσιο από 180 στις 60, η ενάλια αρχαιολογική έρευνα δεν εξαιρέθηκε. Έτσι, τις περισσότερες φορές, το προσωπικό αναγκάζεται να βάζει λεφτά από την τσέπη του. Όσο για τα έκτακτα περιστατικά... η έννοια μάλλον δεν υπάρχει αφού «για να μετακινηθούμε χρειάζεται να έχει δηλωθεί άδεια τουλάχιστον ένα μήνα νωρί